Λογοθεραπεία: Όσα χρειάζεται να ξέρετε
Τι είναι η λογοθεραπεία και σε τι βοηθά; Ποιους αφορά και ποια σημάδια θα πρέπει να μας οδηγήσουν εκεί; Μια ιδιαίτερα δημοφιλής μέθοδος με… λίγα λόγια.
του Νικόλα Γεωργιακώδη
Τραυλισμός, δυσλεξία, δυσκολία κατάποσης, δυσκολία στην άρθρωση του λόγου, είναι μερικές μόνο από τις συνήθεις διαταραχές που αντιμετωπίζουν σήμερα παιδιά και ενήλικες και στις οποίες η επιστήμη της Λογοθεραπείας καλείται να δώσει λύση. Tι είναι όμως η Λογοθεραπεία και ποιους αφορά;
«Η Λογοθεραπεία είναι η επιστήμη που έχει ως γνωστικό αντικείμενο τη μελέτη, έρευνα και εφαρμογή επιστημονικών γνώσεων γύρω από την ανθρώπινη Επικοινωνία-Φωνή, και Ομιλία, επίσης γύρω από τον ανθρώπινο Λόγο (προφορικό, γραπτό), μη λεκτική επικοινωνία - και τις διαταραχές αυτής, καθώς και τις διαταραχές των καταποτικών κινήσεων του στοματοφάρυγγα. Αφορά τόσο παιδιά, όσο και ενηλίκους», εξηγεί η κ. Γεωργία Ε. Κοίλιαρη, Λογοθεραπεύτρια.
«Πολύς κόσμος σχετίζει την Λογοθεραπεία μόνο με κάποιες Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες, δυστυχώς παραγνωρίζοντας το υπόλοιπο φάσμα που εμπίπτει στο επιστημονικό ενδιαφέρον της. Σε μια προσπάθεια ενημέρωσης του ευρέως κοινού, ο Σ.Ε.Λ.Λ.Ε. (Σύλλογος Επιστημόνων Λογοπαθολόγων Λογοθεραπευτών Ελλάδος) έχει θεσπίσει την 11η Μαΐου Πανελλαδική Ημέρα Λογοθεραπείας, διοργανώνοντας ημερίδες ενημέρωσης σε πολλές πόλεις ανά την χώρα», αναφέρει σχετικά η ίδια.
Τα συνήθη προβλήματα και τα πρώτα σημάδια
Οι πιο συνήθεις παθήσεις, στις οποίες ο λογοθεραπευτής καλείται να βοηθήσει είναι η διαταραχές στην άρθρωση του λόγου (δυσαρθρίες, δυσλαλίες), διαταραχές στον ρυθμό με τον οποίον μιλάμε (ταχυλαλίες, τραυλισμός), μερικές ή ολικές διαταραχές στην προφορική έκφραση (π.χ. λόγω μερικής ή ολικής απώλειας ακοής), ανωμαλίες στην κατανόηση και στην έκφραση, ανωμαλίες στην γραμματική ή το συντακτικό, μαθησιακές δυσκολίες, δυσλεξία, υπερκινητικότητα και διαταραχές στην γραφή ή την ανάγνωση.
Ποια είναι όμως τα σημάδια που θα πρέπει να μας «χτυπήσουν καμπανάκι»;
«Τα σημάδια ποικίλουν ανάλογα με την διαταραχή και με την ηλικία του πάσχοντα. Όσον αφορά τους ενήλικες, τα πράγματα είναι συνήθως ξεκάθαρα, αφού και η έναρξη των συμπτωμάτων ακολουθεί συνήθως είτε κάποιο Αγγειακό Εγκεφαλικό Επεισόδιο, είτε μία Κρανιοεγκεφαλική Κάκωση, είτε κάποια Νευρολογική Νόσο. Μια γενική αρχή για τα παιδιά είναι η οποιαδήποτε παρέκκλιση από τις νόρμες (τα φυσιολογικά αναπτυξιακά πρότυπα). Από την βρεφική ακόμα ηλικία μπορούμε να έχουμε στοιχεία για τις επικοινωνιακές ικανότητες του παιδιού και για τυχόν ύπαρξη αναπτυξιακών διαταραχών που δύνανται να επηρεάσουν την ανάπτυξη του Λόγου, της Ομιλίας και της Επικοινωνίας του», απαντά η κ. Κοίλιαρη.
Κάθε παιδί έχει το δικό του ρυθμό ανάπτυξης, αλλά υπάρχουν κάποιες γενικές αρχές σχετικά με την ανάπτυξη της ομιλίας του - την άρθρωση ή τη ροή της- όσο και σχετικά με το λόγο του, δηλαδή τη γενικότερη λεκτική επικοινωνία.
Από τους πρώτους 6 μήνες το βρέφος παράγει ήχους σαν απάντηση στους ήχους που ακούει από το περιβάλλον του, ενώ ως τον ένατο περίπου μήνα παράγει συνεχόμενες συλλαβές (βάβισμα), «μιμούμενο» το συνεχές της ομιλίας των ενηλίκων. Με το πέρας του πρώτου έτους της ζωής του, το μωρό αναγνωρίζει βασικά πρόσωπα και κατονομάζει «μαμά» και «μπαμπά» και 2-3 ακόμα λέξεις (κοντινά πρόσωπα ή αντικείμενα). Έως 18 μηνών χρησιμοποιεί συστηματικά περίπου 10 λέξεις, ενώ γίνεται κατανοητό το 25% περίπου όσων λέει. Μέχρι 2 ετών οι λέξεις κυμαίνονται στις 50, ενώ ξεκινά να συστηματοποιεί την χρήση μικρών φράσεων 2 λέξεων και η ομιλία του γίνεται όλο και περισσότερο κατανοητή από άτομα που δεν ανήκουν στον στενό περίγυρό του. Μέσα στο επόμενο εξάμηνο, το λεξιλόγιό του παρουσιάζει μεγάλη έκρηξη, φθάνοντας τις 400 περίπου λέξεις, με μέσο μήκος φράσης 2 με 3 λέξεις και χρήση αντωνυμιών.
Μέχρι τριών ετών το μέσο μήκος φράσης του είναι 5 λέξεις, γνωρίζει και αναπαράγει προσωπικές του πληροφορίες, χρησιμοποιεί σωστά τον πληθυντικό αριθμό και μεταφέρει πληροφορίες στον Αόριστο χρόνο, ενώ η ομιλία του γίνεται κατανοητή στο μεγαλύτερο μέρος της. Το παιδί των 4ων ετών εμπλουτίζει καθημερινά το λεξιλόγιό του, μπορεί να συμμετέχει άρτια σε συζήτηση κάνοντας ερωτήσεις και μεταφέροντας προβληματισμούς, εμπειρίες και πληροφορίες στον συνομιλητή του. Από το πέμπτο έτος και άνω, εμπλουτίζεται το λεξιλόγιό του περισσότερο, οι προτάσεις επιμηκύνονται, πιο σύνθετα συντακτικά σχήματα κάνουν την εμφάνισή τους και η άρθρωση τελειοποιείται ( ως το τέλος του νηπιαγωγείου).
Σε κάθε περίπτωση η πρόληψη μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην αποτροπή εδραίωσης του προβλήματος, γι’ αυτό και είναι πολύ σημαντικό οι γονείς να μην αφήσουν τον χρόνο να κυλήσει άσκοπα αν παρατηρήσουν σημαντική παρέκκλιση από τα παραπάνω στο παιδί τους. Η πλειοψηφία των παιδιών ξεκινά τη λογοθεραπεία σε ηλικία τριών ετών, έτσι ώστε οι γλωσσικές και επικοινωνιακές τους δεξιότητες να έχουν φθάσει σε επίπεδο τέτοιο που να διευκολύνουν την πρόοδό τους στο σχολείο, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις η λογοθεραπεία συνεχίζεται και στις πρώτες τάξεις του δημοτικού.
Η θεραπευτική προσέγγιση
Από την στιγμή που οι γονείς (ή ο ενήλικας) διαπιστώσουν ότι υπάρχει πρόβλημα και απευθυνθούν σε κάποιον Λογοθεραπευτή, τότε ακολουθούνται από τον ειδικό κάποια συγκεκριμένα βήματα. «Της θεραπευτικής παρέμβασης προηγείται η λήψη ιστορικού και η αξιολόγηση του περιστατικού από τον κλινικό. Η θεραπευτική προσέγγιση λειτουργεί σε πλαίσιο ατομικών συνεδριών συνήθως, ωστόσο ο κλινικός μπορεί κατά περίπτωση να κρίνει την ανάγκη σύστασης δυαδικού ή μικρής ομάδας παράλληλα με τις ατομικές συνεδρίες για την επίτευξη συγκεκριμένων προκαθορισμένων στόχων», λέει σχετικά η κ. Κοίλιαρη, κάνοντας αναφορά και στη διάρκεια της θεραπευτικής παρέμβασης:
«Η διάρκεια της θεραπευτικής παρέμβασης ποικίλλει και καθορίζεται τόσο από το είδος και την βαρύτητα της διαταραχής, όσο και από την αρμονική συνεργασία με το σπίτι, καθώς οι στόχοι δεν μένουν στο κλινικό πλαίσιο, αλλά μεταφέρονται και στο περιβάλλον του σπιτιού, ώστε να γενικευθούν».
Οι λογοθεραπείες κοστολογούνται 1 ½ φορά της ιατρικής επίσκεψης και διενεργούνται από εξειδικευμένους Λογοθεραπευτές. Όλα τα ασφαλιστικά ταμεία καλύπτουν ένα ποσοστό των συνολικών εξόδων των συνεδριών (αν και με κάποια καθυστέρηση), όμως καλό θα ήταν να έρθετε πρώτα σε επαφή με το ταμείο σας πριν ξεκινήσετε τις συνεδρίες για να ενημερωθείτε τόσο για το ποσοστό κάλυψης, όσο και για τα δικαιολογητικά που πρέπει να προσκομίσετε.
Ενδεικτικά, μια συνεδρία λογοθεραπείας διαρκεί από 45 λεπτά μέχρι μία ώρα και γίνεται συνήθως δύο φορές την εβδομάδα. Το πόσο θα διαρκέσει συνολικά η θεραπεία στον ενήλικα ή το παιδί, εξαρτάται από την δυσκολία που αντιμετωπίζει.
Η λογοθεραπεία στην Ελλάδα
Πόσα άτομα αντιμετωπίζουν σήμερα κάποια διαταραχή του λόγου και πόσο εύκολα ή δύσκολα απευθύνονται σε κάποιον ειδικό;
«Η διαταραχή εξ’ ορισμού σχετίζεται με την δυσαρμονία. Πέρα λοιπόν από την διάγνωση μιας διαταραχής, αυτό που λαμβάνεται υπόψη είναι το αίτημα του πάσχοντα και της οικογένειάς του. Αν οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει δυσχεραίνουν την αρμονική συνύπαρξή του με τους άλλους, τότε ξεκινά η θεραπευτική διαδικασία. Δεν είναι δυνατόν λοιπόν να προσδιορίσουμε τον πραγματικό αριθμό των ατόμων που αντιμετωπίζουν σήμερα κάποια διαταραχή Λόγου», απαντά η κ. Κοίλιαρη και προσθέτει:
«Σε γενικές γραμμές, θα ήταν ασφαλές να πούμε πως τα τελευταία έτη έχει παρατηρηθεί αύξηση στην ευαισθητοποίηση του κοινού σε θέματα Λόγου, Ομιλίας, Φωνής, Επικοινωνίας -λεκτικής και μη- και Κατάποσης, με αποτέλεσμα να αναζητούν την αξιολόγηση, την συμβουλή ή/ και την θεραπευτική παρέμβαση όλο και περισσότεροι».
Δωρεάν λογοθεραπεία
Δωρεάν υπηρεσίες σε άπορες οικογένειες προσφέρει από τον Απρίλιο το «Θεραπεύειν», το κέντρο λογοθεραπείας στου Ζωγράφου (Λ. Παπάγου 76), αρκεί οι ασθενείς να φέρουν μαζί τους βιβλιάριο απορίας ή στοιχεία τα οποία να πιστοποιούν το εισόδημά τους. Οι υπηρεσίες προσφέρονται μια φορά την εβδομάδα στον καθένα, από τις 9 το πρωί μέχρι τις 3 το μεσημέρι τις καθημερινές. Καμπάνια ενημέρωσης του κοινού με δράσεις ανά την Ελλάδα και δωρεάν προσωπικές συναντήσεις με λογοθεραπευτές παρείχε στα πλαίσια των δράσεων για την Πανελλαδική Ημέρα Λογοθεραπείας ο Σύλλογος Επιστημόνων Λογοπαθολόγων Λογοθεραπευτών Ελλάδος στις 11Μαϊου 2013. Πληροφορίες στο: www.selle.gr
Επίσης, σημειώστε ότι κάθε χρόνο στην Ευρωπαϊκή Ημέρα Λογοθεραπείας, ο Πανελλήνιος Σύλλογος Λογοπεδικών – Λογοθεραπευτών οργανώνει δράσεις σε όλη την Ελλάδα, μεταξύ των οποίων και δωρεάν εξετάσεις από επιστήμονες λογοθεραπευτές σε δημόσιους χώρους.
Τραυλισμός, δυσλεξία, δυσκολία κατάποσης, δυσκολία στην άρθρωση του λόγου, είναι μερικές μόνο από τις συνήθεις διαταραχές που αντιμετωπίζουν σήμερα παιδιά και ενήλικες και στις οποίες η επιστήμη της Λογοθεραπείας καλείται να δώσει λύση. Tι είναι όμως η Λογοθεραπεία και ποιους αφορά;
«Η Λογοθεραπεία είναι η επιστήμη που έχει ως γνωστικό αντικείμενο τη μελέτη, έρευνα και εφαρμογή επιστημονικών γνώσεων γύρω από την ανθρώπινη Επικοινωνία-Φωνή, και Ομιλία, επίσης γύρω από τον ανθρώπινο Λόγο (προφορικό, γραπτό), μη λεκτική επικοινωνία - και τις διαταραχές αυτής, καθώς και τις διαταραχές των καταποτικών κινήσεων του στοματοφάρυγγα. Αφορά τόσο παιδιά, όσο και ενηλίκους», εξηγεί η κ. Γεωργία Ε. Κοίλιαρη, Λογοθεραπεύτρια.
«Πολύς κόσμος σχετίζει την Λογοθεραπεία μόνο με κάποιες Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες, δυστυχώς παραγνωρίζοντας το υπόλοιπο φάσμα που εμπίπτει στο επιστημονικό ενδιαφέρον της. Σε μια προσπάθεια ενημέρωσης του ευρέως κοινού, ο Σ.Ε.Λ.Λ.Ε. (Σύλλογος Επιστημόνων Λογοπαθολόγων Λογοθεραπευτών Ελλάδος) έχει θεσπίσει την 11η Μαΐου Πανελλαδική Ημέρα Λογοθεραπείας, διοργανώνοντας ημερίδες ενημέρωσης σε πολλές πόλεις ανά την χώρα», αναφέρει σχετικά η ίδια.
Τα συνήθη προβλήματα και τα πρώτα σημάδια Οι πιο συνήθεις παθήσεις, στις οποίες ο λογοθεραπευτής καλείται να βοηθήσει είναι η διαταραχές στην άρθρωση του λόγου (δυσαρθρίες, δυσλαλίες), διαταραχές στον ρυθμό με τον οποίον μιλάμε (ταχυλαλίες, τραυλισμός), μερικές ή ολικές διαταραχές στην προφορική έκφραση (π.χ. λόγω μερικής ή ολικής απώλειας ακοής), ανωμαλίες στην κατανόηση και στην έκφραση, ανωμαλίες στην γραμματική ή το συντακτικό, μαθησιακές δυσκολίες, δυσλεξία, υπερκινητικότητα και διαταραχές στην γραφή ή την ανάγνωση.
Ποια είναι όμως τα σημάδια που θα πρέπει να μας «χτυπήσουν καμπανάκι»;
«Τα σημάδια ποικίλουν ανάλογα με την διαταραχή και με την ηλικία του πάσχοντα. Όσον αφορά τους ενήλικες, τα πράγματα είναι συνήθως ξεκάθαρα, αφού και η έναρξη των συμπτωμάτων ακολουθεί συνήθως είτε κάποιο Αγγειακό Εγκεφαλικό Επεισόδιο, είτε μία Κρανιοεγκεφαλική Κάκωση, είτε κάποια Νευρολογική Νόσο. Μια γενική αρχή για τα παιδιά είναι η οποιαδήποτε παρέκκλιση από τις νόρμες (τα φυσιολογικά αναπτυξιακά πρότυπα). Από την βρεφική ακόμα ηλικία μπορούμε να έχουμε στοιχεία για τις επικοινωνιακές ικανότητες του παιδιού και για τυχόν ύπαρξη αναπτυξιακών διαταραχών που δύνανται να επηρεάσουν την ανάπτυξη του Λόγου, της Ομιλίας και της Επικοινωνίας του», απαντά η κ. Κοίλιαρη.
Κάθε παιδί έχει το δικό του ρυθμό ανάπτυξης, αλλά υπάρχουν κάποιες γενικές αρχές σχετικά με την ανάπτυξη της ομιλίας του - την άρθρωση ή τη ροή της- όσο και σχετικά με το λόγο του, δηλαδή τη γενικότερη λεκτική επικοινωνία.
Από τους πρώτους 6 μήνες το βρέφος παράγει ήχους σαν απάντηση στους ήχους που ακούει από το περιβάλλον του, ενώ ως τον ένατο περίπου μήνα παράγει συνεχόμενες συλλαβές (βάβισμα), «μιμούμενο» το συνεχές της ομιλίας των ενηλίκων. Με το πέρας του πρώτου έτους της ζωής του, το μωρό αναγνωρίζει βασικά πρόσωπα και κατονομάζει «μαμά» και «μπαμπά» και 2-3 ακόμα λέξεις (κοντινά πρόσωπα ή αντικείμενα). Έως 18 μηνών χρησιμοποιεί συστηματικά περίπου 10 λέξεις, ενώ γίνεται κατανοητό το 25% περίπου όσων λέει. Μέχρι 2 ετών οι λέξεις κυμαίνονται στις 50, ενώ ξεκινά να συστηματοποιεί την χρήση μικρών φράσεων 2 λέξεων και η ομιλία του γίνεται όλο και περισσότερο κατανοητή από άτομα που δεν ανήκουν στον στενό περίγυρό του. Μέσα στο επόμενο εξάμηνο, το λεξιλόγιό του παρουσιάζει μεγάλη έκρηξη, φθάνοντας τις 400 περίπου λέξεις, με μέσο μήκος φράσης 2 με 3 λέξεις και χρήση αντωνυμιών.
Μέχρι τριών ετών το μέσο μήκος φράσης του είναι 5 λέξεις, γνωρίζει και αναπαράγει προσωπικές του πληροφορίες, χρησιμοποιεί σωστά τον πληθυντικό αριθμό και μεταφέρει πληροφορίες στον Αόριστο χρόνο, ενώ η ομιλία του γίνεται κατανοητή στο μεγαλύτερο μέρος της. Το παιδί των 4ων ετών εμπλουτίζει καθημερινά το λεξιλόγιό του, μπορεί να συμμετέχει άρτια σε συζήτηση κάνοντας ερωτήσεις και μεταφέροντας προβληματισμούς, εμπειρίες και πληροφορίες στον συνομιλητή του. Από το πέμπτο έτος και άνω, εμπλουτίζεται το λεξιλόγιό του περισσότερο, οι προτάσεις επιμηκύνονται, πιο σύνθετα συντακτικά σχήματα κάνουν την εμφάνισή τους και η άρθρωση τελειοποιείται ( ως το τέλος του νηπιαγωγείου).
Σε κάθε περίπτωση η πρόληψη μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην αποτροπή εδραίωσης του προβλήματος, γι’ αυτό και είναι πολύ σημαντικό οι γονείς να μην αφήσουν τον χρόνο να κυλήσει άσκοπα αν παρατηρήσουν σημαντική παρέκκλιση από τα παραπάνω στο παιδί τους. Η πλειοψηφία των παιδιών ξεκινά τη λογοθεραπεία σε ηλικία τριών ετών, έτσι ώστε οι γλωσσικές και επικοινωνιακές τους δεξιότητες να έχουν φθάσει σε επίπεδο τέτοιο που να διευκολύνουν την πρόοδό τους στο σχολείο, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις η λογοθεραπεία συνεχίζεται και στις πρώτες τάξεις του δημοτικού.
Η θεραπευτική προσέγγιση
Από την στιγμή που οι γονείς (ή ο ενήλικας) διαπιστώσουν ότι υπάρχει πρόβλημα και απευθυνθούν σε κάποιον Λογοθεραπευτή, τότε ακολουθούνται από τον ειδικό κάποια συγκεκριμένα βήματα. «Της θεραπευτικής παρέμβασης προηγείται η λήψη ιστορικού και η αξιολόγηση του περιστατικού από τον κλινικό. Η θεραπευτική προσέγγιση λειτουργεί σε πλαίσιο ατομικών συνεδριών συνήθως, ωστόσο ο κλινικός μπορεί κατά περίπτωση να κρίνει την ανάγκη σύστασης δυαδικού ή μικρής ομάδας παράλληλα με τις ατομικές συνεδρίες για την επίτευξη συγκεκριμένων προκαθορισμένων στόχων», λέει σχετικά η κ. Κοίλιαρη, κάνοντας αναφορά και στη διάρκεια της θεραπευτικής παρέμβασης:
«Η διάρκεια της θεραπευτικής παρέμβασης ποικίλλει και καθορίζεται τόσο από το είδος και την βαρύτητα της διαταραχής, όσο και από την αρμονική συνεργασία με το σπίτι, καθώς οι στόχοι δεν μένουν στο κλινικό πλαίσιο, αλλά μεταφέρονται και στο περιβάλλον του σπιτιού, ώστε να γενικευθούν».
Οι λογοθεραπείες κοστολογούνται 1 ½ φορά της ιατρικής επίσκεψης και διενεργούνται από εξειδικευμένους Λογοθεραπευτές. Όλα τα ασφαλιστικά ταμεία καλύπτουν ένα ποσοστό των συνολικών εξόδων των συνεδριών (αν και με κάποια καθυστέρηση), όμως καλό θα ήταν να έρθετε πρώτα σε επαφή με το ταμείο σας πριν ξεκινήσετε τις συνεδρίες για να ενημερωθείτε τόσο για το ποσοστό κάλυψης, όσο και για τα δικαιολογητικά που πρέπει να προσκομίσετε.
Ενδεικτικά, μια συνεδρία λογοθεραπείας διαρκεί από 45 λεπτά μέχρι μία ώρα και γίνεται συνήθως δύο φορές την εβδομάδα. Το πόσο θα διαρκέσει συνολικά η θεραπεία στον ενήλικα ή το παιδί, εξαρτάται από την δυσκολία που αντιμετωπίζει.
Η λογοθεραπεία στην Ελλάδα
Πόσα άτομα αντιμετωπίζουν σήμερα κάποια διαταραχή του λόγου και πόσο εύκολα ή δύσκολα απευθύνονται σε κάποιον ειδικό;
«Η διαταραχή εξ’ ορισμού σχετίζεται με την δυσαρμονία. Πέρα λοιπόν από την διάγνωση μιας διαταραχής, αυτό που λαμβάνεται υπόψη είναι το αίτημα του πάσχοντα και της οικογένειάς του. Αν οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει δυσχεραίνουν την αρμονική συνύπαρξή του με τους άλλους, τότε ξεκινά η θεραπευτική διαδικασία. Δεν είναι δυνατόν λοιπόν να προσδιορίσουμε τον πραγματικό αριθμό των ατόμων που αντιμετωπίζουν σήμερα κάποια διαταραχή Λόγου», απαντά η κ. Κοίλιαρη και προσθέτει:
«Σε γενικές γραμμές, θα ήταν ασφαλές να πούμε πως τα τελευταία έτη έχει παρατηρηθεί αύξηση στην ευαισθητοποίηση του κοινού σε θέματα Λόγου, Ομιλίας, Φωνής, Επικοινωνίας -λεκτικής και μη- και Κατάποσης, με αποτέλεσμα να αναζητούν την αξιολόγηση, την συμβουλή ή/ και την θεραπευτική παρέμβαση όλο και περισσότεροι».
Δωρεάν λογοθεραπεία
Δωρεάν υπηρεσίες σε άπορες οικογένειες προσφέρει από τον Απρίλιο το «Θεραπεύειν», το κέντρο λογοθεραπείας στου Ζωγράφου (Λ. Παπάγου 76), αρκεί οι ασθενείς να φέρουν μαζί τους βιβλιάριο απορίας ή στοιχεία τα οποία να πιστοποιούν το εισόδημά τους. Οι υπηρεσίες προσφέρονται μια φορά την εβδομάδα στον καθένα, από τις 9 το πρωί μέχρι τις 3 το μεσημέρι τις καθημερινές. Καμπάνια ενημέρωσης του κοινού με δράσεις ανά την Ελλάδα και δωρεάν προσωπικές συναντήσεις με λογοθεραπευτές παρείχε στα πλαίσια των δράσεων για την Πανελλαδική Ημέρα Λογοθεραπείας ο Σύλλογος Επιστημόνων Λογοπαθολόγων Λογοθεραπευτών Ελλάδος στις 11Μαϊου 2013. Πληροφορίες στο: www.selle.gr
Επίσης, σημειώστε ότι κάθε χρόνο στην Ευρωπαϊκή Ημέρα Λογοθεραπείας, ο Πανελλήνιος Σύλλογος Λογοπεδικών – Λογοθεραπευτών οργανώνει δράσεις σε όλη την Ελλάδα, μεταξύ των οποίων και δωρεάν εξετάσεις από επιστήμονες λογοθεραπευτές σε δημόσιους χώρους.
