Ταξίδι στον χρόνο

της Αγάπης Μαργετίδη

Αν φαντάζει δύσκολο μέσα σε μόλις δύο μαγικές ώρες να γνωρίσεις ένα μεγάλο κομμάτι της ιστορίας της Γαλλίας, ακόμα πιο δύσκολο είναι να τις περιγράψεις σε λίγες μόνον γραμμές.  Για το πρώτο φρόντισαν άξιοι άνθρωποι, ενώ για το δεύτερο θα χρειαστεί να προσπαθήσω πολύ.

Η πρόσκληση που έφθασε στο ηλεκτρονικό μου ταχυδρομείο από τον Πρέσβη της Γαλλίας στην Ελλάδα κ. Christophe Chantepy και τον Πρόεδρο της Πανελλήνιας Ένωσης Οινοχόων κ. Ανδρέα Ματθίδη, με είχε ήδη προϊδεάσει πως κάτι καταπληκτικό μας περίμενε, εμένα και τους συναδέλφους μου, και πράγματι, τα όσα διαδραματίστηκαν επιβεβαίωσαν αυτή μου την αίσθηση. 

Σε μία από τις υπέροχα διακοσμημένες αίθουσες του εμβληματικού κτηρίου της Λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας, πάνω σε ένα γραφείο-αντίκα, αντικρίσαμε μία σύνθεση με βαθυκόκκινα μπακαρά τριαντάφυλλα που πλαισίωναν μία φιάλη, σωστό κομψοτέχνημα, που μέσα της έκρυβε έναν θησαυρό, το μυθικό cognac Louis XIII. 
 
Τι είναι αυτό που κάνει ένα ποτό μυθικό;  Είναι το βαρύ όνομα;  Ναι.  Ο Λουδοβίκος ο ΙΓ΄ ήταν βασιλιάς-παιδί αφού στέφθηκε σε ηλικία μόλις οκτώμισι ετών, διαδεχόμενος τον δολοφονημένο πατέρα του, Ερρίκο τον Δ΄.  Υπήρξε  γενναίος πολεμιστής και απόλυτος μονάρχης χάρη στην καθοδήγηση ενός ιστορικού προσώπου, του Καρδιναλίου Ρισελιέ και της πολιτικής που έσπασε την κυριαρχία των Προτεσταντών. Ο Λουδοβίκος ο ΙΓ΄ ήταν ο πατέρας του περίφημου Roi Soleil (Βασιλιά Ήλιου), του Λουδοβίκου του ΙΔ΄.  Ανάμεσα σε όλα του τα επιτεύγματα, ο Louis XIII προήγε την εμπορία των αποσταγμάτων και ο διάσημος οίκος Rémy Martin τον τίμησε, δίνοντας το όνομά του στο ποτό.
 

Είναι η φιάλη που το κάνει επίσης μυθικό;  Ναι.  Το σχήμα φλασκιού που δόθηκε από τον ιδρυτή του οίκου Paul Emile Rémy Martin, αναπαριστά ένα μεταλλικό φλασκί που βρέθηκε στο πεδίο της Μάχης του Jarnac και είναι σήμερα από κρύσταλλο Baccarat με χρυσό λαιμό και άλλα χρυσά εγχάρακτα διακοσμητικά.  Το κρυστάλλινο πώμα έχει το σχήμα του fleur-de-lys, του κρίνου που καθιερώθηκε ως οικόσημο του Γαλλικού Βασιλικού Οίκου. Κάθε φιάλη, αλλά και κάθε επιμέρους κομμάτι της είναι αριθμημένα, ενώ απαιτείται απόλυτος συγχρονισμός, σαν άλλο pas de deux, ή μάλλον pas de onze, των 11 διαφορετικών τεχνιτών την ώρα που την κατασκευάζουν.  Αν κάποιος έχει στα χέρια του ένα κομμάτι μιας φιάλης, γνωρίζει με βεβαιότητα, όχι μόνο το πότε, αλλά και το ποιος τεχνίτης το κατασκεύασε.  Η απόλυτη τελειότητα του γαλλικού savoir-faire.

Αναμφισβήτητα, τίποτα από τα παραπάνω δεν θα είχε αξία, αν το ίδιο το ποτό, παλαιωμένο κατά μέσο όρο για 100 χρόνια,  δεν ήταν μυθικό.  Η επιλογή του blend των σταφυλιών που θα δώσουν στο απόσταγμα τα μοναδικά του αρώματα για την επόμενη εκατονταετία είναι υπόθεση πολύ προσωπική και ανήκει εξ ολοκλήρου στον εκάστοτε Master Cellar (Maître de Chai) που διδάσκεται από τον προηγούμενο και μυεί τον επόμενο. Γι’ αυτό ο οίκος Rémy Martin, δικαίως υπερηφανεύεται για τη δυναστεία των Masters Cellar του.  Ο τελευταίος της δυναστείας και σημερινός Master Cellar, Baptiste Loiseau, εργάζεται με τα παλαιωμένα αποστάγματα των αρχών του περασμένου αιώνα των προκατόχων του, ενώ συγχρόνως επιλέγει ποια θα είναι αυτά που θα αποτελέσουν το blend του επόμενου αιώνα. Σχεδόν απίστευτο. 



Τα σταφύλια τα ίδια που προέρχονται αποκλειστικά από την Grande Champagne, την περιοχή αυτή του Cognac με το μοναδικό πορώδες έδαφος, συλλέγονται την πλέον κατάλληλη στιγμή, αποστάζονται στους άμβυκες μέσα σε αυστηρά χρονικά πλαίσια  και το απόσταγμα παλαιώνει σε ειδικά βαρέλια.  Για όσους δεν το γνωρίζουν, το απόσταγμα που ονομάζουμε γενικά cognac είναι το brandy που παράγεται αποκλειστικά στην περιοχή του Cognac‧ εν ολίγοις το cognac είναι brandy, αλλά μόνο τα συγκεκριμένα brandy είναι cognac.  Η περιοχή του Cognac έχει 6 επιμέρους οριοθετημένες ζώνες, εκ των οποίων αυτή της Grande Champagne κρατά τα σκήπτρα για την παραγωγή των πιο φίνων αποσταγμάτων (αυτό που ονομάζουμε grand cru).



Είναι η τελετουργία σερβιρίσματος που κάνει το ποτό μυθικό;  Και πάλι η απάντηση είναι «ναι».  Μπροστά στα έκπληκτα μάτια μας, ο sommelier κ. Ματθίδης φόρεσε στο αριστερό του χέρι το πάλλευκο γάντι με το σήμα του Louis XIII, άνοιξε την φιάλη και με την ειδική pipette (σταγονόμετρο), έσταξε αρχικά ελάχιστο ποτό στο ειδικό κρυστάλλινο ποτήρι που φέρει κι αυτό το σήμα του Louis XIII, και κρατώντας το από την βάση, το γύρισε για να βραχούν τα τοιχώματα.  Αφού επανέλαβε αυτή την σχεδόν υπνωτιστική κίνηση για κάθε ποτήρι, σέρβιρε κατόπιν το ποτό και έδωσε στον καθένα από εμάς το ποτήρι του. 



Πρώτα μένεις άφωνος από το χρώμα.  Ποιος μπορεί να φανταστεί ότι ένα απόσταγμα 100 ετών είναι τόσο λαμπερό και διαυγές;  Κι έρχονται τα αρώματα, ένα προς ένα και σε μεθούν, πρώτα στη μύτη και μετά στο στόμα.  Όσο περνάει η ώρα, τόσο αλλάζουν τα αρώματα.  Τα φρέσκα φρούτα και τα βότανα παραχωρούν διαδοχικά τη θέση τους στα λιαστά φρούτα, στα λουλούδια, στα μπαχάρια, στο μέλι, στην καραμέλα.  Ατέλειωτη είναι η παρέλαση, δεν το πιστεύεις πως σε ένα ποτό μπορείς να ανιχνεύσεις τόσα αρώματα, ακόμα κι όταν δεν είσαι ειδικός, όπως εγώ. 

 
Η επόμενη έκπληξη ήρθε από την γνωστή chef κ. Ντίνα Νικολάου, η οποία, στην φιλόξενη κουζίνα της Πρεσβείας που λειτουργεί κάτω από το άγρυπνο βλέμμα του αρχιμάγειρά της Jean Marie Hoffmann,  επινόησε με την βοήθεια του sommelier, συνδυασμούς γεύσεων με εκλεκτά προϊόντα της Γαλλίας και της Ελλάδας, για να απολαύσουμε το ποτό μας με τον καλύτερο τρόπο.  
 

Βγαίνοντας από τον κήπο της Πρεσβείας στην πολύβουη λεωφόρο, ελαφρώς ζαλισμένη από το θεϊκό ποτό αλλά και την αξέχαστη εμπειρία, κρατούσα στα χέρια μου μιαν άλικη τσάντα που μέσα της είχε το κρυστάλλινο ποτήρι, τυλιγμένο σε επίσης άλικο ρυζόχαρτο, πολύτιμο δώρο των οικοδεσποτών, με την οδηγία να μην  το πλύνουμε το ίδιο βράδυ για να δούμε την άλλη μέρα πώς θα είχαν εξελιχθεί τα αρώματα του Louis XIII.  Με το που ξύπνησα το πρωί άνοιξα ανυπόμονα τη συσκευασία και ξαφνικά γύρισα χρόνια πίσω.  Ήμουν και πάλι νεαρό κορίτσι στο γραφείο του πατέρα μου που μύριζε δέρμα και ξύλο, καπνό, χαρτί και το άρωμά του.  Μάλλον το τελευταίο ήταν της φαντασίας μου, αλλά τι πειράζει;  Merci Louis XIII γι αυτό το αλησμόνητο ταξίδι! 

Σημ.   Τα προϊόντα της  Rémy Martin  αντιπροσωπεύονται στην Ελλάδα από τον γνωστό οίκο οίνων και αλκοολούχων ποτών Β.Σ. ΚΑΡΟΥΛΙΑΣ που κατέχει μία από τις ηγετικές θέσεις του κλάδου στον οποίον δραστηριοποιείται.  Την επιτυχημένη εκδήλωση οργάνωσε και συντόνισε η κ. Κατερίνα Παπαγεωργιάδη, Σύμβουλος Δημοσίων Σχέσεων.