Ο Κώστας Τσιλιλής και η ταυτότητα του ελληνικού τσίπουρου στη νέα εποχή

Έχοντας πρόσφατα συναντήσει τον Κώστα Τσιλιλή και συνομιλήσει για λίγο μαζί του κατά τη διάρκεια ενός επαγγελματικού γεύματος με άλλα σημαίνοντα πρόσωπα του Συνδέσμου Ελληνικού Οίνου, έχοντας, επίσης, απολαύσει ουκ ολίγες φορές τα εξαιρετικά προϊόντα της αποσταγματοποιίας που φέρει το όνομά του, είχα ήδη καταλήξει στο συμπέρασμα πως δεν είναι καθόλου τυχαίο που στο πρόσωπό του αντικατοπτρίζεται η ιστορία του ελληνικού τσίπουρου‧ το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον του.

Έτσι, αποδέχθηκα με μεγάλη χαρά την πρόσκλησή του να συμμετάσχω, μαζί με άλλους εκλεκτούς συναδέλφους, σε ένα διήμερο στα Μετέωρα, εκεί από όπου ξεκίνησαν όλα.

Το πρόγραμμα της εκδρομής ήταν πλούσιο, εκπαιδευτικό και διασκεδαστικό συγχρόνως. Είχε ξενάγηση στη νέα παραγωγική μονάδα, επίσκεψη στο παλαιό αποστακτήριο και τις κάβες, μια αξέχαστη περιήγηση στον αμπελώνα στην επιβλητική σκιά των Μετεώρων. Επιτόπου δοκιμή των ετικετών της Τσιλιλής χάρη στην οποία κατανοήσαμε την εξέλιξη του τσίπουρου μέσα στα χρόνια, με αποκορύφωμα το πιο πρόσφατο ‘Dark Cave’, παλαιωμένο για 12 έτη, που συμπλήρωσε τη γκάμα αυτού του εκλεκτού αποστάγματος που είναι εφάμιλλο, χωρίς υπερβολή, άλλων εμβληματικών αποσταγμάτων, όπως το ρούμι, το μπράντι, το ουίσκι.

Θαυμάσαμε με ανοιχτό το στόμα το εντυπωσιακό θέαμα του καπνίσματος των βαρελιών, γράψαμε το όνομά μας στα βαρέλια του αγαπημένου μας «Αγιονέρι», είδαμε τη διαδικασία σφραγίσματος με βουλοκέρι των βαρελιών προς παλαίωση, μέχρι και φιάλη αφιερωμένη στον καθένα από εμάς πήραμε!

Ενδιάμεσα από όλα αυτά γευτήκαμε πεντανόστιμους μεζέδες και φαγητό σε ωραία μέρη τριγύρω, στην Καλαμπάκα και στα Τρίκαλα, ήπιαμε κάμποσο τσίπουρο, κάναμε ωραίες συζητήσεις με τον Κώστα Τσιλιλή και τους άξιους συνοδοιπόρους και συνεργάτες του. Μάθαμε την ιστορία του τσίπουρου και την εξέλιξή του που είναι συνυφασμένη με την ιστορία του τόπου. Ακούσαμε την ιστορία της οικογένειας και γίναμε κοινωνοί του οράματος του Κώστα Τσιλιλή για το μέλλον.  

Η ιστορία 

Από την πρώτη απόσταξη μετά από το τέλος του Δεύτερου Παγκόσμιου Πολέμου στον κοινοτικό άμβυκα από τον πρόγονο Ευθύμιο Τσιλιλή, επίτροπο τότε της εκκλησίας, κι από την καλλιέργεια του οικογενειακού αμπελιού για την παραγωγή τσίπουρου και κρασιού για τη σπιτική κατανάλωση, όπως συνηθιζόταν εκείνη την εποχή, πέρασαν πολλές δεκαετίες μέχρι την ψήφιση, το 1988, του νόμου για την τυποποιημένη παραγωγή του τσίπουρου.

Ο Κώστας Τσιλιλής, έχοντας πιστέψει στις δυνατότητες του αποστάγματος, ήταν ο πρώτος που τόλμησε να εμφιαλώσει τσίπουρο στην περιοχή, δίνοντάς του νέα πνοή και ταυτότητα. Πεπεισμένος πως το τσίπουρο της ελληνικής υπαίθρου είχε τη δυναμική να αναγνωριστεί από νέα κοινά και να κερδίσει την προτίμηση των καταναλωτών ακόμη και σε αστικά περιβάλλοντα, δεν δίστασε να κατέβει στην Αθήνα, όπου με την παρουσία του εκεί συνέβαλε στη μετατόπιση της εικόνας του τσίπουρου και στην εδραίωσή του ως μια ιδιαίτερη, ποιοτική κατηγορία αποστάγματος. 

Σήμερα, η Τσιλιλής είναι η παλαιότερη αποσταγματοποιία τσίπουρου με έδρα τη Θεσσαλία και με μακρόχρονη εμπειρία στην παραδοσιακή απόσταξη. Κατά κοινή παραδοχή, το όνομά της έχει γίνει συνώνυμο με το ελληνικό τσίπουρο. 

Ορόσημα στην πορεία του Τσίπουρου Τσιλιλή 

• 1989: Ίδρυση του πρώτου αποστακτηρίου τσίπουρου στη Θεσσαλία
• 1990: Κυκλοφορία του πρώτου εμφιαλωμένου τσίπουρου στην περιοχή
• 1991: Εμφιάλωση μονοποικιλιακών αποσταγμάτων σταφυλιού
• 1997: Έναρξη πειραματισμών παλαίωσης σε δρύινα βαρέλια
• 2011: Εμφιάλωση του πρώτου παλαιωμένου τσίπουρου πέντε ετών (Dark Cave)
• 2016: Εμφιάλωση ελαφρώς παλαιωμένου τσίπουρου ενός έτους (Αγιονέρι)
• 2024: Κυκλοφορία του πρώτου παλαιωμένου τσίπουρου 12 ετών (Dark Cave Black)
• 2025: Ολοκλήρωση της επένδυσης με την κατασκευή της νέας παραγωγικής μονάδας 

Η νέα μονάδα 

Η νέα παραγωγική μονάδα της Τσιλιλής βρίσκεται στην καρδιά της αμπελουργικής ζώνης του Τυρνάβου, σε ένα ιδιόκτητο κτήμα 120 στρεμμάτων, με στεγασμένη επιφάνεια 5.000 τ.μ. Η κατασκευή της ξεκίνησε εν μέσω της πανδημίας και ολοκληρώθηκε το 2025. 

Ο σχεδιασμός της υπηρετεί διπλό στόχο:
– Από τη μία, να εξασφαλίσει τη διατήρηση της φρεσκάδας, των αρωμάτων και των γευστικών χαρακτηριστικών της πρώτης ύλης, χάρη στην άμεση εγγύτητα με τον αμπελώνα που μειώνει τον χρόνο μεταφοράς του σταφυλιού.
– Από την άλλη, να επιτρέψει την πλήρη παρακολούθηση της αμπελουργικής διαδικασίας σε όλα τα στάδιά της, διασφαλίζοντας κορυφαία ποιότητα στην τελική παραγωγή.

Ο αμπελώνας του Τυρνάβου αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους στην Ελλάδα και φημίζεται για την παραγωγή εξαιρετικών ποικιλιών, όπως το Μοσχάτο Τυρνάβου – βασική πρώτη ύλη για τα αποστάγματα της Τσιλιλής. Η εταιρεία προμηθεύεται σταφύλια τόσο από τους δικούς της αμπελώνες όσο και από τοπικούς αμπελουργούς, με τους οποίους διατηρεί μακροχρόνιες συνεργασίες, στηρίζοντας ενεργά την τοπική παραγωγική κοινότητα.

Η παραγωγή τσίπουρου παρουσιάζει μια μοναδικότητα σε σχέση με άλλα αποστάγματα, καθώς η πρώτη ύλη συλλέγεται μία φορά τον χρόνο, την περίοδο του τρύγου, από τον παραγωγό. Η σωστή διατήρηση των στεμφύλων και η απόσταξή τους σε μικρές παρτίδες, με παραδοσιακό τρόπο, απαιτεί βαθιά γνώση και προηγμένες υποδομές.

Η νέα μονάδα απαντά σε αυτή την ανάγκη, προσφέροντας:
·         Εγγύτητα στον αμπελώνα
·         Ιδανικές συνθήκες διαχείρισης της πρώτης ύλης
·         Λειτουργικό σχεδιασμό και αύξηση της παραγωγικής δυναμικότητας
·         Οικονομίες κλίμακας και ευελιξία
·         Φιλικότητα στο περιβάλλον μέσω της ενεργειακής θωράκισης του κτιρίου, τη χρήση των υπολειμμάτων της απόσταξης σε μονάδα βιοαερίου στην περιοχή, τη χρήση των βοστρύχων για λίπανση και την ανακύκλωση της θερμότητας των καζανιών

Όραμα και στρατηγική για το μέλλον

Το όραμα του Κώστα Τσιλιλή παραμένει βαθιά ριζωμένο στην παράδοση, αλλά και στρατηγικά προσανατολισμένο στο μέλλον. Να διατηρηθεί η αγάπη και η εμπιστοσύνη του ελληνικού κοινού και, παράλληλα, να επεκταθεί η αναγνώριση του τσίπουρου και εκτός συνόρων.

Από την αρχή, ο στόχος του ήταν σαφής: να δει κάποτε το τσίπουρο να στέκεται επάξια δίπλα στα μεγάλα διεθνή αποστάγματα. Αυτή η φιλοδοξία και η απόφαση να εξερευνήσει τις δυνατότητες της κατηγορίας οδήγησε στη δημιουργία των παλαιωμένων τσίπουρων μακράς και ελαφράς παλαίωσης, όπως το Dark Cave και το Αγιονέρι, αντίστοιχα.

Ως προϊόν Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης που παράγεται αποκλειστικά από ελληνικά σταφύλια, το τσίπουρο είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τον ελληνικό αμπελώνα. Η ενίσχυση αυτής της σχέσης μέσα από ουσιαστικές συνεργασίες με αμπελουργούς αποτελεί προϋπόθεση για την ανάπτυξη του κλάδου και τη βιώσιμη εξωστρέφεια.

Με βαθιά πίστη στην αξία της πρώτης ύλης και αφοσίωση στην παράδοση, ο Κώστας Τσιλιλής συνεχίζει να πρωτοστατεί στην εξέλιξη του ελληνικού τσίπουρου με όραμα, συνέπεια και σεβασμό στον τόπο και τους ανθρώπους του.

Κλείνοντας αυτό το κείμενο, κι αφού ευχηθώ «Καλή Επιτυχία» για την επίτευξη των στόχων της Τσιλιλής, οφείλω να εκφράσω τις ευχαριστίες μου, τόσο τις προσωπικές όσο και του in2life, στον Κώστα Τσιλιλή και τους συνεργάτες του που μας μετέδωσαν το πάθος τους για το ελληνικό τσίπουρο, καθώς και για τη ζεστή φιλοξενία στον τόπο τους. Οφείλω, επίσης, να συγχαρώ την Κατερίνα Παπαγεωργιάδη και τους συνεργάτες της στην εταιρία Dudette PR για την, όπως πάντοτε, άψογη οργάνωση του δημοσιογραφικού ταξιδιού με την προσωπική νότα που έδωσε σε αυτό. 

Ιστοσελίδα
Instagram