Τι να κάνω το γιαούρτι που λήγει;

Ποιος δεν την έχει πατήσει με διάφορα τρόφιμα που έχουν λήξει και έχει αναγκαστεί να τα πετάξει; Να σηκώσει το χέρι του. Όσο κι αν μας διαβεβαιώνουν ότι η αναγραφόμενη ημερομηνία λήξεως δεν σημαίνει υποχρεωτικά ότι το τρόφιμο είναι ακατάλληλο, δεν παίζουμε με την υγεία μας, κυρίως σε ό,τι αφορά τα γαλακτοκομικά προϊόντα που είναι ευπαθή. Το γιαούρτι είναι ένα από αυτά.

Σήμερα, λοιπόν, σας δίνω κάποιες ιδέες για το τι μπορείτε να φτιάξετε με το γιαούρτι που λήγει οσονούπω. Όλες οι συνταγές, αλμυρές και γλυκές, είναι απλές, κάποιες ακόμα απλούστερες.

ΓΕΝΙΚΑ
Επιλέξτε ένα γιαούρτι με «χαρακτήρα». Αγελαδινό, πρόβειο ή κατσικίσιο, στραγγιστό ή όχι, ο σημερινός πρωταγωνιστής πρέπει να λάμψει. Βρίσκουμε σε πολλά πλέον μαγαζιά καταπληκτικά γιαούρτια μικρών παραγωγών και σας συνιστώ να τα προτιμήσετε. Αντιθέτως, αποφύγετε αυτά με τεχνητά μειωμένα λιπαρά, δηλ. τα βιομηχανικά light. Η μεγαλύτερή μου αγάπη είναι το γιαούρτι σακούλας (ή τσαντίλας), πηχτό σαν σαντιγί και με έντονα ξινή γεύση το οποίο, όμως, βρίσκουμε μόνο σε παραδοσιακά γαλακτοπωλεία.

ΝΤΙΠΣ
Τα ντιπς τα αγαπάμε γιατί με ελάχιστο κόπο και χρόνο φτιάχνουν νόστιμες μπουκιές. Πάνε με όλα: με ψωμί, παξιμάδια ή κριτσίνια, με όλων των ειδών τους κεφτέδες, με αλλαντικά και με λαχανικά, ωμά ή ψητά. Δεν χρειάζονται καν συγκεκριμένες ποσότητες, αφού ο καθένας μπορεί να φέρει τη γεύση εκεί που θέλει. Ιδού τέσσερις ιδέες, από τις οποίες μόνο η πρώτη χρειάζεται multi, ενώ για τις άλλες τρεις αρκεί ένα απλό ανακάτεμα με κουτάλι.

ΓΙΑΟΥΡΤΙ ΜΕ ΦΕΤΑ & ΜΥΡΩΔΙΚΑ
Για κριτσίνια και παξιμάδια, για μπρουσκέτες, για όλων των ειδών τους κεφτέδες, ακόμα και για τηγανιτές πατάτες. Για τα κλασικά γεμιστά αντί για σκέτη φέτα. Πολτοποιούμε στο multi.

• Γιαούρτι
• Φέτα, κατά προτίμηση μαλακή
• Δυόσμος, βασιλικός, ρίγανη, άνηθος (ενδεικτικά, σε συνδυασμό δύο ή περισσοτέρων ειδών)
• Ελαιόλαδο
• Αλατοπίπερο
• Μπούκοβο (προαιρετικά)
• Καβουρδισμένα φιστίκια Αιγίνης ή άλλοι ξηροί καρποί (τόσο μέσα στο ντιπ όπου θα κονιορτοποιηθούν όσο και χοντροκομμένα πασπαλιστά από πάνω) 

ΓΙΑΟΥΡΤΙ ΜΕ ΤΑΧΙΝΙ & ΜΥΡΩΔΙΚΑ
Για όλα τα ψητά ή τηγανιτά λαχανικά. Για τα γιαπράκια και παντός είδους ντολμαδάκια, για τους κεφτέδες.

• Γιαούρτι
• Αλατοπίπερο
• Ταχίνι
• Χυμός λεμονιού
• Τριμμένο σκόρδο
• Καβουρδισμένο σουσάμι
• Δυόσμος, βασιλικός, άνηθος (ενδεικτικά, σε συνδυασμό δύο ή περισσοτέρων ειδών) 

RAITA: ΓΙΑΟΥΡΤΙ ΜΕ ΤΡΙΜΜΕΝΟ ΑΓΓΟΥΡΙ, ΚΥΜΙΝΟ & ΚΟΛΙΑΝΔΡΟ
Ινδικό ντιπ για samosas, κεφτέδες από όσπρια, μελιτζανοκεφτέδες, κολοκυθοκεφτέδες και κροκέτες. Δροσίζει όλα τα κάρυ και τα κρέατα σχάρας.

• Γιαούρτι
• Αλατοπίπερο
• Κύμινο
• Τριμμένο αγγούρι
• Κόλιανδρος, άνηθος 

ΓΙΑΟΥΡΤΙ ΜΕ ΚΑΠΝΙΣΤΗ ΠΑΠΡΙΚΑ
Για τηγανιτά ή ψητά λαχανικά, παναρισμένα ή όχι. Συνοδεύει επίσης ψητό στήθος κοτόπουλου, δίνοντάς του τη νοστιμιά που χρειάζεται.

• Γιαούρτι
  
• Αλατοπίπερο
  
• Καπνιστή πάπρικα
  
• Πιπέρι καγιέν (προαιρετικά)

ΚΡΥΑ ΣΟΥΠΑ ΤΑΡΑΤΟΡ
Με καταγωγή από τη Βουλγαρία, αυτή η σούπα δροσίζει πιο πολύ και από ανεμιστήρα. Τα υλικά της θυμίζουν τζατζίκι, όμως το αγγούρι δεν τρίβεται παρά κόβεται σε μικρούς κύβους, ενώ τα ελαφρώς καβουρδισμένα καρύδια προσθέτουν κι άλλο δάγκωμα αλλά κι ένα παραπάνω επίπεδο στη γεύση.

Για 4 άτομα

Σε ένα τηγάνι καβουρδίζουμε σε μέτρια φωτιά μια χούφτα καρύδια, ανακατεύοντας συνεχώς για να μην καούν και πικρίσουν. Τα χοντροκόβουμε μόλις κρυώσουν. Πλένουμε ένα σφιχτό αγγούρι, το κόβουμε στη μέση κατά μήκος, αφαιρούμε το μεσαίο κομμάτι, το οποίο ακόμα κι αν δεν έχει σπόρια είναι πιο μαλακό και υδαρές και κόβουμε το υπόλοιπο σε μικρούς κύβους, σαν το μικρό μας νύχι.. Ψιλοκόβουμε μια γεμάτη χούφτα άνηθο. Σε ένα μεγάλο μπολ βάζουμε το αγγούρι, τα περισσότερα καρύδια και τον περισσότερο άνηθο, 400 γρ. στραγγιστό γιαούρτι, αλατοπίπερο και 1-2 σκ. σκόρδου, τριμμένες ή πολτοποιημένες. Αραιώνουμε με λίγο παγωμένο νερό και ανακατεύουμε. Την βάζουμε στο ψυγείο. Την ώρα του φαγητού τη μοιράζουμε σε βαθιά πιάτα και στολίζουμε με τα καρύδια και τον άνηθο που κρατήσαμε. Προσθέτουμε λίγες σταγόνες ελαιόλαδο και απολαμβάνουμε.

Tips

• Στην απλούστερη μορφή της η σούπα δεν έχει καρύδια. Προσωπικά τα θεωρώ απαραίτητα.
• Άλλη παραλλαγή είναι το αγγούρι να είναι τριμμένο όπως στο τζατζίκι.
• Η ποσότητα του σκόρδου είναι κανονικά αρκετά μεγαλύτερη. Για μένα 1 σκελίδα είναι υπεραρκετή. Εσείς βάλτε όσο θέλετε κι αντέχετε.
• Το πόσο αραιή ή πηχτή θα είναι η σούπα είναι θέμα γούστου. Προσωπικά την θέλω μέτρια σε πυκνότητα.
• Πολύ συχνά η ταρατόρ σερβίρεται με ένα-δυο παγάκια. Σ’ αυτή την περίπτωση, μην την αραιώσετε πολύ. 

ΨΗΜΕΝΗ ΚΡΕΜΑ ΓΙΑΟΥΡΤΙΟΥ ΜΕ ΨΗΤΕΣ ΦΡΑΟΥΛΕΣ
Απλούστατο και γρήγορο στην ετοιμασία του επιδόρπιο που γίνεται σε ένα μπολ χωρίς μίξερ. Ο μοναδικός κόπος έγκειται στο ψήσιμο που είναι απαραίτητο να γίνει σε μπεν-μαρί, ενώ ο περισσότερος χρόνος που απαιτείται αφορά την αναμονή στο ψυγείο για να σφίξει που κι αυτός, όμως, δεν είναι υπερβολικός. Μπορείτε κάλλιστα να το φτιάξετε το πρωί ή νωρίς το μεσημέρι και να είναι έτοιμο το βράδυ. Έχει φίνα γεύση και σηκώνει αρκετές παραλλαγές ως προς το άρωμα που θα της δώσετε, ανάλογα και με το συνοδευτικό (δείτε τις διαφορετικές επιλογές στα tips).

Για 4 άτομα

Προθερμαίνουμε τον φούρνο στους 175ο C στη λειτουργία του αέρα. Σε ένα μπολ βάζουμε 400 γρ. στραγγιστό γιαούρτι, 200 γρ. συμπυκνωμένο γάλα (όχι ζαχαρούχο) και 2 γεμάτες κ.σ. μέλι. Αρωματίζουμε προαιρετικά με 1 κ.γλ. ροδόνερο. Ανακατεύουμε με το σύρμα, φροντίζοντας το μίγμα να είναι εντελώς λείο. Μοιράζουμε σε 4 πυρίμαχα ατομικά σκεύη τα οποία τοποθετούμε σε ένα μεγάλο ταψί. Βάζουμε το ταψί στον φούρνο και το γεμίζουμε προσεχτικά με βραστό νερό το οποίο πρέπει να φτάνει μέχρι το μισό ύψος των σκευών. Σκεπάζουμε το ταψί χαλαρά με αλουμινόχαρτο και ψήνουμε για 15΄-20΄ (βλ. tips). Σβήνουμε τον φούρνο, αφαιρούμε το αλουμινόχαρτο και αφήνουμε την κρέμα να κρυώσει σχεδόν εντελώς, με μισάνοιχτη την πόρτα του φούρνου. Βγάζουμε τα σκεύη, τα ακουμπάμε σε πετσέτα για να στεγνώσουμε το κάτω μέρος τους από το νερό και τα τοποθετούμε στο ψυγείο μέχρι να πήξει εντελώς η κρέμα.

Σερβίρουμε συνοδεύοντας με φράουλες, περιχυμένες με λίγο μέλι και αρωματισμένες με βανίλια και λίγο μαύρο πιπέρι, που έχουμε ψήσει στον φούρνο για λίγη ώρα μέχρι τα φρούτα να μαλακώσουν και να αφήσουν υγρά που θα γίνουν ελαφρύ σιρόπι με το μέλι. Συντηρούνται στο ψυγείο για αρκετές μέρες, απλώς θα μαλακώσουν περισσότερο λόγω του σιροπιού.

Tips

• Μην παραψήσετε την κρέμα. Όταν βγει από τον φούρνο είναι πολύ αραιή, σχεδόν όσο και πριν από το ψήσιμο. Σας εγγυώμαι πως θα πήξει στο ψυγείο και μάλιστα πολύ γρήγορα. Το εύρος του χρόνου που γράφω έχει σχέση με το μέγεθος και το βάθος των σκευών.
• Δεν συνιστώ το ζαχαρούχο γάλα γιατί η κρέμα θα χάσει πολύ σε φινέτσα, θα γίνει και υπερβολικά γλυκιά. Αν, παρόλα αυτά, εσείς το προτιμήσετε, θα παραλείψετε το μέλι.
• Το συνοδευτικό φρούτο έχει σχέση πρωτίστως με την εποχή. Αυτή τη στιγμή οι φράουλες είναι στα καλύτερά τους, γλυκές, αρωματικές και όχι τεράστιες σε μέγεθος. Σε λίγο ακολουθούν τα κεράσια, τα βερίκοκα, τα ροδάκινα και οι γιαρμάδες, κι αργότερα τα σταφύλια και τα σύκα. Τον χειμώνα ταιριάζουν πολύ τα μήλα, τα αχλάδια, τα κυδώνια, τα πορτοκάλια και τα μανταρίνια.
• Μπορείτε να αντικαταστήσετε τα ψημένα φρούτα με ωμά, με μαρμελάδα, με γλυκό του κουταλιού ή με κομπόστα.
• Αρωμάτισα τη σημερινή κρέμα με λίγο ροδόνερο που ταιριάζει με τις φράουλες. Άλλες επιλογές, αναλόγως και του φρούτου που έχετε διαλέξει, είναι το ανθόνερο, διάφορα βρώσιμα αιθέρια έλαια (π.χ. λεβάντα, γιασεμί, χαμομήλι, εσπεριδοειδή) ή βότανα (π.χ. θυμάρι, δενδρολίβανο, αρμπαρόριζα). 

ΚΡΕΜΑ ΓΙΑΟΥΡΤΙΟΥ ΜΕ ΠΟΣΕ ΡΟΔΑΚΙΝΑ ΣΕ ΡΟΖΕ ΚΡΑΣΙ
Αυτή η κρέμα δεν ψήνεται αλλά πήζει με ζελατίνη. Ίσως σας θυμίζει ένα λίγο παλιακό επιδόρπιο με γιαούρτι και ζελέ φρούτων που όμως ήταν υπερβολικά γλυκό, ενώ το ζελέ ήταν από έτοιμο φακελάκι. Αυτή η εκδοχή είναι σαφώς πιο ελαφριά και φίνα. Δεν είναι καθόλου δύσκολο.

Για 6 άτομα

Κρέμα
Σε μία γάζα βάζουμε 1 κ.σ. βρώσιμη λεβάντα και δένουμε σε πουγκί. Σε ένα μικρό κατσαρολάκι βάζουμε 1 φλ. τσ. κρέμα γάλακτος, ¼ φλ. τσ. ζάχαρη και τη γάζα. Ζεσταίνουμε σε μέτρια φωτιά χωρίς να αφήσουμε να πάρει βράση, απομακρύνουμε από την εστία και αφήνουμε για 30΄ για να τραβήξει η κρέμα το άρωμα της λεβάντας. Μουλιάζουμε 5 φύλλα ζελατίνας σε πολύ παγωμένο νερό για περίπου 15΄. Αφού αφαιρέσουμε τη γάζα από το κατσαρολάκι, το ξαναβάζουμε στη φωτιά και ζεσταίνουμε σε μέτρια ένταση, προσέχοντας και πάλι να μην βράσει η κρέμα. Μόλις ζεσταθεί απομακρύνουμε από την εστία και προσθέτουμε τα φύλλα της ζελατίνας, αφού τα στύψουμε πολύ καλά. Ανακατεύουμε με το σύρμα μέχρι να διαλυθεί εντελώς η ζελατίνα. Αφήνουμε για λίγα λεπτά μέχρι να χλιάνει το μίγμα. Σε ένα μεγάλο μπολ βάζουμε 500 γρ. στραγγιστό γιαούρτι, 1 ακόμη φλ. τσ. κρέμα γάλακτος (κρύο αυτή τη φορά) και ανακατεύουμε με το σύρμα. Τέλος, προσθέτουμε και το χλιαρό μίγμα, τον χυμό από 1 lime και συνεχίζουμε να ανακατεύουμε με το σύρμα μέχρι η κρέμα να ομογενοποιηθεί εντελώς. Την μοιράζουμε σε 6 ποτήρια, γεμίζοντάς τα κατά τα 2/3, και βάζουμε στο ψυγείο για λίγες ώρες μέχρι να πήξει.

Ροδάκινα ποσέ σε ροζέ κρασί
Για να ξεφλουδιστούν σωστά τα ροδάκινα τα ζεματάμε σε βραστό νερό ως εξής : Σε μία κατσαρόλα βάζουμε νερό να βράσει και παραλλήλως γεμίζουμε ένα μπολ με παγωμένο νερό και παγάκια.  Πλένουμε 4 ροδάκινα και με ένα μυτερό μαχαίρι χαράζουμε έναν σταυρό στην βάση τους. Τα βάζουμε στο βραστό νερό για λίγα δευτερόλεπτα (όχι πάνω από 1΄) μέχρι να δούμε πως εκεί που τα έχουμε χαράξει, η φλούδα έχει αρχίσει να ξεκολλάει από το φρούτο. Τα βγάζουμε με τρυπητή κουτάλα και τα βαπτίζουμε αμέσως στο παγωμένο νερό. Μόλις κρυώσουν τα ξεφλουδίζουμε και τα κόβουμε σε κυδωνάτες φέτες. 

Σε μία κατσαρόλα βάζουμε 1 μπουκάλι ροζέ κρασί, 250 ml νερό, τον χυμό από 1 lime  και 5 γεμάτες κουταλιές θυμαρίσιο μέλι. Φτιάχνουμε πάλι ένα πουγκί με 1 κ.σ. λεβάντα, 3 κλωνάρια φρέσκο θυμάρι και λίγους χοντροσπασμένους κόκκους μαύρου πιπεριού και το προσθέτουμε και αυτό στην κατσαρόλα.  Φέρνουμε σε βρασμό, ανακατεύουμε μέχρι να λιώσει το μέλι, χαμηλώνουμε τη φωτιά σε μέτρια προς χαμηλή και προσθέτουμε τα κομμάτια των ροδάκινων. Ποσάρουμε για περίπου 20΄, ή μέχρι να μαλακώσουν τα ροδάκινα, χωρίς βεβαίως να λιώσουν. Τα αφαιρούμε με τρυπητή κουτάλα, δυναμώνουμε και πάλι τη φωτιά και βράζουμε μέχρι να πήξει ελαφρά το σιρόπι, για ακόμη 20΄ περίπου. Βάζουμε τα ροδάκινα και το σιρόπι σε βάζο ή δοχείο, αφού αφαιρέσουμε το πουγκί με τα αρωματικά, και μόλις χλιάνουν, παγώνουμε στο ψυγείο. Σερβίρουμε μοιράζοντας στα ποτήρια τα ροδάκινα και το σιρόπι, πάνω από την κρέμα.

Tips

• Βρίσκουμε βρώσιμη λεβάντα σε καταστήματα μπαχαρικών και κάποια delicatessen. Αν δεν αγαπάτε τη λεβάντα, ή σας είναι δύσκολο να την βρείτε, μπορείτε να την αντικαταστήσετε με βανίλια, πραγματική όμως, όχι την άσπρη χημική σκόνη του σουπερμάρκετ.
• Τα ροδάκινα δεν πρέπει να είναι υπερώριμα για να μην διαλυθούν, ούτε βεβαίως και άγουρα.
• Αντί για ροδάκινα μπορείτε να χρησιμοποιήσετε νεκταρίνια ή γιαρμάδες.
• Οι επιλογές για το κρασί είναι πολλές: μπορεί να είναι ξηρό ή ημίγλυκο, λευκό ή ροζέ, αφρώδες ή όχι. Εγώ χρησιμοποίησα ξηρό ροζέ και το αποτέλεσμα, σε συνδυασμό με την πολύ λίγη ζάχαρη της κρέμας γιαουρτιού, ήταν πολύ δροσερό και στα όρια του εντελώς άγλυκου. Βρίσκω πως έτσι αναδεικνύονται καλύτερα τα αρώματα των βοτάνων και του ίδιου του φρούτου.
• Ο σχετικά λίγος χρόνος βρασμού του σιροπιού είχαν σαν αποτέλεσμα να είναι ελαφρύ, σαν αυτό της κομπόστας, το οποίο προσωπικά προτιμώ σε αυτό το πανάλαφρο και δροσερό γλυκό. Αν εσείς θέλετε, μπορείτε να το αφήσετε να δέσει πιο πολύ. 
• Τα ροδάκινα συντηρούνται για αρκετές μέρες στο ψυγείο και, ανεξάρτητα από το συγκεκριμένο γλυκό, συνοδεύουν άριστα παγωτό βανίλια ή καϊμάκι ή και σκέτο γιαούρτι. Μπορείτε επίσης να τα πασπαλίσετε με χοντροτριμμένα φιστίκια Αιγίνης.
• Αν φτιάξετε το γλυκό νωρίς το πρωί θα έχει προλάβει να πήξει η κρέμα μέχρι το βράδυ.  Μπορείτε όμως να φτιάξετε την κρέμα από την προηγούμενη μέρα. 

ΤΑΡΤΑ ΜΕ ΓΙΑΟΥΡΤΙ ΣΑΝ CHEESECAKE
Πολύ εύγευστη τάρτα, όπου το τυρί mascarpone ή η ricotta ή το ανθότυρο με τα οποία φτιάχνεται συνήθως το  cheesecake, αντικαθίσταται από γιαούρτι.

Ζύμη
Στο μπολ του μίξερ, χτυπάμε με το φτερό ¾ φλ. τσ. αλεύρι για όλες τις χρήσεις, ½ φλ. τσ. αλεύρι ολικής άλεσης, ¼ φλ. τσ. ζάχαρη και 1 φλ. τσ. παγωμένο βούτυρο, κομμένο σε μικρούς κύβους. Αρχίζουμε στην πιο χαμηλή ταχύτητα για 3’ και κατόπιν ανεβάζουμε σε μέτρια ταχύτητα και συνεχίζουμε το χτύπημα για 2’ περίπου ακόμη, έως ότου να έχουμε μια ομοιογενή και σφιχτή ζύμη. Την τυλίγουμε με διαφανή μεμβράνη και την βάζουμε για 30΄ στο ψυγείο. Προθερμαίνουμε τον φούρνο στους 180ο C  στη λειτουργία του αέρα. Στρώνουμε τη ζύμη σε ταρτιέρα με αποσπώμενο πάτο, πιέζοντας με τα δάχτυλά μας για να απλωθεί ομοιόμορφα στον πάτο και τα τοιχώματα της ταρτιέρας. Ψήνουμε για περίπου 15΄, έως ότου η ζύμη χρυσίσει ελαφρά (αυτή η ζύμη δεν φουσκώνει στο ψήσιμο, επομένως δεν χρειάζεται να βάλουμε βάρη). Αφήνουμε να κρυώσει σε θερμοκρασία περιβάλλοντος. 

Κρέμα
Στο μπολ του μίξερ, χτυπάμε με το σύρμα 2 κεσεδάκια στραγγιστό γιαούρτι με ½ φλ. τσ. ζάχαρη, έως ότου λιώσει η ζάχαρη. Αρωματίζουμε με ξύσμα από 1 μεγάλο λεμόνι και τα σποράκια από μισό λουβί βανίλιας ή 1 κ.γλ. καλής ποιότητας extrait βανίλιας. Προσθέτουμε 2 αυγά και χτυπάμε μέχρι να ομογενοποιηθεί η κρέμα. Τη στρώνουμε πάνω από την ψημένη ζύμη και ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο, πάντα στους 180ο C, για 35΄- 40΄. Η κρέμα πρέπει να ψηθεί στις άκρες και να μείνει ελαφρώς τρεμουλιαστή στη μέση. Αφήνουμε την τάρτα να κρυώσει εντελώς σε θερμοκρασία δωματίου για τουλάχιστον μία ώρα και κατόπιν παγώνουμε στο ψυγείο. Την ώρα του σερβιρίσματος ξεφορμάρουμε την τάρτα και καλύπτουμε την επιφάνεια με μαρμελάδα της αρεσκείας μας.

Tips

• Η ζύμη, η κρέμα και η μαρμελάδα έχουν το ίδιο πάχος περίπου. Εάν επιθυμείτε περισσότερη κρέμα, μπορείτε κάλλιστα να αυξήσετε τη δόση της κατά 50 %.
  
• Είχα στο ψυγείο μου σπιτική μαρμελάδα βερίκοκο/ροδάκινο αρωματισμένη με λεβάντα που ταίριαξε άψογα. Ταιριάζουν, όμως, όλες οι μαρμελάδες.
  
• Μπορείτε να αντικαταστήσετε τη μαρμελάδα με φρέσκα, ποσαρισμένα ή ψητά φρούτα, περιχυμένα με λίγο μέλι: ροδάκινα και βερίκοκα στις αρχές του καλοκαιριού, σύκα και σταφύλια το φθινόπωρο, μήλα, αχλάδια, κυδώνια, πορτοκάλια ή μανταρίνια τον χειμώνα. Το ίδιο εξαιρετικά θα πήγαινε και μία κομπόστα μήλων ή αχλαδιών, πολτοποιημένη σαν μαρμελάδα.