Το «καρότο» της ανάκαμψης στη μύτη του χιονάνθρωπου
Μετράμε την καλοπέραση με την αγοραστική ισχύ. Για αυτό και τσιμπάμε στο γνωστό «καρότο».
Η πέμπτη επέτειος της δολοφονίας Γρηγορόπουλου βρίσκει τους έλληνες υπνωτισμένους στην προσδοκία ανάκαμψης και εξόδου από την κρίση. Στην προσδοκία δηλαδή ότι θα πάρουν πίσω το 25-30% του εισοδήματος που έγινε αναγκαίες θυσίες. Έτσι για να μπορούν να ξανακάνουν διακοπές, να βγουν για φαγητό πέντε φορές το μήνα και όχι μία ή καμία, να πάρουν τα δώρα που θέλουν χωρίς να μετρούν και την τελευταία δεκάρα.
Είμαστε τέκνα καταναλωτικής εποχής. Μετράμε την καλοπέραση με αγοραστική ισχύ. Έτσι μάθαμε να κάνουμε, και το κάνουμε καλά. Η οικονομική άνθιση της δεκαετίας του ΄60 πυροδοτήθηκε από επενδύσεις που μας τάισαν και το ’70. Μετά ήρθε το ΄80 και τη σκυτάλη πήρε η κατανάλωση. Παιδιά της κατανάλωσης είναι εκείνοι που σήμερα είναι στην ακμή της αγοραστικής τους ισχύος- το ονειρεμένο target group κάθε διαφημιστή.
Οι ηθικοπλαστικές παραμυθίες που στην αρχή της κρίσης συμβούλευαν να στραφούμε σε συναισθηματικές αξίες και να πάψει να μας απασχολεί το χρήμα, σώπασαν. Ή για την ακρίβεια μετατράπηκαν σε “value for money” προτάσεις αναψυχής. Όχι, η κρίση δεν μας έβγαλε από το δρόμο του καταναλωτισμού. Απλώς τον ορθολογικοποίησε. Συμμάζεψε τις τιμές στα ξενοδοχεία και τα φαγάδικα, φτήνυνε τα θέατρα, έδωσε θέσεις της προκοπής και στους όρθιους των μουσικών σκηνών, και έκανε «προσφορές».
Οι της κυβέρνησης πέτυχαν τον στόχο τους και βασιλεύουν διαιρώντας. Η αλληλεγγύη των κοινωνικών ομάδων μοιάζει με κορνίζα για τα αμφιθέατρα και το «μαζικές διαμαρτυρίες» ακούγεται σαν ευχή σε γιορτινή κάρτα του Κουτσούμπα προς τον Τσίπρα. «Αλέξη μου, Χρόνια Πολλά και μαζικές- μαζικές διαμαρτυρίες».
Ριζοσπαστικοποιούνται οι καταναλωτές, κ. Βέμπερ μου; Αμ δε. Απλώς λουφάζουν περιμένοντας καλύτερες ημέρες. Και ποιος δικαιούται να τους κατηγορήσει για αυτό; Οι επαγγελματίες της διανόησης ή οι πωλητές ανυπακοής εκ του ασφαλούς;
Θα ήθελα να είναι κάτι διαφορετικά; Όχι. Όσο περνάει ο καιρός «θέλω» όλο και λιγότερα και καταλαβαίνω όλο και περισσότερα για το πώς αλλάζουν και πώς δεν αλλάζουν τα πράγματα. Για το πώς δημιουργείται και για το πώς πωλείται η ελπίδα στον κόσμο από τα δελτία ειδήσεων. Η απαισιοδοξία και ο κυνισμός όμως είναι πασέ.
Σε μια εποχή που η αντίσταση μοιάζει με επιταγή κοινής λογικής, εγώ κάνω τον αναχωρητή. Διαβάζω πολύ ιστορία και όλο και λιγότερο εφημερίδες- για τις κυριακάτικες μιλάω, τις άλλες τις έχω κόψει από χρόνια. Δεν μου κάνει καρδιά να λαμβάνω μέρος σε αυτό το πανηγύρι ούτε σαν δέκτης. Το γύρισα και θα ασχολούμαι με το «ιδιωτεύειν», που ετυμολογικά γέννησε το “idiot”. Παίρνω απόφαση ότι δεν θα είμαι από αυτούς που θα αλλάξουν τον κόσμο. Ελπίζω ότι δεν θα είμαι ούτε από αυτούς που θα φέρνουν αντίσταση στην αλλαγή.
Θα κάνω απλά πράγματα χωρίς καμία πολιτική σημασία. Θα στολίσω ένα ωραίο δέντρο, θα καταναλώσω τα προβλεπόμενα όσο έχω ακόμη μισθό, και θα κάνω γιορτές με βιβλία, ταινίες, επιτραπέζια και βόλτες. Τουλάχιστον δεν θα σαλτάρω.
Δημήτρης Γλύστρας
[email protected]
Είμαστε τέκνα καταναλωτικής εποχής. Μετράμε την καλοπέραση με αγοραστική ισχύ. Έτσι μάθαμε να κάνουμε, και το κάνουμε καλά. Η οικονομική άνθιση της δεκαετίας του ΄60 πυροδοτήθηκε από επενδύσεις που μας τάισαν και το ’70. Μετά ήρθε το ΄80 και τη σκυτάλη πήρε η κατανάλωση. Παιδιά της κατανάλωσης είναι εκείνοι που σήμερα είναι στην ακμή της αγοραστικής τους ισχύος- το ονειρεμένο target group κάθε διαφημιστή.
Οι ηθικοπλαστικές παραμυθίες που στην αρχή της κρίσης συμβούλευαν να στραφούμε σε συναισθηματικές αξίες και να πάψει να μας απασχολεί το χρήμα, σώπασαν. Ή για την ακρίβεια μετατράπηκαν σε “value for money” προτάσεις αναψυχής. Όχι, η κρίση δεν μας έβγαλε από το δρόμο του καταναλωτισμού. Απλώς τον ορθολογικοποίησε. Συμμάζεψε τις τιμές στα ξενοδοχεία και τα φαγάδικα, φτήνυνε τα θέατρα, έδωσε θέσεις της προκοπής και στους όρθιους των μουσικών σκηνών, και έκανε «προσφορές».
Οι της κυβέρνησης πέτυχαν τον στόχο τους και βασιλεύουν διαιρώντας. Η αλληλεγγύη των κοινωνικών ομάδων μοιάζει με κορνίζα για τα αμφιθέατρα και το «μαζικές διαμαρτυρίες» ακούγεται σαν ευχή σε γιορτινή κάρτα του Κουτσούμπα προς τον Τσίπρα. «Αλέξη μου, Χρόνια Πολλά και μαζικές- μαζικές διαμαρτυρίες».
Ριζοσπαστικοποιούνται οι καταναλωτές, κ. Βέμπερ μου; Αμ δε. Απλώς λουφάζουν περιμένοντας καλύτερες ημέρες. Και ποιος δικαιούται να τους κατηγορήσει για αυτό; Οι επαγγελματίες της διανόησης ή οι πωλητές ανυπακοής εκ του ασφαλούς;
Θα ήθελα να είναι κάτι διαφορετικά; Όχι. Όσο περνάει ο καιρός «θέλω» όλο και λιγότερα και καταλαβαίνω όλο και περισσότερα για το πώς αλλάζουν και πώς δεν αλλάζουν τα πράγματα. Για το πώς δημιουργείται και για το πώς πωλείται η ελπίδα στον κόσμο από τα δελτία ειδήσεων. Η απαισιοδοξία και ο κυνισμός όμως είναι πασέ.
Σε μια εποχή που η αντίσταση μοιάζει με επιταγή κοινής λογικής, εγώ κάνω τον αναχωρητή. Διαβάζω πολύ ιστορία και όλο και λιγότερο εφημερίδες- για τις κυριακάτικες μιλάω, τις άλλες τις έχω κόψει από χρόνια. Δεν μου κάνει καρδιά να λαμβάνω μέρος σε αυτό το πανηγύρι ούτε σαν δέκτης. Το γύρισα και θα ασχολούμαι με το «ιδιωτεύειν», που ετυμολογικά γέννησε το “idiot”. Παίρνω απόφαση ότι δεν θα είμαι από αυτούς που θα αλλάξουν τον κόσμο. Ελπίζω ότι δεν θα είμαι ούτε από αυτούς που θα φέρνουν αντίσταση στην αλλαγή.
Θα κάνω απλά πράγματα χωρίς καμία πολιτική σημασία. Θα στολίσω ένα ωραίο δέντρο, θα καταναλώσω τα προβλεπόμενα όσο έχω ακόμη μισθό, και θα κάνω γιορτές με βιβλία, ταινίες, επιτραπέζια και βόλτες. Τουλάχιστον δεν θα σαλτάρω.
Δημήτρης Γλύστρας
[email protected]
