Ελληνικά μουσεία: Τέχνη στις πέντε γωνιές της χώρας

Συνδυάζουμε τις εκδρομές μας στην Ελλάδα με την αγάπη μας για την τέχνη και επιλέγουμε πέντε πανέμορφους προορισμούς με κριτήριο τα εξαιρετικά εικαστικά τους μουσεία. Και το ταξίδι μας αποκτά άλλο νόημα…
Ελληνικά μουσεία: Τέχνη στις πέντε γωνιές της χώρας
της Έλενας Μπούλια

Μπορεί για τους περισσότερους να μην αποτελεί βασικό λόγο για να ταξιδέψουν πολλά χιλιόμετρα μακριά από την πόλη τους, θα αποτελέσει όμως ένα από τα αξιολογότερα σημεία της εκδρομής τους εκεί. Η Τέχνη, η εικαστική εκδοχή αυτής, έχει εδώ και χρόνια πάρει την θέση που της αξίζει όχι μόνο στην πρωτεύουσα αλλά και σε κάποιες μικρότερες πόλεις και νησιά της Ελλάδας. Έτσι, διάσημοι ευεργέτες των περιοχών αυτών -κάποιοι με καταγωγή από εκεί και κάποιοι όχι- με μεράκι και αίσθημα δοτικότητας ίδρυσαν στο Μέτσοβο, στην Λέσβο, στην Ρόδο, στην Κέρκυρα και στην Άνδρο, Μουσεία Εικαστικών Τεχνών που δεν έχουν τίποτα να ζηλέψουν από αντίστοιχα ευρωπαϊκά.

Πλούσιες συλλογές ζωγραφικής, χαρακτικής και γλυπτικής, με έργα Ελλήνων και ξένων -σε πολλές περιπτώσεις- καλλιτεχνών, στεγασμένες σε αριστουργηματικά κτίρια, παραδοσιακής συχνά αρχιτεκτονικής, μας περιμένουν να τα ανακαλύψουμε. Τα καλύτερα μουσεία της Ελλάδας μας καλούν από τουρίστες στον τόπο τους να γίνουμε κοινωνοί μιας σημαντικής πολιτιστικής προσπάθειας, για την οποία δίκαια μπορούν να υπερηφανεύονται.

Μέτσοβο Ιωαννίνων: Πινακοθήκη Αβέρωφ
Το μουσείο: Η Πινακοθήκη Αβέρωφ λειτουργεί από το 1988 και περιέχει περίπου διακόσια πενήντα έργα κάποιων εκ των σημαντικότερων Ελλήνων Καλλιτεχνών του 19ου και 20ου αιώνα, όπως των Γύζη, Βολανάκη, Ιακωβίδη, Παρθένη, Μαλέα, Βυζάντιου, Μόραλη, Πρέκα, Τέτση κ.α. Εκτός της μόνιμης έκθεσης, στην Πινακοθήκη θα συναντήσει κανείς και περιοδικές εκθέσεις -θεματικές, αναδρομικές, ομαδικές- από άλλα μουσεία της Ελλάδας ή του εξωτερικού. Στις εκθέσεις –μόνιμες ή μη- του μουσείου περιλαμβάνονται έργα ζωγραφικής, χαρακτικής ή γλυπτικής του 19ου και 20ου αιώνα, προβάλλοντας έτσι τις απαρχές τις νεοελληνικής τέχνης, στοιχεία της τάσης του Μοντερνισμού στην Ελλάδα, καθώς και έργα του Μεσοπολέμου, αλλά και της γενιάς του ’60 και του ’80.

Η Πινακοθήκη στεγάζεται σε ένα σύγχρονο κτίριο του Ιδρύματος Αβέρωφ - Τοσίτσα, το οποίο δωρίθηκε στο Ίδρυμα από τον ίδιο τον δημιουργό και ιδρυτή του Ε. Αβέρωφ. Πρόκειται για μία από τις πληρέστερες συλλογές νεοελληνικής τέχνης, με κορυφαία εκθέματα το «Πορτρέτο του Γ. Αβέρωφ» από τον Π. Προσαλέντη και την «Ανατίναξη της Τουρκικής ναυαρχίδας από τον Κανάρη» του Νικηφόρου Λύτρα.

Χρήσιμες πληροφορίες: Το χειμερινό ωράριο της Πινακοθήκης (από 15 Σεπτεμβρίου έως 14 Ιουλίου) είναι -καθημερινά εκτός Τρίτης- 10.00 με 16.00, ενώ το θερινό είναι 10.00 με 18.30. Η τιμή της γενικής εισόδου είναι 3 ευρώ (2 ευρώ για μαθητές και φοιτητές και δωρεάν για παιδιά κάτω των 10 ετών).

Το Μέτσοβο: Σε υψόμετρο 1.150 μέτρων το Μέτσοβο είναι περισσότερο γνωστό ως χειμερινό θέρετρο, όμως ακόμα και την Άνοιξη, όταν όλη η πλάση έχει ανθίσει, η γραφική ομορφιά του κερδίζει τις εντυπώσεις. Τα αξιοθέατά του, πέραν της Πινακοθήκης, περιλαμβάνουν ακόμα το μουσείο λαϊκής τέχνης που στεγάζεται στο Αρχοντικό Τοσίτσα, τις παλιές εκκλησίες της Αγ. Παρασκευής (1511) και του Αγ. Χαραλάμπους (1834), καθώς και τις χαρακτηριστικές για την περιοχή παραδοσιακές βρύσες –όπως η «Νίτσα» και η «Φοντάνα ντι κάμπουρι ντι ντισούπρα». Περισσότερες πληροφορίες για το Μέτσοβο θα δείτε στα Σχετικά Άρθρα.

Άνδρος: Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Βασιλείου και Ελίζας Γουλανδρή
Το μουσείο: Δεν είναι λίγοι αυτοί που υποστηρίζουν πως η Άνδρος είναι το εν λόγω Μουσείο. Και ίσως να μην έχουν άδικο. Εμείς θα πούμε, ωστόσο, πως το Μουσείο είναι η Άνδρος, όχι μόνο γιατί αυτό εγκαινιάστηκε -το 1979- από τον Βασίλη και την Ελίζα Γουλανδρή (γενέτειρα του πρώτου) αλλά και γιατί κατά βάση φιλοξενεί το έργο του Ανδριώτη γλύπτη Μ. Τόμπρου. Το ίδιο το Μουσείο, έκτασης 200 τ.μ. είναι έργο του αρχιτέκτονα Στάμου Παπαδάκη, ενώ η νέα του πτέρυγα έκτασης 1.000 τ.μ., η οποία εγκαινιάστηκε το 1986, σχεδιάστηκε από τον Χρήστο Κοντοβουνήσιο. Αξίζει, επίσης, να αναφέρουμε ότι η αρχιτεκτονική ένταξη του κτιρίου στον περιβάλλοντα χώρο διακρίθηκε σε διεθνή διαγωνισμό στην Οσάκα της Ιαπωνίας, το 1990.

Σχετικά με τις εκθέσεις του Μουσείου, πέραν της μόνιμης συλλογής του Μιχάλη Τόμπρου, στην Παλαιά Πτέρυγα, στον ίδιο χώρο λειτουργεί μία ακόμα μόνιμη έκθεση με έργα κάποιων από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της νεοελληνικής γλυπτικής (π.χ. Ζογγολόπουλος, Τάκης, Σκλάβος, Chryssa). Στη Νέα Πτέρυγα του Μουσείου, κατά την χειμερινή περίοδο (Οκτώβριος – Μάιος), φιλοξενούνται εναλλασσόμενες εκθέσεις με δημιουργίες σύγχρονων Ελλήνων καλλιτεχνών (Φασιανός, Παύλος, Κουνέλλης, Τσόκλης, Ψυχοπαίδης) καθώς και σημαντικών ξένων καλλιτεχνών (Rodin, Richier, Cesar, Hepworth κ.ά.) Κατά την θερινή περίοδο, ωστόσο, στον ίδιο χώρο φιλοξενούνται περιοδικές εκθέσεις. Αξίζει, εδώ, να αναφερθεί η έκθεση-αφιέρωμα στον Ντίκο Βυζάντιο, σε ξεχωριστό χώρο του Μουσείου, μέχρι τα τέλη Μαΐου.

Χρήσιμες πληροφορίες: Οι ώρες λειτουργίας του Μουσείο είναι: Από 1η Νοεμβρίου έως 31 Μαρτίου, Σάββατο – Κυριακή – Δευτέρα 10.00 με 14.00 και από 1η Απριλίου έως 30 Οκτωβρίου, Καθημερινά εκτός Τρίτης 10.00 με 14.00. Η τιμή της εισόδου από Ιούνιο έως Σεπτέμβριο είναι 6 ευρώ για τους ενήλικες και 3 ευρώ για μαθητές, φοιτητές, πολύτεκνους και στρατιώτες. Από Οκτώβριο έως Ιούνιο η είσοδος είναι 3 ευρώ για τους ενήλικές και 1,5 ευρώ για τους υπόλοιπους. Η είσοδος για παιδιά κάτω των 12 ετών και ενήλικες άνω των 65 ετών είναι δωρεάν –δείτε ποιοι άλλοι δικαιούνται δωρεάν είσοδο εδώ.

Η Άνδρος: Γνήσιο κυκλαδίτικο τοπίο, υπέροχες παραλίες και μία κουκλίστικη πόλη. Η Άνδρος δεν έχει τυχαία αποκτήσει φανατικούς θαυμαστές και πολλούς μόνιμους κατοίκους –αρκετοί εκ των οποίων δεν είναι καν Ανδριώτες. Στο αρχοντικό αυτό νησί αξίζει να περπατήσετε –ή και να ταξιδέψετε με το αυτοκίνητο- κάθε του γωνιά για να θαυμάσετε την αξιόλογη αρχιτεκτονική, καθώς και τα υπόλοιπα αξιοθέατα: το Αρχαιολογικό Μουσείο, το Ναυτικό Μουσείο, το Μουσείο Παραδοσιακών Τεχνών κ.α. Περισσότερες πληροφορίες για την Άνδρο θα δείτε στα Σχετικά Άρθρα.

Λέσβος: Μουσείο Θεόφιλου και Μουσείο Τεριάντ
Το μουσείο Θεόφιλου:
Ανεγέρθηκε το 1964 σε ένα προάστιο της Μυτιλήνης, την Βαρειά, εκεί όπου γεννήθηκε και πέρασε τα παιδικά του χρόνια ο σπουδαίος λαϊκός ζωγράφος. Το 1965 ο Στρατής Ελευθεριάδης, ιδρυτής του μουσείου, το δώρισε στον Δήμο Μυτιλήνης μαζί με ογδόντα έξι πίνακες του Θεόφιλου και από τότε λειτουργεί ως Δημοτικό Μουσείο. Το κτίριο αποτελείται από τέσσερις συνεχόμενες αίθουσες, μέσα στις οποίες θα δείτε και τους ογδόντα έξι πίνακες, τα θέματα των οποίων προκύπτουν από την ιστορία, τη μυθολογία και την λαογραφία της Ελλάδας.

Χρήσιμες πληροφορίες: Το ωράριο λειτουργίας του μουσείου είναι καθημερινά 10.00 με 16.00 (χειμώνα-καλοκαίρι), εκτός Δευτέρας που είναι κλειστά. Το εισιτήριο για το μουσείο είναι 2 ευρώ το ολόκληρο και 1 ευρώ το μειωμένο, ενώ ελεύθερη είναι η είσοδος και τις Κυριακές από 1η Νοεμβρίου έως 31 Μαρτίου.

Το μουσείο Teriade: Το μουσείο και η βιβλιοθήκη του Στρατή Ελευθεριάδη - Teriade εγκαινιάστηκε το 1979. Πρόκειται για ένα μουσείο «ανοιχτό βιβλίο», μοναδικό στο είδος του, καθώς στις αίθουσές του ο επισκέπτης θα δει έργα γνωστών καλλιτεχνών, όπως αντίτυπα των «Μεγάλων Βιβλίων» και έργα των Chagal, Matisse, Picasso, Leger κ.α., καθώς και αντίγραφα μεσαιωνικών χειρογράφων. Εκτός από την μόνιμη έκθεση με το σύνολο του εκδοτικού έργου του Ελευθεριάδη, στο Μουσείο θα δει κανείς κατά καιρούς αναδρομικές εκθέσεις εικαστικών τεχνών, εκδόσεις κ.α. Το μουσείο αυτό βρίσκεται, όπως και το προηγούμενο, στην περιοχή Βαρειά της Μυτιλήνης. Περισσότερες πληροφορίες για το μουσείο θα βρείτε εδώ.

Χρήσιμες πληροφορίες: Οι ώρες λειτουργίας του μουσείου είναι καθημερινά 9.00 με 17.00, εκτός Δευτέρας. Το εισιτήριο είναι 2 ευρώ το ολόκληρο και 1 ευρώ το μειωμένο, ενώ τις Κυριακές από 1η Νοεμβρίου έως 31 Μαρτίου η είσοδος για το κοινό είναι ελεύθερη.

Η Λέσβος: Το μεγάλο αυτό νησί του βορειοανατολικού Αιγαίου δίνει στον επισκέπτη την αίσθηση της αυτάρκειας: Μοιάζει να τα έχει όλα και… τα έχει. Εντυπωσιακά αρχοντικά, ιδιόμορφες εκκλησίες, καταπράσινα τοπία και όμορφα χωριά που προσφέρονται για ατελείωτες βόλτες. Κατά την επίσκεψή σας στο νησί, πέρα από τα δύο παραπάνω μουσεία, αξίζει να βρεθείτε στο Απολιθωμένο Δάσος, στο Κάστρο της Μυτιλήνης καθώς και τα Θερμά Λουτρά του Πολιχνίτου, στα οποία οφείλετε να βουτήξετε για να νιώσετε την έννοια της απόλυτης χαλάρωσης. Περισσότερες πληροφορίες για τη Λέσβο θα δείτε στα Σχετικά Άρθρα.

Κέρκυρα: Δημοτική Πινακοθήκη και Μουσείο Ασιατικής Τέχνης
Η Πινακοθήκη: Το διαμάντι του νησιού, ένα από αυτά τουλάχιστον, είναι η Πινακοθήκη του, η οποία άρχισε να λειτουργεί το 1978 και από το 1995 και μετά στεγάζεται στην ανατολική πτέρυγα των Παλαιών Ανακτόρων Αγίων Μιχαήλ και Γεωργίου, στο ιστορικό κέντρο της πόλης της Κέρκυρας. Μέρος της έκθεσης, ωστόσο, στεγάζεται από το 2008 και στο ιστορικό κτίριο της Ιονίου Βουλής. Στα δύο υπέροχα νεοκλασικά οικήματα ο επισκέπτης θα γνωρίσει την εξέλιξη της ζωγραφικής και χαρακτικής στην Κέρκυρα (από τον 16ο έως τον 20ο αιώνα). Σε αρμονία με την ιδιαίτερη φυσιογνωμία των κτιρίων συναντά κανείς έργα τέχνης επτανήσιων καλλιτεχνών (π.χ. του Γεωργίου Σαμαρτζή, της Αγλαΐας Παππά, του Φίλιππου Μάκοτσις). Στην ιστοσελίδα της Πινακοθήκης θα δείτε αναλυτικά τους καλλιτέχνες που φιλοξενούνται στους χώρους, ενώ έχετε την δυνατότητα μιας ψηφιακής-εικονικής περιήγησης σε αυτούς.

Χρήσιμες πληροφορίες: Οι εκθεσιακοί χώροι της Πινακοθήκης είναι ανοικτοί στο κοινό καθημερινά, εκτός Δευτέρας. Οι περιοδικές εκθέσεις λειτουργούν 10.00 με 13.00 και 18.00 με 21.00, ενώ οι μόνιμες έχουν συνεχές ωράριο 10.00 με 18.00. Το ενιαίο εισιτήριο για τις εκθέσεις είναι 1,5 ευρώ.

Το μουσείο Ασιατικής Τέχνης: Πρόκειται για το μοναδικό μουσείο στην Ελλάδα αφιερωμένο αποκλειστικά στην τέχνη και τις αρχαιότητας της Άπω Ανατολής και της Ινδίας, το οποίο στεγάζεται επίσης στο Ανάκτορο των Αγίων Μιχαήλ και Γεωργίου. Το Μουσείο αριθμεί περίπου 10.500 αντικείμενα από δωρεές ιδιωτικών συλλογών, με πυρήνα την συλλογή του Γρηγορίου Μάνου, ο οποίος διετέλεσε πρέσβης της Ελλάδας στην Αυστρία και εκεί αγόρασε σε δημοπρασίες έργα κινεζικής, κορεάτικης και ιαπωνικής τέχνης. Το 1919 τα δώρισε όλα στο ελληνικό κράτος, το 1924 αυτά μεταφέρθηκαν στην Κέρκυρα και το 1926 ιδρύθηκε το μουσείο. Περισσότερες πληροφορίες για το Μουσείο θα δείτε εδώ.

Χρήσιμες πληροφορίες: Οι ώρες λειτουργίας του μουσείο είναι 8.30 με 15.00, καθημερινά εκτός Δευτέρας. Το ολόκληρο εισιτήριο κοστίζει 3 ευρώ και το μειωμένο 2 ευρώ, ενώ αν θέλετε να επισκεφθείτε, πέραν του Ασιατικού, το Βυζαντινό Μουσείο Αντιβουνιώτισσας και το Παλαιό Φρούριο της Κέρκυρας το ενιαίο εισιτήριο είναι 8 ευρώ, και 4 ευρώ το μειωμένο.

Η Κέρκυρα: Η βενετσιάνικη αύρα της παρασύρει τον επισκέπτη και τον καλεί να γνωρίσει κάθε της γωνιά: Από τα γραφικά χωριουδάκια σκαρφαλωμένα σε καταπράσινες πλαγιές έως την πλατεία Λιστόν, με τις καμάρες και τα παραδοσιακά café που θυμίζουν ευρωπαϊκή μεγαλούπολη. Τι να πρωτοπεί κανείς για την Κέρκυρα και τι να πρωτοθαυμάσει; Το τρίπτυχο Καντόνι – Μονή Βλαχερών – Ποντικονήσι είναι τα αξιοθέατα που οφείλετε να επισκεφθείτε πριν φύγετε από το νησί. Τα υπόλοιπα στο Αφιέρωμά μας για την Κέρκυρα, το οποίο θα βρείτε στα Σχετικά Άρθρα.

Ρόδος: Μουσείο Νεοελληνικής Τέχνης
Το μουσείο: Μετά από προετοιμασία πολλών χρόνων, η Δημοτική Πινακοθήκη της Ρόδου -Μουσείο Νεοελληνικής Τέχνης πλέον- εγκαινιάστηκε επίσημα το 1964. Στις συλλογές του ο επισκέπτης συναντά έργα ζωγραφικής, χαρακτικής, καθώς και πολλά γλυπτά, σχέδια και ντοκουμέντα, τα οποία εκπροσωπούν πλήρως την ελληνική τέχνη του 20ου αιώνα και τους διακεκριμένους εικαστικούς της. Κάποια από τα τρανταχτά ονόματα που φιλοξενούνται στο μουσείο είναι των Γαΐτη, Μόραλη, Εγγονόπουλου, Τσαρούχη, Μπουζιάνη, Τσόκλη, ως προς την ζωγραφική. Στα έργα χαρακτικής συναντάμε τους Βεντούρα, Γαλάνη, Κατράκη, ενώ στα έργα γλυπτικής τους Απάρτη, Θόδωρο και Καπράλο. Οι συλλογές, ωστόσο, των έργων του μουσείο μοιράζονται σε τρία κτίρια: Στην Πινακοθήκη της πλατείας Σύμης, στη Νέα Πινακοθήκη της πλατείας Χαρίτου και στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης στην Μεσαιωνική Πόλη. Περισσότερες και αναλυτικές πληροφορίες για το εν λόγω μουσείο θα βρείτε στην επίσημη ιστοσελίδα του.

Χρήσιμες πληροφορίες: Για όλα τα κτίρια, κατά την θερινή και χειμερινή περίοδο, το ωράριο λειτουργίας είναι 08.00 με 14.00, καθημερινά εκτός Κυριακής και Δευτέρας. Η γενική είσοδος και για τα τρία κτίρια είναι 3 ευρώ και το μειωμένο εισιτήριο για άτομα άνω των 65 ευρώ είναι 1 ευρώ. Ελεύθερη είσοδο δικαιούνται ακαδημαϊκοί, εκπαιδευτικοί και νέοι έως 18 ετών.

Η Ρόδος: Το μεγαλύτερο νησί των Δωδεκανήσων και ένας από τους δημοφιλέστερους ελληνικούς προορισμούς, με ένδοξη ιστορία 2.500 χρόνων, έχει να δώσει πολλά στον επισκέπτη –ακόμα κι αν αυτός δεν βρίσκεται εκεί για πρώτη φορά. Οι παραδοσιακοί οικισμοί, οι κοιλάδες, η εντυπωσιακή πόλη της Ρόδου που συνδυάζει μεσαιωνικά στοιχεία με τις σύγχρονες πινελιές της αστικής τάξης είναι κάποια μόνο από τα συναρπαστικά χαρακτηριστικά του νησιού. Μην φύγετε, όμως, από εκεί αν δεν επισκεφθείτε τις αρχαίες πόλεις της Λίνδου, της Ιαλυσού και της Καμείρου. Περισσότερες πληροφορίες για την Ρόδο θα βρείτε στα Σχετικά Άρθρα.

* Δείτε στα Σχετικά Άρθρα τους καλύτερους Αρχαιολογικούς Χώρους των ελληνικών νησιών.
Μπείτε στη συζήτηση

σχόλια

v