Άνδρος: Η διαφορετική "Κυκλάδα"

της Ηρώς Κουνάδη

Έχει κάτι το καθησυχαστικά οικείο αλλά και το ανακουφιστικά διαφορετικό η Άνδρος. Ναι μεν σου καλύπτει την κυκλαδο-αίσθηση την οποία αποζητάς για να ξεχάσεις το τέλος του καλοκαιριού που πλησιάζει –παραδέξου το, γι’ αυτήν επιβιβάστηκες στο καράβι στη Ραφήνα, αν δεν είχες καμία προηγούμενη σχέση με το νησί– χωρίς, όμως, να σε αφήνει να βαρεθείς αφού την καλύψεις –πράγμα που κανονικά θα συμβεί σε ένα απόγευμα. Έχει λευκά σπιτάκια και άγονο τοπίο. Έχει συγκλονιστικές παραλίες και κουκλίστικη Χώρα. Έχει, όμως, και περίτεχνα αρχοντικά, και καταπράσινη ενδοχώρα, και τρεχούμενα νερά –ναι, και ποτάμια και καταρράκτες– και βιότοπους. Είναι Κυκλάδα. Αλλά θα μπορούσε και να μην είναι.

Το καταλαβαίνεις ήδη από την πρώτη στιγμή που αποβιβάζεσαι στο λιμάνι, το Γαύριο. Λευκά σπιτάκια, προστατευμένα από ορεινούς όγκους στην πλάτη τους, άνυδρο τοπίο γύρω τους, παραλιακή περαντζάδα, ταβερνάκια, café, κοσμοπολίτικο feeling. Αυθεντικό, όμως. Όχι από αυτά που δημιουργούνται από ανάγκη, σαν τουριστική ατραξιόν, για να σε εντυπωσιάσουν, ή κατά τύχη, επειδή έτυχε να περάσουν πολλοί τουρίστες από εδώ. Επειδή πηγάζει από τον τόπο, από τη ναυτική του παράδοση, από τις αριστοκρατικές καταβολές, από την κοσμοθεωρία των κατοίκων του.

Και από την Ιστορία. Είναι νησί με Ιστορία η Άνδρος. Πρωτοκατοικημένη ήδη από τη μυκηναϊκή περίοδο, στην ακμή της τον 7ο π.Χ. αιώνα, κατακτημένη από Ρωμαίους, Φράγκους, Οθωμανούς εν συνεχεία, μεγάλη ναυτική δύναμη από τις αρχές του 20ου αιώνα. Όλες αυτές οι επιρροές άφησαν τα σημάδια τους επάνω της. Ίσως λίγο περισσότερο σήμερα να διακρίνεται εκείνη της οικονομικής ευημερίας, η οποία της κληροδότησε τον αέρα αρχοντιάς που αποπνέει.

Είναι αρχοντικό νησί η Άνδρος. Το αντιλαμβάνεσαι στα περίτεχνα καπετανόσπιτα, στους περιποιημένους οικισμούς της, στα καλντερίμια της που είναι μεν πλακόστρωτα και πλαισιωμένα από ασβεστωμένους τοίχους και λουλουδιασμένες αυλές, σου δημιουργούν, όμως, την παράδοξη αίσθηση ότι αν τα πουλούσες σε ένα ιδιότυπο εμπόριο, θα κόστιζαν πολύ ακριβότερα από εκείνα των υπόλοιπων Κυκλάδων που έχεις περπατήσει –σα να ήταν φτιαγμένα από κάποιο άλλο, πιο ακριβό, υλικό. Το αντιλαμβάνεσαι στη φιλοξενία των κατοίκων της, στη συμπεριφορά τους, ακόμα και στο ότι δεν την βλέπεις συχνά πρωτοσέλιδο σε glossy ταξιδιωτικά περιοδικά. Δε δείχνει να τον έχει ανάγκη τον τουρισμό η Άνδρος. Ίσως να την έχει, όμως, εκείνος. Και ίσως έτσι να είναι καλύτερα –αν μη τι άλλο, για αλλαγή.

Από το Γαύριο ξεκινούν τα διλήμματα. Θα πάρετε το δρόμο για το κοσμοπολίτικο Μπατσί, το μικρό πανέμορφο ψαροχώρι πλάι στη θάλασσα που καταφέρνει να συγκεντρώνει το μεγαλύτερο μέρος της τουριστικής υποδομής του νησιού διατηρώντας ταυτόχρονα το τοπικό, ιδιαίτερο χρώμα του; Θα πιάσετε τραπεζάκι δίπλα στη θάλασσα, για ουζάκι και μεζέδες ή χαλαρό καφέ και people watching; Θα βουτήξετε στα καταγάλανα νερά της παραλίας του, πριν ξαναμπείτε στο αυτοκίνητο για να εξερευνήσετε τα πανέμορφα ορεινά χωριά που το πλαισιώνουν;

Ή μήπως θα πάρετε το δρόμο για τη Χώρα, για να περπατήσετε, σταματώντας κάθε λίγο για φωτογραφίες, ανάμεσα σε μεσαιωνικά, νεοκλασικά και χαρακτηριστικά νησιώτικα κτίσματα, σε στενά σοκάκια που ελίσσονται περνώντας κάθε τόσο δίπλα από ολάνθιστες αυλές και πολύχρωμες βουκαμβίλιες που σκύβουν από τα μπαλκόνια των αρχοντικών για να χαζέψουν θαρρείς την κίνηση στο δρόμο; Θα κάνετε window shopping στον κεντρικό δρόμο της, θα αγοράσετε αμυγδαλωτά και καλτσούνια για το σπίτι; Θα επισκεφθείτε το Αρχαιολογικό Μουσείο, το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, το Ναυτικό Μουσείο, το Μουσείο Παραδοσιακών Τεχνών και Βυζαντινών Εικόνων, που στεγάζεται στο παλιό παγοποιείο; Θα καταλήξετε στην πλατεία με το μνημείο του Άγνωστου Ναύτη που ατενίζει τα κύματα του Αιγαίου;

Είτε επιλέξετε το Μπατσί είτε τη Χώρα ως βάση σας, και όσο και αν σας βάλουν σε πειρασμό οι παραλίες του νησιού –λεπτομέρειες παρακάτω– να περάσετε όλο το weekend με μπάνιο και ηλιοθεραπεία, η ενδοχώρα της Άνδρου αξίζει όσο περισσότερο από το χρόνο και τις οδηγικές σας αντοχές μπορείτε να της αφιερώσετε. Γραφικά χωριουδάκια, απαράμιλλη φυσική ομορφιά –ναι, στις Κυκλάδες, κατεβάστε το φρύδι– και μοναδικές διαδρομές θα σας ανταμείψουν. Από τα μεγαλύτερα hits είναι οι Μένητες, με τα τρεχούμενα νερά, τα περιβόλια και τα πλατάνια τους, και τα Αποίκια με την πηγή Σάριζα και την Πυθάρα, έναν καταπράσινο βιότοπο –ναι είπαμε, στις Κυκλάδες, θα σταματήσετε να ρωτάτε;– με λίμνες και καταρράκτες.

Μην παραλείψετε, επίσης, μια επίσκεψη στην Παλαιόπολη, την αρχαία πρωτεύουσα του νησιού, που σήμερα είναι ένα γραφικό χωριουδάκι φωλιασμένο στην καταπράσινη πλαγιά του βουνού –τα ευρήματα από τις ανασκαφές που έγιναν εδώ φιλοξενούνται στο Αρχαιολογικό Μουσείο, στη Χώρα.

Στο νότιο τμήμα του νησιού, την… ήρεμη δύναμη συνθέτουν παραδοσιακοί οικισμοί, περίτεχνα πυργόσπιτα, περιστεριώνες, νερόμυλοι, βυζαντινές εκκλησίες και ερημικές παραλίες. Σημειώστε στα οπωσδήποτε το χωριό Κοχύλου, απ’ όπου θα ξεκινήσετε και την ανάβαση για να θαυμάσετε την πανοραμική θέα στο απέραντο γαλάζιο του Αιγαίου από το Κάστρο της Φανερωμένης, και την Καππαριά, στην αρχή της εύφορης κοιλάδας του Κορθίου, απ’ όπου ξεκινά το ταξίδι του και ο μοναδικός ίσως ποταμός των Κυκλάδων που δε σταματά να κυλά το καλοκαίρι, ο Καππαριανός.

Όσο για παραλίες; Ό,τι τραβάει η όρεξή σας. Θέλετε beach bars και κοκτέιλ στην ξαπλώστρα; Θα έρθετε από νωρίς στη Χρυσή Ακτή, κοντά στο Μπατσί, ή στο Νημποριό, αν προτιμάτε κάτι κοντά στη Χώρα. Προτιμάτε την ησυχία σας; Θα απλώσετε πετσέτα στο Καλαμονάρι, τον Μπουρό, ή τον Άη Γιάννη στις Κρεμμύδες. Θέλετε εξωτικό σκηνικό; Θα κατευθυνθείτε στης Γριάς το Πήδημα, με τον απόκοσμο όσο και πολυφωτογραφημένο βράχο να ξεπηδά από το νερό, κάνοντάς τη διάσημη; Θέλετε άμμο; Στο Ατένι, την Πλάκα, τη συγκλονιστική Άχλα, το Καντούνι, το Βίντζι και την Αγία Αικατερίνη. Προτιμάτε βότσαλο; Στο Στιβάρι, την Αγία Μαρίνα και τον Άγιο Κυπριανό.

Αναλόγως πόσες μέρες έχετε στη διάθεσή σας, και πόσο έντονη είναι η… εξερευνητική σας διάθεση, θα ανακαλύψετε πολλές ακόμα κρυμμένες παραλίες, απάτητους ορμίσκους και prive γωνιές σε ένα νησί που, ακριβώς επειδή έχει σνομπάρει τα glossy εξώφυλλα και την κραυγαλέα διαφήμιση της ομορφιάς του, αποτελεί τη χαρά του εξερευνητή. Ή απλά εκείνου που βαρέθηκε το συνωστισμό και τα trends των υπόλοιπων Κυκλάδων.

Πού θα μείνετε
Παρά το ότι δεν έχει παραδοθεί άνευ όρων στο μαζικό τουρισμό, η Άνδρος κάθε άλλο παρά στερείται επιλογών διαμονής. Από τις καλύτερες επιλογές, το Mare e Vista Epaminondas στο Μπατσί, το οποίο προσφέρει μοναδικά διακοσμημένα δωμάτια και διαμερίσματα με όλες τις απαραίτητες παροχές και ανέσεις, σε τιμές που ξεκινούν από 105 ευρώ για το δίκλινο δωμάτιο τον Ιούνιο και από 130 ευρώ τον Αύγουστο.

Αν προτιμάτε για βάση σας την Χώρα –και δε σας αδικούμε καθόλου– κορυφαία επιλογή αποτελεί το απαράμιλλης αισθητικής και πολυτέλειας Paradise Lifestyle Hotel, οι τιμές του οποίου ξεκινούν από 102 ευρώ το δίκλινο δωμάτιο με πρωινό τον Ιούνιο.

Αν αναζητάτε κάτι οικονομικότερο, το συγκρότημα μεζονετών και studios 9 Μούσες, επίσης στη Χώρα, με τιμές που ξεκινούν από 70 ευρώ το δίκλινο με πρωινό για τον Ιούνιο και από 80 ευρώ για τον Αύγουστο, είναι ίσως η καλύτερη πρόταση.

Πού θα φάτε
Εξαίσια, τοπική κουζίνα –μη χάσετε τη φρουτάλια, με χειροποίητο λουκάνικο και τυρί, που σύμφωνα με τους ντόπιους αποτελεί την καλύτερη της Άνδρου, αλλά και το ψητό γουρουνόπουλο– με απαράμιλλη θέα στο απέραντο γαλάζιο και λογικότατες τιμές, στα 15-20 ευρώ το άτομο, στο Μπαλκόνι του Αιγαίου στο Άνω Απρόβατο.

Φρεσκότατο ψαράκι και άλλους αλμυρούς μεζέδες θα δοκιμάσετε στο Barbarola και τα Γιάλια στις Στενιές και στη Νόνα, στη Χώρα –υπολογίστε περί τα 20 ευρώ το άτομο για καθένα από αυτά. Οι σπιτικοί μεζέδες έχουν την τιμητική τους στην Τερψιχόρη στις Στραπουριές, όπου θα φάτε… βασιλικά με 15-20 ευρώ το άτομο, όπως και στην Ασημόλευκα στην Υψηλού, που θα ικανοποιήσει και τους εραστές της σχάρας.

Στο Μπατσί, θα απολαύσετε διεθνή κουζίνα στο Sirocco και εκπληκτικά μαγειρευτά στο Stivari Gardens «Ο Βιομήχανος», επίσης με περίπου 20 ευρώ το άτομο.

Τελευταία ενημέρωση: 18 Μαΐου 2010