Καϊμακτσαλάν: Λευκή μαγεία

του Γιώργου Κόκουβα

Αιωνόβιοι πλάτανοι, κατάφυτες πλαγιές με πεύκα που δίνουν την σκυτάλη σε οξιές και πιο ψηλά, το απόλυτο λευκό. Γι’ αυτό άλλωστε και το όρος Βόρας είναι πιο γνωστό ως Λευκή Κορυφή –κατά κόσμον Καϊμακτσαλάν. Ο αγαπημένος χειμερινός προορισμός των Βορειοελλαδιτών συνδυάζει τις βόλτες στα παραδοσιακά χωριουδάκια, το απερίσπαστο σκι στις σύγχρονες εγκαταστάσεις του χιονοδρομικού κέντρου και τις εξορμήσεις στις αφοπλιστικές ομορφιές της Πέλλας: Δρυμοί, καταρράκτες, οπωρώνες και οι απόκρημνες όχθες της λίμνης Βεγορίτιδας.

Μόλις 123 χιλιόμετρα από την Θεσσαλονίκη, το Καϊμακτσαλάν έχει όλα τα προσόντα για να σας μαγνητίσει στις πλαγιές του. Ο διατηρητέος οικισμός του Αγίου Αθανασίου, το χιονοδρομικό κέντρο και η ποικιλία των δραστηριοτήτων που «φωλιάζουν» στο μακεδονικό βουνό είναι τα πιο απολαυστικά από αυτά. Τσεκάρετε ότι έχετε στριμώξει στις αποσκευές σας τα πέδιλα του σκι, το μαγιό σας –θα καταλάβετε αργότερα γιατί- και τα πιο ζεστά σας ρούχα, και ξεκινάμε την «λευκή ανάβαση».

Το χιονοδρομικό κέντρο
Θέλετε άνετες πίστες για σκι στον πιο ψηλό αναβατήρα της Ελλάδας; Το χιονοδρομικό κέντρο του Βόρα είναι η απάντηση στις προσευχές σας, διαθέτοντας πλατιές διαδρομές και εγκαταστάσεις μέχρι και στα 2.480 μέτρα. Θέλετε απλώς να «ατενίζετε» το χιόνι μέσα από τα παράθυρα ζεστών σαλέ και snowbars; Το Καϊμακτσαλάν είναι και πάλι η απάντηση, καθώς θεωρείται η καλύτερη "βόρεια" επιλογή για κοσμικές εξόδους σε φυσικό λευκό φόντο.

Το χιονοδρομικό κέντρο διαθέτει κατάστημα ενοικίασης εξοπλισμού, δύο σχολές ski και snowboard, δυνατότητα ενοικιάσης snowmobile, ενοικιαζόμενα δωμάτια πολυτελείας, εστιατόριο, καφέ, bar, snowbar σε υψόμετρο 2.069m καθώς και πολλές δυνατότητες υπαίθριων δραστηριοτήτων, ενώ στην κορυφή –στα 2.524 μέτρα- στέκει ένα μοναδικό σε ομορφιά εκκλησάκι.

Το ημερήσιο πάσο για την είσοδο στο χιονοδρομικό κέντρο στοιχίζει 15 ευρώ τα Σάββατα και τις Κυριακές, και 12 ευρώ τις καθημερινές. Για περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να απευθυνθείτε στο τηλέφωνο 23810 32000.

Το «Πέτρινο Χωριό»
Τα πέδιλα του σκι εκτέλεσαν την αποστολή τους, χορτάσατε σκι, ήπιατε την καθιερωμένη ζεστή σοκολάτα στο σαλέ όσο περιμένατε να «στεγνώσετε» και αποχαιρετίσατε το χιονοδρομικό κέντρο. Και τώρα τι; Το Καϊμακτσαλάν, ευτυχώς, δεν είναι δημοφιλές μόνο για τις «ski-ερές» εγκαταστάσεις του, αλλά και για τους γραφικούς οικισμούς του. Ο πλέον γραφικός –και σχετικά προστατευμένος από τις τουριστικές σειρήνες- βρίσκεται 16 χιλιόμετρα μακριά από το χιονοδρομικό κέντρο και είναι αυτός του παλαιού Αγίου Αθανασίου.

Κεραμοσκεπή σπιτάκια από πελεκητή πέτρα, παραδοσιακή μακεδονική αρχιτεκτονική, ομοιομορφία που θυμίζει αλπικά χωριά και γραφικά σοκάκια με «βαριά» ιστορία αποτελούν το σκηνικό που θα συνοδεύσει την φιλοξενία σας σε έναν από τους όμορφους ξενώνες του χωριού.

Κι όμως, το σκηνικό αυτό δεν ήταν πάντοτε έτσι. Ο Άγιος Αθανάσιος, χτισμένος τον 16ο αιώνα, φιλοξενούσε μέχρι την δεκαετία του 1980 μια ανθούσα κτηνοτροφική κοινότητα. Η άνθηση… μαράθηκε όταν οι περισσότεροι κάτοικοι άρχισαν ξαφνικά να εγκαταλείπουν το χωριό, κατευθυνόμενοι προς μεγαλύτερες πόλεις, καθώς και στον Νέο Άγιο Αθανάσιο, λίγα χιλιόμετρα πιο χαμηλά. Το 1990 το ερημωμένο χωριό αριθμούσε μόλις δύο οικογένειες. Μέχρι που ιδρύεται το χιονοδρομικό κέντρο το 1995 και ο οικισμός-φάντασμα μετατρέπεται σε «φωλιά» για ξενώνες, μπαράκια και εστιατόρια. Προσθέστε και την ετικέτα του «διατηρητέου» που του προσέδωσε το ελληνικό κράτος και έχετε την εικόνα ενός από τα πιο όμορφα χωριά της Βόρειας Ελλάδας.

Θα περπατήσετε μέσα από τα πέτρινα δρομάκια για να καταλήξετε στην πανέμορφη εκκλησία της Αναλήψεως που χτίστηκε τον 18ο αιώνα, ενώ οι μυρωδιές θα σας παρασύρουν στα κρυμμένα μαγειρεία που σερβίρουν παραδοσιακή κουζίνα και ιδιαίτερες γεύσεις.

Πού θα φάτε
Στα «Καλά της Αντωνίας», στο κέντρο του χωριού, θα γευθείτε εξαίσια μαγειρευτά με άρωμα από Μικρά Ασία –οι πηγές μας προτείνουν ανεπιφύλακτα τον κρασάτο κόκορα και τους τζιγιεροσαρμάδες- και ντεκόρ από παλιά ελληνική ταινία. Στο παραδοσιακό «Κατώγι» μην χάσετε το χοιρινό κότσι στην γάστρα ή τα χειροποίητα λουκάνικα, ενώ στα «Σκαλοπάτια», το κυνήγι και τα κρέατα παραγωγής των ιδιοκτητών είναι τα hit του μενού, που συνδυάζονται ιδανικά με κόκκινο κρασί και απρόσκοπτη θέα προς όλο το χωριό. Οι τιμές σε όλα τα παραπάνω εστιατόρια κυμαίνονται στα 15-25 ευρώ κατ’ άτομο.

Για τον απογευματινό ζεστό καφέ ή τις βραδινές εξόδους, τα bars του Αγίου Αθανασίου καλύπτουν όλα τα γούστα. Το «Ραχάτι» είναι το μοναδικό jazz bar της περιοχής, όπου οι ήχοι καλύπτουν όλο το φάσμα του είδους κατά την διάρκεια της ημέρας και αποτελούν ένα άκρως χαλαρωτικό μουσικό φόντο για το βραδινό σας ποτό. Αντίθετα, για τους πιο «έντονους» τύπους, το «Πατρικό», παρά το όνομά του, είναι ένα γνήσιο rock café, με ιδιαίτερη αδυναμία στους ‘80s ρυθμούς.

Πού θα μείνετε
Στον ξενώνα «Τα σκαλοπάτια», (τηλ. 2381031331) στην κεντρική πλατεία του οικισμού, που διαθέτει επτά ευρύχωρα και πολυτελή δωμάτια, σε τιμές που ξεκινούν από τα 60 ευρώ ανά διανυκτέρευση.
Σε ένα από τα δίχωρα ανεξάρτητα σπιτάκια της «Ανεμόεσσας» (τηλ.: 2381031657) στην τιμή των 80 ευρώ ανά διανυκτέρευση, ενώ αν μείνετε παραπάνω από μία ημέρες η τιμή μειώνεται.
Στο πολυτελές Chalet Sapin, οι χώροι του οποίου είναι διακοσμημένοι σε ύφος γαλλικής εξοχής και βρίσκονται πολύ κοντά στην κεντρική πλατεία του οικισμού. Οι τιμές κυμαίνονται από 60 ως 115 ευρώ (ανάλογα τον τύπο του δωματίου) ανά διανυκτέρευση σε δίκλινο τις καθημερινές και από 85 ως 165 ευρώ τα σαββατοκύριακα.

Αξιοθέατα… άνευ πέδιλων
Όπως είπαμε, το ski δεν είναι η μόνη αφορμή για να ανηφορίσετε προς την Πέλλα και τους πρόποδες του Βόρα. Μην αμελήσετε να επισκεφθείτε το μικρό χωριό της Παναγίτσας, λίγα χιλιόμετρα ανατολικά του Αγίου Αθανασίου, που αποτελεί κέντρο εναλλακτικού τουρισμού, καθώς εκεί θα βρείτε ειδικό χώρο moto cross και μία από τις καλύτερες εγκαταστάσεις ανεμοδρομίου στην Ευρώπη. Το χωριό διαθέτει δική του τεχνητή λίμνη, ένα εκκλησάκι-κόσμημα –από όπου πήρε και το όνομά του- και υπέροχη θέα προς τους οπωρώνες της Πέλλας και την λίμνη Βεγορίτιδα.

Η τελευταία άλλωστε προσφέρεται για πανέμορφους φυσιολατρικούς περιπάτους και … ατέρμονο birdwatching, καθώς αποτελεί καταφύγιο για πλήθος άγριων πουλιών, όπως οι αετογερακίνες και το παγκοσμίως απειλούμενο είδος κιρκινέζι. Η πλούσια πανίδα που φωλιάζει στις όχθες και στα νερά της δεύτερης μεγαλύτερης ελληνικής λίμνης την έβαλε δικαίως στην λίστα του δικτύου Natura 2000.

Τα μαγιό και τα μπουρνούζια που σας παροτρύναμε να ρίξετε στις βαλίτσες σας θα σας χρησιμεύσουν λίγα χιλιόμετρα πιο βόρεια, όπου τα θερμά υδροφόρα στρώματα των κρυστάλλινων νερών που αναβλύζουν από τον Βόρα, πλαισιώνονται από μία άριστα οργανωμένη λουτρόπολη, χτισμένη μέσα στο δάσος. Τα λουτρά Ποζάρ περιλαμβάνουν εξωτερική πισίνα, χαμάμ και καταρράκτη, αλλά και πλούσια δρώμενα, όπως αγορές τοπικών προϊόντων (δείτε περισσότερα εδώ).

Περίπου 30 χιλιόμετρα μακριά, η πόλη της Έδεσσας αξίζει την επίσκεψή σας για τους περίφημους καταρράκτες της αλλά και τον «Μέλανα Δρυμό» της, όπου η πυκνή βλάστηση λέγεται πως δεν αφήνει ποτέ το φως να φθάσει στο έδαφος. Στον δρόμο προς την Έδεσσα, θα συναντήσετε και τον υδροβιότοπο Άγρα-Νησίου-Βρυττών, ακόμη ένα φυσικό δίκτυο μοναδικού κάλλους. Μια μεγάλη τεχνητή λίμνη καταλήγει σε απόκρημνα βράχια και πιο πέρα απλώνονται λιβάδια και κερασιές, ενώ οι ερωδιοί, οι κύκνοι, οι πελεκάνοι και σπάνια είδη όπως αυτό του μαυρογλάρονου είναι σύνηθες θέαμα στην περιοχή. Μπορείτε να απολαύσετε τον υδροβιότοπο, είτε με το αυτοκίνητο, ακολουθώντας τις ειδικές σημάνσεις, είτε με τα πόδια, μέσα από τα ειδικά μονοπάτια που οδηγούν στο μνημείο των Μακεδονομάχων, που έδωσαν το όνομά τους στην περιοχή. Μάθετε περισσότερα για τον υδροβιότοπο εδώ.