Το "όνειρο" της επιτυχίας και οι επικριτές του Λάνθιμου

Ομολογώ ότι αδυνατώ να καταλάβω τον σάλο που ξεσπά κάθε τόσο με τον Γιώργο Λάνθιμο. Όχι βέβαια τον καλλιτεχνικό σάλο, αλλά τον «εθνικό». Εννοώ ότι δεν μου είναι δύσκολο να αντιληφθώ γιατί μπορεί να διαφωνούμε για την ποιότητα ενός καλλιτεχνικού δημιουργήματος, ούτε γιατί μπορεί ένα καλλιτεχνικό δημιούργημα να εγείρε πάθη και να αποτελεί θέμα δημόσιας αντιπαράθεσης.

Εκείνο που δυσκολεύομαι να αντιληφθώ είναι γιατί κρίνεται -θετικά ή αρνητικά- ο Γιώργος Λανθιμος υπό το πρίσμα της εθνικότητάς του. Είτε μιλάμε για τον «έλληνα Λάνθιμο που διαπρέπει» είτε για το τέκνο της ψωροκώσταινας «που μεγαλοπιάστηκε χωρίς να το αξίζει» το πράγμα είναι παράλογο. Όπως είναι παράλογο, ας πούμε, με τον Τσιτσιπά, ο οποίος καθιστά σαφές σε όλους τους τόνους ότι αυτό που θέλει να βγάλει περισσότερα λεφτά και να αποκτήσει προσωπική δόξα. Ούτε προβάλει την ελληνικότητά του, ούτε παίζει «για τη σημαία», ούτε τίποτα. Παρομοίως και ο Γιώργος Λάνθιμος. Αμφότεροι σωστά πράττουν κατά τη γνώμη μου.

Ο Γιάννης Αντατοκούνμπο είναι άλλη περίπτωση. Ο σταρ του NBA δηλώνει την ελληνική του ταυτότητα σε κάθε σχεδόν ευκαιρία και είναι μια πτυχή της δημόσιας παρουσίας του που προβάλλεται και που υποστηρίζεται και από τον ίδιο. Ο Αντετοκούνμπο δεν είναι Λάνθιμος.

Η κρίση της συγγραφέα Βαμβουνάκη ήταν μια προσωπική κρίση που της κόστισε μύριες όσες καρπαζιές και κριτικές για το δικό της καλλιτεχνικό έργο- ομολογουμένως πολύ μικρότερους βεληνεκούς και πολύ μικρότερης αποδοχής από αυτά του Λάνθιμου. Όμως εδώ υπάρχει μια μικρή υπερβολή. Το «σιγά τη συγγραφέα που θα μιλήσει για τον Λάνθιμο», μολονότι επιτρεπτό αφού η Βαμβουνάκη έκανε μια δημόσια τοποθέτηση, είναι κομματάκι ασύνδετο και άδικο.

Δεν είμαι φαν των βιβλίων της (αντίθετα εκτιμώ πολύ τον Λάνθιμο!), αλλά το ένα δεν έχει σχέση με το άλλο και δεν νομίζω ότι το έκανε αποσκοπώντας σε λίγη δημοσιότητα ή φανταζόμενη τι διαστάσεις θα έπαιρνε η ανάρτησή της. Είμαι δε βέβαιος ότι αν μιλούσε για τον Φασμπίντερ ή τον Γουόν Καρ-Βαι δεν θα είχε ανοίξει ρουθούνι. Όμως για το καμάρι μας;

Αναζητούμε τους πρωταθλητές που κοιτάζοντάς τους νιώθουμε ότι θα βγούμε από τη μιζέρια μας, άσχετα από το αν η ζωή και η επιτυχία τους δεν τέμνεται σε κανένα σημείο με τη δική μας ζωή. Αυτή η λαχτάρα μας – αυθεντικά λαϊκή- οδηγεί σε ολισθήματα. Μπορούμε πράγματι να τα διασκεδάζουμε.