Ποιος παίρνει πίσω την κληρονομιά της Μελίνας;

Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων διοργάνωσε, στην αυλή του εμβληματικού του κτιρίου στο Θησείο, εκδήλωση-συζήτηση για το πολύνεκρο Ναυάγιο της Πύλου, και η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη έσπευσε για μία ακόμα φορά να υπερασπιστεί την κυβέρνησή της, με μια ανήκουστη κίνηση: Παίρνοντας πίσω το κτίριο, το οποίο είχε παραχωρηθεί στον Σύλλογο το 1982, από την αείμνηστη Μελίνα Μερκούρη.

Δεν είναι η πρώτη φορά που η Λίνα Μενδώνη αντιδρά με ευθιξία σε «προσβολή» που δεν αφορά ούτε στο πρόσωπό της ούτε στον τομέα της: Θυμίζουμε την επιδεικτική αποχώρησή της από το περσινό Φεστιβάλ Καλαμάτας, όταν σηκώθηκε μέσα στον χώρο το γνωστό πανό «Οι βιαστές στην φυλακή», σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την αποφυλάκιση του Δημήτρη Λιγνάδη. Κι αυτό παρόλο που εκείνη η διαμαρτυρία, η οποία έλαβε πέρυσι πανελλαδικές διαστάσεις, δεν απευθυνόταν προφανώς στην ίδια, αλλά στην δικαστική εξουσία η οποία είναι σύμφωνα με το άρθρο 26 του Συντάγματος διακριτή από την εκτελεστική. Για όσους δεν τα πάνε καλά με τις ορολογίες, «εκτελεστική» είναι η κυβέρνηση, «δικαστική» είναι τα δικαστήρια –στην προκειμένη εκείνο που αποφάσισε την αποφυλάκιση Λιγνάδη. «Διακριτή» σημαίνει ότι δεν παρεμβαίνει η μια στις αποφάσεις της άλλης.

Τώρα, εφαρμόζοντας πρακτικές που θυμίζουν καθεστώτα άλλου τύπου, έτη φωτός μακριά από τις εκλεγμένες δημοκρατικά κυβερνήσεις, η Υπουργός Πολιτισμού αποφάσισε «την ανάκληση παραχώρησης χρήσης ακινήτου επί της οδού Ερμού 134-136, ιδιοκτησίας του Ελληνικού Δημοσίου/Υπουργείου Πολιτισμού στον Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων».

Ο λόγος; Η εκδήλωση που διοργανώθηκε στην αυλή του κτιρίου, με τίτλο «Δικαιοσύνη στο Έγκλημα της Πύλου», που σύμφωνα με την ίδια «αφορούσε σε πρόσφατο πραγματικό περιστατικό, το οποίο είχε λάβει πολιτικές διαστάσεις, η δε εκδήλωση ελάμβανε συγκεκριμένη θέση επί του θέματος».

Τα νέα, που λέτε, είναι ότι δεν επιτρέπεται απ’ ό,τι φαίνεται να λαμβάνουμε θέση, ή να έχουμε άποψη επί του θέματος –τουλάχιστον όχι όσοι από εμάς στεγάζουν τα γραφεία τους σε κτίρια του Υπουργείου Πολιτισμού. Άσχετα με το αν θα αναλάβει ή όχι τις ευθύνες της για αυτήν και άλλες εθνικές τραγωδίες, το σίγουρο είναι ότι αυτή η κυβέρνηση δεν θα ανεχτεί κριτική από κανέναν. Και όποιον τολμήσει να ψελλίσει τη λέξη «δικαιοσύνη», θα τον εκδικηθεί.

Το φαιδρό της υπόθεσης είναι πως στην ίδια απόφαση το Υπουργείο Πολιτισμού κατηγορεί τον Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων για «οικονομικά οφέλη» από την εκδήλωση, παρόλο που ακόμα και στην αφίσα αναφερόταν ρητά ότι η είσοδος ήταν δωρεάν.

Να σημειωθεί ότι, πριν την έκδοση της απόφασης για την ανάκληση παραχώρησης του κτιρίου, η Υπουργός Πολιτισμού είχε ζητήσει με επιστολή της εξηγήσεις από τον ΣΕΑ για την συγκεκριμένη εκδήλωση, και μάλιστα εντός ορισμένης χρονικής προθεσμίας. Η απάντηση που έλαβε προφανώς δεν την ικανοποίησε, με αποτέλεσμα να προβεί στην ανήκουστη για τα χρονικά της ελληνικής δημοκρατίας απόφαση.

Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει σε ανακοίνωση του ο Τομέας Πολιτισμού του Σύριζα, «είναι απολύτως εμφανές ότι η εν λόγω απόφαση είναι εκδικητική, με σαφή ιδεολογικά χαρακτηριστικά. Οι Έλληνες αρχαιολόγοι δίνουν δυναμικά και αμετακίνητα μάχες για το δημόσιο συμφέρον και συγκρούονται με επιχειρηματικά συμφέροντα, πληρώνοντας συχνά βαρύ τίμημα. Πρόσφατα είχαμε την περίπτωση του άγριου ξυλοδαρμού υπαλλήλου της Εφορίας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων στη Μύκονο, και τη χυδαία επίθεση του δημάρχου Βόλου Α. Μπέου προς την προϊσταμένη Νεωτέρων Μνημείων Θεσσαλίας. Η κ. Μενδώνη επιλέγει, αντί να υπερασπιστεί τους εργαζόμενους του Υπουργείου της, να επιτεθεί στο Σύλλογό τους, ο οποίος, είναι αλήθεια, συγκρούστηκε μαζί της σε μια σειρά θεμάτων, όπως η καταστροφή των αρχαίων της Βενιζέλου, το τσιμέντωμα της Ακρόπολης, η μετατροπή των Μουσείων σε ΝΠΔΔ και η συλλογή Στερν».

«Στεκόμαστε στο πλευρό του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων, θυμίζουμε στην υπουργό πολιτισμού και την κυβέρνηση ότι το κτήριο παραχωρήθηκε στον ΣΕΑ επί υπουργίας Μ. Μερκούρη το 1982 και από τότε μέχρι σήμερα ουδείς υπουργός πολιτισμού διανοήθηκε να εκδώσει ανάλογη απόφαση, που να αποτελεί μνημείο αντιδημοκρατικής συμπεριφοράς και πρωτοφανούς παρέμβασης στην απρόσκοπτη και ανεμπόδιστη λειτουργία ενός ιστορικού συλλόγου όπως ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων» σημειώνεται στην ίδια ανακοίνωση.

Προσυπογράφουμε.