Αλλεργίες: Θα'ναι σαν να μπαίνει η άνοιξη

του Νικόλα Γεωργιακώδη

Άνοιξη: Ο καιρός ζεσταίνει, ο ήλιος κάνει αισθητή την παρουσία του και μια εκδρομή στην εξοχή επιβάλλεται. Η μήπως όχι; Η εικόνα φαντάζει ονειρική, αλλά τις περισσότερες φορές δεν είναι. Πολλά είδη αλλεργιών παρουσιάζουν έξαρση τους μήνες της άνοιξης, πολύ περισσότερο μάλιστα στην χώρα μας κυρίως λόγω της αυξημένης κυκλοφορίας της γύρης και άλλων αλλεργιογόνων στην ατμόσφαιρα. Το ανοσοποιητικό μας σύστημα, λανθασμένα "βλέπει" την γύρη και τα υπόλοιπα αλλεργιογόνα (γρασίδι, ακάρια κτλ.) ως εχθρικά για τον οργανισμό και απελευθερώνει αντισώματα για να τα εξοντώσει. Τα αντισώματα επιτίθενται στα αλλεργιογόνα, γεγονός που οδηγεί στην απελευθέρωση στο αίμα χημικών ουσιών που ονομάζονται ισταμίνες. Οι ισταμίνες λοιπόν, είναι υπεύθυνες για την καταρροή, το συνάχι, την φαγούρα και τα υπόλοιπα ενοχλητικά συμπτώματα των αλλεργιών.

Για να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά τα συμπτώματα των αλλεργιών, θα πρέπει να μάθουμε αρχικά ποιές είναι αυτές και τί τις προκαλεί. Οι πιο κοινές αλλεργίες της άνοιξης λοιπόν διακρίνονται στην αλλεργική ρινίτιδα, στην κνίδωση και το αγγειοίδημα, στο άσθμα, και στην αναφυλαξία. Τα συμπτώματά τους ποικίλλουν: καταρροή, "υγρά" μάτια, φτέρνισμα, βήχας, φαγούρα, καθώς και δυσκολία στην αναπνοή.

Αλλεργική ρινίτιδα
Τι είναι: Εμφανίζεται συχνά σε άτομα που έχουν οικογενειακό ιστορικό σχετικών αλλεργιών και οφείλεται σε αλλεργιογόνα που αφορούν την εποχή της άνοιξης, όπως η γύρη κατά την περίοδο της ανθοφορίας.
Συμπτώματα: Αίσθημα καύσους στη μύτη και τον φάρυγγα, φτέρνισμα που μπορεί να συνεχίζεται επί ώρες ή ακόμα και μέρες. Άφθονη ρινόρροια ορώδης που έχει ως επακόλουθο να ερεθιστεί η μύτη και το άνω χείλος. Επίσης κόκκινα μάτια και δακρύρροια.
Θεραπεία: Η πιο αποτελεσματική θεραπεία θα ήταν να αποφύγουμε το αλλεργιογόνο που προκάλεσε την κατάσταση. Κάτι τέτοιο όμως δεν μπορεί να γίνει, γι'αυτό και τις περισσότερες φορές καταφεύγουμε χρήση αντισταμινικών, που αποτελούν την πλέον οικονομική και συχνά ικανοποιητική λύση, αν και θεραπεύουν μόνο τα συμπτώματα και όχι την νόσο. Επίσης, θεραπεία μπορεί να γίνει και με οποιοπαθητική.

Αλλεργικό άσθμα
Τι είναι: Πρόκειται για μια χρόνια πάθηση του αναπνευστικού συστήματος η οποία προκαλεί παροδική στένωση των βρόγχων με αποτέλεσμα να εμφανίζεται δύσπνοια. Στην συγκεκριμένη περίπτωση προκαλείται από εξωγενείς αλλεργιογόνους παράγοντες, όπως η σκόνη, η γύρη, το τρίχωμα γάτας και τα οικιακά ακάρεα.
Συμπτώματα: Δύσπνοια, βήχας και συριγμός, που συνήθως εμφανίζονται κατά κρίσεις. Κατά την έναρξη της κρίσης ο ασθενής αισθάνεται συχνά έντονο σφίξιμο στο στήθος και υπάρχει ξηρός βήχας, ενώ η λήξη της κρίσης σηματοδοτείται με βλεννώδη απόχρεμψη και υποχώρηση του βρογχόσπασμου.
Θεραπεία: Φαρμακευτική ή με κατάλληλα spray, τα οποία δίνουν ανακούφιση στους βρόγχους χαλαρώνοντας τους μυς γύρω από τους αεραγωγούς και διευκολύνοντας έτσι την αναπνοή.

Αλλεργική κνίδωση και αγγειοίδημα
Τι είναι: Πρόκειται για δερματικές αλλεργικές καταστάσεις που εμφανίζονται μαζί ή ξεχωριστά.
Συμπτώματα: Χαρακτηρίζεται από την εμφάνιση ενός ή περισσοτέρων - συνήθως πολλαπλών - πομφών, δηλαδή βλαβών που έχουν λευκορόδινη ή ερυθηματώδη χροιά, κηλιδώδες κυκλικό σχήμα και παροδικό χαρακτήρα. Το εξάνθημα συνοδεύεται κατά κανόνα από κνησμό άλλοτε άλλης έντασης ή και πόνο ενίοτε. Η προσβολή της ανώτερης αναπνευστικής οδού μπορεί να οδηγήσει σε δυσχέρεια αναπνοής, ενώ του γαστρεντερικού μπορεί να προκαλέσει εμετό ή ναυτία.
Θεραπεία: Συνίσταται η αποφυγή του αλλεργιογόνου που προκάλεσε την κνίδωση ή το οίδημα (π.χ. σοκολάτα, γαριδάκια, ξηροί καρποί, στρες, αλκοόλ, συντηρητικά, κλπ.)

Αναφυλαξία
Τι είναι: Πρόκειται για μια σοβαρή, ιδιαίτερα έντονη, αλλεργική αντίδραση που μπορεί να θέσει τη ζωή του ασθενούς σε κίνδυνο. Η οξεία αναφυλακτική αντίδραση επηρεάζει πολλά συστήματα του οργανισμού όπως το κυκλοφορικό, το αναπνευστικό, το νευρικό και το δέρμα.
Συμπτώματα: Βήχας, βράχνιασμα, βάρος στο θώρακα, ναυτία, έμετος, διάρροια, κοιλιακός πόνος, ζαλάδα, ρίγος, χλωμάδα και ταχυκαρδία.
Θεραπεία: Περιλαμβάνει την άμεση χορήγηση ενέσιμου φαρμάκου αδρεναλίνης όπως EpiPen ή Twinject. Σε επιλεγμένες περιπτώσεις απαιτείται προληπτική ανοσοθεραπεία. Μερικά απλά μέτρα μετριασμού των συμπτωμάτων περιλαμβάνουν την απομάκρυνση του αλλεργιογόνου, την αποφυγή χώρων με σκόνη και φυσικά την πρώιμη ιατρική εξέταση πριν εμφανιστούν τα συμπτώματα, έτσι ώστε να εφαρμοστεί προληπτική θεραπεία σε εποχικές αλλεργίες. Επειδή η παραμονή στην ύπαιθρο είναι αρκετά επικίνδυνη για αναφυλακτικές αντιδράσεις προσέξτε να περπατάτε πάντα με παπούτσια, να μην εκθέτετε τα τρόφιμα στον αέρα και να χρησιμοποιείτε πάντα γάντια σε δραστηριότητες όπως το κλάδεμα, το κόψιμο χόρτων και την αποκομιδή σκουπιδιών.

Οι πιο διαδεδομένες θεραπείες που μας ανακουφίζουν από τα συμπτώματα των αλλεργιών περιλαμβάνουν την χρήση αντιισταμινικών, αποσυμφορητικών για την μύτη και κολυρρίων. Αρκετές φορές όμως, οι ασθενείς καταφεύγουν σε φυτικές εναλλακτικές, αν και οι απόψεις διίστανται στο κατά πόσο είναι αποτελεσματικές. Μερικές από αυτές είναι:

* Το βότανο πετασίτης (butterbur), φέρεται ως καταπραϋντικό για τα συμπτώματα της εποχιακής αλλεργίας, συγκεκριμένα για την αλλεργική ρινίτιδα.
* Το φλαβονοειδές Quercetin που βρίσκεται στα κρεμμύδια, τα μήλα και το μαύρο τσάι, έχει αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες και σύμφωνα με έρευνες μπορεί να μπλοκάρει τις ισταμίνες.
* Οι ρίζες και τα φύλλα της γνωστής σε όλους μας τσουκνίδας, χρησιμοποιούνται από αρκετούς για την θεραπεία του προστάτη και τον πόνων στις αρθρώσεις. Αρκετοί επίσης, χρησιμοποιούν τα αποξηραμένα φύλλα της για να αντιμετωπίσουν τα αλλεργικά συμπτώματα, αν και δεν υπάρχουν σχετικές έρευνες για την αποτελεσματικότητά τους.