Εκλογές 2012: 20 γνώμες για το τι (μας) συνέβη

της Ηρώς Κουνάδη

«Ο ελληνικός λαός σε αυτές τις εκλογές αντέδρασε σαν πατέρας που βλέπει να σκοτώνουν το παιδί του. Πήρε το όπλο, κι άρχισε να πυροβολεί και να σκοτώνει κι αυτός» μου λέει ο Στέφανος Κοτζαμάνης, διευθυντής σύνταξης της εφημερίδας Μέτοχος και Επενδύσεις. «Χίλιες φορές να είχε βγει μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, με ποσοστό 70%, παρά αυτή η πόλωση που δημιουργήθηκε στα δύο άκρα, τα οποία προφανώς και δεν μπορούν να συνεργαστούν μεταξύ τους. Μακροπρόθεσμα, το αποτέλεσμα μπορεί να οδηγήσει σε κάτι καλό. Βραχυπρόθεσμα, όμως, είναι ολέθριο».

Πώς είδαν το αποτέλεσμα οι άνθρωποι που την προηγούμενη εβδομάδα έσπευσαν ενθουσιώδεις να απαντήσουν στην ερώτησή μας «τι θα ψηφίσεις και γιατί;», με την ελπίδα ζωγραφισμένη στα χαμόγελά τους; Ποιες ήταν οι πρώτες σκέψεις που έκαναν όταν τα χαμόγελα πάγωναν, μαζί με τις ελπίδες, καθώς το σενάριο εξελισσόταν από κοινωνικό σε splatter; Τους ρωτήσαμε και μας (ξαν)απάντησαν.

Ο Χρήστος, 42 ετών, βλέπει τα πράγματα ψύχραιμα:

Αναμενόμενο το αποτέλεσμα. Το μεγάλο “μαγαζί”, δηλαδή το κράτος, έκλεισε οπότε τα δύο πρώην μεγάλα κόμματα έχασαν την κομματική τους πελατεία. Μάλλον αναμενόμενη και η αντίδραση της πρώην κομματικής πελατείας: θεωρεί εαυτόν προδομένο και αντιδρά οργισμένα. Και μάλλον δεν έχει ιδιαίτερη σημασία αν με την οργή της τροφοδότησε αριστερά, δεξιά ή πολύ – πολύ δεξιά τμήματα του πολιτικού σκηνικού. Το απογοητευτικό είναι ότι σ’ αυτόν τον ορυμαγδό έχουν χαθεί οι ελάχιστες προτάσεις για υγιή αντίδραση, για πραγματική προοπτική.

Όμως, τα άμεσα προβλήματα είναι πολύ συγκεκριμένα και θα χρειαστούν δεύτερη εκλογική απάντηση: το κράτος είναι χρεοκοπημένο και σύντομα όλοι θα κληθούμε να απαντήσουμε σε τι νόμισμα θέλουμε να πληρωνόμαστε, σε ευρώ, σε δραχμές, σε ρίγανη, σε ελιές; Αν μη τι άλλο, όλοι θα χρησιμοποιήσουμε περισσότερο μυαλό για μια τέτοια απόφαση.

Για τη Χρυσή Αυγή, επίσης καμία έκπληξη. Όταν το πολιτικό σύστημα στρέφεται στον ριζοσπαστικό ακτιβισμό, ιστορικά κερδισμένοι είναι οι ακραίοι σχηματισμοί. Κι αυτό είναι το μεγάλο πρόβλημα σε βάθος χρόνου: η γενιά ψηφοφόρων που "εκπαιδεύεται" τώρα.

Ο Θέμος, 35 ετών, αναρωτιέται… πού είναι η Τζούλια (μεταξύ άλλων):

Έχω μείνει άφωνος με τα ποσοστά της Χρυσής Αυγής, δεν περίμενα να έχει τόσους πολλούς υποστηρικτές. Αλλά ούτε και τα ποσοστά ΝΔ-ΠΑΣΟΚ περίμενα να είναι τόσο υψηλά, μάλλον δεν κλειδώσανε κάποιοι μέσα όπως θα έπρεπε τους παππούδες και τις γιαγιάδες τους και πήγαν και ψήφισαν. Το μόνο ποσοστό που μου φαίνεται ύποπτα χαμηλό είναι του Βεργή και της Τζούλιας. Με 65 ψήφους συνολικά σε όλη την Ελλάδα, δεν την ψήφισαν ούτε καν αυτοί που έχουν πάει μαζί της.

Ο Μιχάλης, 65 ετών, θεωρεί το αποτέλεσμα αναμενόμενο:

Σε γενικές γραμμές αναμενόμενο ήταν το αποτέλεσμα. Στεναχωρήθηκα που δεν μπήκαν οι Οικολόγοι Πράσινοι στη Βουλή –κι ήταν τόσο κοντά, στο 2,95%. Χάρηκα, όμως, ιδιαίτερα που σαρώθηκαν τα δύο μεγάλα κόμματα εξουσίας. Καιρός είναι να αλλάξουμε σελίδα, με κυβερνήσεις συνεργασίας.

Η Μαργαρίτα, 47 ετών, εξηγεί γιατί… χάρηκε, αλλά η χαρά κράτησε λίγο :

Δεδομένου ότι ψήφισα ΣΥΡΙΖΑ, είμαι προφανώς αρκετά ικανοποιημένη με το εκλογικό αποτέλεσμα. Τάραξε τα νερά κι έβαλε τέλος στον καρκίνο του δικομματισμού. Είμαι ικανοποιημένη και με την καταβαράθρωση των μέχρι προχθές «μεγάλων κομμάτων» και την μεγάλη τιμωρία του ΠΑΣΟΚ, της αρχομανίας του Βενιζέλου και του πουθενά του Σαμαρά. Έχω συγχυστεί με τον κατακερματισμό της Αριστεράς λίγο παραπάνω απ’ όσο πριν τις εκλογές, γιατί το αποτέλεσμα δείχνει τι θα μπορούσε να κάνει ενωμένη.

Εννοείται βέβαια ότι η χώρα μπαίνει πια σε αχαρτογράφητες περιοχές, ειδικά όσον αφορά την ευρωπαϊκή της πορεία, και για αυτό το ταξίδι δεν μπορώ να κάνω καμία πρόβλεψη. Δεδομένου όμως ότι ήμασταν χαμένοι για χαμένοι, έχουμε μια μικρή ελπίδα να αλλάξει κάτι προς το καλύτερο.

Φυσικά, όση χαρά πήρα με τον ΣΥΡΙΖΑ, μου πέρασε λόγω Χρυσής Αυγής. Θα ήθελα να βρω κάτι θετικό να πω γι’ αυτό το αποτέλεσμα, γιατί είμαι φύσει οπτιμίστρια, αλλά δεν τα καταφέρνω. Ίσως θα μπορούσα να πω ότι, αφού υπάρχει αυτό το ρεύμα, θα πρέπει να το κοιτάξουμε κατάματα τώρα που φανερώθηκε σε όλο του «μεγαλείο», ίσως ότι κάτι καλό θα έχουν κι αυτοί μέσα στα 1.000.000 στραβά τους. Αλλά δεν μπορώ…

Η Στέλλα, 65 ετών, που ψήφισε ΣΥΡΙΖΑ, χάρηκε επίσης:

Το αποτέλεσμα δε μου φάνηκε κακό, αν εξαιρέσεις την Χρυσή Αυγή. Τώρα είναι ώρα ο Τσίπρας να αναλάβει τις ευθύνες του και να τα βρει με τον Σαμαρά.

Ο Δημήτρης, 35, που απείχε, δηλώνει ικανοποιημένος:

Η αποχή ανέβηκε σε επίπεδα ρεκόρ παρά την πλύση εγκεφάλου από τη μια για να "αποφευχθεί η ακυβερνησία" και από την άλλη για να "εκφραστεί η οργή του λαού". Το 36-37% αποχής δείχνει ότι στο μυαλό του κόσμου είναι σάπια η ίδια η διαδικασία της πλειοψηφικής αντιπροσώπευσης και όχι απλώς ορισμένοι από τους αντιπροσώπους του. Η άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ με ικανοποίησε –όχι για λόγους ιδεολογικούς αλλά γιατί χάριν της ιστορίας θα ήθελα να γινόταν κάπως και να έβλεπα κυβέρνηση αριστεράς στην Ελλάδα.

Για τα ποσοστά της Χρυσής Αυγής δεν ανησύχησα. Οι κοινωνίες όταν ζορίζονται θέλουν να κάνουν κάτι ακραίο για να "στέλνουν μήνυμα". Οι μπούφοι της ΧΑ θα αφομοιωθούν από την κανονικότητα των αστικών κομμάτων και θα γίνουν ράθυμοι και ευνουχισμένοι γάτοι –όπως έγινε και με τον Καρατζαφέρη. Μου άρεσε που το σταλινικό ΚΚΕ δεν αύξησε τη δύναμή του, παρά το ότι έχει γίνει χαμός. Στις επαναληπτικές εκλογές πάμε για αποχή στο 50%!

Ο Σταμάτης, 29, που ψήφισε ΣΥΡΙΖΑ, λέει:

Για μένα το βασικό ζήτημα είναι να μην κάνουν κυβέρνηση συνεργασίας η Νέα Δημοκρατία με το ΠΑΣΟΚ. Από εκεί και πέρα, αν ενωθούν τα αριστερά κόμματα θα είναι καλό. Θα μπορούσαν να αφήσουν πίσω τις χαζές διαφορές τους και να βγει κάτι θετικό από όλο αυτό.

Για τη Χρυσή Αυγή, τι να πω; Περαστικά! Είδαμε όλοι τι είναι, αμέσως μόλις βγήκαν. Καταλαβαίνω, πάντως, πιο πολύ εκείνους που ψήφισαν από αντίδραση Χρυσή Αυγή, χωρίς να ξέρουν τι είναι (γιατί δεν ήξεραν, είμαι σίγουρος γι’ αυτό) παρά εκείνους που ψήφισαν και πάλι Νέα Δημοκρατία και ΠΑΣΟΚ.

Ο Μάρκος, 25, ψήφισε ΚΚΕ και είναι χαρούμενος εν γένει με τα ποσοστά της αριστεράς:

Χάρηκα που ένα κόμμα της Αριστεράς όπως ο ΣΥΡΙΖΑ κατάφερε να πάρει ένα τόσο "δυνατό" ποσοστό. Όσον αφορά το ΚΚΕ θεωρώ πως μπορούσε να έχει ακόμα περισσότερες ψήφους και να μην περιοριστεί στο ίδιο ποσοστό που είχε και τις προηγούμενες εκλογές. Όσον αφορά τα ποσοστά της Χρυσής Αυγής, η αλήθεια είναι πως εξεπλάγην.

Ο Χρήστος, 41, καταθέτει τη δική του άποψη:

Από το μετεκλογικό μούδιασμα που παρακολουθώ στις παρέες μου και στα δίκτυα κοινωνικής δικτύωσης συμπεραίνω ότι το αποτέλεσμα... τσίμπησε λίγο στο αλάτι. Κάποιοι ήθελαν να τιμωρήσουν τα δύο κόμματα, όχι όμως τόσο πολύ ώστε να μην μπορούν να σχηματίσουν κυβέρνηση.

Άλλοι νιώθουν αμήχανα για το πώς θα διαχειρισθεί ο ΣΥΡΙΖΑ την ανάδειξή του σε δεύτερο κόμμα και την εντολή να αλλάξει ή να καταργήσει το Μνημόνιο. Πόσο Αντρέα κρύβει πίσω από τις λέξεις ο Αλέξης, και πόση από την παραπάνω ικανότητα θα αντέξουν οι παραδοσιακοί του ψηφοφόροι;

Τέλος, για την είσοδο στη Βουλή κομμάτων τύπου Θύρας 4 νιώθω περήφανος. Εγέρθητι. Ακολουθούν συνθήματα...

Ο Περικλής, 30, προβληματίζεται:

Το αποτέλεσμα των εκλογών εκφράζει την πτώση του δικομματισμού και την άνοδο του εθνικοσοσιαλισμού και των άκρων. Παράλληλα, αναδεικνύει ως μεγάλο νικητή τον ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος εμφανίζεται να παίζει το ρόλο του νέου ΠΑΣΟΚ.

Θεωρώ την οργή των ψηφοφόρων εύλογη, αλλά με τρομάζει η άνοδος φασιστικών κομμάτων, λαϊκιστών και σαλτιμπάγκων. Από το κακό υπάρχει και το χειρότερο και δεν πρέπει να το ξεχνάμε αυτό.

Πιστεύω ότι το επίκεντρο των αλλαγών στο πολιτικό σύστημα θα είναι ο ρόλος του ΣΥΡΙΖΑ και η δημιουργία ενός νέου κεντροαριστερού κόμματος.

Ο Βασίλης, 38, είναι αισιόδοξος:

Το αποτέλεσμα των εκλογών μου φάνηκε καλό, αλλά όχι το καλύτερο (λόγο του μεγάλου ποσοστού της Χρυσής Αυγής). Καλό γιατί εγώ "αυθαίρετα" βλέπω ότι ολόκληρη η χώρα έστειλε το μήνυμα ότι δεν πάει άλλο με τα δυσβάσταχτα μέτρα, με τα μαζί τα φάγαμε κάποιων τροφαντών πάλαι ποτέ συντρόφων, τις βίλες και υποβρύχια του Άκη, Τα Βατοπαίδια, τη Siemens, το Χρηματιστήριο του Σμίτς, κ.λπ.

Να πληρώσουμε τα χρέη που προέκυψαν -από τις δικές μας λάθος επιλογές των προηγούμενων χρόνων- αλλά να μην πεθάνει και ο γάιδαρος χότζα μου. Ο λαός ζήτησε ακόμα και έλεγχο του πως φτάσαμε έως εδώ και επίρριψη ευθυνών (όχι χάιδεμα) σε αυτούς που μας έφεραν εδώ. Η Ελλάδα ξύπνησε και αναζητά το αρχικό ιδεώδες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και Αλληλεγγύης. Η Ευρώπη (φτού, Γερμανία) το βλέπει...

Ο Σπύρος, 69 ετών, ψήφισε ΠΑΣΟΚ και σχολιάζει:

Οι προβλέψεις μου δυστυχώς επαληθεύτηκαν. Ακυβερνησία και αβεβαιότητα για το μέλλον. Οι προσπάθειες του Βενιζέλου, όπως αποδείχθηκε από το αποτέλεσμα, δεν απέδωσαν όσο προσδοκούσε. Για εμένα, κακώς ανέλαβε τις οικονομικές ευθύνες. Ήταν πολύ μεγάλη η οργή του κόσμου, για να μπορέσουν να αποδώσουν οι προσπάθειές του –είναι χαρακτηριστικό ότι το χαράτσι της ΔΕΗ, για παράδειγμα, το έλεγαν «το χαράτσι του Βενιζέλου».

Αυτό που έμεινε, όμως, είναι η αξιοπρεπής στάση του, έναντι του ανεκδιήγητου Σαμαρά. Θεωρώ πως η ήττα θα φέρει ανανέωση του στελεχιακού δυναμικού του κόμματος, και σταθερό νέο προσανατολισμό. Τα ποσοστά όλων των κομμάτων είναι περιστασιακά και πολύ γρήγορα θα αλλάξουν. Απλώς έδωσαν τροφή σε όλα σχεδόν τα ΜΜΕ.

Ο Γιώργος, 25, λέει:

Ψήφισα ΔΗΜ.ΑΡ., η οποία πήρε το ποσοστό που ανέμενα, ίσως και ελαφρώς μικρότερο, αν αναλογιστεί κανείς ότι την ξεπέρασαν με 7% τα πιθήκια της με την σβάστικα. Μου φάνηκε θετικός ο καταποντισμός του δικομματισμού και η άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ και γενικά της Αριστεράς.

Ακόμη κι αν μας απειλήσουν έξωθεν πάλι με χρεοκοπίες και στάσεις πληρωμών για να μας "συνετίσουν", ο κόσμος πλέον έχει στείλει το μήνυμα ότι με τη λογική "μνημόνια-μέτρα-περικοπές-κι άντε να δούμε σε 15 χρόνια από τώρα" δεν πάει άλλο. Θέλει να γίνει κάτι τώρα ρε παιδί μου, δραστικό. (Ίσως κι η χρεοκοπία να 'ναι η κάθαρση που θέλει ο ελληνικός λαός, δεν ξέρω πια).

Όσο για το "χρυσόμαυρο" 6,9%, εγώ ξύπνησα τα ξημερώματα και κοίταξα από το παράθυρο, αλλά η αυγή κάθε άλλο παρά χρυσή ήταν. Και μόνο ανησυχία και απόγνωση μπόρεσε να μου προκαλέσει η σκέψη ότι στο τρένο με το οποίο επέστρεψα από την πόλη μου όπου πήγα να ψηφίσω, το 6,9% των επιβατών γύρω μου ήταν ανεγκέφαλοι. Ίσως περισσότερο ανεγκέφαλοι από το 32% που ξαναψήφισε ΝΔ-ΠΑΣΟΚ.

Η Αθηνά, 25, προβληματίζεται με τη σειρά της:

Χάρηκα που ανέβηκε ο Αλέξης, αν και θα προτιμούσα να τον δω αυτοδύναμο. Καιρός ήταν να σπάσει το δίπολο ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, να ξυπνήσει λίγο ο λαός από τον ύπνο του δικαίου και να ανέβει η αριστερά. Ο κόσμος κουράστηκε, οι ηλικιωμένοι πλέον δεν χαρίζονται, ούτε περιμένουν. οι νέοι θέλουν να έχουν μια ελπίδα για το μέλλον.

Όσο για την Χρυσή Αυγή, είναι ντροπή. Δεν έχουν περάσει 40 χρόνια από το Πολυτεχνείο και εμείς βάλαμε τη σβάστικα στη Βουλή. Δεν θέλω να πιστέψω ότι 440.000 άνθρωποι ήθελαν πράγματι να ψηφίσουν νεοναζί. Προτιμώ να πιστεύω ότι οι μισοί τουλάχιστον δεν ήξεραν τι ψήφιζαν και το έκαναν από αντίδραση. Αυτά που κάνουν τώρα, οι βλαχιές, τα εγέρθητι, είναι ξεφτιλίκια, καραγκιοζιές. Σε λίγο όμως θα ασκήσουν τρομοκρατία.

Τον Σαμαρά δεν τον συμπαθώ αλλά μέσα στις κοτσάνες του είπε και κάτι σωστό: «Η ναζιστική κατοχή υπέγραψε με αίμα φονικό, τις χειρότερες στιγμές που γνώρισαν οι γονείς μας και οι γονείς των γονιών μας, από το φασισμό. Ανάμεσα τους, μια Ελληνίδα συγγραφέας, η Πηνελόπη Δέλτα, αυτοκτόνησε όταν άκουσε ότι σηκώθηκε η σβάστικα, η μισητή σημαία των Ναζί, στην Ακρόπολη. Δεν δέχομαι ως Έλληνας, η σημαία των Ναζί να εμφανιστεί μέσα στην Ελληνική Βουλή».

Ο Κωνσταντίνος, 30, σκεφτόταν να απέχει αλλά τελικά ψήφισε:

Ήμουν μεταξύ ΣΥ.ΡΙ.ΖΑ και ΔΗ.ΜΑΡ. και τελικά ψήφισα το πρώτο. Πιστεύω πως αν η προεκλογική περίοδος ήταν μεγαλύτερη, ο ΣΥ.ΡΙ.ΖΑ ίσως και να ήταν και πρώτο κόμμα. Το αποτέλεσμα μου φάνηκε αναμενόμενο εκτός από το ποσοστό που τελικά πήρε η Χρυσή Αυγή. Πίστευα -ήλπιζα αν θέλετε- ότι θα ήταν αρκετά μικρότερο. Τώρα πια δεν μένει παρά ο Αλ. Τσίπρας να αναλάβει τις ευθύνες του αλλά και να κάνει πράξη ό,τι είχε πει προεκλογικά. Ελπίζω να βρεθεί μία φόρμουλα συνεργασίας και να μην ξαναπάμε σε εκλογές.

Ο Γιάννης, 28, που ψήφισε τους Πειρατές, λέει:

Ήταν τα αποτελέσματα της οργής και του θυμού που κρύβει μέσα της η πλειοψηφία των Ελλήνων... Και θα ήταν ακόμα πιο πεσμένα τα ποσοστά των "μεγάλων" κομμάτων αν δεν προσμετρούνταν οι ψήφοι από τα χωριά ή αν οι ηλικιωμένοι ψήφιζαν με γνώμονα το συμφέρον των παιδιών τους και όχι ποιος τους έχει βολέψει στο παρελθόν. Είναι η ευκαιρία στην αριστερά να αποδείξει ότι εκτός απο λόγια είναι καλή και στις πράξεις. Βέβαια οι ψηφοφόροι δεν τιμώρησαν μόνο τα μεγάλα κόμματα αλλα και άλλες "παραδοσιακές" δυνάμεις - πρόσωπα που έχουν συμβάλλει στην καταστροφή, δηλαδή το ΛΑΟΣ και το κόμμα της Ντόρας.

Η άνοδος της Χρυσής Αυγής είναι παροδική και οφείλεται τόσο στην τραγική κατάσταση απο πλευράς εγκληματικότητας του κέντρου της Αθήνας και άλλων πόλεων αλλά και ότι πολλούς δεν τους αντιπροσώπευε κανείς κι έτσι εξωτερίκευσαν την οργή τους. Τέλος, μου προκάλεσε έκπληξη που υπό αυτές τις συνθήκες το κόμμα των Οικολόγων δεν μπήκε στη Βουλή και θα πρέπει ίσως να το "ψάξει" γιατί αυτές οι εκλογές ήταν ευκαιρία.

Συμπερασματικά όσο τα "μεγάλα" κόμματα δεν αλλάξουν κατά 100% τα πρόσωπα και τη συμπεριφορά τους θα ψηφίζονται μόνο από ηλικιωμένους. Κλείστε τους παππούδες σπίτια τους τον Ιούνιο...