Ηλεκτρονική διακυβέρνηση: Η e-λλάδα online

του Χρήστου Τζώρτζη

Αποτελεί κοινό μυστικό, για όλους όσους ζούμε στη χώρα αυτή, πως το άγχος και τα νεύρα συνοδεύουν σχεδόν πάντοτε την όποια επαφή έχουμε με τις υπηρεσίες του Δημοσίου. Λίγο η κρίση, λίγο οι εγγενείς αδυναμίες του συστήματος, το μείγμα είναι συνήθως εκρηκτικό για τον ταλαίπωρο πολίτη. 

Ευτυχώς η τεχνολογία συνεχίζει ακάθεκτη την προέλασή της, με αποτέλεσμα ο πολίτης να μπορεί να διεκπεραιώσει πάμπολλες εργασίες και υποχρεώσεις μακριά από τα γκισέ και μπροστά στην οθόνη του PC, του χάρη στις υπηρεσίες του e-Government.

Αν θέλαμε να δώσουμε έναν ορισμό του e-Government θα λέγαμε πως πρόκειται, σε γενικές γραμμές, για την εισαγωγή των τεχνολογιών της πληροφορικής και των υπολογιστών στη δημόσια διοίκηση αλλά και τις νέες διοικητικές πρακτικές, τις οποίες οι τεχνολογίες αυτές εισήγαγαν.

Παρεμπιπτόντως, να τονίσουμε πως στις 24 Μαΐου ψηφίστηκε στη Βουλή ο νόμος για την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση, σύμφωνα με τον οποίο καθορίζεται το θεσμικό πλαίσιο βάσει του οποίου θα οργανωθεί και θα απλοποιηθεί η σχέση της δημόσιας διοίκησης με τους πολίτες και τις επιχειρήσεις κάνοντας χρήση των σύγχρονων τεχνολογιών και της πληροφορικής.

Ξεκινάμε με το http://www.opengov.gr, που όπως διαφαίνεται και από το όνομά του, πρόκειται περί της Ανοιχτής Διακυβέρνησης - η διαφάνεια, η διαβούλευση, η λογοδοσία και η αποκέντρωση αποτελούν το πλαίσιο των αρχών στις οποίες βασίζεται. Μέσα από τέσσερα στάδια (Προετοιμασία, Δημόσιος σχολιασμός, Επεξεργασία συμπερασμάτων, Ολοκλήρωση), οι πολίτες μπορούν συμμετάσχουν ενεργά στη διαδικασία δημόσιας ηλεκτρονικής διαβούλευσης.

Μέσα από αυτή τη σελίδα-κόμβο μπορείτε να έχετε πρόσβαση στις αντίστοιχες σελίδες όλων των υπουργείων, ενώ μέσω της διαδικασίας πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος, οι πολίτες μπορούν να εκδηλώσουν ενδιαφέρον για κάποιες θέσεις, να καταχωρίσουν τα στοιχεία τους και να ακολουθήσει ηλεκτρονική αξιολόγηση. Παράλληλα και συμπληρωματικά, το http://labs.opengov.gr/ λειτουργεί ως σημείο για τη συλλογή ιδεών και προτάσεων βελτίωσης των δημόσιων ηλεκτρονικών υπηρεσιών. 

*e-κλογές

Ειδικό ενδιαφέρον παρουσιάζει λόγω της πολιτικής συγκυρίας και η σελίδα http://ekloges.ypes.gr/, όπου το Υπουργείο Εσωτερικών προσφέρει μια αναλυτική παρουσίαση των εκλογικών αποτελεσμάτων. Πιο συγκεκριμένα, στη λιτή αν και περιεκτική αυτή σελίδα, μπορείτε να κάνετε κλικ στο «Αποτελέσματα Βουλευτικών εκλογών 2012», για να έχετε μια πλήρη άποψη των αποτελεσμάτων, των ποσοστών των κομμάτων και όλων των περιφερειών. 

Αντίστοιχα, επιλέγοντας το Αποτελέσματα Προηγούμενων Εκλογών μπορείτε να έχετε στην οθόνη σας τις αντίστοιχες υπηρεσίες, ενώ ενδιαφέρον παρουσιάζει και η τρίτη επιλογή, το Σύστημα Ασφαλούς Μετάδοσης Αποτελεσμάτων (SRT), το οποίο αποτελεί συμπληρωματικό τρόπο μετάδοσης των αποτελεσμάτων των Βουλευτικών εκλογών μέσω κινητού τηλεφώνου, και απευθύνεται σε Δικαστικούς Αντιπροσώπους. 

*Ermis

Η Εθνική Πύλη Δημόσιας Διοίκησης Εrmis, http://www.ermis.gov.gr, αποτελεί ουσιαστικά ένα e-Government portal (σύμφωνα με το ίδιο το site ένα "ηλεκτρονικό πολυκατάστημα"), μιας και μέσα από ένα κεντρικό σημείο παρέχει ολοκληρωμένη ενημέρωση στους πολίτες και τις επιχειρήσεις σχετικά με όλες τις συναλλαγές τους με την Δημόσια Διοίκηση (φυσικές ή ηλεκτρονικές), καθώς και επιλεγμένες υπηρεσίες Ηλεκτρονικών Συναλλαγών μέσω των οποίων οι πολίτες μπορούν ηλεκτρονικά πλέον να εξυπηρετηθούν από την Δημόσια Διοίκηση. Χορηγήσεις πιστοποιητικών, αντιγράφων και βεβαιώσεων κάθε λογής, αποτελούν ένα σημαντικό κομμάτι της υπηρεσίας αυτής που αξίζει να τσεκάρετε.

Η περιήγηση μας στην e-government κατάσταση της χώρας δεν θα μπορούσε να μην περιέχει μια… φορολογική διάσταση. Για το TAXISnet έχει ειπωθεί πως πρόκειται για μια από τις πιο ποιοτικές σε πανευρωπαϊκό επίπεδο υπηρεσίες. Όντως, το TAXISnet αποτελεί την "αιχμή του δόρατος" των υπηρεσιών e-government. Μέσα από το site της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων, http://www.gsis.gr/, θα αποκτήσετε πρόσβαση στο νέο TAXISnet, το οποίο έχει πλέον ενσωματώσει όλες τις πρόσφατες νομοθετικές ρυθμίσεις. 

Η διαδικασία εγγραφής σας στο σύστημα είναι απλή και προϋποθέτει την υποβολή της αίτησης εγγραφής (τη συμπληρώνετε ηλεκτρονικά). Ακόλουθα, παραλαμβάνετε αποδεικτικό σημείωμα, στο οποίο αναγράφεται και η προθεσμία μέσα στην οποία πρέπει να μεταβείτε στη Δ.Ο.Υ. σας για να παραλάβετε τον κλειδάριθμο που έχει εκδοθεί για λογαριασμό σας. Μετά την έγκριση της εγγραφής σας (θα πρέπει να επισκεφτείτε το τμήμα Μητρώου της Δ.Ο.Υ.) και με την εκτυπωμένη βεβαίωση στο χέρι, θα μπορέσετε να προχωρήσετε στην ενεργοποίηση του λογαριασμού χρήστη στον υπολογιστή σας.

Στα στοιχεία που διαφημίζει η υπηρεσία ως νέα, να αναφέρουμε πως πλέον ο λογιστής σας δεν απαιτείται να γνωρίζει τους κωδικούς πρόσβασης που επιλέξατε ή τον κλειδάριθμο που εκδίδεται αποκλειστικά για εσας κατά την εγγραφή σας. Μετά την εξουσιοδότησή σας προς αυτόν, θα μπορεί να ενεργεί για λογαριασμό σας αποκλειστικά και μόνο στα συγκεκριμένα αντικείμενα για τα οποία τον εξουσιοδοτήσατε. 

Επιπλέον, να αναφέρουμε πως το νέο TAXISnet θα καλύπτει την εμπρόθεσμη ή εκπρόθεσμη υποβολή αρχικών ή συμπληρωματικών-τροποποιητικών δηλώσεων που σήμερα υποβάλλονται είτε ηλεκτρονικά είτε στη Δ.Ο.Υ., καθώς και τη χορήγηση των περισσότερων από τα υφιστάμενα πιστοποιητικά και βεβαιώσεις. Στη λογική εξάλλου της φιλικής προς τον φορολογούμενο πολιτικής, το TAXISnet θα προσφέρει προσωποποιημένες πληροφορίες και θα υπενθυμίζει στους χρήστες τις φορολογικές τους υποχρεώσεις, ενώ θα επιτρέπει τη μεταβολή προσωπικών στοιχείων μητρώου ή στοιχείων επιχείρησης, χωρίς να είναι υποχρεωτική η προσέλευση του πολίτη στις Δ.Ο.Υ.

*IKA

Στις εποχές κρίσης που διανύουμε, η εργασία (και η απώλειά της) αποτελεί κομβικό σημείο ενδιαφέροντος, οπότε δεν μπορεί από μια αναφορά στις υπηρεσίες e-government να λείπει το ΙΚΑ. Επισκεφτείτε τη σελίδα http://www.ika.gr/gr/, και κάντε κλικ στην καρτέλα Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες. Θα βρείτε τέσσερεις διαφορετικές επιλογές. 

Στις Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες προς Εργοδότες, ο επισκέπτης μπορεί αφότου εγγραφεί να υποβάλει ηλεκτρονικά τις Α.Π.Δ., να λάβει βεβαίωση ασφαλιστικής ενημερότητας, να ζητήσει έκδοση ατομικού λογαριασμού ασφάλισης κ.ο.κ. 

Κάνοντας κλικ στη επιλογή Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες προς Ασφαλισμένους, ο ασφαλισμένος μπορεί να αποκτήσει, μετά την πιστοποίησή του, ατομικό λογαριασμό ασφάλισης, να βρει έναν οδηγό θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος αλλά και ένα εργαλείο υπολογισμού βασικού ποσού σύνταξης. 

Τέλος, οι επιλογές Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες προς Προμηθευτές Υγείας και Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες προς Πιστοποιημένους Φορείς προσφέρουν τις αντίστοιχες υπηρεσίες. 

Στη σελίδα www.kep.gov.gr, την ηλεκτρονική πύλη των Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών, μπορείτε να υποβάλλετε ηλεκτρονικές αιτήσεις προς τα ΚΕΠ για μία σειρά διοικητικών διαδικασιών. Ακόλουθα, η σελίδα του ΚΕΠ σας παραπέμπει στο Ermis, ώστε να τσεκάρετε ποιες από αυτές πραγματοποιούνται ηλεκτρονικά. 

*ΑΣΕΠ

Η πύλη του ΑΣΕΠ, http://www.asep.gr, προσφέρει στον επισκέπτη την απαραίτητη ενημέρωση για διαγωνισμούς, αποτελέσματα και θέσεις εργασίας, πολλά χρήσιμα εργαλεία, (π.χ. ο εξαιρετικά ουσιώδης υπολογισμός των μορίων των υποψηφίων). 

Παράλληλα, κάνοντας κλικ στο πεδίο Online Υπηρεσίες, συμπληρώνοντας την απαραίτητη φόρμα εγγραφής (μετά από 15 ημέρες θα παραλάβετε τα αναγνωριστικά σας), θα έχετε τη δυνατότητα καταχώρησης και παρακολούθησης αιτήσεων συμμετοχής σε διαγωνισμούς, πιστοποίηση προσόντων και αυτόματη ενημέρωση για νέους διαγωνισμούς βάσει του προφίλ χρήστη. 

*Δι@ύγεια

Από την ανασκόπηση αυτή δεν θα μπορούσε να λείψει και το Πρόγραμμα Δι@ύγεια 

http://diavgeia.gov.gr/. Στη σελίδα της Δι@ύγειας θα βρείτε δημοσιευμένη την πλήρη διοικητική δραστηριότητα Υπουργείων, Δήμων, Νομικών προσώπων και γενικά οποιουδήποτε Οργανισμού σχετίζεται διοικητικά με το Δημόσιο. Ο νόμος αναφέρει σε πολλές περιπτώσεις ότι η μη δημοσίευση μιας απόφασης ή μιας διοικητικής πράξης στη Δι@ύγεια, καθιστά αυτή την πράξη άκυρη. 

Στη Δι@ύγεια θα βρείτε από νόμους τους κράτους, μέχρι άδειες καταστημάτων και όσο και αν ακούγεται χαοτικό, η δυνατότητα αναζήτησης του site είναι πολύ βοηθητική και αξιόπιστη. Συμβουλή μας για τη Δι@ύγεια είναι να επισκέπτεστε το link του φορέα, που σας ενδιαφέρει. Για παράδειγμα για το τον Δήμο Αθηναίων να επισκεφτείτε το http://et.diavgeia.gov.gr/f/municipality_of_athens/. Αναλυτική λίστα με τους φορείς που δημοσιεύσουν αποφάσεις και πράξεις στη Δι@ύγεια θα βρείτε στο http://et.diavgeia.gov.gr/f/all/stats. 

Είναι κατανοητή μια κατ' αρχήν επιφύλαξη του Έλληνα πολίτη στις διαδικασίες που πραγματοποιούνται μέσα από την οθόνη του PC του –οι συνήθειες δεκαετιών δύσκολα αλλάζουν, ωστόσο δύο βασικές παράμετροι θα τον κάνουν να αναθεωρήσει: Η πρώτη είναι πως οι e-government υπηρεσίες προσφέρουν πληθώρα εργαλείων, εύχρηστων και λειτουργικών. Και η δεύτερη είναι η παραδοχή του ατέλειωτου χαμένου χρόνου αλλά και του εκνευρισμού που προϋποθέτει η φυσική μας παρουσία σε κάποια δημόσια υπηρεσία.