Ψυρρή: Στα παλιά μας λημέρια που αντέχουν
Τσουγκρίζουμε ρακόμελα, δοκιμάζουμε ολόφρεσκη μπουγάτσα και ανακαλύπτουμε γωνιές γεμάτες τέχνη, σε μια γειτονιά που είναι τώρα ομορφότερη από ποτέ.
Κείμενο - φωτογραφίες: Ηρώ Κουνάδη
Ήταν η πρώτη γειτονιά που γνώρισε την καταστροφή της «υπερ-πιάτσας» –από αυτήν πήρε τη σκυτάλη το Γκάζι. Πρέπει, επίσης, να ήταν η μοναδική γειτονιά στον κόσμο της οποίας η (επιτυχημένη, δε λέμε) ανάπλαση ξεκίνησε όταν ο κόσμος έφυγε και τα μαγαζιά έκλεισαν. Είναι, όμως, πάντα και μια από τις ομορφότερες γειτονιές του κέντρου. Κι ας μοιάζει πλέον τρομακτικά άδεια σε όσους διαγκωνίζονταν για να σουλατσάρουν στα σοκάκια της κάθε βράδυ πριν από δέκα χρόνια.
«Γιατί σου φαίνεται παρατημένη; Είναι σαν μια πανέμορφη κοπέλα που κάποτε την βίαζαν κατ’ εξακολούθηση, και τώρα την έχουν αφήσει επιτέλους στην ησυχία της και συνέρχεται» πήραν πρόσφατα την πληρωμένη απάντηση οι διαμαρτυρίες μου περί ομορφιάς που την εκμεταλλευτήκαμε και μετά την αφήσαμε να ρημάξει μόνη της. Κάπως έτσι, (ξανα)πήραμε τον δρόμο για τα πλακόστρωτα πλέον σοκάκια του Ψυρρή.
Δεν βρήκαμε κοσμοσυρροή, ούτε τσιγγάνες να πουλάνε λουλούδια, ούτε δυνατές μουσικές να ανακατεύονται μεταξύ τους. Βρήκαμε, όμως, χαριτωμένα μαγαζάκια με χειροποίητα αξεσουάρ και έργα τέχνης, παρεΐστικα στέκια που αναδίδουν αρώματα ναργιλέδων, αιωνόβια ταβερνάκια που απλώνουν τραπέζια σε πλατείες και πεζόδρομους, και μερικά από τα καλύτερα δείγματα street art της πόλης. Και συγκεντρώσαμε τα highlights της παλιάς αγαπημένης μας γειτονιάς σε 19 στάσεις και 15 φωτογραφίες.
Στη Μιαούλη με ρακή…
…Κάθε μέρα είναι γιορτή, λέει ένας στίχος του Κωστή Μαραβέγια. Και τα παρεΐστικα στέκια ενός από τους ελάχιστους δρόμους του Ψυρρή που εξακολουθούν να έχουν ζωή τα βράδια, τιμούν τον τίτλο τους στο έπακρο. Απλώνουν τα τραπεζάκια τους στα δύο πεζοδρόμια της οδού, και σερβίρουν ρακόμελα, μεζεδάκια και ναργιλέ σε χαρούμενους φοιτητές, χαμογελαστούς τουρίστες και παρέες τριαντάρηδων που βγήκαν σε αναζήτηση φτηνών ποτών. Η Ψύρρα, οι Ουσίες, το Αρόδου είναι μερικά από τα πιο κλασικά κι αγαπημένα. Ανάμεσά τους, έρχονται να προστεθούν μικρά εναλλακτικά μπαράκια, όπως το λιλιπούτειο –και τρισχαριτωμένο– Old Fashioned, που φροντίζει για τα πρώτα ποτά μας από νωρίς το απόγευμα, και το Liosporos Jazz Café με τις ωραίες μουσικές που… προδίδει το όνομά του.
Γεύσεις γύρω από την Πλατεία Ηρώων
Μία από τις πιο χαρακτηριστικές εικόνες της πλατείας, το Μπουγατσάδικο που λέγεται «Η Θεσσαλονίκη στου Ψυρρή» μοιάζει σαν να ήταν στην πλατεία από πάντα (δεν ήταν). Τόσο πολύ της έχει ταιριάξει. Στον ωραίο χώρο μέσα, αλλά και στα τραπεζάκια έξω στην πλατεία, απολαμβάνουμε αφράτη λαχταριστή μπουγάτσα με νόστιμη κρέμα και περιχυμένη με σοκολάτα από πάνω, αλλά και πολλές αλμυρές επιλογές, με γέμιση όπως τυρί, κιμά και πάει λέγοντας.
Λίγο πιο κάτω, επί της οδού Αγιών Αναργύρων, το ταβερνάκι-θρύλος του Νικήτα, που σέρβιρε σπιτικά μαγειρευτά στους ιδιοκτήτες των τριγύρω εργαστηρίων πολύ πριν η περιοχή γίνει μοδάτη, συνεχίζει να απλώνει έξω τραπεζάκια και να πλημμυρίζει κόσμο τα ηλιόλουστα μεσημέρια του Σαββατοκύριακου. Οι μερίδες είναι σχετικά μικρές, αλλά τα πιάτα ημέρας είναι καλομαγειρεμένα, και τα μεζεδάκια του καλά –για ένα χορταστικό γεύμα δύο ατόμων θα υπολογίσετε περί τα 15€ το άτομο.
Τέχνη στους δρόμους
Αν έπρεπε να απονείμουμε σε μια μόνο γειτονιά της Αθήνας τον τίτλο της «υπαίθριας γκαλερί», αυτή θα ήταν αδιαμφισβήτητα ετούτη εδώ. Από το φαντασμαγορικό ασπρόμαυρο γκράφιτι του προγράμματος του Δήμου Αθηναίων που βλέπετε στην φωτό αριστερά, μέχρι τις μικρές αρτιστίκ λεπτομέρειες όπως ο κύριος που διαβάζει με το τσιγάρο στο στόμα κάτω από τα ξύλινα παράθυρα της Λεπενιώτου και την υπέροχη street art του Sonke (που κοσμεί την κεντρική μας φωτογραφία) τα δρομάκια του Ψυρρή πλημμυρίζουν τέχνη.
Και δεν είναι το μελάνι το μόνο μέσο έκφρασης όλης αυτής της τέχνης. Οι καλλιτεχνικές φωτογραφίες του Jordan Makarof με τις χρυσαφιές κορνίζες τους χρωματίζουν την μικρούλα -ξεχασμένη σχεδόν- οδό Αυληττών, ενώ τα πολύχρωμα φωτιστικά του Imagine the City φωτίζουν την οδό Πιττάκη, που προσφάτως απέκτησε και τέλεια κολωνάκια-minions, που μας κάνουν να χαμογελάμε κάθε φορά που τα βλέπουμε. Διαβάστε περισσότερα εδώ.
Τρεις αγαπημένες διευθύνσεις στου Ψυρρή
Melissinos Art, Αγίας Θέκλας 2: Ο Παντελής Μελισσινός, γιος του θρυλικού σανδαλοποιού-ποιητή της Αθήνας, από τον οποίο παράγγελναν τα σανδάλια τους η Sophia Lauren και η Τζάκι Ωνάση, συνεχίζει με την ίδια αγάπη και αστείρευτη φαντασία την οικογενειακή επιχείρηση. Τα χειροποίητα σανδάλια του συνεχίζουν να κλέβουν καρδιές, και η βιτρίνα μπροστά από το υπέροχο χάος που επικρατεί στο εργαστήριο-μαγαζί του είναι απαραίτητη στάση σε κάθε μας βόλτα στου Ψυρρή. Διαβάστε περισσότερα εδώ.
Athens Style, Αγίας Θέκλας 10: Το AthenStyle είναι hostel –και μάλιστα ένα από τα καλύτερα της Αθήνας. Τι δουλειά έχει σε αυτήν εδώ τη λίστα; Διαθέτει μια από τις ομορφότερες ταράτσες της πόλης, με πανοραμική θέα σε Ακρόπολη και Αστεροσκοπείο, η οποία πριν από λίγους μήνες φρεσκαρίστηκε και άρχισε να υποδέχεται και επίσημα κόσμο που δε μένει απαραίτητα στο hostel. Στα χρωματιστά καναπεδάκια της θα αράξετε για να ακούσετε ωραίες ροκ μουσικές (από Red Hot Chilli Peppers μέχρι Morrissey) και να πιείτε παγωμένες βαρελίσιες μπύρες και ωραία φτηνά ποτά. Θα το βρείτε ανοιχτό από τις 17.00, ενώ αν πεινάσετε παίζουν και νοστιμότατα πιάτα ημέρας εμπνευσμένα από την ελληνική παράδοση. Διαβάστε περισσότερα εδώ.
Frown Tails, Αγίας Ελεούσης 14: Πρωτοποριακές εκθέσεις που «παίζουν» με την τέχνη (όπως αυτή με τα ταρώ που ξεκινά στις 13 Νοεμβρίου), ιδιαίτερες performances, workshops για… τα πάντα, από την κατασκευή κοσμημάτων μέχρι τα Twitterbots και το City Mapping, συνθέτουν το εξαιρετικά ενδιαφέρον πρόγραμμα του πολύ ιδιαίτερου χώρου τέχνης που λέγεται Frown Tails.
Tρία αγαπημένα στέκια που… (επι)μένουν Ψυρρή
Τρανζίστορ (Πρωτογένους 10, τηλ.: 210 3228658, φωτό επάνω © Τρανζίστορ Cafe-Bistrotheque): Ένα από τα ομορφότερα στέκια ολόκληρης της Αθήνας, συνδυάζει βιομηχανικά στοιχεία με ρετρό πινελιές και καλλιτεχνικές λεπτομέρειες στη διακόσμηση. World, jazz και funky μουσικές, εξαιρετικά πιάτα ημέρας (όπως κοτόπουλο με κρούστα από ξηρούς καρπούς και κους κους, ζουμερά burger, ψαρονέφρι με λιαστή ντομάτα) και καθαρά ποτά που δεν θα σας κοστίσουν περισσότερα από 6€ αποτελούν συστατικά της επιτυχημένης συνταγής του.
Η Ωραία Νάξος (Πλατεία Χριστοκοπίδου 1, τηλ.: 210 3218222): Μετρά κι αυτή την ιστορία της σε δεκαετίες, αλλά εξακολουθεί να σερβίρει το καλύτερο πιθανότατα χταποδάκι της πόλης, παρέα με ωραιότατο τσίρο, γαρίδες, και σπιτικές τηγανιτές πατάτες. Τα τραπεζάκια που απλώνει έξω, σε αυτή την πιο-ήσυχη-δε-γίνεται γωνιά του Ψυρρή είναι από μόνα τους λόγος επίσκεψης, ειδικά τις ηλιόλουστες μέρες. Οι τιμές κυμαίνονται στα 20-22€ το άτομο, μαζί με το απαραίτητο ουζάκι-συνοδευτικό.
Cantina Social (Λεωκορίου 6-8, τηλ.: 210 3251668): Υπήρξε ο πρώτος διδάξας της «χύμα» τάσης που έβγαλε τη γλώσσα στη mainstream-ίλα των 90s, και εξελίχθηκε ταχύτατα από ένα «καφενείο στον ακάλυπτο» σε αγαπημένο στέκι της avant-garde κουλτούρας της πόλης. Ετερόκλητη –τουλάχιστον– διακόσμηση (μια βέσπα εδώ, ένα αμπαζούρ βγαλμένο από τα καμπαρέ του Μεσοπολέμου εκεί), συμπαθέστατη αυλίτσα-ακάλυπτος, λιλιπούτειος εσωτερικός χώρος που χωρά λίγους και καλούς. Και πολλοί DJs που εναλλάσσονται στην κονσόλα παίζοντας μουσικές οι οποίες δεν χωρούν κάτω από ταμπέλες και κατηγοριοποιήσεις. Να προσθέσουμε ότι οι τιμές είναι εξαιρετικές: στα 5€ το ποτό.
Και μια μεγάλη γιορτή (που έρχεται)
Η Γιορτή Δρόμου Ψυρρή υπόσχεται να πλημμυρίσει την γειτονιά (και πιο συγκεκριμένα τις οδούς Τάκη, Λεπενιώτου, Ωγύγου, την οδό και την πλατεία Αγίων Αναργύρων) με live μουσικές, φωτογραφίες, θέατρο δρόμου, street art και πολύ παιχνίδι για τα πιτσιρίκια. Όλα αυτά θα συμβούν αυτή την Κυριακή, 10 Νοεμβρίου, από τις 14.00 έως τις 18.00. Περισσότερες λεπτομέρειες στη σελίδα του Πολιτιστικού Συλλόγου Παναθήναια.
Ήταν η πρώτη γειτονιά που γνώρισε την καταστροφή της «υπερ-πιάτσας» –από αυτήν πήρε τη σκυτάλη το Γκάζι. Πρέπει, επίσης, να ήταν η μοναδική γειτονιά στον κόσμο της οποίας η (επιτυχημένη, δε λέμε) ανάπλαση ξεκίνησε όταν ο κόσμος έφυγε και τα μαγαζιά έκλεισαν. Είναι, όμως, πάντα και μια από τις ομορφότερες γειτονιές του κέντρου. Κι ας μοιάζει πλέον τρομακτικά άδεια σε όσους διαγκωνίζονταν για να σουλατσάρουν στα σοκάκια της κάθε βράδυ πριν από δέκα χρόνια.
«Γιατί σου φαίνεται παρατημένη; Είναι σαν μια πανέμορφη κοπέλα που κάποτε την βίαζαν κατ’ εξακολούθηση, και τώρα την έχουν αφήσει επιτέλους στην ησυχία της και συνέρχεται» πήραν πρόσφατα την πληρωμένη απάντηση οι διαμαρτυρίες μου περί ομορφιάς που την εκμεταλλευτήκαμε και μετά την αφήσαμε να ρημάξει μόνη της. Κάπως έτσι, (ξανα)πήραμε τον δρόμο για τα πλακόστρωτα πλέον σοκάκια του Ψυρρή.
Δεν βρήκαμε κοσμοσυρροή, ούτε τσιγγάνες να πουλάνε λουλούδια, ούτε δυνατές μουσικές να ανακατεύονται μεταξύ τους. Βρήκαμε, όμως, χαριτωμένα μαγαζάκια με χειροποίητα αξεσουάρ και έργα τέχνης, παρεΐστικα στέκια που αναδίδουν αρώματα ναργιλέδων, αιωνόβια ταβερνάκια που απλώνουν τραπέζια σε πλατείες και πεζόδρομους, και μερικά από τα καλύτερα δείγματα street art της πόλης. Και συγκεντρώσαμε τα highlights της παλιάς αγαπημένης μας γειτονιάς σε 19 στάσεις και 15 φωτογραφίες.
Στη Μιαούλη με ρακή…
…Κάθε μέρα είναι γιορτή, λέει ένας στίχος του Κωστή Μαραβέγια. Και τα παρεΐστικα στέκια ενός από τους ελάχιστους δρόμους του Ψυρρή που εξακολουθούν να έχουν ζωή τα βράδια, τιμούν τον τίτλο τους στο έπακρο. Απλώνουν τα τραπεζάκια τους στα δύο πεζοδρόμια της οδού, και σερβίρουν ρακόμελα, μεζεδάκια και ναργιλέ σε χαρούμενους φοιτητές, χαμογελαστούς τουρίστες και παρέες τριαντάρηδων που βγήκαν σε αναζήτηση φτηνών ποτών. Η Ψύρρα, οι Ουσίες, το Αρόδου είναι μερικά από τα πιο κλασικά κι αγαπημένα. Ανάμεσά τους, έρχονται να προστεθούν μικρά εναλλακτικά μπαράκια, όπως το λιλιπούτειο –και τρισχαριτωμένο– Old Fashioned, που φροντίζει για τα πρώτα ποτά μας από νωρίς το απόγευμα, και το Liosporos Jazz Café με τις ωραίες μουσικές που… προδίδει το όνομά του.
Γεύσεις γύρω από την Πλατεία Ηρώων
Μία από τις πιο χαρακτηριστικές εικόνες της πλατείας, το Μπουγατσάδικο που λέγεται «Η Θεσσαλονίκη στου Ψυρρή» μοιάζει σαν να ήταν στην πλατεία από πάντα (δεν ήταν). Τόσο πολύ της έχει ταιριάξει. Στον ωραίο χώρο μέσα, αλλά και στα τραπεζάκια έξω στην πλατεία, απολαμβάνουμε αφράτη λαχταριστή μπουγάτσα με νόστιμη κρέμα και περιχυμένη με σοκολάτα από πάνω, αλλά και πολλές αλμυρές επιλογές, με γέμιση όπως τυρί, κιμά και πάει λέγοντας.
Λίγο πιο κάτω, επί της οδού Αγιών Αναργύρων, το ταβερνάκι-θρύλος του Νικήτα, που σέρβιρε σπιτικά μαγειρευτά στους ιδιοκτήτες των τριγύρω εργαστηρίων πολύ πριν η περιοχή γίνει μοδάτη, συνεχίζει να απλώνει έξω τραπεζάκια και να πλημμυρίζει κόσμο τα ηλιόλουστα μεσημέρια του Σαββατοκύριακου. Οι μερίδες είναι σχετικά μικρές, αλλά τα πιάτα ημέρας είναι καλομαγειρεμένα, και τα μεζεδάκια του καλά –για ένα χορταστικό γεύμα δύο ατόμων θα υπολογίσετε περί τα 15€ το άτομο.
Τέχνη στους δρόμους Αν έπρεπε να απονείμουμε σε μια μόνο γειτονιά της Αθήνας τον τίτλο της «υπαίθριας γκαλερί», αυτή θα ήταν αδιαμφισβήτητα ετούτη εδώ. Από το φαντασμαγορικό ασπρόμαυρο γκράφιτι του προγράμματος του Δήμου Αθηναίων που βλέπετε στην φωτό αριστερά, μέχρι τις μικρές αρτιστίκ λεπτομέρειες όπως ο κύριος που διαβάζει με το τσιγάρο στο στόμα κάτω από τα ξύλινα παράθυρα της Λεπενιώτου και την υπέροχη street art του Sonke (που κοσμεί την κεντρική μας φωτογραφία) τα δρομάκια του Ψυρρή πλημμυρίζουν τέχνη.
Και δεν είναι το μελάνι το μόνο μέσο έκφρασης όλης αυτής της τέχνης. Οι καλλιτεχνικές φωτογραφίες του Jordan Makarof με τις χρυσαφιές κορνίζες τους χρωματίζουν την μικρούλα -ξεχασμένη σχεδόν- οδό Αυληττών, ενώ τα πολύχρωμα φωτιστικά του Imagine the City φωτίζουν την οδό Πιττάκη, που προσφάτως απέκτησε και τέλεια κολωνάκια-minions, που μας κάνουν να χαμογελάμε κάθε φορά που τα βλέπουμε. Διαβάστε περισσότερα εδώ.
Τρεις αγαπημένες διευθύνσεις στου Ψυρρή
Melissinos Art, Αγίας Θέκλας 2: Ο Παντελής Μελισσινός, γιος του θρυλικού σανδαλοποιού-ποιητή της Αθήνας, από τον οποίο παράγγελναν τα σανδάλια τους η Sophia Lauren και η Τζάκι Ωνάση, συνεχίζει με την ίδια αγάπη και αστείρευτη φαντασία την οικογενειακή επιχείρηση. Τα χειροποίητα σανδάλια του συνεχίζουν να κλέβουν καρδιές, και η βιτρίνα μπροστά από το υπέροχο χάος που επικρατεί στο εργαστήριο-μαγαζί του είναι απαραίτητη στάση σε κάθε μας βόλτα στου Ψυρρή. Διαβάστε περισσότερα εδώ.
Athens Style, Αγίας Θέκλας 10: Το AthenStyle είναι hostel –και μάλιστα ένα από τα καλύτερα της Αθήνας. Τι δουλειά έχει σε αυτήν εδώ τη λίστα; Διαθέτει μια από τις ομορφότερες ταράτσες της πόλης, με πανοραμική θέα σε Ακρόπολη και Αστεροσκοπείο, η οποία πριν από λίγους μήνες φρεσκαρίστηκε και άρχισε να υποδέχεται και επίσημα κόσμο που δε μένει απαραίτητα στο hostel. Στα χρωματιστά καναπεδάκια της θα αράξετε για να ακούσετε ωραίες ροκ μουσικές (από Red Hot Chilli Peppers μέχρι Morrissey) και να πιείτε παγωμένες βαρελίσιες μπύρες και ωραία φτηνά ποτά. Θα το βρείτε ανοιχτό από τις 17.00, ενώ αν πεινάσετε παίζουν και νοστιμότατα πιάτα ημέρας εμπνευσμένα από την ελληνική παράδοση. Διαβάστε περισσότερα εδώ.
Frown Tails, Αγίας Ελεούσης 14: Πρωτοποριακές εκθέσεις που «παίζουν» με την τέχνη (όπως αυτή με τα ταρώ που ξεκινά στις 13 Νοεμβρίου), ιδιαίτερες performances, workshops για… τα πάντα, από την κατασκευή κοσμημάτων μέχρι τα Twitterbots και το City Mapping, συνθέτουν το εξαιρετικά ενδιαφέρον πρόγραμμα του πολύ ιδιαίτερου χώρου τέχνης που λέγεται Frown Tails.
Tρία αγαπημένα στέκια που… (επι)μένουν Ψυρρή
Τρανζίστορ (Πρωτογένους 10, τηλ.: 210 3228658, φωτό επάνω © Τρανζίστορ Cafe-Bistrotheque): Ένα από τα ομορφότερα στέκια ολόκληρης της Αθήνας, συνδυάζει βιομηχανικά στοιχεία με ρετρό πινελιές και καλλιτεχνικές λεπτομέρειες στη διακόσμηση. World, jazz και funky μουσικές, εξαιρετικά πιάτα ημέρας (όπως κοτόπουλο με κρούστα από ξηρούς καρπούς και κους κους, ζουμερά burger, ψαρονέφρι με λιαστή ντομάτα) και καθαρά ποτά που δεν θα σας κοστίσουν περισσότερα από 6€ αποτελούν συστατικά της επιτυχημένης συνταγής του.
Η Ωραία Νάξος (Πλατεία Χριστοκοπίδου 1, τηλ.: 210 3218222): Μετρά κι αυτή την ιστορία της σε δεκαετίες, αλλά εξακολουθεί να σερβίρει το καλύτερο πιθανότατα χταποδάκι της πόλης, παρέα με ωραιότατο τσίρο, γαρίδες, και σπιτικές τηγανιτές πατάτες. Τα τραπεζάκια που απλώνει έξω, σε αυτή την πιο-ήσυχη-δε-γίνεται γωνιά του Ψυρρή είναι από μόνα τους λόγος επίσκεψης, ειδικά τις ηλιόλουστες μέρες. Οι τιμές κυμαίνονται στα 20-22€ το άτομο, μαζί με το απαραίτητο ουζάκι-συνοδευτικό.
Cantina Social (Λεωκορίου 6-8, τηλ.: 210 3251668): Υπήρξε ο πρώτος διδάξας της «χύμα» τάσης που έβγαλε τη γλώσσα στη mainstream-ίλα των 90s, και εξελίχθηκε ταχύτατα από ένα «καφενείο στον ακάλυπτο» σε αγαπημένο στέκι της avant-garde κουλτούρας της πόλης. Ετερόκλητη –τουλάχιστον– διακόσμηση (μια βέσπα εδώ, ένα αμπαζούρ βγαλμένο από τα καμπαρέ του Μεσοπολέμου εκεί), συμπαθέστατη αυλίτσα-ακάλυπτος, λιλιπούτειος εσωτερικός χώρος που χωρά λίγους και καλούς. Και πολλοί DJs που εναλλάσσονται στην κονσόλα παίζοντας μουσικές οι οποίες δεν χωρούν κάτω από ταμπέλες και κατηγοριοποιήσεις. Να προσθέσουμε ότι οι τιμές είναι εξαιρετικές: στα 5€ το ποτό.
Και μια μεγάλη γιορτή (που έρχεται)
Η Γιορτή Δρόμου Ψυρρή υπόσχεται να πλημμυρίσει την γειτονιά (και πιο συγκεκριμένα τις οδούς Τάκη, Λεπενιώτου, Ωγύγου, την οδό και την πλατεία Αγίων Αναργύρων) με live μουσικές, φωτογραφίες, θέατρο δρόμου, street art και πολύ παιχνίδι για τα πιτσιρίκια. Όλα αυτά θα συμβούν αυτή την Κυριακή, 10 Νοεμβρίου, από τις 14.00 έως τις 18.00. Περισσότερες λεπτομέρειες στη σελίδα του Πολιτιστικού Συλλόγου Παναθήναια.
