Η Αιθιοπία στην Κυψέλη, η Νότια Αφρική στα Μελίσσια, το Κονγκό στου Γκύζη και τα φεστιβάλ που φιλοδοξούν να μας μυήσουν στη γεύση της Μαύρης Ηπείρου. Ένας μίνι οδηγός για τις δυσεύρετες γεύσεις της Αφρικής στην Αθήνα.
Παλαιότερο των 360 ημερών
της Ηρώς Κουνάδη
Τι τρώνε στην Αιθιοπία; Ποια είναι τα βασικά συστατικά της κονγκολέζικης κουζίνας; Σε τι διαφέρουν οι συνταγές της Δυτικής και της Ανατολικής Αφρικής; Θα περίμενε κανείς ότι τις απαντήσεις θα μπορούσες εύκολα να τις βρεις σε ένα multi-culti ευρωπαϊκό κέντρο, όπως αυτό της Αθήνας. Κι όμως. Μετά από μια αρκετά απογοητευτική αναζήτηση στους δρόμους γύρω από την Πλατεία Αμερικής, στους οποίους βρίσκει κανείς απλώς καφενεία που ενίοτε σερβίρουν και μια-δυο λιχουδιές, ζητάμε τη βοήθεια της κ. Λωρέττας Μακόλεϊ, ιδρύτριας της Ένωσης Αφρικανών Γυναικών –πού τρώνε οι Αφρικανοί στην Αθήνα; «Τι να σας πω;» μου λέει. «Εγώ όταν θέλω αφρικανική κουζίνα, αγοράζω τα υλικά και μαγειρεύω στο σπίτι. Και στην Ένωση μαγειρεύουμε, όταν έχουμε γιορτή. Να έρθετε να φάμε. Κάνουμε συχνά γιορτές».
Πού μπορεί, λοιπόν, κανείς να πάρει μια γεύση από Αφρική στην Αθήνα; Σε λίγα αλλά καλά μέρη: στο Lalibela της Κυψέλης, που σερβίρει αυθεντικές αιθιοπικές συνταγές από το 2002, στο Kozi’s για τις νοτιοαφρικανικές συνταγές (εντάξει, και τα burgers) του οποίου μιλά τελευταία όλος ο κόσμος, και στις διάφορες γιορτές, όπως τις λέει η κ. Μακόλεϊ, που διοργανώνουν κατά καιρούς οι αφρικανικοί σύλλογοι και οι πρεσβείες σε όλη την Αθήνα. Σημειώστε διευθύνσεις, από τον μίνι οδηγό που ακολουθεί.
Η Νότια Αφρική στο Kozi’s Παναγή Τσαλδάρη 32-34, Μελίσσια, τηλ.: 210 8101584
Έφερε την κουζίνα –και τα κρασιά– της Νοτίου Αφρικής στα Μελίσσια, έγινε αρχικά διάσημο για τα κορυφαία burgers του και σύστησε εν συνεχεία ένα εντελώς άγνωστο μενού στους Αθηναίους, που συρρέουν από κάθε μακρινή γωνιά της πόλης και πλημμυρίζουν καθημερινά τα τραπέζια του. Ο χώρος είναι λιτός και φιλόξενος, με τις απαραίτητες ethnic πινελιές στη διακόσμηση, τραπεζάκια στο υπερυψωμένο πεζοδρόμιο που κλείνει με τζαμαρίες τον χειμώνα και μια ήσυχη, αρκετά πράσινη αυλίτσα στο πίσω μέρος.
Στο μενού πρωταγωνιστούν τα κρέατα και τα μπαχάρια της νοτιοαφρικάνικης κουζίνας: η μπριζόλα Chakalaka με το μυστικό μείγμα μπαχαρικών καίει καρδιές, όπως και το νοτιοαφρικάνικο λουκάνικο που λέγεται Boerewors. Οι λάτρεις του χοιρινού ορκίζονται στο όνομα του Gulubi, πιάτου με χοιρινά παϊδάκια, λεμόνι και μπαχάρια, και του Porco Porco, ψιλοκομμένων λωρίδων ζουμερού χοιρινού στη σχάρα. Δική μας αδυναμία –θα το ομολογήσουμε– είναι το Mala Mala Burger, με μπιφτέκι κοτόπουλο, μπέικον, ντομάτα, μαρούλι, κρεμμύδια και την υπέροχη γλυκιά σος με μέλι και μουστάρδα. Οι πατάτες που συνοδεύουν τα πάντα είναι στρογγυλές, τραγανές και κομμένες στο χέρι, το αλάτι στα τραπέζια χοντρό και το αποτέλεσμα απλά ασυναγώνιστο.
Θα το βρείτε ανοιχτό καθημερινά, μεσημέρι-βράδυ, μέχρι τις 12.00 τα Μεσάνυχτα. Οι τιμές κυμαίνονται στα 15-20€ το άτομο για πλήρες γεύμα –τα burgers ξεκινούν από 6€.
Η Αιθιοπία στο Lalibela Νάξου 26-28, Κυψέλη, τηλ.: 210 8652495
Μετράει δέκα χρόνια γευστικής Ιστορίας, φανατικούς θαμώνες αλλά και ορκισμένους εχθρούς. Όχι άδικα: η αιθιοπική κουζίνα είναι ιδιαίτερη, όχι αυτό που θα λέγαμε φιλική για τους αμύητους μεσογειακούς ουρανίσκους μας. Τα πιάτα είναι, στην πλειοψηφία τους, καυτερά και το φαγητό αρκετά βαρύ για βράδυ –οι πρωτάρηδες, δη αν έχετε ευαίσθητο στομάχι, καλύτερα επιχειρήστε την πρώτη επαφή μεσημέρι.
Και τώρα που τελειώσαμε με τα κακά νέα, τα καλά: το Lalibela δεν έχει καμία σχέση με τα εξευρωπαϊσμένα “ethnic” εστιατόρια με την trendy διακόσμηση και το «τουριστικό» φαγητό. Είναι αυθεντικά αιθιοπικό –το αντιλαμβάνεσαι με την πρώτη ματιά: το ντεκόρ κινείται στα όρια του κιτς φολκλόρ, με καναπέδες στα χρώματα της αιθιοπικής σημαίας, πλαστικά λουλούδια και παραδοσιακά διακοσμητικά, ενώ η πελατεία είναι στη συντριπτική της πλειοψηφία Αιθίοπες. Το σέρβις είναι ευγενέστατο και φιλικό –όπως και η όλη ατμόσφαιρα του εστιατορίου– και πρόθυμο να σας εξηγήσει τα πάντα για την terra incognita της αιθιοπικής κουζίνας.
Στο μενού κυριαρχεί το κρέας σε κάθε πιθανή εκδοχή του –μοναδική εξαίρεση η πράσινη σαλάτα που συνοδεύει τα πάντα, και η ζεστή φάβα που θα σας θυμίσει αρκετά την «δική μας». Αν χρειάζεστε σκονάκι, εγγυημένες επιλογές είναι τα ατφού, με πικάντικο μοσχαρίσιο κιμά, τιπς, με κομμένο σε λωρίδες χοιρινό ψημένο σε μαντεμένιο κατσαρολάκι, και γουότ, ήτοι κοτόπουλο με κόκκινη σάλτσα και βραστό αβγό. Όλα αυτά σερβίρονται επάνω στον δίσκο στον οποίο είναι απλωμένες οι πίττες injeras (κατά τι ξινές αν τις δοκιμάσετε σκέτες, διότι φτιάχνονται αποκλειστικά για να συνοδεύουν τα κρέατα) και τρώγονται με τα χέρια, εκτός εάν ζητήσετε μαχαιροπίρουνα, και θυσιάσετε λίγη από την αυθεντικότητα της εμπειρίας.
Οι μερίδες είναι χορταστικότατες, οπότε παραγγείλτε με σύνεση την πρώτη φορά. Αν σας ρωτήσουν μετά το δείπνο αν θέλετε καφέ, μη διανοηθείτε να αρνηθείτε, θα χάσετε ολόκληρη τελετουργία: Φρέσκοι κόκκοι αιθιοπικού καφέ ψήνονται μπροστά στα μάτια σας, σε ειδικό σκεύος, και στη συνέχεια σερβίρονται σε ξύλινη κανάτα και απολαμβάνονται συνοδεία αναμμένου λιβανιού.
Το Lalibela σερβίρει καθημερινά, μεσημέρι και βράδυ. Τις Τρίτες μόνο είναι κλειστό. Οι τιμές κυμαίνονται στα 15-20€ το άτομο, με αιθιοπικές μπύρες και καφέ (απαραιτήτως) στο τέλος.
Η Κονγκολέζικη κουζίνα στου Γκύζη
Κονγκολέζικο εστιατόριο –προς το παρόν τουλάχιστον– δεν υπάρχει. Την Κυριακή 10 Ιουνίου 2012, όμως, στη 1.00 το μεσημέρι, ο Σύλλογος του Κονγκό SOS Αγάπη Αλληλεγγύη σχεδιάζει να μας συστήσει την κουζίνα μιας άγνωστης εν πολλοίς γωνιάς της Αφρικής, και παράλληλα συγκεντρώνει έσοδα για καλό σκοπό. Τα τραπέζια θα στρωθούν από νωρίς με αφρικάνικα ρολά, σαμούσα, σαλάτες «Μυστέρ», ρύζι καντονέ, μουάμπα με κοτόπουλο και άλλες λιχουδιές. Για το τέλος, το μενού θα έχει φρουτοσαλάτες και παγωτά. Ένα μπουκάλι λευκό κρασί Sylvaner Tradition της Cave Dagobert ανά τέσσερα άτομα θα συμπληρώνει το μενού. Η τιμή είναι 25€ για τους ενήλικες και 10€ για τα παιδιά, ενώ τα έσοδα θα διατεθούν για τους σκοπούς του φιλανθρωπικού συλλόγου SOS Αγάπη Αλληλεγγύη. Το γεύμα θα πραγματοποιηθεί στα Βαρελάκια των Βαλτινών (Βαλτινών 12) στου Γκύζη. Κάντε τις κρατήσεις σας έγκαιρα, στα 2106425896 και 697644489, γιατί οι θέσεις είναι περιορισμένες.
Περισσότερη Αφρική σε… φεστιβαλικές συνέχειες
Η πάντα δραστήρια Ένωση Αφρικανών Γυναικών διοργανώνει ανά τακτά χρονικά διαστήματα φεστιβάλ και συναντήσεις στις οποίες η αφρικανική κουζίνα έχει συχνά τον πρώτο λόγο. Τσεκάρετε το επίσημο site τους για νέα και σχετικές ανακοινώσεις.
Επίσης, η Πρεσβεία της Νοτίου Αφρικής στην Ελλάδα διοργανώνει κάθε χρόνο το ετήσιο Φεστιβάλ Αφρικανικής Γαστρονομίας. Πριν από λίγες μέρες, διοργανώθηκε για δωδέκατη φορά στην πρεσβευτική κατοικία στο Ψυχικό και συγκέντρωσε πλήθος κόσμου –δείτε φωτογραφίες εδώ.