Νηστίσιμη γευσιγνωσία σε 10+1 εστιατόρια

της Ηρώς Κουνάδη

Τέτοια εποχή πέρυσι είχαμε τη φαεινή ιδέα να γράψουμε για χορτοφαγικά εστιατόρια στην Αθήνα –καθότι οι χορτοφάγοι εν Ελλάδι είναι μεν λίγοι, αλλά μέρες (νηστείας) που ήταν πολλοί από εμάς θα τα τιμούσαμε, για να αποφύγουμε τον… πειρασμό του κρέατος, αν όχι λόγω θρησκευτικών πεποιθήσεων, τουλάχιστον χάριν εθιμοτυπικής αποτοξίνωσης. Πήραμε, λοιπόν, τους δρόμους, ρωτήσαμε γνωστούς και φίλους, ψάξαμε δεξιά, ψάξαμε αριστερά, καταφύγαμε ακόμα και σε ταξιδιωτικούς οδηγούς –με την ελπίδα ότι αυτοί τουλάχιστον, που απευθύνονται σε τουρίστες, κάτι θα είχαν να προτείνουν– και καταλήξαμε σε… ένα εστιατόριο. Στην Πλάκα. Το οποίο είχε κλείσει –μερικούς μήνες πριν. Κι αυτή ήταν, στα τρία χρόνια του in2life, η πρώτη ιδέα που ναυάγησε.

Ένα χρόνο αργότερα, ακόμα δεν μπορούμε να το χωνέψουμε. Είπαμε, λοιπόν, να μην το βάλουμε κάτω. Εντάξει, χορτοφαγικά εστιατόρια μπορεί να μην υπάρχουν, την αποτοξίνωση από το κρέας όμως εμείς θα την κάνουμε. Έστω και αν χρειαστεί να αγνοήσουμε τις μπροστινές σελίδες και τις γνωστές σπεσιαλιτέ των αγαπημένων μας εστιατορίων, παραγγέλνοντας επιλεκτικά τις σαρακοστιανές –ή απλά vegetarian–δημιουργίες τους. Έστω και με κάποιον στο διπλανό τραπέζι να τιμά την πατροπαράδοτη σταβλίσια. Παίρνουμε, λοιπόν, τους δρόμους και ανακαλύπτουμε νηστίσιμες επιλογές στα μενού έντεκα αγαπημένων αθηναϊκών εστιατορίων.

Χταποδάκι μετά ουζοκατάνυξης
Η τάση της «νέο-ταβέρνας», την οποία αγαπάμε ιδιαίτερα, εξαπλώνεται τελευταία και στα ουζερί, ιδιαίτερα αυτά της Πειραϊκής, που υιοθετούν funky décor και ατμόσφαιρα, επιμένοντας όμως παραδοσιακά σε συνταγές και αγνά –βλέπε φρέσκα–σε υλικά. Ένα από τα αγαπημένα μας, το Καρσί, στην Ακτή Θεμιστοκλέους, επάνω από τη Μαρίνα Ζέας, αφιερώνει μια σελίδα από το μενού του στις γεύσεις της θάλασσας, με έμφαση στα οστρακοειδή, τα οποία σερβίρει με ψαγμένες ετικέτες ούζου, και γαρνίρει με εξαιρετική θέα στη θάλασσα. Θέλετε κι άλλα; Φτιάχνει και μια εξαιρετική ποικιλία με κολοκυθοκεφτέδες, ρεβιθοκεφτέδες και ντοματοκεφτέδες και σαλάτες με φρεσκότατες πρασινάδες.

Στο ίδιο πνεύμα, αυτό του «μοντέρνου ουζερί», κινείται και το Γεια Μας, λίγο πιο κάτω στην Πειραϊκή, με τραπεζάκια έξω για τις ημέρες που ο ήλιος θα αποφασίσει επιτέλους να κάνει αισθητή την παρουσία του και εξαιρετική θέα στη θάλασσα και την (απέναντι) αττική ακτογραμμή. Εκτενέστατη η επιλογή των θαλασσινών στα ορεκτικά του, με τα όστρακα να συγκαταλέγονται στα hit του μαγαζιού, και τις γαρίδες, καραβίδες, σουπιές και καλαμαράκια να ακολουθούν από κοντά. Αρκετά και τα κυρίως με θαλασσινά, με την παέγια να κάνει την έκπληξη δίνοντας ένα κοσμοπολίτικο touch στο παραδοσιακό ύφος των υπόλοιπων πιάτων –αν δε θέλετε να «ξεστρατίσετε» θα παραγγείλετε γαριδο-, αστακο- ή καραβιδο-μακαρονάδα.

Αν προτιμάτε αυθεντική παράδοση, ήτοι κλασικό ουζομεζεδοπωλείο, ή απλά βαριέστε να οδηγείτε μέχρι τον Πειραιά, η Λέσβος στα Εξάρχεια είναι η καλύτερη επιλογή. Νοστιμότατα μεζεδάκια και ολόφρεσκα θαλασσινά, απλά και τίμια, χωρίς τυμπανοκρουσίες, σε ένα περιβάλλον ανεπιτήδευτο, που θυμίζει την παλιά Αθήνα. Ζουμερότατο χταποδάκι στα κάρβουνα, κορυφαίοι κολοκυθοκεφτέδες και νόστιμοι πατατοκεφτέδες συνθέτουν το top 3 των επιλογών μας. Εννοείται πως όλα αυτά θα τα συνδυάσετε με αυθεντικό ούζο Μυτιλήνης, από ετικέτες που δύσκολα θα βρείτε αλλού –δοκιμάστε το Πλωμαρίου Γιαννατσή– ενώ αν δεν είστε fan του ούζου, θα βρείτε και ωραιότατο χύμα κρασί.
 
Φημισμένος για τα αγνά υλικά και τα φρεσκότατα θαλασσινά του, ο Παπαδάκης του Κολωνακίου βρίσκεται ακριβώς στην… άλλη άκρη του φάσματος. Με βάση τις γαρίδες και τα οστρακοειδή στα περισσότερα πιάτα του μενού, δημιουργούνται ευφάνταστες γεύσεις, όπως η σαλάτα με ντομάτα, βραστές πατάτες, κρεμμύδι και χταπόδι με μέλι, οι οποίες φέρνουν τη θάλασσα στο κέντρο της Αθήνας, παντρεύοντάς την ταυτόχρονα με την έμπνευση που διεκδικεί επάξια την –μάλλον πολυφορεμένη– ταμπέλα του gourmet. Σε καμία περίπτωση μη χάσετε τη ρεβιθάδα και το καλαμάρι με πουρέ μελιτζάνας.

Είναι η νηστεία διεθνής;
Όχι απαραίτητα –μπορεί, όμως, να γίνει. Αν, ας πούμε, περάσετε αυτές τις μέρες μια βόλτα από το Επί της Πανόρμου, και παραγγείλετε το δροσερό του ταμπουλέ, με φρέσκο κρεμμυδάκι, ψιλοκομμένη ντομάτα, μαϊντανό και πλιγούρι, ή το ορεκτικό με τα τρία διαφορετικά, γευστικότατα χούμους, σερβιρισμένα επάνω σε αραβικές πιττούλες, θα έχετε κάνει μια γευστική βόλτα… ανατολικά, χωρίς να παρεκκλίνετε της νηστείας. Για τη συνέχεια, θα βρείτε και σιφνέικη ρεβυθάδα και μανιτάρια γεμιστά και μακαρονάδα με θαλασσινά.

Αν από την άλλη σας λέγαμε ότι εξαιρετικά, όσο και νηστίσιμα, θα φάτε αυτές τις μέρες σε ένα… μεξικάνικο εστιατόριο, μάλλον δύσκολα θα μας πιστεύατε. Κι όμως. Το κλασικό αγαπημένο Meson el Mirador του Κεραμεικού έχει προβλέψει για τη μειοψηφία των χορτοφάγων αυτής της πόλης ένα ειδικό section του μενού του, όπου οι περίφημες σπεσιαλιτέ του αποτάσσονται το τρυφερό κρέας τους, το οποίο αντικαθίσταται από μανιτάρια ή σόγια, δημιουργώντας… vegetarian fajitas, burrito, enchiladas και chimichangas και οι νηστεύοντες επωφελούνται. Όταν ανοίξει ο καιρός, ανοίγει και την υπέροχη ταράτσα του που βλέπει απευθείας τη φωτισμένη Ακρόπολη, δίνοντάς μας ένα ακόμη λόγο για να το (ξανα)επισκεφθούμε.

Προτιμάτε ιταλικό; Λίγη προσοχή μόνο θέλει η κουζίνα που μετρά ίσως τους περισσότερους –και φανατικότερους– οπαδούς ανά την ελληνική επικράτεια, για να μην ξεχαστείτε και παραγγείλετε κάτι με έξτρα δόση παρμεζάνας ή κρέμας γάλακτος –εκτός κι αν δεν ακολουθείτε κατά γράμμα τις επιταγές της νηστείας, απλά κάνετε την ετήσια αποτοξίνωση από το κρέας– και κατά τα άλλα ταιριάζει απόλυτα με το… πνεύμα της εποχής. Από τα αγαπημένα μας, το μιλανέζικο Paper Moon του Attica και του Ιταλού σεφ Ferdinando Palomba σερβίρει, πέραν των αναμενόμενων και μη pasta και risotto, εκτενέστατη ποικιλία ορεκτικών, όπως φρεσκοκομμένο carpaccio από ξιφία ή χταπόδι, λαχανικά στη σχάρα, μανιτάρια porcini με πατάτες, μελιτζάνες με παρμεζάνα… Όχι παρμεζάνα είπαμε.

Κι αν επιμένω ελληνικά;
Κανένα πρόβλημα. Το εστιατόριο που έφερε την κορυφαία πελοποννησιακή κουζίνα στην Αθήνα, το αγαπημένο Μάνη Μάνη, προτείνει νηστίσιμες νοστιμιές με άρωμα… θαλασσινό. Το μόνο μείον του είναι η αντικειμενική δυσκολία που θα έχετε προκειμένου να διαλέξετε ανάμεσα στο καλαμάρι με σάλτσα βασιλικού σε βάση από τραγανές πατάτες, στα αχνιστά μύδια με σάλτσα από αγριομάραθο, στο λαβράκι με αγκινάρες, πουρέ μαραθόριζας και σάλτσα αρωματισμένη με γλυκάνισο, στο φιλέτο γλώσσας με σπανάκι, παντζάρια και σάλτσα λουίζας και στο μαραθόρυζο με γαρίδες σε σάλτσα από μελάνι σουπιάς.

Και από τη Μάνη, τηλεμεταφερόμαστε στην Κρήτη. Εξαιρετικό λεμονάτο γαμοπίλαφο, πράσινα πιταράκια με χορταρικά, όσπρια, ολόφρεσκες σαλάτες, μαραθόπιτα, λαχανοντολμάδες και άλλα σπιτικά εδέσματα στολίζουν τα funky τραπέζια της Λιαστής Ντομάτας στο Χολαργό. Τα υλικά είναι αγνά, καταφθάνουν καθημερινά από τα τέσσερα σημεία του ελληνικού ορίζοντα, ενώ τα πιάτα ημέρας που συμπληρώνουν το μενού εξασφαλίζουν ακόμα περισσότερες πιθανότητες να μείνετε πιστοί στις νηστίσιμες επιταγές της περιόδου.

Αν προτιμάτε αυτό που θα λέγαμε παράδοση with a twist, ήτοι ελληνική - μεσογειακή κουζίνα αλλά με μια εσάνς φαντασίας, ή έστω ελαφράς δημιουργικότητας, στην Αγορά της Αλεξάνδρας ή του Χαλανδρίου θα βρείτε νόστιμες δημιουργίες απαλλαγμένες από τον αμαρτωλό –τουλάχιστον γι’ αυτές τις μέρες– καρπό, όπως μιλφέιγ μελιτζάνας ή πέννες με κολοκύθι.

Η Κανέλα του Γκαζιού προφανώς και δε χρειάζεται συστάσεις –όσοι έχουμε ξενυχτήσει έστω και μια φορά στην ευρύτερη περιοχή πίνουμε νερό στο όνομά της. Όσο και αν η μαμαδίσια κουζίνα της φημίζεται για το κοκκινιστό, το αρνάκι και τα σουτζουκάκια με πουρέ, το μενού πάντα περιλαμβάνει μια εξαιρετική φάβα σαντορινιά, έναν πουρέ μελιτζάνας που ανήκει πλέον στα best sellers της, μερικές vegetarian επιλογές που δεν περιορίζονται στις ολόφρεσκες σαλάτες της και, βέβαια, τα αξεπέραστα σπιτικά λαδερά της. Τις ημέρες του Πάσχα, το μενού συμπληρώνουν ακόμα περισσότερες έκτακτες νηστίσιμες προτάσεις, για να μην παραλείψουμε (ακόμα) μία βόλτα. Μην ξεχάσετε να κλείσετε τραπέζι.