Όταν η έβδομη τέχνη ψηφίζει Ελλάδα…

του Γιώργου Κόκουβα

Πριν λίγες ημέρες, οι κάτοικοι και οι επισκέπτες της Σκιάθου είδαν έναν ασπρομάλλη εκνευριστικό κύριο να τριγυρνάει στις παραλίες και τα σοκάκια του νησιού, και η φάτσα του ήταν μάλλον γνώριμη. Ήταν ο Woody Allen, ο οποίος με την παρουσία του στις Σποράδες πυροδότησε τις φήμες πως ψάχνει σκηνικό που να εμπνεύσει την επόμενη ταινία του. Αφού άφησε την αγαπημένη του Νέα Υόρκη, πέρασε από την Αγγλία, την Ισπανία, την Γαλλία και την Ιταλία, πλέον μάλλον αναζητά ελληνικές τοποθεσίες για το επόμενο πόνημά του.

Ευτυχώς, όμως, για τις τοπικές οικονομίες και την προβολή των τουριστικών τοποθεσιών της χώρας, ο θείος Woody δεν υπήρξε ο μόνος που είχε την φαεινή ιδέα να φέρει το Hollywood στην Ελλάδα. Πολλοί σκηνοθέτες και παραγωγοί, όχι μόνο από το «εξωτικό» L.A. αλλά από όλο τον κόσμο βρήκαν μια γαλάζια γωνιά για να τοποθετήσουν σ’ αυτή ένα love story, μια περιπέτεια ή ένα ιστορικό έπος. Μάλιστα, το 2007 δημιουργήθηκε και ειδική ελληνική υπηρεσία, το «Hellenic Film Commission Office», το οποίο ανέλαβε να προωθεί την χώρα ως ιδανικό χώρο γυρισμάτων, αν και πλέον η δράση του… αγνοείται. Δείτε παρακάτω δέκα από τις ταινίες που είχαν το καλύτερο σκηνικό: την Ελλάδα.

*Mamma Mia (2008)


Η Meryl Streep τα βρόντηξε όλα και ήρθε στην Ελλάδα να μεγαλώσει την κόρη της, που είναι αγνώστου πατρός, αλλά δεν την νοιάζει γιατί μένει στο απέραντο γαλάζιο και μόνη της έγνοια είναι να μην λεκιάσει το κάτασπρο ασβεστωμένο σπίτι. Παρ’ όλα αυτά, όταν έρχεται η ώρα να παντρευτεί, καλεί εν αγνοία της Meryl τους υποψήφιους πατεράδες της, για να πιουν όλοι μαζί ούζο και να τραγουδήσουν ABBA δίπλα στα ψαροκάικα. Το ευχάριστο musical μπορεί να μην άλλαξε την ιστορία του σινεμά, αλλά σίγουρα σύστησε σε εκατομμύρια ανθρώπους τις ομορφιές του Πηλίου, της Σκοπέλου και της Σκιάθου. Άλλωστε, πέρα από την Streep, τον Brosnan και τον Firth, το μεγάλο ατού του Mamma Mia ήταν τυπωμένο με μεγάλα γράμματα σε κάθε αφίσα: «Filmed in the greek islands!»

*Το Μαντολίνο του Λοχαγού Κορέλι (2001)


Η φτωχή γραική νησιωτοπούλα Penelope Cruz μπλέκει εν μέσω Κατοχής με τον οχτρό, που έχει το γλοιώδες πρόσωπο του Nicolas Cage. Τα γυρίσματα γίνονται πρώτο θέμα στην ελληνική επικαιρότητα, όλα τα Επτάνησα τριγυρνούν στα πλατό για ένα αυτόγραφο της Penelope και πολλοί Έλληνες τεχνικοί και βοηθητικοί ηθοποιοί μαθαίνουν επιτέλους πώς γίνεται ένα σωστό κινηματογραφικό γύρισμα, με τους ανάλογους μισθούς. Τα επόμενα χρόνια, η Κεφαλονιά κερδίζει πόντους στις λίστες καλοκαιρινών προορισμών, όχι μόνο για τους ξένους τουρίστες, αλλά και για τους εγχώριους.

*The Bourne Identity (2002)


Το γνωστό blockbuster που ξεκίνησε τις περιπέτειες του πράκτορα Bourne (Matt Damon) δεν γυρίστηκε εξ ολοκλήρου στην Ελλάδα. Ωστόσο, το ελληνικό στοιχείο είναι η τελευταία γεύση που μένει στον θεατή, καθώς (ακολουθεί spoiler) στην τελευταία σκηνή, ο πρακτοράκος έρχεται στην Μύκονο, βρίσκει την γοητευτική Marie που πλέον έχει γίνει «καφετζού» και αγκαλιάζονται με φόντο το Αιγαίο και μια σειρά καλοχτυπημένα χταπόδια.


*Tomb Raider: Το λίκνο της ζωής


Γάμος με γλέντι τρικούβερτο γινόταν στην Σαντορίνη, όταν ένας σεισμός αποκάλυψε αρχαίους ναούς και άλλα ιστορικά μπιχλιμπίδια που κρύβουν μυστικά ζωής και θανάτου. Γι’ αυτό βρίσκεται εκεί η Angelina Jolie ως Lara Croft, ανεμίζοντας τις πλεξούδες της πάνω στο θαλάσσιο «εργαλείο» της. Από εκεί και πέρα, ταξιδεύει σε 856 ακόμα χώρες, αλλά δεν έχει σημασία, γιατί έκτοτε για τους Έλληνες, η Jolie έχει γίνει επίσημα βέρα Καλντεριώτισσα. Τυχαία άλλωστε διάλεξαν για την εναρκτήρια σκηνή οι παραγωγοί το ψηφισμένο ως πιο όμορφο νησί του κόσμου;

*James Bond: For your Eyes Only (1981)


Είναι 1981. Ο Roger Moore συστήνεται με τα τρία πασίγνωστα ψηφία, και η νέα του περιπέτεια τον φέρνει στην Κέρκυρα και στα Μετέωρα να κυνηγά –τι άλλο;- Ρώσους που ξέρουν πολλά. Λογάριασε όμως χωρίς τους μοναχούς, οι οποίοι δήλωσαν εναντίον της βίας που προβάλλεται μέσω των ταινιών του Bond, και άπλωσαν χαρτιά, σεντόνια, και ό,τι άλλο βρήκαν πρόχειρο στα επιβλητικά βράχια για να εμποδίσουν το γύρισμα. Λέγεται πως ο Moore ο ίδιος προσπάθησε να μεταπείσει τους καλόγερους, λέγοντας τους πως έχει υπάρξει… Άγιος («The Saint»), αλλά τελικά η διαμάχη λύθηκε με δικαστική απόφαση που δικαίωσε τον πράκτορα, υποστηρίζοντας πως οι καλόγεροι είχαν δικαιοδοσία μόνο επί των μοναστηριών στις κορυφές των βράχων και όχι στα ίδια τα βράχια των Μετεώρων.

*Τα Κανόνια του Ναβαρόνε (1961)


«Η Ελλάδα και τα νησιά του Αιγαίου γέννησαν πολλούς πολεμικούς μύθους. Κι αυτά τα κάποτε περήφανα βράχια, αυτοί οι ερειπωμένοι ναοί, είναι μάρτυρες του πολιτισμού που άνθισε και πέθανε εδώ και των θεών και των ηρώων που ενέπνευσαν τους θρύλους πάνω σ’ αυτή τη θάλασσα…». Έτσι ξεκινά το πολεμικό έπος, που περιγράφει τις προσπάθειες συμμαχικών δυνάμεων να πυρπολήσουν τα γερμανικά κανόνια, που έχουν μπαστακωθεί στο νησί και δεν αφήνουν διέξοδο στους Βρετανούς. Η Ρόδος γίνεται διάσημη, ξένοι ρεπόρτερ κατακλύζουν τα Δωδεκάνησα και ο πρωταγωνιστής Άντονι Κουίν ερωτεύεται έναν πανέμορφο ορμίσκο, τον οποίο ο δήμαρχος και σύσσωμο το νησί συμφωνούν να του τον παραχωρήσουν αντί συμβολικού ποσού. Μάλιστα, ένα μικρό σκάνδαλο ξέσπασε στη συνέχεια, αφού ο Κουίν επί χρόνια προσπαθούσε να κατοχυρώσει την ιδιοκτησία της παραλίας για να την αξιοποιήσει τουριστικά, αλλά οι μετέπειτα κυβερνήσεις δεν του αναγνώριζαν το δικαίωμα.

*Το Απέραντο Γαλάζιο (1988)


Η υπέροχη ταινία του Μπεσόν ξεκινά με μια βουτιά και ένα κέρμα και τελειώνει με κολύμπι μαζί με ένα δελφίνι. Όσα διαδραματίζονται στο μεταξύ, περιέχουν το «απέραντο γαλάζιο» της πανέμορφης Αμοργού, που φιλοξένησε τις βουτιές των δύο «αντιπάλων» και τις καταδύσεις τους στο άδυτο της ανθρώπινης θέλησης.

*Film Socialisme (2010)


Ο Γκοντάρ, πολλές δεκαετίες μετά το σύνθημα του Νέου Κύματος που έδωσε ο ίδιος, συνεχίζει να φτιάχνει ταινίες. Το τελευταίο του χτύπημα, δυσνόητο, χαώδες και ιδιαίτερο όπως πάντα, ακολουθούσε τους επιβάτες ενός πλοίου-Βαβέλ, που γύριζε την Μεσόγειο και επιχειρούσε να «διαβάσει» την Ιστορία και την πολιτική της. Μία από όλες τις στάσεις επρόκειτο να είναι η Ελλάδα, όπου ο μεγάλος σκηνοθέτης ζήτησε άδεια να πραγματοποιήσει γυρίσματα στην Αρχαία Ολυμπία, αλλά σκάλωσε στην αιώνια γραφειοκρατία μας. Οι αρχές απαιτούσαν να διαβάσουν πρώτα το σενάριο, το οποίο, ως γνωστόν, είναι άγνωστη έννοια για τον Γκοντάρ. Έτσι, ο δημιουργός αρκέστηκε σε μερικά ingognito πλάνα στον Πειραιά και οι σκηνές για την Ελλάδα κατέληξαν να είναι οι πιο λίγες αναλογικά με τις υπόλοιπες χώρες-πρωταγωνίστριες της ταινίας. Παρ’ όλα αυτά, στο επόμενο Φεστιβάλ των Καννών, ο Γκοντάρ συνέχισε να στηρίζει την Ελλάδα, δηλώνοντας «απών» σε ένδειξη συμπαράστασης στην ελληνική κρίση.

*Mediteraneo (1991)


Ένα μάτσο Ιταλοί στρατιώτες εγκαταλείπονται σε ένα ερημικό ελληνικό νησί κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και αντιλαμβάνονται ότι κανείς δεν θα έρθει να τους πάρει. Ξαφνικά, από το βομβαρδισμένο τοπίο, ξεπροβάλλουν οι κάτοικοι του νησιού, που κρύβονταν από τους Γερμανούς και οι στρατιώτες πρέπει να προσαρμοστούν στην ζωή τους, στο ειδυλλιακό νησί που δεν είναι άλλο από το Καστελόριζο. Ιταλοί και Έλληνες φιλιώνουν, η εκδιδόμενη Βάνα Μπάρμπα ξελογιάζει άβγαλτους γείτονες και η ταινία αποσπά το Όσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας το 1991.

*Never On Sunday


Ο Ζιλ Ντασέν ερωτεύεται ως γνωστόν την Μελίνα κατά την προβολή της «Στέλλας» στις Κάννες και έκτοτε την κάνει, εκτός από γυναίκα του, και μούσα στις κινηματογραφικές δημιουργίες του, που πλέον απέχουν πολύ από τον νουάρ χαρακτήρα με τον οποίο είχε ήδη καταξιωθεί ο Γάλλος σκηνοθέτης. Μεγάλο τους «hit», το Ποτέ την Κυριακή, που έφτασε επίσης ως τα Όσκαρ και δόξασε τον Πειραιά και τα παιδιά του.