Παγκόσμια Ημέρα Τροφίμων 2025: Γαστρονομικά ταξίδια σε ελληνικά νησιά

Κάθε χρόνο, στις 16 Οκτωβρίου, ο κόσμος ενώνει τις φωνές αλλά και τις γεύσεις του για να τιμήσει την Παγκόσμια Ημέρα Τροφίμων, μια πρωτοβουλία του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ. Πρόκειται για μια ημέρα αφιερωμένη στην ευαισθητοποίηση γύρω από τη διατροφή, τη βιωσιμότητα αλλά και την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια που έρχεται να μας υπενθυμίσει την πανανθρώπινη αξία και σημασία της τροφής ως δικαίωμα, κουλτούρα και πηγή ζωής.

Τι γιορτάζουμε στις 16 Οκτωβρίου

Η Παγκόσμια Ημέρα Τροφίμων θεσπίστηκε το 1979, για να σηματοδοτήσει την ίδρυση του FAO το 1945. Από τότε, κάθε χρόνο επικεντρώνεται σε ένα διαφορετικό θέμα, που αφορά τη διατροφική επάρκεια, τη μείωση της σπατάλης φαγητού, την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και την πρόσβαση όλων σε ασφαλή και υγιεινή τροφή.

Για το 2025, το μήνυμα είναι ένα και στοχεύει στην ανάδειξη της ανάγκης μετάβασης σε πιο ανθεκτικά και βιώσιμα διατροφικά συστήματα, μέσα από την ενίσχυση των τοπικών παραγωγών και την προστασία των φυσικών πόρων. Βασικός στόχος της ημέρας παραμένει η υπενθύμιση στην παγκόσμια κοινότητα ότι το φαγητό είναι πρωτίστως κοινωνική δικαιοσύνη, περιβαλλοντική ευθύνη και πολιτιστική κληρονομιά.

Γιατί έχει σημασία

Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, η σχέση σου με το φαγητό καθορίζει τόσο την υγεία σου όσο και το μέλλον του πλανήτη. Αξίζει να γνωρίζεις ότι περίπου ένα τρίτο των παραγόμενων τροφίμων παγκοσμίως καταλήγει στα σκουπίδια, ενώ εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι εξακολουθούν να υποσιτίζονται. Παράλληλα, η κλιματική αλλαγή επηρεάζει την αγροτική παραγωγή, μεταβάλλοντας τη διαθεσιμότητα βασικών τροφών με διαρκώς αυξανόμενες τιμές.

Η Παγκόσμια Ημέρα Τροφίμων μάς καλεί επιπλέον να σκεφτούμε πώς μπορούμε να συμβάλουμε στη μείωση της σπατάλης, στην αναντίρρητη υποστήριξη της τοπικής παραγωγής και τέλος στην επιλογή πιο υγιεινών, εποχικών προϊόντων. Κάπως έτσι, σου δίνεται μια ευκαιρία να εκτιμήσεις την αξία κάθε πιάτου και να δεις το φαγητό ως πράξη ευγνωμοσύνης και συνείδησης, πέρα από την καταναλωτική και διατροφική του υπόσταση.

Ένα πιάτο, μια ιστορία

Η Παγκόσμια Ημέρα Τροφίμων είναι η ευκαιρία σου να θυμηθείς ότι κάθε πιάτο που δοκιμάζεις κρύβει μια μακραίωνη παράδοση κι έναν τόπο που καρπίζει. Ειδικά στα ελληνικά νησιά, που ευλογήθηκαν με λαχταριστά πιάτα και μοναδικές συνταγές που κουβαλούν ιστορία αιώνων πίσω τους

Σε περίπτωση που αποφασίσεις να κάνεις φέτος ένα μικρό γαστρονομικό ταξίδι, ξεκίνα από κάπου κοντά. Από ένα ντόπιο παζάρι, μια λαϊκή αγορά, ένα από τα αγαπημένα νησιά σου. Βλέπεις, εεκί ανάμεσα σε φρέσκα προϊόντα, παραδοσιακές συνταγές και ανθρώπους που μαγειρεύουν με μεράκι, θα ανακαλύψεις την πραγματική σημασία του φαγητού.

Γαστρονομικά ταξίδια στα ελληνικά νησιά

Αν υπάρχει ένας τόπος όπου η τροφή είναι παράδοση, τέχνη και ιστορία μαζί, αυτός είναι η Ελλάδα και δη τα ελληνικά νησιά, που ντύνουν κάθε γεύμα με έναν μανδύα μιας πολιτιστικής και γαστρονομικής εμπειρίας.

Αν υπάρχει ένα ελληνικό νησί το οποίο να έχει αφήσει… εποχή για την κουζίνα και γενικότερα για τη διατροφή του, τότε αυτό δεν είναι άλλο από την περήφανη Κρήτη. Η κουζίνα αυτού του λαού διαθέτει τέτοια ποικιλία γεύσεων και αρωμάτων που ώρες ώρες μας κάνει να σκεφτόμαστε σοβαρά το ενδεχόμενο να… μετακομίσουμε για μερικούς μήνες στο όμορφο νησί. Το ελαιόλαδο, τα άγρια χόρτα, το θυμάρι, τα παξιμάδια και τα τυριά (όπως η μυζήθρα και η γραβιέρα) συνθέτουν μια κουζίνα απλή και πλούσια σε γεύση, που αποτελεί θεμέλιο της Μεσογειακής Διατροφής, αναγνωρισμένης από την UNESCO ως Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά. Η κρητική κουζίνα και διατροφή ως το πλέον αντιπροσωπευτικό και ποιοτικό παράδειγμα της… διάσημης πλέον μεσογειακής διατροφής έχει φανεί μέσα από πολυάριθμες έρευνες ότι έχει αρκετά οφέλη για την υγεία. 

Στις Κυκλάδες, κάθε νησί έχει τη δική του σημαίνουσα γαστρονομική υπογραφή, για να μην μιλήσουμε καλύτερα για τα τυριά. Όχι μάλλον θα μιλήσουμε γιατί πρέπει και τους αξίζει.  Στην Άνδρο το Βολάκι είναι έρωτας και στη Σύρο το Σαν Μιχάλη εθισμός. Ντόπια υλικά, μοναδικές συνταγές και γεύσεις που δεν θα συναντήσετε πουθενά αλλού – τουλάχιστον εκτελεσμένες από τους ανθρώπους που γνωρίζουν να τις μαγειρεύουν καλύτερα, τους ίδιους τους νησιώτες. Στην Νάξο δοκίμασε αρσενικό τυρί και πατάτες, στη Σίφνο τον περίφημο ρεβυθάτο που ψήνεται αργά στο φούρνο με πήλινο σκεύος, και στη Σαντορίνη τις φάβες και τα τοματάκια που ωριμάζουν στον ήλιο και τη στάχτη του ηφαιστείου.

Στα Δωδεκάνησα πάλι, η κουζίνα έχει ανατολίτικες πινελιές. Στην Κάλυμνο και τη Λέρο, τα ντολμαδάκια, τα καλτσούνια και τα ψαρομεζεδάκια συνδυάζουν γεύσεις θαλασσινές με αρώματα κανέλας και κύμινου. Στην Κάρπαθο, θα γευτείς τις χειροποίητες μακαρούνες με κρεμμύδι και μυζήθρα και θα γλείφεις και τα δάχτυλά σου. 

Πόσο θα θέλαμε να δοκιμάζαμε σε καθημερινή βάση την κουζίνα των Επτανήσων! Τόσες διαφορετικές γεύσεις, τόσα φρέσκα υλικά, τόσα αρώματα μοναδικά μπλεγμένα το ένα με το άλλο. H ιταλική επιρροή είναι κάτι παραπάνω από εμφανής όμως εμείς νιώθουμε σαν ερωτοχτυπημένοι σαν δοκιμάσουμ την κερκυραϊκή παστιτσάδα, το σοφρίτο και το μπιάνκο που παντρεύουν το ελαιόλαδο με το κρασί, το σκόρδο και τα μπαχαρικά, δημιουργώντας κάποια από τα πλέον εμβληματικά νησιώτικα πιάτα.

Και βέβαια, στο Αιγαίο, κάθε τραπέζι είναι γιορτή. Από το κατσικάκι της Ικαρίας μέχρι το σκορδάτο χταποδάκι της Χίου και τα λαλάγγια της Μάνης, οι νησιώτικες συνταγές είναι κομμάτι μιας μακραίωνης γαστρονομικής ιστορίας που συνδέει τη γη, τη θάλασσα και τον άνθρωπο.