Διεθνής Ημέρα Εξάλειψης Φτώχειας 2025: Τι γιορτάζεις και όσα πρέπει να γνωρίζεις

Η Διεθνής Ημέρα Εξάλειψης Φτώχειας φέρνει για άλλη μια χρονιά όλα τα κοινωνικά διακυβεύματα της εποχής μας στρέφοντας το βλέμμα μας σε όσους έχουν πραγματικά ανάγκη.

Πότε γιορτάζεται η Διεθνής Ημέρα Εξάλειψης Φτώχειας;

Κάθε χρόνο, στις 17 Οκτωβρίου, τιμάται και γιορτάζεται η Διεθνής Ημέρα Εξάλειψης Φτώχειας ως μια υπενθύμιση για την ανάγκη να στρέψεις το βλέμμα σου σε ένα από τα πιο επείγοντα και οδυνηρά κοινωνικά ζητήματα όπως είναι η ακραία φτώχεια και ο κοινωνικός αποκλεισμός λόγω αυτής. Η ημέρα αυτή θεσπίστηκε το 1992 από τα Ηνωμένα Έθνη, ενώ έχει τις ρίζες της στην κινητοποίηση του 1987 στο Παρίσι, όπου χιλιάδες διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν στην Πλατεία Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για να θυμηθούν τα θύματα της φτώχειας, της βίας και της πείνας. Έκτοτε, η 17η Οκτωβρίου λειτουργεί ως ημέρα ευαισθητοποίησης, δράσης και προβληματισμού για όλους μας.

Σύμφωνα με στοιχεία των Ηνωμένων Εθνών, 808 εκατομμύρια άνθρωποι ζούσαν το 2025 κάτω από το όριο της ακραίας φτώχειας (ορίζεται πλέον ως περίπου 3 δολάρια ημερησίως στο Διεθνές Πρότυπο, με βάση την αγοραστική δύναμη του 2021). Πολλοί από αυτούς μάλιστα στερούνται βασικά αγαθά όπως καθαρό νερό, υγειονομική περίθαλψη ή επαρκή τροφή. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση δε, ο κίνδυνος φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού αγγίζει το 21-22% του πληθυσμού.

Τι συμβαίνει στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα, τα στοιχεία είναι ιδιαίτερα ανησυχητικά: περίπου 26-27% του πληθυσμού (περί τα 2,7 εκατομμύρια άνθρωποι) βρίσκεται σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού, με το ποσοστό αυτό να είναι σημαντικά πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ. Επιπρόσθετα, στοιχεία του ΕΛΣΤΑΤ δείχνουν ότι το 26,1% του ελληνικού πληθυσμού (περίπου 826.639 νοικοκυριά) διατρέχει τον κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού. 

Μια ακόμα ένδειξη της πίεσης που βιώνουν πολλά νοικοκυριά είναι ότι σχεδόν 47,3% δυσκολεύονται να πληρώσουν στεγαστικούς λογαριασμούς, ενοίκια ή δάνεια, ποσοστό που ανεβαίνει σημαντικά στις φτωχότερες ομάδες, ενώ το 44,3% του πληθυσμού δηλώνει ότι δεν μπορεί να καλύψει έκτακτα έξοδα. 

Στην Ελλάδα, λοιπόν, η φτώχεια δεν είναι μακρινό ή θεωρητικό ζήτημα αλλά αντίθετα έχει πρόσωπο και ονόματα, τα οποία και καθρεφτίζονται σε οικογένειες που χάνουν την πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες, νέους που δεν βλέπουν προοπτική για εργασία και ηλικιωμένους που αγωνίζονται για αξιοπρεπή διαβίωση. Κάπου εδώ ξεκινά συνήθως η δράση Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων και δομών αλληλεγγύης όπως κοινωνικά παντοπωλεία, τράπεζες τροφίμων, δομές σίτισης, ακόμα προγράμματα για τη στέγαση και ιατρική φροντίδα για ευάλωτες ομάδες, ενώ αντίστοιχα και τοπικές πρωτοβουλίες σε δήμους, προσφέρουν καθημερινή υποστήριξη σε χιλιάδες ανθρώπους που κινδυνεύουν με αποκλεισμό.

Η Διεθνής Ημέρα Εξάλειψης της Φτώχειας 2025 εστιάζει στη δικαιοσύνη και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Ο νούμερο ένα στόχος της Ατζέντας 2030 του ΟΗΕ (End poverty in all its forms everywhere) υπογραμμίζει ότι η εξάλειψη της φτώχειας δεν αποτελεί απλώς στόχο οικονομικού χαρακτήρα, αλλά ένα βασικό δείγμα κοινωνικής συνοχής και σεβασμού της αξιοπρέπειας. Η πολυδιάστατη φύση της φτώχειας σημαίνει ότι δεν αφορά πλέον μόνο την έλλειψη χρημάτων, αλλά και την έλλειψη πρόσβασης σε υπηρεσίες όπως παιδεία, υγεία, στέγη και ασφαλή διαβίωση. Σε παγκόσμιο επίπεδο, η αύξηση των τιμών των βασικών προϊόντων και της ενέργειας, οι κλιματικές κρίσεις και οι συγκρούσεις συμβάλλουν στην επιδείνωση της κατάστασης, κάνοντας την αβάσταχτη για τις επιβαρυμένες κοινωνικά ομάδες πολιτών.