Στην Κυψέλη διαβάζεις δωρεάν βιβλία σε 56 γλώσσες

Την Ιωάννα Νισυρίου και τον Ναντίρ Νούρι μπορεί να τους θυμάσαι ως εμπνευστές της βιβλιοθήκης στο πατάρι του αείμνηστου Bar Guru Bar, στην Πλατεία Θεάτρου. Εκείνο το συγκινητικά μεγαλόπνοο πρότζεκτ τους, να έχει η Αθήνα διαθέσιμα βιβλία σε όλες τις γλώσσες που μιλούν οι άνθρωποί της, με τα χρόνια μεγάλωσε και ομόρφυνε (αν είναι ποτέ δυνατόν να ομορφαίνουν τα όνειρα) και από το 2019 στεγάζεται σε έναν υπέροχο, ολόδικό του χώρο στο 7 της οδού Ευβοίας στην Κυψέλη.

«Η βιβλιοθήκη προέκυψε από μια διαπίστωση: ότι η Αθήνα είναι πολυπολιτισμική αλλά αυτό είναι κάτι που φαίνεται να το λέμε χωρίς να το αγκαλιάζουμε» μου λέει η Ιωάννα καθώς πίνουμε καφέ σε ένα από τα μεγάλα ξύλινα τραπέζια της βιβλιοθήκης. «Θεωρήσαμε ότι χρειάζεται ένας χώρος που να εκφράζει αυτή την πολυπολιτισμικότητα με θετικό τρόπο, κάπως να την προσκαλεί κιόλας, και να είναι προσβάσιμος από όλους. Δεν χρειάζεται, ας πούμε, κάποιος να έχει χρήματα ή να κάνει κάποια κατανάλωση για να βρίσκεται εδώ. Θέλαμε επίσης έναν χώρο που να είναι συμπεριληπτικός, με την έννοια ότι απ’ όπου και αν είναι κανείς θα βρει εδώ κάτι να κάνει, κάτι να διαβάσει, με κάτι να απασχοληθεί, ή απλά να μιλήσει με άλλους ανθρώπους αν νιώθει μοναξιά ή αν έχει ανάγκη να είναι κάπου αλλού και όχι στο σπίτι του».

Είναι Πέμπτη μεσημέρι, και σε ένα από τα τραπεζάκια της ηλιόλουστης πίσω αυλής μια παρέα έφηβων κοριτσιών με μαντίλες γελάνε και συζητούν μεταξύ τους σε άπταιστα ελληνικά. Μέσα, μπροστά από τις μπροκάρ πολυθρόνες στο σαλονάκι μια σκακιέρα έχει στηθεί, έτοιμη για παιχνίδι. Σε ένα από τα δωμάτια που απολαμβάνουν έξτρα ησυχία χάρη στις τζαμένιες τους πόρτες, κάποιος δουλεύει στο laptop του. Στην παιδική γωνιά, βιβλία και παιχνίδια περιμένουν τα μικρότερα παιδιά που θα έρθουν το απόγευμα με τους γονείς τους. Και ανάμεσα σε όλα αυτά, απλώνονται μεταλλικά ράφια με χιλιάδες βιβλία ταξινομημένα ανά γλώσσα: Εδώ τα ελληνικά, εκεί τα αραβικά, πιο πέρα ιαπωνικά και βιετναμέζικα, δίπλα τους αλβανικά, φαρσί, γαλλικά, γερμανικά, ιταλικά, και η λίστα δεν έχει τέλος.

«Οι γλώσσες είναι συνολικά 56» μου λέει η Έμμα, βιβλιοθηκονόμος από τη Γαλλία που ζει στην Αθήνα από το 2015. «Υπάρχουν οι μεγάλες συλλογές με πολλά βιβλία, που είναι τα ελληνικά, αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, ιταλικά, ισπανικά και αραβικά, μετά κάποιες με λίγες εκατοντάδες, και άλλες με μονοψήφιο αριθμό βιβλίων. Για παράδειγμα έχουμε μόνο ένα βιβλίο στα αρμένικα. Στα ουρντού έχουμε πέντε, ενώ είναι πολλοί οι άνθρωποι που τα ζητάνε. Στα φαρσί αυτή τη στιγμή έχουμε 300 βιβλία, που δεν είναι πολλά για τον αριθμό των ανθρώπων που τα μιλάνε».

Η αλληλεγγύη που θα σώσει τον κόσμο

Η απόκτηση βιβλίων σε κάποιες γλώσσες είναι φοβερά δύσκολη, όπως μου εξηγεί η Ιωάννα. Τα φαρσί, για παράδειγμα: Από τότε που ξανανέβηκαν οι Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν δεν φεύγουν βιβλία από την χώρα. Από το Ιράν δεν έφευγαν έτσι κι αλλιώς, δεν υπήρξε ποτέ η δυνατότητα online αγορών. Πώς βρέθηκαν, λοιπόν, 300 περσικά βιβλία στην Αθήνα; «Πρέπει κάποιος να πάει εκεί για να φέρει. Ήμασταν τυχεροί γιατί μια δυο φορές έχουν βρεθεί άνθρωποι στο Ιράν και μας έφεραν βιβλία σε μεγάλη ποσότητα. Αλλά αυτό συμβαίνει σπάνια. Όταν ξέρουμε ότι κάποιος πάει κάπου, Ινδία για παράδειγμα, Ιράν, Τουρκία, Αλβανία, ζητάμε να μας φέρει βιβλία, δίνουμε κάποιες κατευθύνσεις και τους τα πληρώνουμε» λέει η Ιωάννα.

Και κάπως έτσι φτάνουμε στην συγκινητική διαπίστωση ότι η βιβλιοθήκη συντηρείται σχεδόν εξολοκλήρου από δωρεές: Τα πάντα εδώ, από τα έπιπλα μέχρι τα φωτιστικά και τα βιβλία, υπάρχουν, όπως λέει η Ιωάννα «χάρη στη στήριξη του κόσμου. Είναι πραγματικά ένας χώρος από τους ανθρώπους για τους ανθρώπους. Και αν επιβιώσει θα είναι επειδή αναγνωρίζεται το έργο της».

Η χρήση της βιβλιοθήκης και όλων των χώρων της είναι ελεύθερη και δωρεάν για όλους, ο καφές και το τσάι παρέχονται με ελεύθερη συνεισφορά. Υπάρχει μια συνδρομή 18€ τον χρόνο, για όποιον θέλει να δανείζεται βιβλία για το σπίτι, καθώς επίσης και η τέλεια δυνατότητα να πληρώσεις μια ετήσια συνδρομή και εκείνοι να την δώσουν σε κάποιον που την χρειάζεται. Άλλες πηγές εσόδων είναι τα bazaar που διοργανώνουν δύο φορές τον χρόνο, και η ενοικίαση του χώρου για σεμινάρια και εκδηλώσεις.

Μια βιβλιοθήκη για όλους

«Έχει κάπως κυκλοφορήσει ότι η βιβλιοθήκη απευθύνεται σε πρόσφυγες και μετανάστες αλλά δεν είναι σωστό αυτό, είναι ανοιχτή σε όλους» λέει η Ιωάννα. «Είναι μια βιβλιοθήκη που προσπαθεί να εξυπηρετήσει τους κατοίκους της περιοχής, όχι μόνο προσφέροντας πρόσβαση στα βιβλία, αλλά και μέσα από δράσεις όπως οι δραστηριότητες για τα παιδιά τα Σάββατα, τα εργαστήρια θεραπευτικής γραφής, η ομάδα γονέων με την ψυχοθεραπεύτρια που τη συντονίζει. Διάφορα πράγματα που θεωρούμε ότι θα έπρεπε να υπάρχουν σε κάθε περιοχή δωρεάν. Εμείς έχουμε εδώ το έξτρα καλό ότι είναι ωραίος ο χώρος. Είναι αλλιώς να κάθεσαι σε έναν καναπέ, να πίνεις το καφεδάκι σου, να βρίσκεσαι σε ένα ανθρώπινο, ζεστό περιβάλλον. Προσπαθούμε να το πλαισιώσουμε από παντού, να νιώθεις πραγματικά ότι είναι ένας χώρος στον οποίον είσαι ευπρόσδεκτος».

Συζητάμε για το πώς δεν υπάρχει εδραιωμένη κουλτούρα βιβλιοθήκης τέτοιου είδους στην Ελλάδα, και η Έμμα συμπληρώνει γελώντας: «Με σόκαρε στην αρχή το γεγονός ότι χρειαζόταν να πω περισσότερα πράγματα στους Έλληνες για να εξηγήσω πως είμαστε βιβλιοθήκη, και πως είναι δωρεάν, και πως ναι, μπορείς να καθίσεις κι εδώ κι εκεί και όπου θες». Ακόμα μέχρι σήμερα, πολύς κόσμος πιστεύει ότι μπαίνει σε βιβλιοπωλείο. «Δεν έχουμε συνηθίσει να έχουμε βιβλιοθήκες στη γειτονιά» προσθέτει η Ιωάννα. «Για τους ξένους είναι πιο κατανοητό».

Των ανθρώπων οι κοινότητες φτιάχνουν άλλο γαλαξία

Πολύ περισσότερο από μια βιβλιοθήκη, το We Need Books είναι τόπος συνάντησης για τους ανθρώπους της γειτονιάς: Για τον 80χρονο κύριο Δημήτρη, που αρχικά ερχόταν μόνος του, και τώρα έρχεται δυο φορές την εβδομάδα μαζί με την κυρία που τον προσέχει, η οποία αγαπά κι αυτή πολύ το διάβασμα, και κάθονται μαζί και διαβάζουν, εκείνος στα ελληνικά εκείνη στα αλβανικά. Για τις παρέες των εφήβων με γονείς από διαφορετικές χώρες, που μαζεύονται εδώ και πίνουν τσάι με πολλή ζάχαρη, και η μόδα έχει διαδοθεί τόσο στα σχολεία της περιοχής που μια μέρα ήρθε ένα κορίτσι και ρώτησε «εδώ είναι που σερβίρετε τσάι;». «Οι έφηβοι, ξέρεις» μου λέει η Έμμα «είναι κάτι που δεν βλέπεις ποτέ στις βιβλιοθήκες, είναι πάρα πολύ σπάνιο, και εδώ και στη Γαλλία και παντού. Εμείς εδώ έχουμε παρέες εφήβων κάθε μέρα».

Ραντεβού στην Κυψέλη

Το We Need Books βρίσκεται στην οδό Ευβοίας 7 στην Κυψέλη, και είναι ανοιχτό για το κοινό Τρίτες και Πέμπτες 13.00 με 19.00 και Σάββατα 11.00 με 16.00. Τις ενδιάμεσες μέρες, φιλοξενεί συχνά εκδηλώσεις –μείνε συντονισμένος/η σε Facebook και Instagram, και δες εδώ πώς μπορείς αν θέλεις να στηρίξεις το σπουδαίο έργο τους με μια ετήσια συνδρομή, υιοθετώντας ένα βιβλίο, κάνοντας μια δωρεά ή συνεισφέροντας εθελοντικά τον χρόνο και τις γνώσεις σου.

@in2life_gr Το We Need Books έχει βιβλία σε 56 διαφορετικές γλώσσες, και έναν τέλειο χώρο για να τα διαβάσεις δωρεάν. Βρίσκεται Ευβοίας 7 στην Κυψέλη, και διοργανώνει και πολλές ενδιαφέρουσες εκδηλώσεις. #booktok #kypseli #βιβλιοθηκη #fyp #βιβλιο #ελληνικοτικτοκ #athens #inathens #greektiktok #κυψελη #κυψεληcity ♬ Cute masterpiece arrangement like a cooking show - Single Origin Music