Εμπρός… πίσω!

Είναι μια ιδιαίτερα συχνή παρανόηση το ότι η πρόοδος είναι γραμμική, και τα κεκτημένα ακλόνητα. Μια απειροελάχιστη ιδέα από Ιστορία χρειάζεται να έχεις μόνο για να ξέρεις ότι αυτό δεν ισχύει. Σκοτεινές, συντηρητικές εποχές έχουν πολλές φορές διαδεχθεί πολύ πιο προοδευτικούς καιρούς, και όχι, ο Μεσαίωνας και η αβυσσαλέα διαφορά του πχ με την κλασική αρχαιότητα δεν ήταν η εξαίρεση –οι πιο απαισιόδοξοι θα σου πουν πως μπορεί να είναι και ο κανόνας.

Η είδηση που θέλει μια διευθύντρια σχολείου στις ΗΠΑ να χάνει την δουλειά της επειδή κάποιοι γονείς θεώρησαν πορνογραφικό τον Δαβίδ του Μιχαήλ Άγγελου, τον οποίο έδειξε σε τάξη με 12χρονα παιδιά, δεν θα έπρεπε να μας σοκάρει. Και δεν το λέω επειδή «είναι τρελοί αυτοί οι Αμερικάνοι».

Ο πόλεμος που έχουν εξαπολύσει social media όπως το Facebook και το Instagram ενάντια στο γυμνό (πιο συγκεκριμένα, ενάντια στις θηλές των γυναικών) είναι ένα από τα πιο συζητημένα τελευταία παραδείγματα για το ότι μεγάλο μέρος του πλανήτη –του δυτικού μας κόσμου, βασικά– συντηρητικοποιείται.

Αυτό που έχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον, ωστόσο, είναι η δεύτερη ανάγνωση του γιατί συμβαίνει αυτό. Το κλειδί, νομίζω, βρίσκεται στο τέλος της παραπάνω είδησης που δημοσιεύει ο Independent, στη δήλωση ενός λομπίστα ο οποίος υποστηρίζει την συντηρητική στροφή στη διδακτέα ύλη των σχολείων που έχει υιοθετήσει ο κυβερνήτης της Φλόριδα, Ron DeSantis.

«Συμφωνούμε με όλα όσα κάνει ο κυβερνήτης στον εκπαιδευτικό στίβο» λέει ο λομπίστας. «Τον στηρίζουμε γιατί έχει δίκιο. Το όλο αφυπνισμένο αφήγημα με τις αντωνυμίες και τις drag queens δεν είναι κατάλληλο για τα σχολεία».

Τώρα, μπορεί κανείς να υποστηρίξει πως είναι μεγάλο το άλμα από το «δεν γουστάρω ένας άνθρωπος με ανδρικό σώμα να αισθάνεται γυναίκα» στο «ο Δαβίδ του Μιχαήλ Άγγελου είναι πορνογραφία επειδή είναι γυμνός». Στην πραγματικότητα, όμως, δεν είναι. Προέρχεται από την ίδια αμηχανία που προκαλεί το ανθρώπινο σώμα σε ανθρώπους που έχουν διδαχτεί να το θεωρούν αμαρτωλό.

Υπάρχει, όμως, και ένα θετικό στην όλη ιστορία: Η απάντηση στην ερώτηση «πότε πολεμά κανείς πιο λυσσαλέα;» η οποία είναι «όταν αντιλαμβάνεται ότι χάνει».

Αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα πως το παλιό σύστημα, ο σκοταδισμός των θρησκειών, ο συντηρητισμός των προηγούμενων εποχών θα χάσουν και θα δώσουν την θέση τους σε καλύτερες, προοδευτικότερες και πιο ισότιμες κοινωνίες. Αυτό εδώ είμαστε και θα το δούμε. Είπαμε, η πρόοδος δεν είναι πάντα γραμμική.

Το ότι αρχίζουν, όμως, να φοβούνται είναι μια μικρή νίκη.