Γιατί ρε παιδάκι μου δεν μας τα δίνετε; Αφού τα θέλουμε!
Οι προσπάθειες για την ένωση του μνημείου του Παρθενώνα αποτελούν εθνική επιδίωξη και καλό θα ήταν να μην πάρουν μέρος στην προεκλογική εκστρατεία κανενός.
Η επιστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα είναι ένα ζήτημα που απασχολεί την ελληνική κοινή γνώμη επι δεκαετίες- από τότε που οι βρετανοί αρνούνταν να τα επιστρέψουν ισχυριζόμενοι ότι δεν υπάρχει κανονικό μουσείο στην Ακρόπολη και ότι τίθεται θέμα ασφάλειας των μαρμάρων.
Μετά τα εγκαίνια του νέου και υπερσύγχρονου μουσείου της Ακρόπολης το επιχείρημα μοιάζει πιο μετέωρο από ποτέ. Υπάρχει όμως μια βασική διαφορά ανάμεσα σε εμάς και τους βρετανούς, η οποία φαίνεται αγεφύρωτη: Όπως μέρος της δικής μας ιστορίας θεωρείται η αθηναϊκή δημοκρατία με τα δημιουργήματά της, έτσι και τα αποικιοκρατικά χρόνια αποτελούν μέρος της ιστορίας της Βρετανίας. Μόνο που οι Βρετανοί δεν τα έχουν στο μυαλό τους σαν «αποικιοκρατικά», αλλά σαν «ένδοξα».
Οι Μηλιοί, που κατεσφάγησαν από τους Αθηναίους, και άλλα μέλη της Συμμαχίας της Δήλου, στων οποίων την εκμετάλλευση βασίστηκε το αθηναϊκό μεγαλείο, μπορεί να είχαν την άποψη ότι και η Αθήνα δεν ήταν κάτι άλλο από αποικιοκρατική δύναμη, αλλά αυτό δεν μας αφορά, αφού οι περιοχές αυτές ανήκουν πλέον στο ελληνικό κράτος και εν οίκω δεν βγαίνουν εν δήμω.
Η αντιπαράθεση για τα γλυπτά έχει πιο πολύ τον χαρακτήρα «εμείς που τα θέλουμε» και «αυτοί που δεν μας τα δίνουν»- κάτι σαν ποδοσφαιρικό ματς δηλαδή- και λιγότερο την πιο πολιτισμένη χροιά του «να ενωθεί το μνημείο».
Οι κινήσεις της κυβέρνησης για να έρθουν με κάποια μορφή δανεισμού τα μάρμαρα στην Ελλάδα θυμίζει εκείνες τις ιλαροτραγικές προσπάθειες του Κώστα Σημίτη, ο οποίος ακουγόταν να λέει (νομίζοντας ότι τα μικρόφωνα είναι κλειστά) «Να κάνουμε αν γίνεται κάποια δήλωση για τα μάρμαρα γιατί έρχονται και εκλογές». Τότε ο βρετανός πρωθυπουργός Τ. Μπλερ είχε κοιτάξει τον έλληνα ομόλογό του περίπου σαν πλασιέ, χωρίς φυσικά να γίνει το παραμικρό.
Οι κινήσεις της κυβέρνησης Μητσοτάκη φαίνεται ότι γίνονται σε πιο στέρεο έδαφος- τουλάχιστον επικοινωνιακά. Το αν θα έρθουν τα μάρμαρα εδώ νομίζω ότι μικρή σημασία έχει, αφού δανεικά θα είναι. Η προοπτική να μας τα επιστρέψουν μόνιμα οι βρετανοί, δεν θεωρώ ότι είναι πιθανή. Κάτι τέτοιο θα σήμαινε ότι με κάποιον τρόπο αναγνωρίζουν ως στρεβλό το αυτοκρατορικό παρελθόν τους και τρόπον τινά μετανιώνουν για αυτό- δηλαδή για το σημαντικότερο τμήμα της εθνικής τους ιστορίας.
Για να το πω διαφορετικά, ο δανεισμός είναι το καλύτερο πράγμα που μπορούμε να πάρουμε. Να το πάρουμε; Ας το πάρουμε. Μόνο, αν γίνεται, να μην το κάνουμε σε προεκλογική περίοδο. Δεν νομίζω ότι αντέχω άλλη αισθητική του στυλ «Εκπρόσωπος Τάφου» και φιέστες «τύπου αρχαιοελληνικό μεγαλείο τότε και τώρα». Κατά τα λοιπά, ας δούμε ένα από τα σημαντικότερα μνημεία του ανθρώπινου πολιτισμού ενωμένο. Ωραία θα είναι, ακόμη και όσους από εμάς δεν νιώσουμε εθνική υπερηφάνεια.