Να μην πεθάνει στην κρεμάλα το κάθαρμα!
Το ότι εν έτει 2022 ακούγονται φωνές υπέρ της θανατικής ποινής δεν είναι δείγμα ειδεχθών εγκλημάτων, αλλά καθυστερημένης κοινωνίας.
γράφει:
Παλαιότερο των 360 ημερών
γράφει:
Παλαιότερο των 360 ημερών
Καθώς οι μέρες περνούν και η δράση του παιδοβιαστή και μαστροπού έρχεται αναλυτικά στο φως, η βδελυγμία για τις πράξεις του σωρεύεται και μαζί της το πάνδημο μίσος.
Έτσι λοιπόν δεν απορεί κανείς που «κρεμάλα» και «θάνατος» είναι φράσεις που ακούγονται πλέον συχνά στις συζητήσεις για τον δράστη, καθώς η τιμωρία του μοιάζει με παρηγοριά αυτής της κοινωνίας. Άλλοι πάλι, πιο ήπιοι αυτοί, ρίχνουν στο τραπέζι την ιδέα του «χημικού ευνουχισμού» θεωρώντας εαυτούς πολύ προοδευτικούς που προτείνουν κάτι τόσο αποτελεσματικό χωρίς να είναι θανατηφόρο.
Και αυτά εν έτει 2022, όχι σε κανέναν μεσαίωνα.
Οι ισορροπίες με τις ποινές που επιβάλλονται σε κάθε υπόθεση είναι λεπτές- τουλάχιστον όσον αφορά την κοινή γνώμη και την επίπτωση που έχουν σε αυτήν. Η απονομή της δικαιοσύνης έχει πολλαπλούς σκοπούς, ένας εκ των οποίων είναι να δίνει το μέτρο. Τα δικαστήρια συνυπολογίζουν πολλά πράγματα όχι πάντα ορατά στους περισσότερους, αλλά ορισμένα από τον νομοθέτη και τον συνταγματικό νομοθέτη.
Ένας εξ αυτόν είναι ο σωφρονιστικός χαρακτήρας της ποινής. Δηλαδή, η εκ μέρους του καταδικασμένου συνειδητοποίηση του λάθους του και η πιθανή επαναφορά του στον δρόμο της νομιμότητας. Και που θα γίνει αυτό; Στις ελληνικές φυλακές; θα ρωτήσει ο υποψιασμένος αναγνώστης.
Σωστή και εύλογη η απορία. Μάλλον ο νομοθέτης δεν είχε στο μυαλό του ακριβώς τη σημερινή λειτουργία των ελληνικών φυλακών όταν έθετε τις παραμέτρους της επιβολής της ποινής. Όμως ο πήχης για την κοινωνίας μας δεν μπορεί να χαμηλώνει. Δεν μπορούμε να ζητάμε τον θάνατο ενός δράστη με το επιχείρημα ότι είναι πολύ δύσκολο αυτός να αναμορφωθεί στις ελληνικές φυλακές.
Μια ακόμη επιδίωξη του νομοθέτη με την επιβολή της ποινής της φυλάκισης είναι να κρατήσει τον παραβάτη μακριά από την υπόλοιπη κοινωνία ώστε να σταματήσει να την βλάπτει και μια τρίτη, συμπληρωματική, είναι να λειτουργήσει παραδειγματικά και αποτρεπτικά για άλλους δράστες στο μέλλον. Ο βασικός χαρακτήρας της ποινής όμως είναι ο σωφρονιστικός που βοηθά να έχουμε στο μυαλό μας μια απλή μηχανική: η δικαιοσύνη δεν εκδικείται.
Συζητήσεις για θανατικές ποινές δεν πρέπει να γίνονται, ακόμη και έτσι στερηθούμε έναν τρόπο να δείξουμε πόσο αγανακτισμένοι είμαστε με κάτι που συμβαίνει. Και μόνο το να χρειάζεται να δίνουμε επιχειρήματα αποτελεί οπισθοδρόμηση.
Έτσι λοιπόν δεν απορεί κανείς που «κρεμάλα» και «θάνατος» είναι φράσεις που ακούγονται πλέον συχνά στις συζητήσεις για τον δράστη, καθώς η τιμωρία του μοιάζει με παρηγοριά αυτής της κοινωνίας. Άλλοι πάλι, πιο ήπιοι αυτοί, ρίχνουν στο τραπέζι την ιδέα του «χημικού ευνουχισμού» θεωρώντας εαυτούς πολύ προοδευτικούς που προτείνουν κάτι τόσο αποτελεσματικό χωρίς να είναι θανατηφόρο.
Και αυτά εν έτει 2022, όχι σε κανέναν μεσαίωνα.
Οι ισορροπίες με τις ποινές που επιβάλλονται σε κάθε υπόθεση είναι λεπτές- τουλάχιστον όσον αφορά την κοινή γνώμη και την επίπτωση που έχουν σε αυτήν. Η απονομή της δικαιοσύνης έχει πολλαπλούς σκοπούς, ένας εκ των οποίων είναι να δίνει το μέτρο. Τα δικαστήρια συνυπολογίζουν πολλά πράγματα όχι πάντα ορατά στους περισσότερους, αλλά ορισμένα από τον νομοθέτη και τον συνταγματικό νομοθέτη.
Ένας εξ αυτόν είναι ο σωφρονιστικός χαρακτήρας της ποινής. Δηλαδή, η εκ μέρους του καταδικασμένου συνειδητοποίηση του λάθους του και η πιθανή επαναφορά του στον δρόμο της νομιμότητας. Και που θα γίνει αυτό; Στις ελληνικές φυλακές; θα ρωτήσει ο υποψιασμένος αναγνώστης.
Σωστή και εύλογη η απορία. Μάλλον ο νομοθέτης δεν είχε στο μυαλό του ακριβώς τη σημερινή λειτουργία των ελληνικών φυλακών όταν έθετε τις παραμέτρους της επιβολής της ποινής. Όμως ο πήχης για την κοινωνίας μας δεν μπορεί να χαμηλώνει. Δεν μπορούμε να ζητάμε τον θάνατο ενός δράστη με το επιχείρημα ότι είναι πολύ δύσκολο αυτός να αναμορφωθεί στις ελληνικές φυλακές.
Μια ακόμη επιδίωξη του νομοθέτη με την επιβολή της ποινής της φυλάκισης είναι να κρατήσει τον παραβάτη μακριά από την υπόλοιπη κοινωνία ώστε να σταματήσει να την βλάπτει και μια τρίτη, συμπληρωματική, είναι να λειτουργήσει παραδειγματικά και αποτρεπτικά για άλλους δράστες στο μέλλον. Ο βασικός χαρακτήρας της ποινής όμως είναι ο σωφρονιστικός που βοηθά να έχουμε στο μυαλό μας μια απλή μηχανική: η δικαιοσύνη δεν εκδικείται.
Συζητήσεις για θανατικές ποινές δεν πρέπει να γίνονται, ακόμη και έτσι στερηθούμε έναν τρόπο να δείξουμε πόσο αγανακτισμένοι είμαστε με κάτι που συμβαίνει. Και μόνο το να χρειάζεται να δίνουμε επιχειρήματα αποτελεί οπισθοδρόμηση.
