Κρίσεις πανικού: Φυσικοί τρόποι να τις αντιμετωπίσετε
Πόσο επικίνδυνες είναι οι κρίσεις πανικού και πώς μπορούμε να τις αντιμετωπίσουμε; Μάθετε τους φυσικούς τρόπους να ηρεμήσετε τον οργανισμό σας.
Σαν ηφαίστειο που εκρήγνυται και στέλνει τη λάβα του σε όλο το σώμα. Κάπως έτσι περιγράφουν οι περισσότεροι άνθρωποι το αίσθημα που βιώνουν κατά την διάρκεια μιας κρίσης πανικού.
Γιατί όμως ο οργανισμός μας χτυπά τόσο έντονα τον «συναγερμό» του και ποιες συνθήκες συμβάλλουν σε αυτή την κρούση; Πόσο ανησυχητικό είναι το να μας συμβαίνει κάτι τέτοιο και πώς μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε;
Τι είναι η κρίση πανικού;
Πρόκειται για ξαφνικό επεισόδιο έντονου φόβου ή τρόμου που αναπτύσσεται χωρίς εμφανή λόγο και προκαλεί σοβαρές σωματικές αντιδράσεις, όπως ζαλάδα, δύσπνοια, ταχυπαλμία, πόνο στο στήθος, τρέμουλο, εφίδρωση, μούδιασμα, δυσκολία στην όραση, «κομμένα πόδια» και ξαφνική «αποκοπή» από την πραγματικότητα. Ταυτόχρονα, γίνεται διάχυτο το αίσθημα του φόβου που πηγάζει από αυτά τα συμπτώματα – π.χ. πιστεύουμε ότι χάνουμε τον έλεγχο, ότι παθαίνουμε κάτι σοβαρό ή ότι γινόμαστε ρεζίλι.
Πού οφείλεται;
Η πλειοψηφία των ανθρώπων έχουν βιώσει έστω και μία φορά στη ζωή τους κρίση πανικού, αλλά υπάρχει και ένα ποσοστό ατόμων, περίπου 4%, οι οποίοι δεν μπορούν να διαχειριστούν το άγχος και δεν ανταπεξέρχονται στον ίδιο βαθμό, με αποτέλεσμα να επηρεάζεται αισθητά η ψυχική τους υγεία. Και όχι μόνο αυτό, αλλά επηρεάζουν και την καθημερινότητά τους, καθώς το άτομο που παθαίνει συχνές κρίσεις πανικού αρχίζει να προσαρμόζει τη ζωή του γύρω από αυτές: Αποφεύγει να βγαίνει σε μέρη με κόσμο, χρειάζεται πάντα κάποιον μαζί του, κουβαλά συνεχώς χάπια, φοβάται να οδηγήσει κ.ο.κ.
Παρ’ όλα αυτά, «οι κρίσεις πανικού οφείλονται στην πλειονότητα των περιπτώσεων σε βαθύτερες ενδοψυχικές συγκρούσεις οι οποίες δημιουργούν στο άτομο έντονη ψυχολογική πίεση, αμφιταλάντευση, ανασφάλεια αλλά και αρκετό θυμό για τη δυσμενή κατάσταση στην οποία έχει επέλθει», αναφέρει στο iatronet.gr η συμβουλευτική ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια Ειρήνη Τζελέπη. Συνήθως, όπως επισημαίνει, το άτομο μέσα από την ψυχοθεραπεία ανακαλύπτει πως την περίοδο που σημειώθηκε η κρίση πανικού βρισκόταν σε πίεση ή ήταν διχασμένο ανάμεσα σε αντικρουόμενες επιλογές στη ζωή του. Γι’ αυτό και τα μεταβατικά στάδια στη ζωή, όπως π.χ. η αποφοίτηση, μια μετακόμιση, η απόφαση του γάμου ή της απόκτησης παιδιού είναι «κόμβοι» που θεωρούνται συχνοί παράγοντες για την εμφάνιση τέτοιων φαινομένων.
Η θεραπευτική αντιμετώπιση
Η πλέον ενδεδειγμένη αντιμετώπιση για κάποιον που παθαίνει συχνά κρίσεις πανικού είναι η δουλειά με έναν ειδικό. Μέσα από την ψυχοθεραπεία, το άτομο θα κατανοήσει πως η κρίση αυτή αποτελεί «ψεύτικο συναγερμό». Πως στην ουσία δεν υπάρχει κάποιο οργανικό πρόβλημα και πως όλο αυτό οφείλεται σε κάποιο ψυχογενές αίτιο, το οποίο θα πρέπει να εντοπιστεί και να επιλυθεί για να σταματήσει ο φαύλος κύκλος. Έτσι, σταδιακά η συχνότητα και η ένταση των κρίσεων θα μειωθεί, όπως και ο φόβος της καθημερινότητας, ενώ το άτομο θα αποβάλει την σκέψη που του προκαλεί τον πανικό και θα διαχειρίζεται καλύτερα παρόμοιες καταστάσεις.
Οι φυσικοί τρόποι να αντιμετωπίσετε την κρίση πανικού
Αφού υπογραμμίσουμε πως η πλέον ενδεδειγμένη λύση είναι η δουλειά με κάποιον ειδικό, παραθέτουμε ορισμένες κινήσεις που μπορεί να δοκιμάσει μόνος του κάθε άνθρωπος που έχει παρατηρήσει ότι αρχίζει να καταβάλλεται από ανάλογα αγχώδη επεισόδια.
*Ψάξτε την πραγματική αιτία που προκαλεί την κρίση πανικού: Συνειδητοποιήστε πως η κρίση δεν οφείλεται σε κάποιο πρόβλημα υγείας αλλά σε έντονη ψυχολογική κατάσταση. Σκεφτείτε τι είναι αυτό που σας απασχολεί την συγκεκριμένη περίοδο και φροντίστε να το αντιμετωπίσετε εγκαίρως.
*Κατανοήστε πως πρόκειται για «λάθος συναγερμό»: Το να ξέρετε πως η κρίση οφείλεται στο μυαλό μας βοηθά στο να μην της αποδώσετε περισσότερη επικινδυνότητα από όση της αναλογεί. Ένα τέτοιο επεισόδιο συμβαίνει απλώς επειδή το άγχος που νιώθουμε σε μια συγκεκριμένη περίσταση είναι τέτοιο ώστε ο εγκέφαλός μας δεν μπορεί να ξεχωρίσει μια πολύ αγχογόνα κατάσταση με μια κατάσταση κινδύνου «ζωής ή θανάτου».
*Μην κατηγορείτε τις συνθήκες: Αν για παράδειγμα η πρώτη κρίση πανικού σας συνέβη την ώρα που οδηγούσατε, δεν φταίει η οδήγηση, γι’ αυτό δεν θα πρέπει να εγκαταλείψετε την συνήθεια του αυτοκινήτου, απλώς και μόνο επειδή επιρρίπτετε λανθασμένα σε αυτή ό,τι σας συνέβη. Για τον ίδιο λόγο, δεν πρέπει να παραιτηθείτε από τις καθημερινές σας δραστηριότητες και να κλειστείτε στο σπίτι. Μπορεί έτσι να εξαλείφετε τις πιθανές συνθήκες πυροδότησης κρίσεων, αλλά δεν εξαλείφετε την ψυχολογική τους αιτία και το πρόβλημα παραμένει.
Το παραπάνω συνδέεται με την διαδικασία της «αποευαισθητοποίησης», η οποία επιτυγχάνεται ιδανικά με την καθοδήγηση ειδικού ψυχοθεραπευτή. Πρόκειται για την διαδικασία του να κάνετε τα «φαινομενικά» αίτια της κρίσης λιγότερο τρομακτικά στα μάτια σας, αποσυνδέοντας την κρίση πανικού από αυτά.
*Μάθετε να αναπνέετε καλύτερα: Συνήθως όταν παθαίνουμε αγχώδη κρίση, είναι επειδή εκπνέουμε περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα από το κανονικό, καθώς αναπνέουμε πολύ γρήγορα. Φροντίστε να αναπνέετε με αργές και βαθιές ανάσες, ακόμη κι όταν δεν βρίσκεστε σε κρίση.
*Ασκηθείτε σωματικά: Δοκιμάστε να βάλετε την τακτική άσκηση στην καθημερινότητά σας, καθώς στις περισσότερες περιπτώσεις έχει παρατηρηθεί πως εκλύει ενδορφίνες οι οποίες μας ηρεμούν, βοηθούν στον καλύτερο ύπνο και στην καλύτερη αναπνοή και εκτονώνουν τα υπερβολικά αποθέματα ενέργειας και έντασής μας.
*Αντιμετωπίστε τον φόβο σας: Το αίσθημα του τρόμου κάθε φορά που ξεκινά μια κρίση πανικού είναι αυτό που την κάνει τελικά ακόμη πιο έντονη. Συχνά, ο πιο αποτελεσματικός τρόπος να διαχειριστείτε τον φόβο είναι να τον βιώσετε, ώσπου να μην τον αφήσετε να πάρει τον έλεγχο της ζωής σας.
*Κάντε πράγματα που σας ευχαριστούν: Βγείτε με φίλους, περάστε χρόνο με την οικογένειά σας, κάντε χαλαρωτικές δραστηριότητες όπως η yoga και οι ασκήσεις διαλογισμού και γενικότερα «χτίστε» ένα περιβάλλον που δεν περιέχει πηγές άγχους γύρω σας.
*Προσέξτε την διατροφή σας: Αποφύγετε την καφεΐνη και το αλκοόλ ή την ποσότητα ζάχαρης που καταναλώνετε καθημερινά και προτιμήστε ροφήματα ή τρόφιμα που σας χαλαρώνουν και δεν δημιουργούν το αίσθημα εξάρτησης ή δεν εντείνουν τον πονοκέφαλο. Προτιμήστε τροφές πλούσιες σε ασβέστιο, μαγνήσιο και βιταμίνες του συμπλέγματος Β, οι οποίες ενισχύουν το νευρικό μας σύστημα.
*Ζητήστε βοήθεια: Μην ξεχνάτε πως δεν είστε μόνοι. Μην κλείνεστε στον εαυτό σας, ζητήστε την βοήθεια των γύρω σας.
Γιατί όμως ο οργανισμός μας χτυπά τόσο έντονα τον «συναγερμό» του και ποιες συνθήκες συμβάλλουν σε αυτή την κρούση; Πόσο ανησυχητικό είναι το να μας συμβαίνει κάτι τέτοιο και πώς μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε;
Τι είναι η κρίση πανικού; Πρόκειται για ξαφνικό επεισόδιο έντονου φόβου ή τρόμου που αναπτύσσεται χωρίς εμφανή λόγο και προκαλεί σοβαρές σωματικές αντιδράσεις, όπως ζαλάδα, δύσπνοια, ταχυπαλμία, πόνο στο στήθος, τρέμουλο, εφίδρωση, μούδιασμα, δυσκολία στην όραση, «κομμένα πόδια» και ξαφνική «αποκοπή» από την πραγματικότητα. Ταυτόχρονα, γίνεται διάχυτο το αίσθημα του φόβου που πηγάζει από αυτά τα συμπτώματα – π.χ. πιστεύουμε ότι χάνουμε τον έλεγχο, ότι παθαίνουμε κάτι σοβαρό ή ότι γινόμαστε ρεζίλι.
Πού οφείλεται;
Η πλειοψηφία των ανθρώπων έχουν βιώσει έστω και μία φορά στη ζωή τους κρίση πανικού, αλλά υπάρχει και ένα ποσοστό ατόμων, περίπου 4%, οι οποίοι δεν μπορούν να διαχειριστούν το άγχος και δεν ανταπεξέρχονται στον ίδιο βαθμό, με αποτέλεσμα να επηρεάζεται αισθητά η ψυχική τους υγεία. Και όχι μόνο αυτό, αλλά επηρεάζουν και την καθημερινότητά τους, καθώς το άτομο που παθαίνει συχνές κρίσεις πανικού αρχίζει να προσαρμόζει τη ζωή του γύρω από αυτές: Αποφεύγει να βγαίνει σε μέρη με κόσμο, χρειάζεται πάντα κάποιον μαζί του, κουβαλά συνεχώς χάπια, φοβάται να οδηγήσει κ.ο.κ.
Παρ’ όλα αυτά, «οι κρίσεις πανικού οφείλονται στην πλειονότητα των περιπτώσεων σε βαθύτερες ενδοψυχικές συγκρούσεις οι οποίες δημιουργούν στο άτομο έντονη ψυχολογική πίεση, αμφιταλάντευση, ανασφάλεια αλλά και αρκετό θυμό για τη δυσμενή κατάσταση στην οποία έχει επέλθει», αναφέρει στο iatronet.gr η συμβουλευτική ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια Ειρήνη Τζελέπη. Συνήθως, όπως επισημαίνει, το άτομο μέσα από την ψυχοθεραπεία ανακαλύπτει πως την περίοδο που σημειώθηκε η κρίση πανικού βρισκόταν σε πίεση ή ήταν διχασμένο ανάμεσα σε αντικρουόμενες επιλογές στη ζωή του. Γι’ αυτό και τα μεταβατικά στάδια στη ζωή, όπως π.χ. η αποφοίτηση, μια μετακόμιση, η απόφαση του γάμου ή της απόκτησης παιδιού είναι «κόμβοι» που θεωρούνται συχνοί παράγοντες για την εμφάνιση τέτοιων φαινομένων. Η θεραπευτική αντιμετώπιση
Η πλέον ενδεδειγμένη αντιμετώπιση για κάποιον που παθαίνει συχνά κρίσεις πανικού είναι η δουλειά με έναν ειδικό. Μέσα από την ψυχοθεραπεία, το άτομο θα κατανοήσει πως η κρίση αυτή αποτελεί «ψεύτικο συναγερμό». Πως στην ουσία δεν υπάρχει κάποιο οργανικό πρόβλημα και πως όλο αυτό οφείλεται σε κάποιο ψυχογενές αίτιο, το οποίο θα πρέπει να εντοπιστεί και να επιλυθεί για να σταματήσει ο φαύλος κύκλος. Έτσι, σταδιακά η συχνότητα και η ένταση των κρίσεων θα μειωθεί, όπως και ο φόβος της καθημερινότητας, ενώ το άτομο θα αποβάλει την σκέψη που του προκαλεί τον πανικό και θα διαχειρίζεται καλύτερα παρόμοιες καταστάσεις.
Οι φυσικοί τρόποι να αντιμετωπίσετε την κρίση πανικού Αφού υπογραμμίσουμε πως η πλέον ενδεδειγμένη λύση είναι η δουλειά με κάποιον ειδικό, παραθέτουμε ορισμένες κινήσεις που μπορεί να δοκιμάσει μόνος του κάθε άνθρωπος που έχει παρατηρήσει ότι αρχίζει να καταβάλλεται από ανάλογα αγχώδη επεισόδια.
*Ψάξτε την πραγματική αιτία που προκαλεί την κρίση πανικού: Συνειδητοποιήστε πως η κρίση δεν οφείλεται σε κάποιο πρόβλημα υγείας αλλά σε έντονη ψυχολογική κατάσταση. Σκεφτείτε τι είναι αυτό που σας απασχολεί την συγκεκριμένη περίοδο και φροντίστε να το αντιμετωπίσετε εγκαίρως.
*Κατανοήστε πως πρόκειται για «λάθος συναγερμό»: Το να ξέρετε πως η κρίση οφείλεται στο μυαλό μας βοηθά στο να μην της αποδώσετε περισσότερη επικινδυνότητα από όση της αναλογεί. Ένα τέτοιο επεισόδιο συμβαίνει απλώς επειδή το άγχος που νιώθουμε σε μια συγκεκριμένη περίσταση είναι τέτοιο ώστε ο εγκέφαλός μας δεν μπορεί να ξεχωρίσει μια πολύ αγχογόνα κατάσταση με μια κατάσταση κινδύνου «ζωής ή θανάτου».
*Μην κατηγορείτε τις συνθήκες: Αν για παράδειγμα η πρώτη κρίση πανικού σας συνέβη την ώρα που οδηγούσατε, δεν φταίει η οδήγηση, γι’ αυτό δεν θα πρέπει να εγκαταλείψετε την συνήθεια του αυτοκινήτου, απλώς και μόνο επειδή επιρρίπτετε λανθασμένα σε αυτή ό,τι σας συνέβη. Για τον ίδιο λόγο, δεν πρέπει να παραιτηθείτε από τις καθημερινές σας δραστηριότητες και να κλειστείτε στο σπίτι. Μπορεί έτσι να εξαλείφετε τις πιθανές συνθήκες πυροδότησης κρίσεων, αλλά δεν εξαλείφετε την ψυχολογική τους αιτία και το πρόβλημα παραμένει.
Το παραπάνω συνδέεται με την διαδικασία της «αποευαισθητοποίησης», η οποία επιτυγχάνεται ιδανικά με την καθοδήγηση ειδικού ψυχοθεραπευτή. Πρόκειται για την διαδικασία του να κάνετε τα «φαινομενικά» αίτια της κρίσης λιγότερο τρομακτικά στα μάτια σας, αποσυνδέοντας την κρίση πανικού από αυτά.
*Μάθετε να αναπνέετε καλύτερα: Συνήθως όταν παθαίνουμε αγχώδη κρίση, είναι επειδή εκπνέουμε περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα από το κανονικό, καθώς αναπνέουμε πολύ γρήγορα. Φροντίστε να αναπνέετε με αργές και βαθιές ανάσες, ακόμη κι όταν δεν βρίσκεστε σε κρίση.
*Ασκηθείτε σωματικά: Δοκιμάστε να βάλετε την τακτική άσκηση στην καθημερινότητά σας, καθώς στις περισσότερες περιπτώσεις έχει παρατηρηθεί πως εκλύει ενδορφίνες οι οποίες μας ηρεμούν, βοηθούν στον καλύτερο ύπνο και στην καλύτερη αναπνοή και εκτονώνουν τα υπερβολικά αποθέματα ενέργειας και έντασής μας.
*Αντιμετωπίστε τον φόβο σας: Το αίσθημα του τρόμου κάθε φορά που ξεκινά μια κρίση πανικού είναι αυτό που την κάνει τελικά ακόμη πιο έντονη. Συχνά, ο πιο αποτελεσματικός τρόπος να διαχειριστείτε τον φόβο είναι να τον βιώσετε, ώσπου να μην τον αφήσετε να πάρει τον έλεγχο της ζωής σας. *Κάντε πράγματα που σας ευχαριστούν: Βγείτε με φίλους, περάστε χρόνο με την οικογένειά σας, κάντε χαλαρωτικές δραστηριότητες όπως η yoga και οι ασκήσεις διαλογισμού και γενικότερα «χτίστε» ένα περιβάλλον που δεν περιέχει πηγές άγχους γύρω σας.
*Προσέξτε την διατροφή σας: Αποφύγετε την καφεΐνη και το αλκοόλ ή την ποσότητα ζάχαρης που καταναλώνετε καθημερινά και προτιμήστε ροφήματα ή τρόφιμα που σας χαλαρώνουν και δεν δημιουργούν το αίσθημα εξάρτησης ή δεν εντείνουν τον πονοκέφαλο. Προτιμήστε τροφές πλούσιες σε ασβέστιο, μαγνήσιο και βιταμίνες του συμπλέγματος Β, οι οποίες ενισχύουν το νευρικό μας σύστημα.
*Ζητήστε βοήθεια: Μην ξεχνάτε πως δεν είστε μόνοι. Μην κλείνεστε στον εαυτό σας, ζητήστε την βοήθεια των γύρω σας.
