Στομαχικές διαταραχές: Tips για… γερά στομάχια
Δυσπεψία, έλκος, παλινδρόμηση, γαστρίτιδα, καρκίνος στομάχου. Εντοπίζουμε τις «απειλές» του στομαχιού μας και τους τρόπους αντιμετώπισής τους.
Βρίσκεται ανάμεσα στον οισοφάγο και το λεπτό μας έντερο, με σκοπό να διαχειριστεί το φαγητό που καταναλώνουμε. Μόνο που το στομάχι μας τελικά αναγκάζεται να διαχειριστεί πολύ περισσότερα από αυτό: Δεν είναι τυχαίο το ότι λέμε πως τα μεγάλα προβλήματα «θέλουν γερά στομάχια».
Από τις κακές διατροφικές συνήθειες μέχρι το άγχος της καθημερινότητας και από τις φαρμακευτικές αγωγές μέχρι σοβαρότερες οργανικές παθήσεις, το στομάχι μας είναι συχνά ο «αποδιοπομπαίος τράγος» του οργανισμού μας, με αποτέλεσμα να επιβαρύνεται με πόνους, κάψιμο, φουσκώματα και κράμπες στην περιοχή. Παρακάτω συγκεντρώνουμε τις σημαντικότερες παθήσεις που σχετίζονται με το στομάχι μας για να τις γνωρίζουμε και να τις προλαμβάνουμε ή να τις αντιμετωπίζουμε εγκαίρως.
Δυσπεψία
Η πιο «ύπουλη» απειλή του στομαχιού είναι αυτή που προκαλεί ακαθόριστο αίσθημα δυσφορίας, η λεγόμενη βαρυστομαχιά, που μπορεί να μην θεωρείται σοβαρό πρόβλημα υγείας, αλλά δεν θα πρέπει να αγνοηθεί γιατί σε αρκετές περιπτώσεις αποτελεί προάγγελο άλλων παθήσεων, όπως παγκρεατίτιδα και έλκος.
Συμπτώματα: Σε δυσπεψία παραπέμπουν συνήθως το αίσθημα βάρους στο στομάχι, το φούσκωμα και ο πόνος, η ναυτία, οι ξινίλες και το ρέψιμο, ενώ πιο σπάνια υπάρχει και πόνος στα πόδια, διάρροια και ατονία.
Αιτίες: Συνήθως ευθύνονται οι κακές διατροφικές συνήθειες όπως τα πολλά τηγανητά, τα ακανόνιστα γεύματα με ανάμιξη πολλών διαφορετικών τροφών, η υπερκατανάλωση καφέ, τσαγιού ή αλκοόλ, το κάπνισμα, το να τρώμε πολύ γρήγορα ή εν κινήσει, το fast food και η υπερκατανάλωση φαρμάκων. Προσθέστε επίσης το στρες, την νευρικότητα, την κατάθλιψη και τις αϋπνίες στα πιθανά αίτια της δυσπεψίας.
Αντιμετώπιση: Διορθώστε όποιες από τις παραπάνω διατροφικές συνήθειες έχετε εντάξει στην καθημερινότητά σας. Μασήστε καλά το φαγητό σας και δοκιμάστε αντιόξινα για να ανακουφιστείτε. Με γιατρό θα πρέπει να επικοινωνήσετε αν τα συμπτώματα διαρκέσουν παραπάνω από λίγες ημέρες, ο πόνος γίνει οξύς, δεν μπορείτε να καταπιείτε ή αντιληφθείτε σημαντικές αλλαγές στα συμπτώματα. Οι πιθανές εξετάσεις περιλαμβάνουν αιματολογικό έλεγχο και υπέρηχο κοιλίας, καθώς και πιο εξειδικευμένες εξετάσεις αν χρειαστεί, ώστε ο γιατρός σας να συστήσει την κατάλληλη αντιμετώπιση.
«Σπιτικά» tips αντιμετώπισης: Δείτε πως μπορείτε να αντιμετωπίσετε τον απλό στομαχόπονο σε παλαιότερο δημοσίευμα του In2life.
Έλκος
Το πεπτικό έλκος αποτελεί χρόνια πάθηση που πλήττει ιδιαίτερα το στομάχι και τον δωδεκαδάκτυλο, δημιουργώντας πληγή στο τοίχωμά τους. Έχει υπολογιστεί πως έλκος έχουν περίπου το 25% των ανδρών και το 15% των γυναικών, αλλά μόλις το 5-10% εμφανίζει συμπτώματα.
Συμπτώματα: Αναγνωρίζεται συνήθως από πόνο στο πάνω μέρος της κοιλιάς, πόνος που εντοπίζεται σε πολύ συγκεκριμένο σημείο και δεν είναι διάχυτος. Στην περίπτωση του έλκους του δωδεκαδάκτυλου, ο πόνος εμφανίζεται συνήθως όταν το στομάχι μένει για πολλές ώρες άδειο.
Αιτίες: Οι παράγοντες που κρίνονται «ένοχοι» στην προδιάθεση έλκους είναι το στρες, το κάπνισμα, τα αντιφλεγμονώδη φάρμακα και τα παυσίπονα, τα οποία μειώνουν την αμυντική ισχύ του στομάχου, το αλκοόλ και η καφεΐνη. Σημαντικό ρόλο παίζει και η κληρονομικότητα, αν και αποτελεί επίσης παράγοντα προδιάθεσης και όχι πρόκλησής του.
Αντιμετώπιση: Αν έχετε τα παραπάνω συμπτώματα, θα πρέπει να προχωρήσετε σε ακτινολογικό έλεγχο του στομάχου και του δωδεκαδάκτυλου αλλά και σε γαστροσκόπηση, εξετάσεις ανώδυνες. Σύμφωνα με το iatronet.gr, το έλκος θεωρείται καλοήθης πάθηση με ευνοϊκή εξέλιξη στις περισσότερες περιπτώσεις, όμως αν το παραμελήσουμε και προχωρήσει σε βάθος μπορεί να δημιουργήσει επιπλοκές όπως διάτρηση και γαστρορραγία, γι’ αυτό και η επίσκεψη στον γαστρεντερολόγο κρίνεται αναγκαία. Ο τελευταίος θα χορηγήσει ειδική αγωγή επούλωσης του έλκους, που διαρκεί λίγες εβδομάδες, ενώ στη συνέχεια η προληπτική αλλαγή συνθηκών ζωής (στρες, διατροφικές συνήθειες) θα βοηθήσει στην συντήρηση της επούλωσης.
Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση
Πρόκειται για συχνή πάθηση, που όμως πολλοί αγνοούν: Στην ουσία, αυτό που συμβαίνει είναι η παλινδρόμηση της τροφής από το στομάχι προς τα πίσω, δηλαδή προς τον οισοφάγο, εξαιτίας της χαλάρωσης του σφιγκτήρα που χωρίζει τα δύο όργανα. Αυτή η διαδικασία γίνεται νόσος όταν προκαλούνται βλάβες, ενοχλήσεις και συμπτώματα όπως τα παρακάτω.
Συμπτώματα: Τα άτομα που πάσχουν από γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΑΠ) αισθάνονται συνήθως ξινίλες ή κάψιμο από το στομάχι προς τον οισοφάγο, ενώ νιώθουν ότι γυρνά υγρό από το στομάχι προς τα πάνω. Μπορεί επίσης να συνοδεύετεαι από πόνο στο στήθος και στο κάτω μέρος του στέρνου ή κάψιμο στο λαιμό.
Αιτίες: Η ΓΑΠ μπορεί να οφείλεται σε ανατομικά προβλήματα, όπως η διαφραγματοκήλη ή αυτοάνοσες και νευρολογικές παθήσεις και κατανάλωση φαρμάκων. Στις περισσότερες περιπτώσεις όμως, ευθύνεται ο τρόπος ζωής – ήτοι ποτό, κάπνισμα, περιττά κιλά, άστατα γεύματα (και δη όταν καταναλώνονται… ξαπλωτά), αεριούχα ποτά και άλλα είδη τροφίμων. Το πρόβλημα συνίσταται στην έκκριση οξέως, το οποίο επιστρέφοντας στον οισοφάγο, τον βλάπτει. Να σημειώσουμε πως αυτή η πάθηση δεν συνδέεται με το άγχος.
Αντιμετώπιση: Αφού γίνει η διάγνωση (από παθολόγο και γαστρεντερολόγο με ειδικές εξετάσεις (γαστροσκόπηση, μανομετρία, πεχαμετρία), παρέχεται φαρμακευτική αγωγή και συστήνονται προσαρμογές στον τρόπο ζωής και διατροφής. Στην περίπτωση όμως της διαφραγματοκήλης, είναι πιθανό να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση.
Γαστρίτιδα
Το στομάχι μας πέραν όλων των άλλων, παράγει και βλέννα, η οποία προστατεύει τους ιστούς από το οξύ του. Όταν στο βλεννογόνο του στομάχου παρουσιαστεί φλεγμονή, έχουμε γαστρίτιδα, οξεία ή χρόνια.
Συμπτώματα: Η φλεγμονή, σύμφωνα με το iatronet.gr, μπορεί να είναι ασυμπτωματική, κυρίως όταν είναι ήπια. Όταν παρουσιάζει συμπτώματα, αυτά έρχονται με τη μορφή ναυτίας, εμετών (οι οποίοι σε κάποιες περιπτώσεις περιέχουν αίμα) και πόνων στο επιγάστριο.
Αίτια: Συχνότερος υπαίτιος για τη γαστρίτιδα είναι η λοίμωξη από το «Helicobacter pylori». Άλλοι παράγοντες εμφάνισής της είναι η κατανάλωση αλκοόλ και παραγώγων καπνού, η χρήση μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων (τα λεγόμενα ΜΣΑΦ) και παθήσεις όπως η πυλαία υπέρταση, η παλινδρόμηση δωδεκαδάκτυλου, η γαστρική ισχαιμία και αυτοάνοσα νοσήματα.
Αντιμετώπιση: Όταν ένας ειδικός διαγνώσει γαστρίτιδα εξαιτίας H. pylori, συστήνει αντιβίωση και αγωγή για καταστολή έκκρισης οξέως. Γενικότερα, συστήνεται αποχή από αλκοόλ, καπνό και φάρμακα ΜΣΑΦ.
Καρκίνος στομάχου
Αποτελεί σχετικά σπάνια πάθηση στη χώρα μας – είναι ο 11ος συχνότερος καρκίνος – και εμφανίζεται συνήθως ως αδενοκαρκίνωμα ή, λιγότερα συχνά, ως λέμφωμα στομάχου με στομαχικούς όγκους.
Αίτια: Περισσότερο κινδυνεύουν οι άνδρες, και δη με ανάλογο οικογενειακό ιστορικό. Παράγοντες της νόσου θεωρούνται επίσης η υπερβολική κατανάλωση καπνιστών/παστών/συντηρημέων τροφίμων, η λοίμωξη από H pylori που έχει αγνοηθεί για χρόνια, η συχνή επαφή με εντομοκτόνα, βαφές και φυτοφάρμακα και η ηλικία – εμφανίζεται συνήθως σε ηλικιωμένους ανθρώπους.
Συμπτώματα: Στα αρχικά στάδια, τα συμπτώματα είναι παρόμοια με αυτά του έλκους, ενώ στη συνέχεια προστίθενται η δυσφαγία, οι εμετοί με αίμα, ο έντονος πόνος στο στομάχι, η απώλεια βάρους, η έντονη αδυναμία από απώλεια αίματος.
Αντιμετώπιση: Κατ’ αρχήν, η προληπτική γαστροσκόπηση μπορεί να προλάβει τα χειρότερα. Κατά τη διάρκειά της, γίνεται λήψη υλικού προς βιοψία, που αποδεικνύει κατά πόσο η βλάβη είναι καλοήθης ή όχι. Αυτή η μορφή καρκίνου εξελίσσεται σε τέσσερα στάδια, και ανάλογα με τον χρόνο της διάγνωσης ο γιατρός ορίζει πιο εξειδικευμένες εξετάσεις και προσέγγιση αντιμετώπισης. Μάθετε περισσότερα εδώ.
Από τις κακές διατροφικές συνήθειες μέχρι το άγχος της καθημερινότητας και από τις φαρμακευτικές αγωγές μέχρι σοβαρότερες οργανικές παθήσεις, το στομάχι μας είναι συχνά ο «αποδιοπομπαίος τράγος» του οργανισμού μας, με αποτέλεσμα να επιβαρύνεται με πόνους, κάψιμο, φουσκώματα και κράμπες στην περιοχή. Παρακάτω συγκεντρώνουμε τις σημαντικότερες παθήσεις που σχετίζονται με το στομάχι μας για να τις γνωρίζουμε και να τις προλαμβάνουμε ή να τις αντιμετωπίζουμε εγκαίρως.
Δυσπεψία Η πιο «ύπουλη» απειλή του στομαχιού είναι αυτή που προκαλεί ακαθόριστο αίσθημα δυσφορίας, η λεγόμενη βαρυστομαχιά, που μπορεί να μην θεωρείται σοβαρό πρόβλημα υγείας, αλλά δεν θα πρέπει να αγνοηθεί γιατί σε αρκετές περιπτώσεις αποτελεί προάγγελο άλλων παθήσεων, όπως παγκρεατίτιδα και έλκος.
Συμπτώματα: Σε δυσπεψία παραπέμπουν συνήθως το αίσθημα βάρους στο στομάχι, το φούσκωμα και ο πόνος, η ναυτία, οι ξινίλες και το ρέψιμο, ενώ πιο σπάνια υπάρχει και πόνος στα πόδια, διάρροια και ατονία.
Αιτίες: Συνήθως ευθύνονται οι κακές διατροφικές συνήθειες όπως τα πολλά τηγανητά, τα ακανόνιστα γεύματα με ανάμιξη πολλών διαφορετικών τροφών, η υπερκατανάλωση καφέ, τσαγιού ή αλκοόλ, το κάπνισμα, το να τρώμε πολύ γρήγορα ή εν κινήσει, το fast food και η υπερκατανάλωση φαρμάκων. Προσθέστε επίσης το στρες, την νευρικότητα, την κατάθλιψη και τις αϋπνίες στα πιθανά αίτια της δυσπεψίας.
Αντιμετώπιση: Διορθώστε όποιες από τις παραπάνω διατροφικές συνήθειες έχετε εντάξει στην καθημερινότητά σας. Μασήστε καλά το φαγητό σας και δοκιμάστε αντιόξινα για να ανακουφιστείτε. Με γιατρό θα πρέπει να επικοινωνήσετε αν τα συμπτώματα διαρκέσουν παραπάνω από λίγες ημέρες, ο πόνος γίνει οξύς, δεν μπορείτε να καταπιείτε ή αντιληφθείτε σημαντικές αλλαγές στα συμπτώματα. Οι πιθανές εξετάσεις περιλαμβάνουν αιματολογικό έλεγχο και υπέρηχο κοιλίας, καθώς και πιο εξειδικευμένες εξετάσεις αν χρειαστεί, ώστε ο γιατρός σας να συστήσει την κατάλληλη αντιμετώπιση.
«Σπιτικά» tips αντιμετώπισης: Δείτε πως μπορείτε να αντιμετωπίσετε τον απλό στομαχόπονο σε παλαιότερο δημοσίευμα του In2life.
Έλκος Το πεπτικό έλκος αποτελεί χρόνια πάθηση που πλήττει ιδιαίτερα το στομάχι και τον δωδεκαδάκτυλο, δημιουργώντας πληγή στο τοίχωμά τους. Έχει υπολογιστεί πως έλκος έχουν περίπου το 25% των ανδρών και το 15% των γυναικών, αλλά μόλις το 5-10% εμφανίζει συμπτώματα.
Συμπτώματα: Αναγνωρίζεται συνήθως από πόνο στο πάνω μέρος της κοιλιάς, πόνος που εντοπίζεται σε πολύ συγκεκριμένο σημείο και δεν είναι διάχυτος. Στην περίπτωση του έλκους του δωδεκαδάκτυλου, ο πόνος εμφανίζεται συνήθως όταν το στομάχι μένει για πολλές ώρες άδειο.
Αιτίες: Οι παράγοντες που κρίνονται «ένοχοι» στην προδιάθεση έλκους είναι το στρες, το κάπνισμα, τα αντιφλεγμονώδη φάρμακα και τα παυσίπονα, τα οποία μειώνουν την αμυντική ισχύ του στομάχου, το αλκοόλ και η καφεΐνη. Σημαντικό ρόλο παίζει και η κληρονομικότητα, αν και αποτελεί επίσης παράγοντα προδιάθεσης και όχι πρόκλησής του.
Αντιμετώπιση: Αν έχετε τα παραπάνω συμπτώματα, θα πρέπει να προχωρήσετε σε ακτινολογικό έλεγχο του στομάχου και του δωδεκαδάκτυλου αλλά και σε γαστροσκόπηση, εξετάσεις ανώδυνες. Σύμφωνα με το iatronet.gr, το έλκος θεωρείται καλοήθης πάθηση με ευνοϊκή εξέλιξη στις περισσότερες περιπτώσεις, όμως αν το παραμελήσουμε και προχωρήσει σε βάθος μπορεί να δημιουργήσει επιπλοκές όπως διάτρηση και γαστρορραγία, γι’ αυτό και η επίσκεψη στον γαστρεντερολόγο κρίνεται αναγκαία. Ο τελευταίος θα χορηγήσει ειδική αγωγή επούλωσης του έλκους, που διαρκεί λίγες εβδομάδες, ενώ στη συνέχεια η προληπτική αλλαγή συνθηκών ζωής (στρες, διατροφικές συνήθειες) θα βοηθήσει στην συντήρηση της επούλωσης.
Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση Πρόκειται για συχνή πάθηση, που όμως πολλοί αγνοούν: Στην ουσία, αυτό που συμβαίνει είναι η παλινδρόμηση της τροφής από το στομάχι προς τα πίσω, δηλαδή προς τον οισοφάγο, εξαιτίας της χαλάρωσης του σφιγκτήρα που χωρίζει τα δύο όργανα. Αυτή η διαδικασία γίνεται νόσος όταν προκαλούνται βλάβες, ενοχλήσεις και συμπτώματα όπως τα παρακάτω.
Συμπτώματα: Τα άτομα που πάσχουν από γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΑΠ) αισθάνονται συνήθως ξινίλες ή κάψιμο από το στομάχι προς τον οισοφάγο, ενώ νιώθουν ότι γυρνά υγρό από το στομάχι προς τα πάνω. Μπορεί επίσης να συνοδεύετεαι από πόνο στο στήθος και στο κάτω μέρος του στέρνου ή κάψιμο στο λαιμό.
Αιτίες: Η ΓΑΠ μπορεί να οφείλεται σε ανατομικά προβλήματα, όπως η διαφραγματοκήλη ή αυτοάνοσες και νευρολογικές παθήσεις και κατανάλωση φαρμάκων. Στις περισσότερες περιπτώσεις όμως, ευθύνεται ο τρόπος ζωής – ήτοι ποτό, κάπνισμα, περιττά κιλά, άστατα γεύματα (και δη όταν καταναλώνονται… ξαπλωτά), αεριούχα ποτά και άλλα είδη τροφίμων. Το πρόβλημα συνίσταται στην έκκριση οξέως, το οποίο επιστρέφοντας στον οισοφάγο, τον βλάπτει. Να σημειώσουμε πως αυτή η πάθηση δεν συνδέεται με το άγχος.
Αντιμετώπιση: Αφού γίνει η διάγνωση (από παθολόγο και γαστρεντερολόγο με ειδικές εξετάσεις (γαστροσκόπηση, μανομετρία, πεχαμετρία), παρέχεται φαρμακευτική αγωγή και συστήνονται προσαρμογές στον τρόπο ζωής και διατροφής. Στην περίπτωση όμως της διαφραγματοκήλης, είναι πιθανό να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση.
Γαστρίτιδα Το στομάχι μας πέραν όλων των άλλων, παράγει και βλέννα, η οποία προστατεύει τους ιστούς από το οξύ του. Όταν στο βλεννογόνο του στομάχου παρουσιαστεί φλεγμονή, έχουμε γαστρίτιδα, οξεία ή χρόνια.
Συμπτώματα: Η φλεγμονή, σύμφωνα με το iatronet.gr, μπορεί να είναι ασυμπτωματική, κυρίως όταν είναι ήπια. Όταν παρουσιάζει συμπτώματα, αυτά έρχονται με τη μορφή ναυτίας, εμετών (οι οποίοι σε κάποιες περιπτώσεις περιέχουν αίμα) και πόνων στο επιγάστριο.
Αίτια: Συχνότερος υπαίτιος για τη γαστρίτιδα είναι η λοίμωξη από το «Helicobacter pylori». Άλλοι παράγοντες εμφάνισής της είναι η κατανάλωση αλκοόλ και παραγώγων καπνού, η χρήση μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων (τα λεγόμενα ΜΣΑΦ) και παθήσεις όπως η πυλαία υπέρταση, η παλινδρόμηση δωδεκαδάκτυλου, η γαστρική ισχαιμία και αυτοάνοσα νοσήματα.
Αντιμετώπιση: Όταν ένας ειδικός διαγνώσει γαστρίτιδα εξαιτίας H. pylori, συστήνει αντιβίωση και αγωγή για καταστολή έκκρισης οξέως. Γενικότερα, συστήνεται αποχή από αλκοόλ, καπνό και φάρμακα ΜΣΑΦ.
Καρκίνος στομάχου Αποτελεί σχετικά σπάνια πάθηση στη χώρα μας – είναι ο 11ος συχνότερος καρκίνος – και εμφανίζεται συνήθως ως αδενοκαρκίνωμα ή, λιγότερα συχνά, ως λέμφωμα στομάχου με στομαχικούς όγκους.
Αίτια: Περισσότερο κινδυνεύουν οι άνδρες, και δη με ανάλογο οικογενειακό ιστορικό. Παράγοντες της νόσου θεωρούνται επίσης η υπερβολική κατανάλωση καπνιστών/παστών/συντηρημέων τροφίμων, η λοίμωξη από H pylori που έχει αγνοηθεί για χρόνια, η συχνή επαφή με εντομοκτόνα, βαφές και φυτοφάρμακα και η ηλικία – εμφανίζεται συνήθως σε ηλικιωμένους ανθρώπους.
Συμπτώματα: Στα αρχικά στάδια, τα συμπτώματα είναι παρόμοια με αυτά του έλκους, ενώ στη συνέχεια προστίθενται η δυσφαγία, οι εμετοί με αίμα, ο έντονος πόνος στο στομάχι, η απώλεια βάρους, η έντονη αδυναμία από απώλεια αίματος.
Αντιμετώπιση: Κατ’ αρχήν, η προληπτική γαστροσκόπηση μπορεί να προλάβει τα χειρότερα. Κατά τη διάρκειά της, γίνεται λήψη υλικού προς βιοψία, που αποδεικνύει κατά πόσο η βλάβη είναι καλοήθης ή όχι. Αυτή η μορφή καρκίνου εξελίσσεται σε τέσσερα στάδια, και ανάλογα με τον χρόνο της διάγνωσης ο γιατρός ορίζει πιο εξειδικευμένες εξετάσεις και προσέγγιση αντιμετώπισης. Μάθετε περισσότερα εδώ.
