Κατ’ οίκον γιατροσόφια: 9 «θεραπείες» που δουλεύουν

του Νικόλα Γεωργιακώδη

Είχαν δίκιο άραγε οι γιαγιάδες μας που επέμεναν να βάλουμε «βαλσαμάκι» στο δέρμα για ανακούφιση; Να τρώμε σουπίτσες όταν είμαστε άρρωστοι και να κάνουνε γαργάρες με αλατόνερο για να σταματήσει ο βήχας; Η επιστήμη, αρκετές δεκαετίες μετά τις δικαιώνει. Αν και ουδείς μπορεί να αμφισβητήσει την πρόοδο της σύγχρονης φαρμακευτικής στην αποτελεσματική αντιμετώπιση πληθώρας παθήσεων, παρ’ όλα αυτά αποδεικνύεται ότι απλά, καθημερινά πράγματα που μπορούμε να βρούμε (ή να φτιάξουμε) στο σπίτι μας έχουν θεραπευτικές ιδιότητες που πλέον αποδεικνύονται και επιστημονικά.

Κοινή γρίπη: Κάντε την κοτόσουπα

Αν κάτι μας έχει μείνει από τα… γιατροσόφια της γιαγιάς, τότε αυτό δεν είναι άλλο από την παραδοσιακή (και πεντανόστιμη) κοτόσουπα με αυγολέμονο. Αυτό που προκαλεί έκπληξη όμως, είναι πως η εν λόγω σούπα μπορεί βάσει ερευνών να βοηθήσει στην ταχύτερη ανάρρωση από την κοινή γρίπη, ανακουφίζοντας παράλληλα τα πιο συχνά και ενοχλητικά συμπτώματα αυτής: τον βήχα και την ρινική συμφόρηση.

Ερευνητές από το Ιατρικό Κέντρο της Νεμπράσκα έβαλαν στο… εργαστήριο την παραδοσιακή κοτόσουπα και βρήκαν πως η κατανάλωσή της επιβράδυνε σημαντικά τις φλεγμονές από την κοινή γρίπη. Μάλιστα, όσο περισσότερο συμπυκνωμένη είναι, τόσο περισσότερο αυξάνεται και η αποτελεσματικότητά της. Αν και οι γιατροί δεν κατάφεραν να προσδιορίσουν με ακρίβεια το δραστικό της συστατικό, σύμφωνα με εκτιμήσεις πιθανώς να είναι τα λαχανικά. Οι έτοιμες σούπες δεν φάνηκαν να έχουν την ίδια δράση με τις σπιτικές. Δείτε εδώ την συνταγή της σούπας που χρησιμοποιήθηκε στην έρευνα, η οποία δημοσιεύτηκε το 2000.

Λόξυγκας: «Ζαχαρώστε» τον

Τι ξέρουμε για τον λόξυγκα; Οφείλεται στη ακούσια σύσπαση του διαφράγματος , του μυός δηλαδή ο οποίος χωρίζει τη θωρακική κοιλότητα από την κοιλιακή και παίζει σημαντικό ρόλο στην αναπνοή. Κάθε σύσπαση ακολουθείται από ένα ξαφνικό κλείσιμο των φωνητικών χορδών, το οποίο και παράγει το χαρακτηριστικό ήχο. Ωραία, το εμπεδώσαμε. Πάμε τώρα σε κάτι που (πιθανώς) δεν ξέρουμε. Οι περισσότερες περιπτώσεις λόξυγκα συνήθως φεύγουν από μόνες τους μετά από μερικά λεπτά, αλλά σε περίπτωση που αυτός… επιμείνει τότε οι τρόποι για να τον αντιμετωπίσετε ποικίλουν: κράτημα αναπνοής, δέκα με δώδεκα γρήγορες γουλιές νερό, αναπνοή μέσα σε χάρτινη σακούλα, κλείσιμο των αυτιών με τα δάχτυλα και κατάποση μιας κουταλιάς του γλυκού κρυσταλλική ζάχαρη.

Ο τελευταίος φαίνεται πως είναι από αυτούς που αποδεδειγμένα ισχύουν, σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποιήθηκε το 1971 από τον Edgar Engelman και δημοσιεύτηκε στο New England Journal of Medicine. Ο λόγος για τον οποίο η κατάποση ζάχαρης «δούλεψε» στους περισσότερους ασθενείς παραμένει μέχρι σήμερα άγνωστος, αν και σύμφωνα με μετέπειτα μελέτες που πραγματοποιήθηκαν η ζάχαρη φαίνεται πως επιδρά στις νευρικές απολήξεις του στόματος οι οποίες είναι υπεύθυνες για τους σπασμούς στο διάφραγμα.

Ναυτία: Ασκήστε πίεση

Σε ήπιες περιπτώσεις ναυτίας, όπως όταν ταξιδεύουμε ή όταν ξυπνάμε το πρωί, η άσκηση πίεσης σε ένα συγκεκριμένο σημείο στο χέρι που συνιστούν συνήθως οι ρεφλεξολόγοι (και η Κινέζικη ιατρική), μπορεί να ανακουφίσει και βάσει πρόσφατων ερευνών (δείτε τις εδώ και εδώ). Ποια είναι η τεχνική; Με τα πρώτα συμπτώματα της ναυτίας, πιέστε το εσωτερικό του καρπού. Μετρήστε τρία δάχτυλα πάνω από τον καρπό σας, προς τον αγκώνα και πιέστε με τον αντίχειρα ανάμεσα στους δύο τένοντες, για ένα με δύο λεπτά. Παίρνετε βαθιές και αργές αναπνοές. Επαναλάβετε όσες φορές χρειαστεί. Όπως αναφέρουμε και παραπάνω, η άσκηση πίεσης αφορά μόνο τις περιπτώσεις ήπιας ναυτίας. Αν νιώθετε ναυτία για παραπάνω από 24 ώρες, έχετε αίμα κατά τον εμετό, έντονους πόνους στην κοιλιά ή πονοκέφαλο, τότε εξυπακούεται πως θα απευθυνθείτε σε κάποιον ειδικό.

Πονόλαιμος: Κάντε (τον) γαργάρα

Το… μαμαδίσιο αυτό γιατροσόφι για τον πονόλαιμο συνίσταται ακόμα και σήμερα, αυτή τη φορά και από παθολόγους. Σύμφωνα με τον Dr. Douglas Hoffman, ο ερεθισμένος λαιμός αποτελεί την πιο συνηθισμένη φλεγμονώδη αντίδραση μολυσμένων ιστών του στόματος και το αλάτι μπορεί να βοηθήσει στην προσωρινή μείωση του πρηξίματος καθώς και του πόνου που αυτό προκαλεί. Το αλατόνερο επίσης, «μαλακώνει» την παχιά βλέννα που κατακάθεται στον λαιμό, διευκολύνοντας έτσι την αποβολή της μαζί με την απομάκρυνση κάθε τυχόν ερεθιστικής ουσίας όπως διάφορα αλλεργιογόνα, βακτήρια και μύκητες που μπορεί να «παγιδευτεί» σε αυτήν.

Μάλιστα σε έρευνα που δημοσιεύθηκε το 2005 φάνηκε ότι το αλατόνερο μπορεί να έχει, εκτός από θεραπευτικές, και προληπτικές ιδιότητες. Ποια είναι όμως η συνταγή; Σύμφωνα με τους ειδικούς η συνιστώμενη αναλογία είναι μισό κουταλάκι του γλυκού αλάτι μέσα σε ένα γεμάτο ποτήρι ζεστό νερό. Οι γαργάρες γίνονται για λίγα δευτερόλεπτα, φροντίζοντας το διάλυμα να φτάσει μέχρι το πίσω μέρος του λαιμού. Μια εξίσου καλή και πιο γευστική λύση είναι οι γαργάρες με ζεστό νερό αναμειγμένο με λίγες σταγόνες λεμονιού και μέλι.

Δυσάρεστη αναπνοή: Φάε το γιαουρτάκι σου

Η δυσάρεστη αναπνοή έχει διάφορες αιτίες. Οι δύο πιο «διαδεδομένες» είναι το στόμα και το στομάχι. Έρευνες έχουν κατά καιρούς δείξει πως το παραδοσιακό γιαούρτι χωρίς ζάχαρη μπορεί να μειώνει την κακοσμία στόματος και τα επιβλαβή βακτηρίδια που ζουν στη γλώσσα ή στο σάλιο, ενώ τα προβιοτικά τα οποία περιέχει μπορούν να εξουδετερώσουν τα οξέα που «κατασκηνώνουν» στην… διαδρομή από το στόμα στο στομάχι συμπεριλαμβανομένου του πίσω μέρους του λαιμού και του οισοφάγου.

Παρ’ όλα αυτά, μπορεί η κατανάλωση γιαουρτιού να σας βοηθήσει να αντιμετωπίσετε την κακοσμία που προκαλείται από προβλήματα στο στομάχι ή στο στόμα, αλλά δεν φαίνεται να έχει καμία απολύτως δράση σε περιπτώσεις που η κακοσμία οφείλεται σε ουλίτιδα, προβλήματα στο συκώτι ή στους πνεύμονες.

Πονοκέφαλος: Πιάστε το μολύβι

Παρόλο που δεν έχει ακόμα εξηγηθεί επιστημονικά το γιατί, το τρίξιμο των δοντιών («βρουξισμός») αποτελεί μια συνηθισμένη παρενέργεια του στρες. Σύμφωνα με τον Fred Sheftell, διευθυντή του New England Center for Headache στο Κονέκτικατ, όταν σφίγγουμε τα δόντια μας, τεντώνουμε τον μυ που συνδέει το σαγόνι με τους κροτάφους, οι οποίοι με τη σειρά τους μπορούν να προκαλέσουν δυνατό πονοκέφαλο. Τοποθετώντας απαλά ένα μολύβι ανάμεσα στα δόντια μας, χαλαρώνουμε τους μύες της γνάθου, μειώνοντας τον πόνο. Προσοχή: Πιάνει μόνο στους πονοκεφάλους λόγω άγχους ή στρες.

Εκζέματα: Βγάλτε τη λάδι

Πιο συγκεκριμένα ελαιόλαδο. Για ποιόν λόγο να σπαταλήσετε χρήματα σε αμφιβόλου ποιότητας καταπραϋντικές κρέμες από τη στιγμή που έχετε αυτούσιο το δραστικότερο συστατικό τους και μάλιστα στη κουζίνα σας; Σύμφωνα με δερματολόγους, τα αντιοξειδωτικά που περιέχει το ελαιόλαδο περιορίζουν τις φλεγμονές που συνοδεύουν το έκζεμα και όχι μόνο. Το ελαιόλαδο μπορεί να βοηθήσει και στην επανόρθωση της επιδερμίδας, εμποδίζοντας την εμφάνιση ρυτίδων ή καφέ «λεκέδων» στο πρόσωπο. Βάλτε ένα κουταλάκι του γλυκού ελαιόλαδο σε ένα κομμάτι βαμβάκι και τρίψτε ελαφρά το επίμαχο σημείο.

Αρτηριακή πίεση: Η «κλασσική» συνταγή

Το ότι η μουσική μας χαλαρώνει το γνωρίζουμε, όμως σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποιήθηκε στο Πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας το 2008 ακόμα και μισή ώρα κλασικής μουσικής κάθε μέρα μπορεί να «ρίξει» την υψηλή πίεση.

Οι ερευνητές βρήκαν ότι άνθρωποι που είχαν υπέρταση, κατάφερναν να μειώνουν την πίεση ακούγοντας κλασική ή ethnic μουσική για περίπου τριάντα λεπτά την ημέρα για ένα μήνα, ενώ διαπίστωσαν πως τα άτομα που ακολουθούσαν παράλληλα και φαρμακευτική αγωγή για την πίεση, την έριξαν ακόμα περισσότερο ακούγοντας απαλή μουσική και αναπνέοντας αργά. Η συστολική τους πίεση έπεσε κατά 3,2 μονάδες σε μία εβδομάδα, ενώ ένα μήνα μετά είχε μειωθεί κατά 4,4. Σε πιο πρόσφατη έρευνα επιστημόνων του Πανεπιστημίου της Παβίας, φάνηκε πως οι… όπερες (και ειδικά αυτές του Βέρντι) κάνουν καλό στη καρδιά, χαμηλώνουν την πίεση του αίματος και μπορούν να βοηθήσουν στην αποκατάσταση ασθενών με εγκεφαλικά και εμφράγματα.
 
Μυρμηγκιές: Μονώστε τις

Ναι, καλά διαβάσατε. Σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε το 2002 και δημοσιεύτηκε στο Archives of Pediatrics and Adolescent Medicine, μια ομάδα γιατρών συνέκρινε την μέθοδο της… μονωτικής ταινίας με αυτή της κρυοπηξίας στην αντιμετώπιση των μυρμηγκιών. Μετά από δύο μήνες καθημερινής κάλυψής τους με μονωτική ταινία και κάνοντας απολέπιση με ειδική ελαφρόπετρα μια φορά την εβδομάδα το 85 τοις εκατό των μυρμηγκιών στους ασθενείς είχαν εξαφανιστεί. Αντίθετα, η κρυοπηξία αντιμετώπισε αποτελεσματικά μόνο το 60 τοις εκατό. Ο λόγος για τον οποίο συνέβη αυτό δεν ήταν σαφής. «Πιθανώς να υπάρχει κάποιο χημικό στην μονωτική ταινία που εξουδετερώνει τις μυρμηγκιές ή αν απλά καταστρέφονται από ‘ασφυξία’», λέει ο δερματολόγος Robin Blum και προσθέτει: «Είναι πολύ πιθανό η ταινία να προκαλεί ερεθισμό στο δέρμα, με αποτέλεσμα να διεγείρει τα ανοσοποιητικά κύτταρα του σώματός μας και να τα κάνει να επιτίθενται στην μυρμηγκιά».