Κρυολόγημα: Κόφτε (του) τον βήχα

Δύο φορές τον χρόνο θα προσβληθεί ο μέσος ενήλικας από το κοινό κρυολόγημα, σύμφωνα με μελέτες. Αυτά είναι τα κακά νέα. Τα καλά νέα, τώρα, είναι πως υπάρχουν τρόποι να το αποφύγουμε και να το αντιμετωπίσουμε ώστε να περάσουν όσο το δυνατόν πιο «αναίμακτα» οι ώρες στο κρεβάτι του κρυολογήματος. Τα ακόμα καλύτερα νέα είναι πως, στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων, το άγχος μας να το καταπολεμήσουμε και να συνέλθουμε όσο το δυνατόν συντομότερα είναι πολύ σοβαρότερο από το ίδιο το κρυολόγημα. Καλέστε στο σπίτι τον καλύτερο μάγειρα κοτόσουπας που γνωρίζετε, κουκουλωθείτε στο κρεβάτι, διαβάστε τις συμβουλές της ειδικού που ακολουθούν και θυμηθείτε: κρυολόγημα είναι, θα περάσει.

Είναι γρίπη ή κρυολόγημα;

Πολλές φορές συγχέουμε το απλό κρυολόγημα με την γρίπη, η οποία προκαλείται από τον λεγόμενο ιό της γρίπης και είναι περισσότερο «σοβαρή», κυρίως με την έννοια ότι μας ταλαιπωρεί περισσότερο. Πώς μπορούμε να ξεχωρίσουμε περί τίνος εκ των δύο πρόκειται, ώστε να λάβουμε τα κατάλληλα μέτρα; «Υπάρχει σημαντική αλληλοεπικάλυψη στην συμπτωματολογία σε αρκετές περιπτώσεις. Ορισμένες φορές, μόνο η ιατρική εξέταση μπορεί να θέσει την διάγνωση» εξηγεί η κ. Αναστασία Μοσχοβάκη, ειδική παθολόγος. «Συνηθέστερα, πάντως, στην τυπική περίπτωση της γρίπης χωρίς επιπλοκές, συγκριτικά με το απλό κρυολόγημα, ο πυρετός εμφανίζει ταχύτερη άνοδο το πρώτο 24ωρο των συμπτωμάτων ενώ συνοδεύεται συνηθέστερα από διάχυτα συστηματικά συμπτώματα, όπως πόνους στα κόκκαλα και στο σώμα, ατονία, κακουχία και η διάρκεια δεν υπερβαίνει το τετραήμερο».

Πώς θα το αποφύγω;

Πέραν των γνωστών, συνηθισμένων συμβουλών περί πρόληψης –πλένουμε τακτικά τα χέρια μας, αποφεύγουμε να αγγίζουμε τα μάτια, τη μύτη και το στόμα μας, αποφεύγουμε χώρους με συνωστισμό κατά τις περιόδους έξαρσης των ιών, αερίζουμε τακτικά τους χώρους όπου βρισκόμαστε– υπάρχουν ορισμένα ακόμα προληπτικά μέτρα που θα μας βοηθήσουν να «τη γλιτώσουμε». Η κ. Μοσχοβάκη εξηγεί:

«Η σωστή ετήσια ιατρική παθολογική εξέταση, κατά την διάρκεια της οποίας γίνεται άμεσος εντοπισμός ομάδων υψηλού κινδύνου και θεραπεία παθολογικών καταστάσεων και νοσημάτων που αλλοιώνουν την σωστή άμυνα και πολλές φορές δεν έχουν συμπτώματα (π.χ. αύξηση του σακχάρου, νεφρική ανεπάρκεια, ηπατική ανεπάρκεια). Κατά την παθολογική εξέταση γίνεται επίσης εξατομικευμένη εφαρμογή ορισμένων ενισχυτικών εμβολίων τόνωσης του ανοσοποιητικού συστήματος σε ομάδες υψηλού κινδύνου για σοβαρές επιπλοκές.

«Επίσης, η εφαρμογή σωστών συνηθειών καθημερινότητας που τονώνουν το αμυντικό σύστημα και που στα υγιή άτομα περιλαμβάνουν διατροφή πλούσια σε φρούτα, όσπρια, λαχανικά, γαλακτοκομικά προϊόντα χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά, άσκηση, αποφυγή παθητικού και ενεργητικού καπνίσματος, διατήρηση φυσιολογικού βάρους, επαρκής ύπνος, αποφυγή ψυχολογικών επιβαρύνσεων, αποφυγή άσκοπης λήψης φαρμάκων. Το αυξημένο στρες, επίσης, σύμφωνα με μελέτες μειώνει την αντίσταση του οργανισμού έναντι των παθογόνων του κοινού κρυολογήματος. Στην περίπτωση πασχόντων από χρόνια νοσήματα, απαιτείται εφαρμογή ειδικών ενδεικνυόμενων διατροφικών προγραμμάτων ανάλογα με το είδος της χρόνιας πάθησης».

Κι αν κολλήσω τελικά;

Ζεστή κοτόσουπα, πορτοκαλάδες, τσαγάκι, ξεκούραση, χουχουλιάρικες κουβέρτες και μια στοίβα βιβλία δίπλα στο κρεβάτι –προαιρετικά, και αν δεν ζαλίζεστε με το διάβασμα. Η κ. Μοσχοβάκη μας επιβεβαιώνει ότι το κρυολόγημα θα μας αφήσει στην ησυχία μας μόλις «κάνει τον κύκλο του» που λέγαν’ και οι γιαγιάδες μας, και συμβουλεύει να μην πέσουμε στην παγίδα της υπερβολικής κατανάλωσης φαρμάκων (βλέπε παρακάτω): «Σε περίπτωση που προσβληθείτε από κοινό κρυολόγημα συνιστάται η επαρκής πρόσληψη υγρών, η καλή διατροφή, ο επαρκής ύπνος, η αποφυγή stress. H σούπα, το τσάι, ο φρέσκος χυμός είναι καλές διατροφικές επιλογές. Ορισμένα τοπικά αποσυμφορητικά και απλά φάρμακα τόνωσης του ανοσοποιητικού βοηθούν σε περιπτώσεις με έντονα συμπτώματα. Άμεση ιατρική εξέταση συνιστάται στην περίπτωση έντονων συμπτωμάτων, ηλικιωμένων, βρεφών και γενικότερα ομάδων υψηλού κινδύνου, παρατεινόμενων πάνω από πενθήμερο συμπτωμάτων, υψηλού πυρετού, δύσπνοιας και εξανθημάτων».

Προς αποφυγήν: Τα “don’ts” του κρυολογήματος

Αφήστε κάτω την αντιβίωση! Η υπερκατανάλωση φαρμάκων είναι πολύ πιο επικίνδυνη από το απλό κρυωματάκι που θα σας κρατήσει δυο μέρες μακριά από το γραφείο σας –και, σε ότι αφορά την Ελλάδα του 21ου αιώνα, εξελίσσεται πραγματικά σε μάστιγα. «Συχνά ο Έλληνας ασθενής αγοράζει αντιβιοτικά με βάση παλιές συνταγές και παρακάμπτοντας την ιατρική εξέταση. Άλλες φορές, χρησιμοποιεί το αντιβιοτικό με βάση τις ιατρικές οδηγίες στην αρχή της λοίμωξης και μετά μόλις νοιώσει καλύτερα, παύει να τις ακολουθεί.

«Άλλες φορές, νομίζει ότι το αντιβιοτικό είναι πανάκεια και πάει στον γιατρό πιέζοντάς τον να συνταγογραφήσει αντιβιοτικό. Όμως τα αντιβιοτικά δεν έχουν δράση στις ιογενείς λοιμώξεις και μάλιστα η κατάχρηση αντιβιοτικών, η χρησιμοποίηση λάθος αντιβιοτικών και η πλημμελής χορήγηση (όταν επιβάλλεται η χρήση τους), είναι πρακτικές που οδηγούν σε ανθεκτικά μικρόβια και επικίνδυνες λοιμώξεις» εξηγεί η κ. Μοσχοβάκη.

«Τα τοπικά αποσυμφορητικά χρησιμοποιούνται επίσης ευρύτατα χωρίς συνταγή ιατρού και μάλιστα συχνά μετά από επιρροή διαφημίσεων φαρμακευτικών εταιρειών» συνεχίζει. «Η κατάχρηση τοπικών αποσυμφορητικών οδηγεί σε χρόνια φαρμακευτική ρινίτιδα, κακή οξυγόνωση και επικίνδυνες επιμολύνσεις».

Συνετοί συμβουλεύει να είμαστε και με τα παντός είδους αντιβηχικά: «Πολλά αντιβηχικά, που προκαλούν καταστολή του βήχα, αγοράζονται αφειδώς από φαρμακεία. Όμως κατά την φυσική εξέλιξη της λοίμωξης, η καταστολή του βήχα δεν είναι επιθυμητή σε περιπτώσεις στις οποίες υπάρχει κίνδυνος κατακράτησης εκκρίσεων και κακής παροχέτευσης. Στις περιπτώσεις αυτές η καταστολή του βήχα, μπορεί να οδηγήσει σε επέκταση της λοίμωξης και εμφάνιση σοβαρών επιπλοκών».

Τέλος, η κ. Μοσχοβάκη συμβουλεύει να αποφεύγουμε την παθητική ή ενεργητική έκθεση σε καπνό όταν είμαστε κρυωμένοι, καθότι οι τοξικές ουσίες που περιέχει αλλοιώνουν σημαντικά την άμυνα του αναπνευστικού επιθηλίου και την συστηματική άμυνα του σώματος.

Επιμέλεια: Ηρώ Κουνάδη