Βλαστοκύτταρα: Ναι ή όχι στην κεδροσκοπική χρήση;

Παράνομη σκέφτεται να καταστήσει η Ε.Ε. την κατοχύρωση ευρεσιτεχνίας και άρα την κερδοσκοπική χρήση οποιασδήποτε ιατρικής έρευνας με βλαστοκύτταρα. Ωστόσο, ομάδα επιστημόνων θεωρεί αυτή την προοπτική καταστροφική για τις θεραπείες του μέλλοντος. Και οι δύο απόψεις στηρίζονται σε «δυνατά» επιχειρήματα. Ποια πιστεύετε ότι πρέπει να είναι η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου;

Τα βλαστοκύτταρα αποτελούν το «μαγικό ελιξίριο» της ιατρικής έρευνας, αφού έχουν την ικανότητα να μετατρέπονται σε οποιονδήποτε ιστό του σώματος. Η χρήση βλαστοκυττάρων για τη θεραπεία ενός μεγάλου εύρους ασθενειών μέσω αντικατάστασης των άρρωστων κυττάρων με υγιή, συναντά την ενθουσιώδη υποδοχή πολλών επιστημόνων. Ύστερα από μια δεκαετία ερευνών, οι πρώτες κλινικές δοκιμές στις ΗΠΑ είναι έτοιμες να ξεκινήσουν.

Στη δικαστική διαμάχη που κίνησε αρχικά η Greenpeace Γερμανίας, ο Γενικός Συνήγορος υποστηρίζει ότι θα έπρεπε να τεθεί εκτός νόμου η κατοχύρωση ευρεσιτεχνίας ύστερα από έρευνες που μεταξύ άλλων προϋποθέτουν τη χρήση εμβρύων.

Από την άλλη, οι επιστήμονες που ασχολούνται με τη βιοϊατρική, σε επιστολή τους στο περιοδικό Nature, εκφράζουν τη «βαθιά ανησυχία» για το ενδεχόμενο μιας απόφασης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου που θα απαγορεύει τις πατέντες. Εξηγούν ότι αν οι πιθανές ανακαλύψεις δεν προστατεύονται με πνευματικά δικαιώματα, η βιομηχανία δεν θα έχει κανένα κίνητρο να επενδύσει στον τομέα τους.

Μεταξύ αυτών που υπογράφουν την επιστολή είναι ο καθηγητής Austin Smith από το Wellcome Trust Centre for Stem Cell Research του Κέημπριτζ. «Θα ήταν καταστροφικό αν το δικαστήριο ακολουθήσει τη γνωμοδότηση [του Γενικού Συνήγορου]. Θα θέσει σε απειλή το μέλλον της βιοϊατρικής έρευνας στην Ευρώπη και ορισμένα από τα προγράμματα θα καταρρεύσουν. Επιπλέον θα στείλει το μήνυμα ότι οι επιστήμονες εμπλέκονται σε ανήθικες δραστηριότητες, κάτι πολύ αρνητικό για την κοινότητά μας που θα διέβρωνε τη δημόσια εμπιστοσύνη σε αυτό που κάνουμε». Ο καθηγητής Smith διευκρίνισε ακόμη ότι αυτή τη στιγμή υπάρχουν περισσότερες από 100 γραμμές βλαστοκυττάρων (πολλαπλασιαζόμενα σύνολα γενετικώς ταυτόσημων κυττάρων) τα οποία μπορούν να διατηρηθούν επ’ άπειρον, επομένως είναι άστοχη η ανησυχία για την εμπορευματοποίηση του ανθρώπινου εμβρύου.

Ο καθηγητής Pete Coffey, επικεφαλής του «London Project to Cure Blindness», πρόσθεσε ότι υπάρχει «ηθική ανάγκη για τη θεραπεία της ασθένειας» και ότι αν εφαρμοστεί η απαγόρευση πατέντας, η Ευρώπη θα χάσει την ηγετική θέση της στον συγκεκριμένο ερευνητικό τομέα. Η ομάδα του ελπίζει να ξεκινήσει τον επόμενο χρόνο κλινικές δοκιμές για τη θεραπεία με τη χρήση βλαστοκυττάρων μιας μορφής τυφλότητας.

Πάντως, ο σύμβουλος της Greenpeace, Dr Christoph Then, κατέστησε σαφές ότι η οργάνωση δεν εναντιώνεται στην έρευνα με βλαστοκύτταρα: «Δεν πιστεύουμε ότι η γνώμη του Γενικού Συνήγορου είναι τόσο ξεκάθαρη. Η αρχική μας πρόθεση ήταν να αποσαφηνίσουμε τον νόμο για τις πατέντες, ειδικά σχετικά με τη βιομηχανική χρήση εμβρύων».

Η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου αναμένεται σε λίγους μήνες.

Πηγή: BBC