Οι πιο συχνοί τραυματισμοί στο γυμναστήριο

του Νικόλα Γεωργιακώδη

Το γυμναστήριο αποτελεί εξαιρετική επιλογή για κάποιον που έχει βάλει στόχο να «κάψει» θερμίδες, να δυναμώσει και να αναπτυχθεί μυϊκά. Τα οφέλη από την άσκηση με αντιστάσεις (βάρη, μηχανήματα κτλ.) είναι πολλαπλά και έχουμε αναφερθεί σε αυτά σε δεκάδες άρθρα.

Όμως η άσκηση στο γυμναστήριο – όπως και κάθε αθλητική δραστηριότητα άλλωστε – εγκυμονεί κινδύνους για το σώμα μας εφ’ όσον δε γίνεται σωστά. Οι κίνδυνοι αυτοί μεταφράζονται σε τραυματισμούς, οι οποίοι ανάλογα με τον βαθμό τους μπορούν να μας ταλαιπωρήσουν από κάποιες εβδομάδες, μέχρι και μήνες.

Γιατί τραυματιζόμαστε;

«Οι τραυματισμοί στο γυμναστήριο μπορεί να συμβούν είτε ξαφνικά κατά τη διάρκεια μιας προσπάθειας, ή αθροιστικά σε βάθος χρόνου. Συνήθως τα αίτια είναι ο συνδυασμός πολλών παραγόντων, όπως η φυσική κατάσταση του αθλουμένου, η εμπειρία του, το αν είναι αρχάριος ή όχι, η άσκηση που επιλέχθηκε, η τεχνική με την οποία εκτελέστηκε η άσκηση, η ταχύτητα και ανατομικές ιδιομορφίες που έχει ο αθλούμενος και δε γνωρίζει. Επίσης, η έλλειψη σωστής καθοδήγησης και προθέρμανσης, η απότομη αύξηση του βαθμού δυσκολίας μιας άσκησης και η γρήγορη ένταξη σε πλήρες προπονητικό πρόγραμμα μετά από κάποιο τραυματισμό», αναφέρει σχετικά ο κ. Κώστας Σακελλαρίου, Φυσικοθεραπευτής, εξειδικευμένος στο manual therapy.

Για να προκληθεί κάκωση ή πόνος, συνήθως συνυπάρχουν ταυτόχρονα πολλοί από τους προαναφερθέντες παράγοντες σε διαφορετικό συνδυασμό κάθε φορά. Παρ’ όλα αυτά, όπως τονίζει ο κ. Σακελλαρίου δε θα πρέπει να γενικεύουμε χαρακτηρίζοντας συγκεκριμένες ασκήσεις «καλές» ή «κακές».

«Κάποιες ασκήσεις είναι κατάλληλες για κάποιους ανθρώπους και τελείως ακατάλληλες για άλλους, ή σε κάποια φάση της προπονητικής τους πορείας είναι ακατάλληλες για κάποιους αλλά με την πρόοδο της προπόνησης γίνονται κατάλληλες για τον ίδιο αθλούμενο», λέει ο ίδιος.

Οι πιο συχνοί τραυματισμοί και οι ασκήσεις που τους προκαλούν

Θεωρώντας ότι γίνεται σωστό ζέσταμα, και εξαιρώντας τραυματισμούς από πτώσεις ή άλλα ατυχήματα, ο κ. Σακελλαρίου εφιστά την προσοχή μας σε μερικούς από τους πιο συχνούς τραυματισμούς που μπορούν να προκληθούν στο γυμναστήριο, σε ποιες ασκήσεις οφείλονται και πώς μπορούμε να τους αντιμετωπίσουμε ή να τους προλάβουμε.

* Απαγωγή ώμου για Δελτοειδή

Κλασική διάγνωση: Τενοντίτιδα Στροφικού πετάλου (Υπερακανθίου).
Αίτιο: Η τενοντοπάθεια (όπως είναι η ο σωστότερος όρος), είναι το αποτέλεσμα και όχι το αίτιο. Συνήθως υπάρχει συνδυασμός κακού μυϊκού ελέγχου της ωμοπλάτης και δυσανάλογης αύξησης της επιβάρυνσης (κιλά)
Στόχος θεραπείας: Αποκατάσταση του σωστού μυϊκού ελέγχου της ωμοπλάτης με ασκήσεις για τον Πρόσθιο Οδοντωτό, τον Κάτω Τραπεζοειδή και της νευρομυϊκής συνεργασίας με ασκήσεις ιδιοδεκτικότητας (δείτε μερικές εδώ). Επίσης εάν αρχικά ο πόνος είναι πολύ έντονος και δυσβάσταχτος, πλήρης αποχή από τις ασκήσεις που τον προκαλούν, λήψη φαρμάκων και ανάπαυση και στη φάση της αποκατάστασης σταδιακή επανένταξη με μειωμένο φορτίο που μπορεί να είναι ακόμη και πολύ κάτω από το 50% του φορτίου που άντεχε ο μυς προ του τραυματισμού.

* Ροκανίσματα κοιλιακών

Κλασικό σύμπτωμα: Πιάσιμο στον αυχένα και το πρόσθιο τμήμα του τραχήλου
Αίτιο: Κακή τεχνική
Στόχος θεραπείας: Σωστή εκτέλεση της άσκησης, με έμφαση στο σωστό ρυθμό , τη σωστή εντολή σύσπασης μόνο των κοιλιακών μυών με σταδιακά αυξανόμενη ένταση και όχι απότομα. Όχι πολλές επαναλήψεις στην αρχή αλλά αυστηρότητα στην επιλεκτική επιστράτευση μόνο των κοιλιακών εις βάρος των πολλών και γρήγορων επαναλήψεων ειδικά σε αρχαρίους,. Επίσης, προσοχή στον καλό έλεγχο και τη διατήρηση του αυχένα σε ουδέτερη θέση χωρίς διακυμάνσεις στην ταχύτητα κατά την εκτέλεση της άσκησης.

* Κάμψεις Δικεφάλων με μπάρα

Κλασικό σύμπτωμα: Πόνος στη μέση και ίσως και τον αυχένα και, αν το βάρος είναι υπερβολικό, ακόμη και πιθανή συνεισφορά στην πρόκληση τενοντοπάθειας Δικεφάλου.
Αίτιο: Κακή τεχνική συνήθως σε συνδυασμό απότομης αύξησης του βάρους στη μπάρα, δυσανάλογου με τη φυσική κατάσταση και αντοχή του αθλουμένου.
Στόχος θεραπείας: Αντιμετωπίζουμε τη συμπτωματική περιοχή ανάλογα με την ευερεθιστότητα και τη σοβαρότητα του προβλήματος και δίνουμε έμφαση στη σωστή εκτέλεση της άσκησης, με έμφαση στο σωστό ρυθμό, τον καλό έλεγχο και τη διατήρηση του σώματος σε ουδέτερη θέση χωρίς διακυμάνσεις στην ταχύτητα κατά την εκτέλεση της άσκησης.

* Κωπηλατική με το ένα χέρι

Κλασικό σύμπτωμα: Πιάσιμο στον αυχένα, πόνος στη μέση και τον καρπό (αν κάνει και κάμψη καρπού κατά την εκτέλεση της άσκησης όπως φαίνεται στη φωτογραφία).
Αίτιο: Κακή τεχνική σε συνδυασμό με απότομη αύξηση του βάρους στον αλτήρα. Η Οσφυϊκή μοίρα (η μέση μας) είναι πολύ πιο επιρρεπής σε τραυματισμούς όταν φορτίζεται σε θέση κάμψης και στροφής.
Στόχος θεραπείας: Σωστή εκτέλεση της άσκησης, με έμφαση στο σωστό ρυθμό, τον καλό έλεγχο και τη διατήρηση της λόρδωσης, την αποφυγή κάμψης καρπού την ώρα που κάνουμε την άσκηση. Σημαντικό είναι να τονιστεί ότι η άσκηση γίνεται για να γυμναστεί ο Πλατύς Ραχιαίος μυς και όχι ο Δικέφαλος, οπότε είναι σημαντικό να δίνεται έμφαση στην κίνηση της ωμοπλάτης.

* Οριζόντια απαγωγή ώμων με τροχαλία ή λαβές

Κλασικό σύμπτωμα: Πόνος στον ώμο, τον αυχένα ,αλλά και επικονδυλαλγία.
Αίτιο: Ο συνδυασμός τη θέσης των βραχιόνων που είναι σε απαγωγή και η έξω στροφή στη θέση αυτή, αυξάνουν το ρίσκο υπακρωμιακής τριβής στον τένοντα του στροφικού πετάλου. Η θέση αυτή των βραχιόνων από μόνη της περιορίζει σημαντικά την έξω στροφή, οπότε αν προστεθεί και η αντίσταση αυξάνονται οι πιθανότητες ανάπτυξης παθολογίας (κυρίως τενοντοπάθειας του στροφικού πετάλου των έξω στροφέων του ώμου). Επιπρόσθετα, αν αυξηθούν τα κιλά δυσανάλογα, φορτίζεται και η αυχενική μοίρα και ίσως προκληθεί πόνος. Τέλος, όταν ο αθλούμενος δεν κρατά τους καρπούς του σε μέση θέση αλλά σε κάμψη, επιβαρύνει πολύ τον εκτατικό μηχανισμό του καρπού δηλαδή τους εκτείνοντες μύες και τις αντίστοιχες τενόντιες προσφύσεις τους , αυξάνοντας την καταπόνηση σε συνδυασμό με τις πιθανότητες να προκαλέσει Επικονδυλαλγία.
Στόχος θεραπείας: Ίσως να είναι μια από τις λίγες ασκήσεις που δε θα προτείναμε αν ο αθλούμενος θέλει να γυμνάσει τους έξω στροφείς του ώμου, διότι μπορεί να το κάνει με καλύτερο τρόπο και άλλη άσκηση. Εάν θέλει να γυμνάσει πλάτη, τότε καλό είναι ο βραχίονας και το αντιβράχιό του να είναι στην ίδια ευθεία με την πορεία του καλωδίου και ελαφρά χαμηλότερα από το ύψος των ώμων. Έμφαση πρέπει να δοθεί στην κίνηση απαγωγής και προσαγωγής των ωμοπλατών.