Μαύρισμα και διατροφή: Καρότα στον ήλιο

Κάτι έχετε ακούσει για καρότα, που κάπως αλληλεπιδρούν με τη μελανίνη, αλλά οι γνώσεις σας εξαντλούνται κάπου εκεί. Είναι και ο καρκίνος του δέρματος το θέμα των ημερών, όλο και περισσότερο τα τελευταία χρόνια, οπότε δεν τολμάτε να θίξετε το θέμα του μαυρίσματος, μην και βρεθείτε να ακούτε ανατριχιαστικές διηγήσεις και νουθεσίες για τους κινδύνους του ήλιου. Σε καμία περίπτωση, βέβαια, δεν υπονοούμε ότι αυτές οι τελευταίες δεν είναι σωστές, και δεν πρέπει να προσέχετε πολύ τις ώρες, την διάρκεια και την προστασία κατά την έκθεσή σας στον ήλιο. Αυτό, όμως, δε σημαίνει ότι χρειάζεται να φτάνουμε στο άλλο άκρο, να περνάμε όλο το καλοκαίρι στη σκιά και να απαρνιόμαστε εξολοκλήρου το μαύρισμα που κάποτε ήταν ένας από τους λόγους για τους οποίους ανυπομονούσαμε να έρθει ο Ιούλιος.

Το «κόλπο» είναι να μαυρίσετε σωστά, ήτοι σταδιακά, χωρίς να τηγανιστείτε στο baby oil περνώντας την πρώτη μέρα των διακοπών σας επάνω στην πετσέτα. Με σύμμαχο την σωστή διατροφή, μισή ώρα ηλιοθεραπείας την ημέρα αρκεί για να αποκτήσετε το ομοιόμορφο, σοκολατί μαύρισμα που ονειρεύεστε. Ο Δημήτρης Πέτσιος, κλινικός διαιτολόγος-διατροφολόγος συμβουλεύει:

Κατ’ αρχάς, προσοχή

Θα πρέπει να γνωρίζετε πως ο ήλιος δυστυχώς δεν είναι πια άκακος και η μακρά έκθεση στις ακτίνες του κρύβει αρκετές παγίδες (αύξηση ‘οξειδωτικών’ ελεύθερων ριζών στο σώμα) όπως διατείνονται οι δερματολόγοι και οι άλλοι ειδικοί υγείας. Έτσι, πέρα από την αύξηση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του δέρματος, στο βωμό της ‘χρυσαφένιας επιδερμίδας’ συναντούμε πολλές φορές δερματοπάθειες, ηλιακά εγκαύματα, ξηρότητα δέρματος και αφυδάτωση (ακόμα και στο σύνολο του οργανισμού), μέχρι και διαταραχές στο κεντρικό νευρικό σύστημα (ηλίαση) και άλλα…

Διατροφή υγιής, δέρμα υγιές

Αυτό που αγνοούν πολλοί είναι ότι βάσει πρόσφατων ερευνών, με μια σχετικά συχνή αλλά βραχεία έκθεση στον ήλιο και με την αρωγή της συστηματικής κατανάλωσης συγκεκριμένων τροφίμων, μπορούμε να πετύχουμε το πολυπόθητο, όμορφο μαύρισμα με τον πιο υγιεινό τρόπο, σε λιγότερο από ένα μήνα. Πώς; Προσθέτοντας στο καθημερινό μας μενού πληθώρα φρούτων, λαχανικών και άλλων τροφίμων που μας βοηθούν να πιάσουμε με ένα σμπάρο… πολλά τρυγόνια.

Βλέπετε, η διατροφή παίζει σημαντικό ρόλο στο μαύρισμα, στην αντηλιακή (αντιοξειδωτική) προστασία, στην ενυδάτωση του σώματος και της επιδερμίδας, στην ανάπλαση του δέρματος και τη διατήρηση της σφριγηλότητάς του, στη γρηγορότερη επούλωση των εγκαυμάτων και σε πολλές ακόμα φυσιολογικές μεταβολικές και μη διεργασίες του μεγαλύτερου οργάνου-ιστού του σώματος μας, του δέρματος.

Έξυπνο μαύρισμα

Άλλωστε, το μαύρισμα αποτελεί μία φυσιολογική αμυντική λειτουργία του σώματός μας, αφού υπό την επίδραση του ήλιου, τα μελανοκύτταρα της επιδερμίδας εκκρίνουν τη μελανίνη για να μας προστατεύσει από την υπεριώδη ακτινοβολία, σκουραίνοντας παράλληλα και το χρώμα του δέρματός μας.

Εκτός από το χαλκό (όπου διεγείρει τη λειτουργία του ενζύμου τυροσινάση, με τη βοήθεια της οποίας παράγεται η μελανίνη και ανευρίσκεται στα μανιτάρια, το συκώτι, τα θαλασσινά, τα καρύδια και τα σταφύλια), δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία για να επιβεβαιώσουμε ότι συγκεκριμένες τροφές διεγείρουν την παραγωγή μελανίνης. Από την άλλη όμως, διάφορα αντιοξειδωτικά, όπως τα καροτενοειδή, το λυκοπένιο, η λουτείνη και άλλα, ευθύνονται σε μικρό, έστω, βαθμό για το σκουρόχρωμο της επιδερμίδας μας. Οι ουσίες αυτές (χρωστικές), πέρα από την ωφέλιμη αντιοξειδωτική προστασία, εναποτίθενται κάτω από την επιδερμίδα και σε υψηλές συγκεντρώσεις μπορούν να επηρεάσουν και το χρώμα του δέρματος.

Αν θέλουμε λοιπόν να δούμε τα συστατικά αυτά και τα τρόφιμα στα οποία εμπεριέχονται πιο αναλυτικά:

Καροτενοειδή: Τα καροτενοειδή, υπάρχουν κατά βάση σε πορτοκαλο-κίτρινα φρούτα και λαχανικά (και πράσινα φυλλώδη), όπως το καρότο (καροτένια), η ντομάτα (λυκοπένιο), τα βερίκοκα και τα ροδάκινα, το καρπούζι και το πεπόνι, το μάνγκο, οι πιπεριές, οι κολοκύθες, το μπρόκολο και το σπανάκι. Μάλιστα φαίνεται ότι τα καροτενοειδή προστατεύουν το δέρμα από τους διάφορους ερεθισμούς και τις πανάδες.

Βιταμίνη Α: Η βιταμίνη Α (τα β-καροτένια των παραπάνω τροφίμων μετατρέπονται σε βιταμίνη Α στον οργανισμό) μεταξύ άλλων φαίνεται να ευνοεί την ελαστικότητα του δέρματος, ενώ η έλλειψή της προκαλεί ξηροδερμία κι ευερέθιστο δέρμα. Εκτός από τα παραπάνω λοιπόν, αναζητήστε πλούσιες ποσότητες βιταμίνης Α σε ζωικά τρόφιμα, όπως τα ψάρια, το συκώτι, τα τυριά κι ο κρόκος του αυγού.

Βιταμίνη Ε: Απαραίτητη για ένα υγειές μαύρισμα μιας και η έλλειψή της προκαλεί αφυδάτωση και ξηρότητα, ευνοεί την εμφάνιση ραγάδων και αυξάνει τον κίνδυνο για καρκίνο του δέρματος. Τέλος προστατεύει από την πρόωρη γήρανση του δέρματος Καλύψτε έτσι την πρόσληψή της καταναλώνοντας συχνά σολομό, ελαιόλαδο και αμύγδαλα.

Βιταμίνη C: Εκτός του ότι εμποδίζει την ανάπτυξη των ελεύθερων ριζών που σχηματίζονται από την υπεριώδη ακτινοβολία, συμβάλλει στη διατήρηση της σφριγηλότητας και της επιδερμίδας και συντελεί στη γρήγορη επούλωση των εγκαυμάτων από τον ήλιο. Ακόμα, δρα πιο αποτελεσματικά όταν συνδυάζεται με τη βιταμίνη Ε (και το χαλκό). Βρίσκεται δε σε στις φράουλες, τα πεπόνια, τις ντομάτες, τις πιπεριές, και στα λεμόνια, στο μπρόκολο και στο σπανάκι.

Και επίσης…

Τέλος, άσπονδοι σύμμαχοι στην προστασία από τον ήλιο και το υγιές μαύρισμα είναι ο ψευδάργυρος και το σελήνιο , τα οποία ωφελούν το κολλαγόνο και την ελαστίνη του δέρματος, μειώνοντας παράλληλα την καταστροφική επίδραση της υπεριώδους ακτινοβολίας στο δέρμα. Καταναλώστε λοιπόν γαρίδες, μύδια, χταπόδι και καρύδια. Με την ίδια λογική εξαιρετικά ωφέλιμα θεωρούνται τα ω-3 λιπαρά οξέα των ψαριών.

Πηγή: Iatronet.gr
Επιμέλεια: Ηρώ Κουνάδη