Xombli: Το ελληνικό design πάει παντού

της Ηρώς Κουνάδη

«Το ελληνικό design στα καλύτερά του». Έτσι μας συστήνεται ένα από τα ομορφότερα e-shops που είδαμε τον τελευταίο καιρό. Το Xombli, όμως, δεν είναι ένα συνηθισμένο e-shop. Στα ηλεκτρονικά του ράφια θα βρείτε αυστηρά και μόνο χειροποίητα αντικείμενα, τόσο χρηστικά όσο και διακοσμητικά, φτιαγμένα αποκλειστικά από Έλληνες δημιουργούς. Σας κινήσαμε την περιέργεια; Περιμένετε μέχρι να μάθετε και τα υπόλοιπα.

Δημιουργία δύο φίλων, του Φοίβου Σακαλή και του Νικόλα Γιατρομανωλάκη που αποφάσισαν, κρίσης δοθείσης, να ασχοληθούν με το ηλεκτρονικό εμπόριο, μεταπηδώντας από τον κλάδο της επικοινωνίας σε αυτόν του… επιχειρείν. «Σκεφτήκαμε ότι το ελληνικό design δεν είναι αρκετά προβεβλημένο στο εξωτερικό», εξηγεί ο Φοίβος Σακαλής (φωτό, δεξιά). «Δεν υπήρχε, και δεν υπάρχει ακόμα μέχρι σήμερα άλλο e-shop με αμιγώς ελληνικά αντικείμενα. Όλα τα e-shops προσπαθούσαν να φέρουν προϊόντα από το εξωτερικό στην ελληνική αγορά, και όχι το ανάποδο».

Τα πρώτα βήματα

Τον περασμένο Δεκέμβριο, λοιπόν, μετά από πυρετώδεις προετοιμασίες που διήρκεσαν περίπου δέκα μήνες, το ελληνικό design απέκτησε την δική του γωνιά στον αχανή παγκόσμιο ιστό. Ένα από τα πρώτα πράγματα που εντυπωσιάζουν τον νεοφερμένο επισκέπτη στο site είναι οι καθαρές του γραμμές, ο εύχρηστος και ταυτόχρονα όμορφος σχεδιασμός, και ο έξυπνος συνδυασμός των χρωμάτων, του μπλε και του λευκού, ο οποίος παραπέμπει ευθέως στην ελληνική του ταυτότητα, χωρίς να είναι κραυγαλέος –για την ακρίβεια, με την πρώτη ματιά ίσως και να μην τον προσέξεις, αν δεν έχεις έρθει «διαβασμένος». Αυτός ήταν και ο στόχος των δημιουργών του: το Xombli να αποπνέει ελληνικότητα, χωρίς όμως να είναι φολκλόρ.

Η γλώσσα είναι προεπιλεγμένη στα αγγλικά (μπορείτε βέβαια να την αλλάξετε, από το μενού πάνω αριστερά) ακριβώς επειδή πρωταρχικός του στόχος είναι να συστήσει το ελληνικό design στο εξωτερικό. «Βρισκόμαστε εν μέσω συζητήσεων για να ξεκινήσουμε το λανσάρισμα στο εξωτερικό, σε συνεργασία με διαφημιστική εταιρεία. Δουλεύουμε παράλληλα και με τα social media, επικοινωνούμε και οι ίδιοι με bloggers του εξωτερικού» λέει ο κ. Σακαλής.



Τι θα βρω στα ράφια του;

Όμορφα, χρηστικά, πρωτότυπα, ακόμα και αστεία αντικείμενα, που φέρουν την υπογραφή νέων και παλαιότερων ταλαντούχων ελλήνων σχεδιαστών και έμπειρων μαστόρων που καταπιάνονται με τέχνες οι οποίες σταδιακά εξαφανίζονται. Από κηροπήγια και μικροέπιπλα, μέχρι κοσμήματα, αξεσουάρ και τραπεζομάντηλα. Αυτή τη στιγμή, το Xombli αριθμεί 250 διαφορετικά προϊόντα, ενώ ο στόχος είναι να φτάσει (και γιατί όχι να ξεπεράσει) τα πεντακόσια. Οι σχεδιαστές επιλέχθηκαν αρχικά από τους δύο δημιουργούς του Xombli, αλλά όσο περνά ο καιρός η σχέση αυτή γίνεται αμφίδρομη, καθώς ολοένα και περισσότεροι νέοι σχεδιαστές ενδιαφέρονται να τοποθετήσουν τις δημιουργίες τους στα ηλεκτρονικά του ράφια.

Ρωτάω τον κ. Σακαλή αν υπάρχει κάτι που θα απέρριπταν, κάτι που δεν θα βρούμε ποτέ στο Xombli. «Δεν θα βάζαμε ποτέ οτιδήποτε φολκλόρ» απαντά χαμογελώντας. «Ακριβώς επειδή δεν θα το θέλαμε και στα σπίτια μας. Θεωρούμε ότι η Ελλάδα μπορεί να έχει και σύγχρονο και παραδοσιακό design, άρα δεν έχει κανένα λόγο να καταφεύγει σε τσολιαδάκια –ανεπεξέργαστα τουλάχιστον, γιατί «πειραγμένα» τσολιαδάκια έχουμε κι εμείς, όπως αυτά από το Meet the Greeks του Χαρτοβασιλείου ή αυτή η φωτογραφία του Πάνου Κοκκινιά, που δείχνει έναν τσολιά ανάσκελα στη θάλασσα».

Και από τιμές;

Στην ελληνική αγορά, το Xombli, αν και βρίσκεται ακόμα στη δοκιμαστική του περίοδο, έχει τύχει αρκετά καλής ανταπόκρισης. Είναι, άλλωστε, καλοσχεδιασμένο και λειτουργικό. «Ακούμε, βέβαια, παράπονα σχετικά με τις τιμές», λέει ο κ. Σακαλής όταν τον ρωτάμε για το feedback που δέχονται από τους χρήστες, «παρ’ όλο που έχουμε αντικείμενα οι τιμές των οποίων ξεκινούν από 5€, και προσπαθούμε γενικώς τα προϊόντα μας να είναι προσιτά. Το κυριότερο χαρακτηριστικό του ελληνικού design, όμως, είναι ότι δεν είναι βιομηχανοποιημένο, οπότε τα περισσότερα αντικείμενα είναι χειροποίητα και η παραγωγή μικρή. Από την άλλη, υπάρχει η γνωστή ανισορροπία μεταξύ των αγορών: μία τιμή που στην Ελλάδα τώρα φαίνεται υψηλή, στη Γερμανία ή στην Ιταλία μπορεί να είναι φυσιολογική. Το πώς βρίσκεις αυτόν τον μέσο όρο, είναι ένα σημαντικό ερώτημα.

Οι τιμές καθορίζονται κυρίως από τους δημιουργούς. Υπάρχουν περιπτώσεις που ο δημιουργός μας «επιβάλλει» την τελική τιμή, επειδή για παράδειγμα τα προϊόντα του πωλούνται και αλλού, και πρέπει να υπάρχει ομοιομορφία στις τιμές τους. Υπάρχουν, βέβαια, και περιπτώσεις που τις καθορίζουμε εμείς, λαμβάνοντας υπ’ όψιν πάντα το κόστος παραγωγής και το κέρδος του δημιουργού» καταλήγει.

Γιατί Xombli;

«H λέξη xombli (ξόμπλι) προέρχεται από το βυζαντινό εξόμπλιον το οποίο με τη σειρά του προέρχεται από το λατινικό exemplum, δηλαδή παράδειγμα ή και υπόδειγμα» εξηγούν οι δημιουργοί. «Συνήθως χρησιμοποιείται για να περιγράψει το κεντρικό μοτίβο ή κέντημα που χρησιμεύει ως πρότυπο για τη διακόσμηση υφασμάτων. Μεταφορικά έχει διάφορες λιγότερο ευγενείς σημασίες, όπως π.χ. το κουτσομπολιό. Δεν αφήνουμε όμως κάτι τέτοιο να μας πτοήσει. Για την ακρίβεια, μας διασκεδάζει που χρησιμοποιούμε ένα φολκλόρ, σχεδόν μπανάλ όνομα, δίνοντάς του μια νέα διάσταση στο web».

Έχει, τελικά, μέλλον το ελληνικό design;

Δεν θα μπορούσαμε να κλείσουμε με διαφορετική ερώτηση την κουβέντα μας με έναν εκ των δύο δημιουργών του Xombli. «Θεωρώ ότι έχει μέλλον», απαντά ο κ. Σακαλής. Αυτό που πρέπει να γίνει είναι να «ξεκλειδώσουμε» τις αγορές του εξωτερικού. Και οποιαδήποτε άλλη προσπάθεια θα βοηθήσει προς αυτόν τον τομέα. Μέλλον υπάρχει, αρκεί να καταφέρουμε να ξεπεράσουμε αντιξοότητες όπως η παρούσα οικονομική συγκυρία. Σκεφτείτε μόνο ότι τώρα υπάρχουν σχεδιαστές που θέλουν να δημιουργήσουν αλλά δεν μπορούν να το κάνουν, γιατί δεν έχουν χρήματα ή γιατί δεν βρίσκουν τις πρώτες ύλες. Είναι αστείο, για παράδειγμα, το γεγονός ότι δυσκολευτήκαμε, όταν αναζητούσαμε υλικά για το χαρτί περιτυλίγματος, να βρούμε συγκεκριμένες ποιότητες που θέλαμε. Κανείς δεν μας το είπε, αλλά το υπονόησαν, ότι στην πράξη έχουμε σταματήσει τις εισαγωγές χαρτιού.

»Έχει πάντως ενδιαφέρον να δει κανείς πόσοι νέοι σχεδιαστές υπάρχουν, και πόσοι από αυτούς αποκτούν διεθνή καριέρα. Αυτό που χρειάζεται είναι να γίνει γνωστό. Όλοι γνωρίζουν, για παράδειγμα, το σκανδιναβικό ή το ιταλικό design, κανείς όμως δεν μιλά για το ελληνικό. Το ελληνικό ντιζάιν μπορεί να μην αποτελεί «σχολή», αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν είναι ζωντανό και δυναμικό. Δεν διέπεται από συγκεκριμένους κανόνες ή φόρμες, όπως εξάλλου τίποτα στην Ελλάδα, αλλά αποπνέει την οικειότητα, την ευρηματικότητα και, πολλές φορές, την περίπλοκη ιστορία μας».