Παγκόσμια Ημέρα των Ζώων: Γιορτή με διακρίσεις

Ας ξεκινήσουμε με μία πραγματική ιστορία. Πριν λίγους μήνες ένα κοπάδι αδέσποτων σκύλων «επιτέθηκε» σε κοντινό μου πρόσωπο. Γλίτωσε μεν το τρομαχτικό κυνηγητό και τα δαγκώματα, κατέληξε όμως στο ΚΑΤ με ένα θρυμματισμένο χέρι και μία ακατάσχετη φοβία προς κάθε τετράποδο. Ακολούθησε τηλεφωνική καταγγελία στον Δήμο της περιοχής όπου συνέβη το περιστατικό, η οποία όμως αποδείχτηκε εντελώς μάταιη αφού, σύμφωνα με τα λεγόμενα των υπευθύνων, δε μπορούσε να γίνει τίποτα. Το αποτέλεσμα; Δεν πλησιάζουμε πια την περιοχή όπου κατοικοεδρεύουν τα συγκεκριμένα σκυλάκια.

Είμαι σίγουρη ότι αντίστοιχο περιστατικό έχει συμβεί στους περισσότερους από εμάς. Ενώ ακόμα και ο πιο θαρραλέος ή φιλόζωος, τρέμει στην εικόνα ενός εξαγριωμένου σκύλου με κοφτερά δόντια. Κι όμως, λέμε ότι αγαπάμε τα ζώα. Τα φιλοξενούμε στα σπίτια μας, τα φροντίζουμε, θεραπεύουμε τις ασθένειες και τα τραύματά τους. Ή μήπως αντιμετωπίζουμε έτσι μόνο τα δικά μας;

Η 4η Οκτωβρίου θεσπίστηκε ως Παγκόσμια Ημέρα των Ζώων το 1931, μετά από μία συνδιάσκεψη οικολόγων στη Φλωρεντία, με σκοπό να τονίσει την δεινή θέση των ειδών υπό εξαφάνιση. Από τότε και μετά, στη μέριμνα του οργανισμού της Ημέρας συμπεριλήφθησαν όλα τα είδη ζώων, ενώ μέλη και «φίλοι» του έχουν γίνει πλέον όλες σχεδόν οι χώρες παγκοσμίως. Επιλέχθηκε, άλλωστε η 4η Οκτωβρίου ως θρησκευτική εορτή του Αγ. Φραγκίσκου της Ασίζης, προστάτη -σύμφωνα με την ιστορία- των ζώων.

Σκοπός της Ημέρας είναι ο εορτασμός όλων των ζωόφιλων του κόσμου, ασχέτως εθνικών, θρησκευτικών, πολιτικών και ιδεολογικών πλαισίων. Με τα γεγονότα και τις εκδηλώσεις που λαμβάνουν χώρα επιτυγχάνεται χρόνο με τον χρόνο όλο και μεγαλύτερη ανταπόκριση του κόσμου στην αντιμετώπιση των προβλημάτων των ζώων, ενώ τονίζεται η σημασία τους στον πλανήτη μας.

Επιστροφή στην πραγματικότητα. Ο αριθμός των αδέσποτων ζώων που κυκλοφορούσαν στην Αθήνα μέχρι λίγο πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες υπολογιζόταν σε μερικές χιλιάδες. Αυτό άλλαξε σύντομα όταν ο Δήμος Αθηναίων προχώρησε στην κατάρτιση και λειτουργία ενός εκτεταμένου προγράμματος «άμεσης δράσης», το οποίο περιλάμβανε την περισυλλογή, καταγραφή και σήμανση, στείρωση και εμβολιασμό, και επανατοποθέτηση στο φυσικό περιβάλλον ή υιοθεσία των αδέσποτων ζώων. Τα αδέσποτα σκυλιά, λοιπόν, κατά τη διάρκεια και αρκετά μετά τους Αγώνες εξαφανίστηκαν, πολλά από αυτά στειρώθηκαν, άλλα θανατώθηκαν, ενώ μετά τη λήξη τους, όσα απέμειναν «επανατοποθετήθηκαν» στους δρόμους. Εκεί που τα συναντάμε σήμερα.

«Όπως εμείς, οι άνθρωποι, έτσι και τα σκυλιά πρέπει να κυκλοφορούν αδέσποτα στους δρόμους», μας είπε ο κ. Κωστής Ζώης, Πρόεδρος της Ελληνικής Φιλοζωϊκής Εταιρίας. «Δε μπορούμε να τα κρατάμε κλεισμένα σε ένα κλουβί, όπως δεν θέλουμε και εμείς οι ίδιοι να είμαστε περιορισμένοι». Καμία αντίρρηση. Τι κάνουμε, όμως, στην περίπτωση που τα αδέσποτα σκυλιά της περιοχής μας δυσκολεύονται να «ενταχθούν στο φυσικό περιβάλλον» των επικίνδυνων αυτοκινητοδρόμων, να βρουν τροφή ανάμεσα σε μισοσκισμένες σακούλες σκουπιδιών και στέγη σε πάρκα και παιδικές χαρές που συχνάζουν παιδιά; Τι μέριμνα υπάρχει για αυτά τα ταλαίπωρα ζώα;

«Δεν είναι δική μας ευθύνη τα αδέσποτα σκυλιά της περιοχής σας», μας λέει ο κ. Ζώης. Και λέει αλήθεια: Σύμφωνα με το νόμο 3170 του 2003 (άρθρο 7, παράγραφος 1), «Αρμόδιοι για την περισυλλογή των αδέσποτων σκύλων είναι οι δήμοι και οι κοινότητες. Η περισυλλογή των αδέσποτων σκύλων μπορεί να πραγματοποιείται και από ζωοφιλικά σωματεία, εφόσον διαθέτουν την απαραίτητη υποδομή, σε συνεργασία με τον αρμόδιο δήμο ή κοινότητα.» Η φιλοξενία, όμως, αυτή διαρκεί μόνο για ένα εύλογο διάστημα, αφού δεν υπάρχει σωματείο ή οργανισμός που να παρέχει μόνιμη φιλοξενία αδέσποτων ζώων στην Ελλάδα.

Ο νόμος, ωστόσο, καταλήγει «Για την επαναφορά στο φυσικό περιβάλλον των αδέσποτων σκύλων λαμβάνεται υπόψη η πυκνότητα του πληθυσμού τους στην περιοχή όπου επαναφέρονται. Η επαναφορά δεν επιτρέπεται σε περιοχές με νοσοκομεία, σχολεία, αθλητικά κέντρα, αυτοκινητόδρομους ταχείας κυκλοφορίας και αεροδρόμια.» Και αναρωτιέμαι: Πώς εξασφαλίζει κανείς ότι οι σκύλοι δεν θα βρεθούν, από τη μια στιγμή στην άλλη, στα νοσοκομεία και τα σχολεία; Αφού είναι και αυτοί αδέσποτοι σαν εμάς, ποιος μπορεί να τους απαγορεύσει να ζουν όπου εκείνοι θέλουν;

Τα κενά του νόμου καλύπτονται άτσαλα με αποφάσεις των Υπουργείων παροχής οικονομικής ενίσχυσης στους φορείς που επιθυμούν να ιδρύσουν καταφύγια αδέσποτων ζώων συντροφιάς. Και η μοναδική μόνιμη μέριμνα των φιλοζωϊκών σωματείων, από την άλλη, περιορίζεται στην υιοθεσία των αδέσποτων αυτών ζώων, τα οποία έχουν εξεταστεί και κρίνονται ασφαλή. Τα υπόλοιπα, τα άρρωστα δηλαδή και τα υπερήλικα ζώα, -σύμφωνα πάντα με το νόμο- θανατώνονται.

«Μπορεί όποιος θέλει να έρθει στην Εταιρία και να υιοθετήσει ένα ζωάκι. Το μόνο που χρειάζεται είναι να υπογράψει κάποια χαρτιά στα οποία θα εγγυάται τη φροντίδα του. Εμείς με τη σειρά μας είμαστε σε τακτική επαφή με τους νέους ιδιοκτήτες, επισκεπτόμαστε τα σπίτια τους και ελέγχουμε ότι το ζωάκι ζει καλά», μας λέει ο κ. Ζώης. Το Φιλοζωικό Κέντρο της Φιλοζωικής, άλλωστε διαθέτει ασθενοφόρα πρώτων βοηθειών αδέσποτων ζώων, τα οποία μεταφέρουν τα άρρωστα και τραυματισμένα ζωάκια στο κέντρο ώστε να τους παρασχεθούν οι πρώτες βοήθειες και περίθαλψη, ενώ στο κτηνιατρείο της Φιλοζωικής (Αγίων Αναργύρων 34, Νέα Χαλκηδόνα, τηλ. 210 2531 977, 210 2581 391) έμπειρο προσωπικό παρέχει δωρεάν (εκτός σοβαρών περιστατικών) τις πρώτες βοήθειες σε τραυματισμένα ή άρρωστα ζωάκια.

Αν, λοιπόν, θέλουμε πραγματικά να βοηθήσουμε στη βελτίωση των συνθηκών ζωής των αδέσποτων ζώων της πόλης μας, μπορούμε να υιοθετήσουμε ένα αδέσποτο ζωάκι, ή και να παρέχουμε εθελοντική εργασία στην Ελληνική Φιλοζωική Εταιρία, τα μέλη της οποίας εδώ και 30 χρόνια φροντίζουν για την προστασία και φροντίδα των αδέσποτων ζώων. Οφείλουμε, τέλος, να ενημερώνουμε τους Δήμους για την υποχρέωσή τους να περισυλλέγουν τα αδέσποτα και να φροντίζουν να διατηρούνται μόνο στα ασφαλή, για τα ίδια και τους πολίτες, σημεία της πόλης. Ακούγεται οξύμωρο, αλλά είναι στο χέρι μας.

Αξίζει, επιστρέφοντας στη γιορτινή σημερινή ημέρα, να αναφέρουμε ότι η Φιλοζωική Μυκόνου διοργανώνει Παζάρι με Σπιτικά Γλυκίσματα για την Παγκόσμια Ημέρα των Ζώων 2007, από τις 12 το μεσημέρι στο Ματογιάννη, καθώς μία ψυχαγωγική εκδήλωση με «βάψιμο προσώπου». Αν βρεθείτε εκεί, αξίζει να το επισκεφτείτε. Γιατί «το τερπνόν» της συντροφιάς των ζώων, πρέπει να ακολουθείται από το «ωφέλιμο» της φροντίδας και της προστασίας τους.

Έλενα Μπούλια