Σχέση και καυγάδες: Οι αιτίες και η διαχείρισή τους
Σε ποιες αιτίες οφείλονται οι καυγάδες ενός ζευγαριού και πώς μπορεί αυτό να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις συγκρούσεις που προκύπτουν; Η ειδικός απαντά.
του Νικόλα Γεωργιακώδη
Το ότι τα ζευγάρια τσακώνονται το γνωρίζετε. Δεν αποτελεί ανακάλυψη το γεγονός ότι στην πλειοψηφία τουλάχιστον των σχέσεων η τσακωμοί είναι – λίγο έως πολύ – υπαρκτοί και ενίοτε κλονίζουν τα θεμέλια μιας υγιούς συμβίωσης. Όμως αυτό δε σημαίνει ότι αποτελούν απαραιτήτως και αιτίες χωρισμού, τουλάχιστον όχι αν το ζευγάρι γνωρίζει πώς να τους διαχειριστεί σωστά.
«Πολύ συχνά νομίζουμε πως η ιδανική αγάπη σημαίνει και την απόλυτη ταύτιση των συντρόφων. Αυτό όμως είναι όχι απλά σπάνιο αλλά σχεδόν απίθανο. Θα ήταν ίσως ακόμη και βαρετό να έχουμε απέναντί μας τον… εαυτό μας», αναφέρει επί του θέματος η κ. Δρ. Μυρτώ Ράγγα, Συμβουλευτική Ψυχολόγος - Μυραγωγός, τονίζοντας ότι ο κάθε άνθρωπος έχει τις δικές του εμπειρίες ζωής, οι οποίες τον κάνουν ξεχωριστό, με προσωπικές ανάγκες και επιθυμίες.
«Όταν βρισκόμαστε σε μία σχέση είναι φυσικό οι δικές μας εμπειρίες, ανάγκες και επιθυμίες να μην ταυτίζονται με αυτές του άλλου. Συνήθως κάνουμε υποχωρήσεις προκειμένου να μειώσουμε τη διαφορά. Αυτό όμως είναι καλό μόνο υπό προϋποθέσεις», προσθέτει.
Οι συνηθέστερες συγκρούσεις
«Γιατί δεν έβγαλες τα σκουπίδια έξω;», «Μα, τι κάνεις όλη την ώρα κολημμένος στο κινητό σου πια;» «Γιατί είσαι τόσο ακατάστατος/η; ρε παιδάκι μου;», «Νομίζω δεν μου δίνεις την προσοχή που θέλω!».
Οι παραπάνω ατάκες αφορούν μερικούς από τους πιο συνηθισμένους λόγους για τους οποίους μπορεί να «ανάψει» το φυτίλι που θα πυροδοτήσει τη σύγκρουση στο ζευγάρι. «Χαζοί λόγοι» θα σχολιάσετε ενδεχομένως. Και θα συμφωνήσουμε. Όμως από πίσω τους κρύβονται άλλες πολύ πιο βαθιές αιτίες.
Σε γενικές γραμμές , οι συνηθέστερες συγκρούσεις στις σχέσεις αφορούν την καταπάτηση του προσωπικού χώρου και χρόνου, την καθαριότητα και ακαταστασία στον κοινό χώρο διαβίωσης, την οργάνωση των οικιακών/οικογενειακών υποχρεώσεων ακόμα και τη σεξουαλικότητα, η οποία με τον καιρό αλλάζει. Ποια είναι όμως τα βαθύτερα αίτια που οδηγούν σε αυτές;
Οι αιτίες του… κακού και η αντιμετώπισή τους
* «Δεν μπορεί, θα αλλάξει!»
«Συχνά πέφτουμε στην παγίδα να προσπαθούμε να αλλάξουμε τη/το σύντροφό μας. Αυτό συμβαίνει γιατί έχουμε πάντα την τάση να δημιουργούμε στο μυαλό μας μια εικόνα της/του «ιδανικής/ού» συντρόφου. Πως θα πρέπει να συμπεριφέρεται, να μιλάει, να ντύνεται κλπ. Στο τέλος όμως, από την ανάγκη μας να δούμε και να βρούμε αυτό το «ιδανικό» δε μπορούμε να δούμε και να διακρίνουμε τα πραγματικά του χαρακτηριστικά και τη συμπεριφορά», αναφέρει η κ. Ράγγα επισημαίνοντας ότι ο άνθρωπος που έχουμε απέναντί μας επισκιάζεται από αυτό το «ιδανικό» και συμβουλεύει να μην προσπαθούμε να αλλάξουμε τον σύντροφό μας:
«Οι άνθρωποι αλλάζουν μόνο όταν οι ίδιοι το θέλουν. Αν το κάνουν ως χατίρι, κάποια στιγμή θα γυρίσουν στην προηγούμενη συμπεριφορά τους. Αντιμετωπίσετε αυτήν την παγίδα ξεγυμνώνοντας τον «ιδανικό» σας σύντροφο και δείτε τον ‘πραγματικό’».Επομένως, θα πρέπει να αναρωτηθείτε: «Μπορώ να ζήσω με αυτό που πραγματικά είναι και όχι με αυτό που θα ήθελα να είναι;». Αν δείτε ότι ταιριάζετε με τον «πραγματικό», τότε δεν έχετε παρά να προσπαθήσετε να τον γνωρίσετε ακόμα καλύτερα. Αν όμως νοιώθετε ότι είστε εντελώς διαφορετικοί στις απόψεις και τις επιθυμίες σας, τότε μπορεί απλά να μην ταιριάζετε. Κάτι τέτοιο δεν είναι σε καμία περίπτωση κακό. Απλά θα πρέπει να το αναγνωρίστε γρήγορα και να προχωρήσετε.
* Οι αμοιβαίες υποχωρήσεις
Οι υποχωρήσεις σε μια σχέση είναι ένα απόλυτα φυσιολογικό και θεμιτό φαινόμενο. Για την ακρίβεια, είναι από εκείνα τα «συστατικά» που είναι απαραίτητα για την ομαλή εξέλιξή της. Όμως οι υποχωρήσεις δεν πρέπει να επηρεάζουν τα βασικά κομμάτια του χαρακτήρα σας. Για παράδειγμα, αν ο/η σύντροφός σας είναι αρκετά κοινωνικός σαν χαρακτήρας και ενοχλείστε από αυτήν την κοινωνικότητά του, η απομόνωση σαν υποχώρηση είναι λάθος – ακόμα και αν αυτό τον/την ευχαριστεί.
«Κάτι τέτοιο θα οδηγήσει στη δική μας εσωτερική σύγκρουση, η οποία με τη σειρά της θα φέρει ένταση μέσα στη σχέση και περαιτέρω συγκρούσεις. Είναι σημαντικό να συζητάμε με τη/το σύντροφό μας οτιδήποτε μας απασχολεί και να προσπαθούμε να κατανοήσουμε τους λόγους για τους οποίους εκείνη/ος λειτουργεί με το συγκεκριμένο τρόπο. Καθένας όμως θα πρέπει να αναλαμβάνει το δικό του κομμάτι ευθύνης», επισημαίνει η κ. Ράγγα.
* Η συγκατοίκηση
Για τα υπέρ και τα κατά του να ζει κανείς ή να… συζεί έχουμε αναφερθεί σε παλαιότερο άρθρο. Η περίπτωση της συγκατοίκησης μπορεί είτε να «δέσει» το ζευγάρι ακόμα περισσότερο ή να κάνει… συντρίμμια μια σχέση. Το τι από τα δύο θα επακολουθήσει εξαρτάται – φυσικά – από το ίδιο το ζευγάρι. «Όπως σε οποιαδήποτε συγκατοίκηση, έτσι και στα ζευγάρια μερικές φορές είναι απαραίτητη η συμφωνία του ζευγαριού για το ποιες ευθύνες ανήκουν σε ποιόν προκειμένου η συμβίωση να γίνεται πιο ομαλή», τονίζει η κ. Ράγγα και δίνει τη συμβουλή της για την αποφυγή συγκρούσεων που αναπόφευκτα προκύπτουν όταν δύο άνθρωποι ζουν, τρώνε, κοιμούνται και εν ολίγοις κάνουν τα πάντα μαζί σε ένα σπίτι:
«Συζητήστε το σε μία ήρεμη στιγμή (όχι όταν είστε νευριασμένοι για κάτι που είδατε και δε σας άρεσε). Εξηγήστε στη/στο σύντροφό σας τι σας ενοχλεί χωρίς να επιρρίπτετε ευθύνες ξεκινώντας τις προτάσεις σας με το «Νιώθω…» και όχι με το «Εσύ…». Βρείτε μια χρυσή τομή που να μοιράζει τις «αγγαρείες» αλλά και τα ευχάριστα με δίκαιο τρόπο».
* Ο (μη) σεβασμός στα όρια του άλλου
Ίσως η σημαντικότερη αιτία συγκρούσεων στο ζευγάρι, ο μη σεβασμός στα όρια του/της συντρόφου είναι από μόνος του μια «βόμβα» στη σχέση. Επομένως είναι ιδιαίτερα σημαντικό η κάθε πλευρά να σεβαστεί τα όρια της άλλης.
«Μάθετε να δείχνετε στο σύντροφό σας τι είναι αυτό που σας ενοχλεί, σας αρέσει ή σε δε σας αρέσει, με σεβασμό και καλοσύνη. Γνωρίζοντας καλύτερα τον εαυτό μας μπορούμε να δώσουμε και στη/στο σύντροφό μας να καταλάβει ποια είναι τα όριά μας και να μην τα υπερβεί, αλλά και να αναγνωρίσουμε εμείς οι ίδιοι και να σεβαστούμε τα δικά της/του όρια», συμβουλεύει η κ. Ράγγα.
Αντί επιλόγου
Οι παραπάνω συμβουλές αποτελούν σίγουρα μια καλή αρχή για να μπορέσετε να βάλετε σε μια τάξη της συγκρούσεις με τον/την σύντροφό σας. Αν όμως δείτε ότι τα πράγματα οδεύουν προς το χειρότερο αντί να καλυτερεύουν, τότε ενδεχομένως να σκεφτείτε το ενδεχόμενο μίας ή περισσότερων συναντήσεων με έναν σύμβουλο ψυχικής υγείας, ο οποίος θα σας στηρίξει ιδιαίτερα σε αυτόν τον νέο δρόμο και θα σας βγάλει από προσωπικά αδιέξοδα.
«Ας μην ξεχνάμε πως κανείς δε γεννήθηκε τέλειος και η προσωπική εξέλιξη δε σταματά ποτέ. Πειραματιστείτε δοκιμάζοντας νέους τρόπους αντιμετώπισης των συγκρούσεων στη σχέση σας, κοιτώντας πάντα και τις δύο πλευρές χωρίς έντονη κριτική αλλά με διάθεση κατανόησης», καταλήγει η κ. Ράγγα.
Το ότι τα ζευγάρια τσακώνονται το γνωρίζετε. Δεν αποτελεί ανακάλυψη το γεγονός ότι στην πλειοψηφία τουλάχιστον των σχέσεων η τσακωμοί είναι – λίγο έως πολύ – υπαρκτοί και ενίοτε κλονίζουν τα θεμέλια μιας υγιούς συμβίωσης. Όμως αυτό δε σημαίνει ότι αποτελούν απαραιτήτως και αιτίες χωρισμού, τουλάχιστον όχι αν το ζευγάρι γνωρίζει πώς να τους διαχειριστεί σωστά.
«Πολύ συχνά νομίζουμε πως η ιδανική αγάπη σημαίνει και την απόλυτη ταύτιση των συντρόφων. Αυτό όμως είναι όχι απλά σπάνιο αλλά σχεδόν απίθανο. Θα ήταν ίσως ακόμη και βαρετό να έχουμε απέναντί μας τον… εαυτό μας», αναφέρει επί του θέματος η κ. Δρ. Μυρτώ Ράγγα, Συμβουλευτική Ψυχολόγος - Μυραγωγός, τονίζοντας ότι ο κάθε άνθρωπος έχει τις δικές του εμπειρίες ζωής, οι οποίες τον κάνουν ξεχωριστό, με προσωπικές ανάγκες και επιθυμίες.
«Όταν βρισκόμαστε σε μία σχέση είναι φυσικό οι δικές μας εμπειρίες, ανάγκες και επιθυμίες να μην ταυτίζονται με αυτές του άλλου. Συνήθως κάνουμε υποχωρήσεις προκειμένου να μειώσουμε τη διαφορά. Αυτό όμως είναι καλό μόνο υπό προϋποθέσεις», προσθέτει.
Οι συνηθέστερες συγκρούσεις «Γιατί δεν έβγαλες τα σκουπίδια έξω;», «Μα, τι κάνεις όλη την ώρα κολημμένος στο κινητό σου πια;» «Γιατί είσαι τόσο ακατάστατος/η; ρε παιδάκι μου;», «Νομίζω δεν μου δίνεις την προσοχή που θέλω!».
Οι παραπάνω ατάκες αφορούν μερικούς από τους πιο συνηθισμένους λόγους για τους οποίους μπορεί να «ανάψει» το φυτίλι που θα πυροδοτήσει τη σύγκρουση στο ζευγάρι. «Χαζοί λόγοι» θα σχολιάσετε ενδεχομένως. Και θα συμφωνήσουμε. Όμως από πίσω τους κρύβονται άλλες πολύ πιο βαθιές αιτίες.
Σε γενικές γραμμές , οι συνηθέστερες συγκρούσεις στις σχέσεις αφορούν την καταπάτηση του προσωπικού χώρου και χρόνου, την καθαριότητα και ακαταστασία στον κοινό χώρο διαβίωσης, την οργάνωση των οικιακών/οικογενειακών υποχρεώσεων ακόμα και τη σεξουαλικότητα, η οποία με τον καιρό αλλάζει. Ποια είναι όμως τα βαθύτερα αίτια που οδηγούν σε αυτές;
Οι αιτίες του… κακού και η αντιμετώπισή τους
* «Δεν μπορεί, θα αλλάξει!»
«Συχνά πέφτουμε στην παγίδα να προσπαθούμε να αλλάξουμε τη/το σύντροφό μας. Αυτό συμβαίνει γιατί έχουμε πάντα την τάση να δημιουργούμε στο μυαλό μας μια εικόνα της/του «ιδανικής/ού» συντρόφου. Πως θα πρέπει να συμπεριφέρεται, να μιλάει, να ντύνεται κλπ. Στο τέλος όμως, από την ανάγκη μας να δούμε και να βρούμε αυτό το «ιδανικό» δε μπορούμε να δούμε και να διακρίνουμε τα πραγματικά του χαρακτηριστικά και τη συμπεριφορά», αναφέρει η κ. Ράγγα επισημαίνοντας ότι ο άνθρωπος που έχουμε απέναντί μας επισκιάζεται από αυτό το «ιδανικό» και συμβουλεύει να μην προσπαθούμε να αλλάξουμε τον σύντροφό μας:
«Οι άνθρωποι αλλάζουν μόνο όταν οι ίδιοι το θέλουν. Αν το κάνουν ως χατίρι, κάποια στιγμή θα γυρίσουν στην προηγούμενη συμπεριφορά τους. Αντιμετωπίσετε αυτήν την παγίδα ξεγυμνώνοντας τον «ιδανικό» σας σύντροφο και δείτε τον ‘πραγματικό’».Επομένως, θα πρέπει να αναρωτηθείτε: «Μπορώ να ζήσω με αυτό που πραγματικά είναι και όχι με αυτό που θα ήθελα να είναι;». Αν δείτε ότι ταιριάζετε με τον «πραγματικό», τότε δεν έχετε παρά να προσπαθήσετε να τον γνωρίσετε ακόμα καλύτερα. Αν όμως νοιώθετε ότι είστε εντελώς διαφορετικοί στις απόψεις και τις επιθυμίες σας, τότε μπορεί απλά να μην ταιριάζετε. Κάτι τέτοιο δεν είναι σε καμία περίπτωση κακό. Απλά θα πρέπει να το αναγνωρίστε γρήγορα και να προχωρήσετε.
* Οι αμοιβαίες υποχωρήσεις Οι υποχωρήσεις σε μια σχέση είναι ένα απόλυτα φυσιολογικό και θεμιτό φαινόμενο. Για την ακρίβεια, είναι από εκείνα τα «συστατικά» που είναι απαραίτητα για την ομαλή εξέλιξή της. Όμως οι υποχωρήσεις δεν πρέπει να επηρεάζουν τα βασικά κομμάτια του χαρακτήρα σας. Για παράδειγμα, αν ο/η σύντροφός σας είναι αρκετά κοινωνικός σαν χαρακτήρας και ενοχλείστε από αυτήν την κοινωνικότητά του, η απομόνωση σαν υποχώρηση είναι λάθος – ακόμα και αν αυτό τον/την ευχαριστεί.
«Κάτι τέτοιο θα οδηγήσει στη δική μας εσωτερική σύγκρουση, η οποία με τη σειρά της θα φέρει ένταση μέσα στη σχέση και περαιτέρω συγκρούσεις. Είναι σημαντικό να συζητάμε με τη/το σύντροφό μας οτιδήποτε μας απασχολεί και να προσπαθούμε να κατανοήσουμε τους λόγους για τους οποίους εκείνη/ος λειτουργεί με το συγκεκριμένο τρόπο. Καθένας όμως θα πρέπει να αναλαμβάνει το δικό του κομμάτι ευθύνης», επισημαίνει η κ. Ράγγα.
* Η συγκατοίκηση
Για τα υπέρ και τα κατά του να ζει κανείς ή να… συζεί έχουμε αναφερθεί σε παλαιότερο άρθρο. Η περίπτωση της συγκατοίκησης μπορεί είτε να «δέσει» το ζευγάρι ακόμα περισσότερο ή να κάνει… συντρίμμια μια σχέση. Το τι από τα δύο θα επακολουθήσει εξαρτάται – φυσικά – από το ίδιο το ζευγάρι. «Όπως σε οποιαδήποτε συγκατοίκηση, έτσι και στα ζευγάρια μερικές φορές είναι απαραίτητη η συμφωνία του ζευγαριού για το ποιες ευθύνες ανήκουν σε ποιόν προκειμένου η συμβίωση να γίνεται πιο ομαλή», τονίζει η κ. Ράγγα και δίνει τη συμβουλή της για την αποφυγή συγκρούσεων που αναπόφευκτα προκύπτουν όταν δύο άνθρωποι ζουν, τρώνε, κοιμούνται και εν ολίγοις κάνουν τα πάντα μαζί σε ένα σπίτι:
«Συζητήστε το σε μία ήρεμη στιγμή (όχι όταν είστε νευριασμένοι για κάτι που είδατε και δε σας άρεσε). Εξηγήστε στη/στο σύντροφό σας τι σας ενοχλεί χωρίς να επιρρίπτετε ευθύνες ξεκινώντας τις προτάσεις σας με το «Νιώθω…» και όχι με το «Εσύ…». Βρείτε μια χρυσή τομή που να μοιράζει τις «αγγαρείες» αλλά και τα ευχάριστα με δίκαιο τρόπο».
* Ο (μη) σεβασμός στα όρια του άλλου
Ίσως η σημαντικότερη αιτία συγκρούσεων στο ζευγάρι, ο μη σεβασμός στα όρια του/της συντρόφου είναι από μόνος του μια «βόμβα» στη σχέση. Επομένως είναι ιδιαίτερα σημαντικό η κάθε πλευρά να σεβαστεί τα όρια της άλλης.
«Μάθετε να δείχνετε στο σύντροφό σας τι είναι αυτό που σας ενοχλεί, σας αρέσει ή σε δε σας αρέσει, με σεβασμό και καλοσύνη. Γνωρίζοντας καλύτερα τον εαυτό μας μπορούμε να δώσουμε και στη/στο σύντροφό μας να καταλάβει ποια είναι τα όριά μας και να μην τα υπερβεί, αλλά και να αναγνωρίσουμε εμείς οι ίδιοι και να σεβαστούμε τα δικά της/του όρια», συμβουλεύει η κ. Ράγγα.
Αντί επιλόγου
Οι παραπάνω συμβουλές αποτελούν σίγουρα μια καλή αρχή για να μπορέσετε να βάλετε σε μια τάξη της συγκρούσεις με τον/την σύντροφό σας. Αν όμως δείτε ότι τα πράγματα οδεύουν προς το χειρότερο αντί να καλυτερεύουν, τότε ενδεχομένως να σκεφτείτε το ενδεχόμενο μίας ή περισσότερων συναντήσεων με έναν σύμβουλο ψυχικής υγείας, ο οποίος θα σας στηρίξει ιδιαίτερα σε αυτόν τον νέο δρόμο και θα σας βγάλει από προσωπικά αδιέξοδα.
«Ας μην ξεχνάμε πως κανείς δε γεννήθηκε τέλειος και η προσωπική εξέλιξη δε σταματά ποτέ. Πειραματιστείτε δοκιμάζοντας νέους τρόπους αντιμετώπισης των συγκρούσεων στη σχέση σας, κοιτώντας πάντα και τις δύο πλευρές χωρίς έντονη κριτική αλλά με διάθεση κατανόησης», καταλήγει η κ. Ράγγα.
