Ουζερί Αστέγων: Μεζέδες με νόημα στο Γκάζι

του Γιώργου Κόκουβα

Κάθε Σάββατο, στον χώρο φιλοξενίας αστέγων της Κλίμακας στο Γκάζι κάτι όμορφο συμβαίνει. Οι άστεγοι συμπολίτες μας συγυρίζουν τον χώρο, στήνουν τραπεζάκια, μπαίνουν στην κουζίνα για να ετοιμάσουν μερακλίδικους μεζέδες, και το ούζο παίρνει θέση πάνω στον δίσκο, για να σερβιριστεί στους «θαμώνες» που θα έρθουν.

Δεν πρόκειται, όμως, για ένα τυπικό ουζερί. Το ουζερί των αστέγων της Κλίμακας δεν είναι επιχείρηση. Δεν είναι επίσης και έκκληση για φιλανθρωπία και ελεημοσύνη. Η φιλοσοφία του είναι η εξής: Οι άστεγοι βάζουν τα ποτά, τα μεζεδάκια και την καλή παρέα, κι ο καθένας από μας βάζει ό,τι μπορεί στον κουμπαρά. Η οικονομική στήριξη έχει την μορφή δωρεάς, και δεν είναι σε καμία περίπτωση υποχρεωτική.

Πώς προέκυψε, όμως η ιδέα, και τι σημαίνει όλη αυτή η προσπάθεια για τους άστεγους Αθηναίους; Η υπεύθυνη του Κέντρου Στήριξης της Κλίμακας μιλά στο In2life και μας εξηγεί πώς μπορούμε να έρθουμε πιο κοντά στην πραγματικότητα αυτών των ανθρώπων – όπως μας υπενθυμίζει άλλωστε, τις δύο «πραγματικότητες» τις χωρίζει μια πολύ λεπτή γραμμή. 

«Οι άστεγοι που επωφελούνται από το πρόγραμμα της Κλίμακας θέλουν μέσα από την προσπάθεια του ουζερί να έρθουν κοντά με τον κόσμο που θα το επισκεφθεί, να τον ενημερώσουν και να επικοινωνήσουν μαζί του», μας λέει η κ. Άντα Αλαμάνου. «Ενώ η πρωτοβουλία ήταν των ανθρώπων της Κλίμακας, πηγάζει ουσιαστικά από την δική τους επιθυμία για επικοινωνία.

»Πρέπει να ξέρετε άλλωστε πως οι περισσότεροι πλέον άστεγοι στις μέρες μας είναι αυτοί που λέμε οι “νεοάστεγοι”, που έχασαν το σπίτι τους για οικονομικούς λόγους στην σημερινή συγκυρία. Γι’ αυτό και έχουν ακόμη όνειρα και ελπίδες να αλλάξει κάτι.  Δεν είναι χρήστες και άτομα παραβατικά, την εικόνα δηλαδή που είχαμε όλοι για τους άστεγους παλιότερα. Θα μπορούσαμε να είμαστε εμείς», υπογραμμίζει με νόημα.

Το ουζερί, όπως μας λέει, έχει και την πρακτική του σημασία, αφού τα χρήματα που συγκεντρώνονται, τα μοιράζονται οι άστεγοι που λειτουργούν και επωφελούνται από τον χώρο. Σε καμία περίπτωση, όμως, δεν το κάνουν επιζητώντας φιλανθρωπία. «Κι αυτό που μας κάνει αισιόδοξους είναι πως βλέπουμε ανθρώπους να έρχονται ξανά και ξανά, κάτι που δείχνει ότι δεν το κάνουν “για το καλό”, αλλά επειδή τους αρέσει πραγματικά η επαφή, το κλίμα, η επικοινωνία που συντελείται», συμπληρώνει η κ. Αλαμάνου. 

Η ιδέα των σαββατόβραδων στην Κλίμακα πηγαίνει καλά – βοηθά άλλωστε και η πιάτσα του Κεραμεικού που ούτως ή άλλως γεμίζει τα Σάββατα. Θα μπορούσε να πηγαίνει και καλύτερα, όπως μας λέει η υπεύθυνη, αλλά το σημαντικό είναι πως δίνεται ένα αισιόδοξο μήνυμα και όσοι περνούν βλέπουν πως άστεγος δεν σημαίνει μόνο μιζέρια και αδιέξοδα. «Πρέπει να σταματήσει ο διαχωρισμός “οι άστεγοι” και “οι κανονικοί”, και αυτό ακριβώς προσπαθούμε να επικοινωνήσουμε, την θετική εικόνα των αστέγων», αναφέρει η κ. Αλαμάνου. 

Άστεγες… συνειδήσεις

Έχει, άραγε, αλλάξει η ελληνική νοοτροπία, που πάντα έστρεφε αλλού το κεφάλι στην θέα των αστέγων; «Δεν έχουμε αλλάξει 100%, αλλά τον τελευταίο χρόνο όλο και περισσότεροι πολίτες, ακόμη και πολιτικοί φορείς, εμφανίζονται περισσότερο συνειδητοποιημένοι. Ξέρετε, οι άστεγοι δεν χρειάζονται μόνο στέγη, αλλά μια ολοκληρωμένη αντιμετώπιση. Τα συσσίτια απλώς ανακυκλώνουν και διαιωνίζουν το πρόβλημα. Αυτό που χρειάζεται είναι να βρεθούν δουλειές», αναφέρει η υπεύθυνη του Κέντρου Στήριξης της Κλίμακας. 

Οι άνθρωποι της Κλίμακας για παράδειγμα λειτουργούν εργαστήριο ανακύκλωσης χαρτιού, στο οποίο εξασφάλισαν θέση εργασίας αρκετοί άστεγοι. «Υπάρχουν άλλες λύσεις, εκτός από τα χρήματα», καταλήγει η κ. Αλαμάνου και μας προσκαλεί να γνωρίσουμε τους άστεγους της Κλίμακας, για να τους γνωρίσουμε, να δοκιμάσουμε τα προσεγμένα μεζεδάκια τους και να περάσουμε καλά.