του Διονύση Γκουτζουρή
Η αλήθεια είναι ότι το Παγκόσμιο Κύπελλο της Γερμανίας ξεκίνησε με πολλές υποσχέσεις.
Στα πρώτα παιχνίδια σημειώνονταν αρκετά γκολ και οι απαιτήσεις των φιλάθλων ήταν, ως εκ τούτου, αυξημένες. Οι φίλαθλοι έβλεπαν το ”πλεκτό” να σπαρταράει. Η πεμπτουσία του αθλήματος πλημμύριζε τις αισθήσεις του κόσμου και η έλλειψη του θεαματικού, του φανταστικού, του καινούριου αστεριού, δεν απασχολούσε τους θεατές.
Με την πάροδο των ημερών και την έλευση των κρίσιμων αγώνων, εκείνων που δεν είχαν αύριο, διαπιστώσαμε ότι οι προπονητές και οι παίκτες ξεχνούσαν το γήπεδο και το χορτάρι.
Έβλεπαν τον αγωνιστικό χώρο ως σκακιέρα, τους παίκτες ως πιόνια, το μεγάλο αστέρι της αντίπαλης ομάδας ως βασίλισσα. Στόχος δεν ήταν το γκολ. Στόχος ήταν να περιοριστεί η... ”ρένα”, να μην προωθούνται να ακραία μπακ – οι πύργοι – να υπάρχει αλληλεξουδετέρωση σε όλους τους τομείς. Να κρίνονται τα παιχνίδια στο ένα γκολ.
Το ποδόσφαιρο έχασε στο Μουντιάλ της Γερμανίας.
Δε θα χάνει συνέχεια, η λογική λέει ότι θα νικήσει και πάλι. Για την ώρα, όμως, το άθλημα το έχουν καταπιεί τα συμφέροντα, οι χορηγίες, οι ομοσπονδίες, τα παχυλά συμβόλαια των προπονητών και των ποδοσφαιριστών.
Είδαμε, λοιπόν, την παγκόσμια πρωταθλήτρια, την Ιταλία, την κατ’ εξοχήν αμυντική ομάδα της υφηλίου, να παίζει επίθεση και να κερδίζει! Έπαιξε και άμυνα και γι’ αυτό πήρε το τρόπαιο. Έπαιξε άμυνα εκτός γηπέδων. Το σκάνδαλο των στημένων παιχνιδιών φόρτισε θετικά τους ποδοσφαιριστές και τον Μαρτσέλο Λίπι.
Οι παίκτες της ”σκουάντρα αντζούρα” είδαν έναν άνθρωπο να τους λέει... ”Μη σας νοιάζει τίποτα, πάμε να πάρουμε το κύπελλο να το βουλώσουν όλοι”. Έτσι έγινε και οι παίκτες τον πίστεψαν. Ο Καναβάρο ήθελε να δείξει σε όλους ότι δεν αξίζει να παίζει στη β’ Εθνική, το ίδιο και ο Πίρλο.
Οι ποδοσφαιριστές δεν έπαιζαν για το καινούριο τους συμβόλαιο, αλλά για να τιμήσουν τη χώρα τους και την ομάδα τους. Πολύ σημαντικό. Χωρίς να αποδώσει το ποδόσφαιρο που αφήνει ανοικτά στόματα, η Ιταλία πήρε δίκαια το τρόπαιο, επειδή το ήθελε πιο πολύ.
Όπως δίκαια έφτασε στον τελικό και η Γαλλία. Αθλητές με Παγκόσμιο Κύπελλο και Πανευρωπαϊκό στη συλλογή τους, ήθελαν να αποδείξουν πως δεν ήταν ”φωτοβολίδες”. Ούτε εκείνοι αγωνίζονταν για τα λεφτά, τη δόξα και τα συμβόλαια. Έπαιξαν καλά επειδή ήταν εκνευρισμένοι και παθιασμένοι από την κριτική που είχαν δεχτεί.
Ομάδες που αγωνίστηκαν με ”αέρα” στο Μουντιάλ έχασαν πανηγυρικά. Η Βραζιλία και η Ισπανία είναι τα πιο απτά παραδείγματα. Με παίκτες αστέρια, νόμιζαν πως θα κάνουν περίπατο, επειδή οι χορηγοί τους, τους ταΐζουν με χρυσά κουτάλια. Δεν είναι έτσι.
Είδαμε υπεροπτικό ποδόσφαιρο από συγκεκριμένες ομάδες. Οι Αργεντινοί νόμιζαν πως εύκολα ή δύσκολα θα την περάσουν τη Γερμανία, επειδή ήταν... Αργεντινοί και απέναντί τους ήταν οι... Φρίντριχ και Μεζερσάκερ.
Είδαμε ποδόσφαιρο ενθουσιασμού. Οι Αυστραλοί και οι Ουκρανοί ήθελαν να πρωταγωνιστήσουν, αλλά είχαν την ατυχία να πέσουν πάνω στην Παγκόσμια Πρωταθλήτρια.
Είδαμε ποδόσφαιρο... προσπάθειας απεγκλωβισμού από την κατωτερότητα. Οι ομάδες της Αφρικής δεν τα κατάφεραν. Όχι επειδή δεν έχουν δυνατότητες, αλλά επειδή οι παίκτες των αντιπροσωπευτικών συγκροτημάτων της ”μαύρης ηπείρου”, όταν φτάνουν απέναντι από τον αντίπαλο τερματοφύλακα, δεν ξέρουν αν... δικαιούνται να βρίσκονται σε αυτή τη θέση και ”θολώνουν”.
Οι Αφρικανοί της Εθνικής Γαλλίας, ενεργούν πολύ πιο σοφά στην αντίστοιχη φάση. Δεν είναι ρατσιστικό, είναι η πραγματικότητα των ανθρωπίνων φυλών- μία πραγματικότητα που δέχεται επεξεργασία στο εργοστάσιο του ποδοσφαίρου και βγάζει τα εξής αποτελέσματα: Τρομερά ταλέντα οι Γκανέζοι, άρτιοι ποδοσφαιριστές αυτοί από την Ακτή Ελεφαντοστού, σκληροτράχηλοι οι Τυνήσιοι, αλλά χωρίς ”καθαρό” μυαλό.
Είδαμε τεχνοκρατικό και μικροαστικό ποδόσφαιρο. Οι Ελβετοί ήξεραν μέχρι που μπορούσαν να φτάσουν και δεν τολμούσαν να ρισκάρουν για το κάτι παραπάνω, φοβούμενοι τη διάλυση. Δεν το πλήρωσαν με τη Γαλλία, το πλήρωσαν με την Ουκρανία.
Δεν είδαμε καινούρια αστέρια. Το ποδόσφαιρο είναι πλέον 100% επαγγελματικό και οι Εθνικές διοργανώσεις είναι ότι έχει απομείνει από τον ερασιτεχνισμό, από την αγάπη για τη φανέλα και τη χώρα.
Μπορεί οι χορηγοί να είναι περισσότεροι από τις ομάδες που μετέχουν, αλλά οι επαγγελματίες ποδοσφαιριστές δεν μπορούν να διακριθούν σε ένα καλοκαιριάτικο θεσμό όταν παίζουν 50 και 60 παιχνίδια μέσα στη σεζόν. Δεν είναι όπως παλιά, δεν αποτελεί ευκαιρία για διάκριση το Μουντιάλ, αλλά ευκαιρία να πλουτίσουν οι Ομοσπονδίες, χρησιμοποιώντας τα αστέρια των ομάδων – χωρών τους.
Κανείς δεν ξέρει αν θα δούμε ποτέ ένα Παγκόσμιο Κύπελλο σαν και αυτό του 1986 – για τους νεότερους – ή σαν και αυτό το 1970.
Σε τέσσερα χρόνια, πάντως, θα βγάλουμε ασφαλέστερα συμπεράσματα στο Παγκόσμιο Κύπελλο της Νότιας Αφρικής.
