Το Μέγαρο... επιμένει ελληνικά

Πέντε έργα σύγχρονων Ελλήνων συνθετών, εμπνευσμένα από το λόγο και τις εκφράσεις, παρουσιάζει το Ελληνικό Συγκρότημα Σύγχρονης Μουσικής στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών στις 5 Απριλίου, επιχειρώντας να εντοπίσει το νήμα που συνδέει την πρωτοτυπία της μουσικής σύλληψης με τη δύναμη των κειμένων που έδωσαν το έναυσμα για τη δημιουργία τους.
Το Μέγαρο... επιμένει ελληνικά

Συνεχίζεται στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών η σειρά συναυλιών με θέμα ”Μουσικές του 20ου και 21ου αιώνα”, με το Ελληνικό Συγκρότημα Σύγχρονης Μουσικής υπό τη διεύθυνση του Θόδωρου Αντωνίου.

Στη συναυλία που θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 5 Απριλίου στην αίθουσα Δημήτρης Μητρόπουλος του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών θα ερμηνευθούν πέντε έργα σύγχρονων Ελλήνων συνθετών, στα οποία θαυμάζει κανείς την πρωτοτυπία της μουσικής σύλληψης σε συνδυασμό με τη δύναμη του ”κειμένου” που έδωσε το έναυσμα για τη δημιουργία τους.

Οι συνθέτες της συναυλίας αυτής έχουν εμπνευστεί από το λόγο και τις εκφράσεις του και αποπειρώνται να διαπλέξουν το περίτεχνο νήμα που συνδέει τον ειρμό της σκέψης με το πνεύμα της μουσικής.

Τη βραδιά ανοίγει αντιπροσωπευτικά ο Λεωνίδας Κανάρης με το έργο του ”Nexus”, γραμμένο για κλαρινέτο, τρομπέτα, βιολί, βιόλα, τσέλο, μπάσο, κρουστά και πιάνο.

Πρόκειται για την προσωπική κατάθεση του συνθέτη, κάτι σαν ”μουσικό ψυχογράφημα”. Στο έργο του αποπειράται να οργανώσει εντυπώσεις, διαθέσεις και πρωτίστως προσωπικές ανησυχίες τις οποίες ”αισθάνεται την ανάγκη να κοινοποιήσει και να μοιραστεί με άλλους, με μία ψυχαναλυτική πρόθεση”, όπως ο ίδιος εξομολογείται μιλώντας για το ”Nexus”- που στα λατινικά σημαίνει ”περιπλοκή /σύνδεση”.

Τονίζει ότι οι επιλογές του προσβλέπουν στο να ”ανασύρουν ένστικτα, εντυπώσεις, συναισθήματα και πνευματικές εμπειρίες που ενδεχομένως σπανίζουν στην καθημερινότητά μας, σαν να πρόκειται για μια ψυχική άσκηση που κρατά σε εγρήγορση την ψυχική μας παλέτα”.

Ακολουθεί η σονάτα για σόλο βιολί του Αλέξανδρου ΧρυσανίδηMers-Tefs”, με σολίστ τον Κώστα Αναστασόπουλο. Το έργο, που είναι αφιερωμένο στο βιολονίστα Άβυ Αμπραμοβίτσι, ολοκληρώθηκε το 1968, αλλά το υλικό είχε αρχίσει να συγκεντρώνεται από το 1960.

Η φόρμα ακολουθεί την παραδοσιακή μορφή της σονάτας ως προς τα βασικά –αλλά εδώ δύσκολα αναγνωρίσιμα– χαρακτηριστικά. Το Mers-Tefs είναι ένα λυρικό έργο κι ως τέτοιο εντάσσεται στην κατηγορία των ενόργανων συνθέσεων.

Ο τίτλος αναφέρεται στο άγαλμα που βρίσκεται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο του Λέυντεν της Ολλανδίας και απεικονίζει τη Mers-Tefs, σύντροφο αξιωματούχου, που έζησε στην αρχαία Αίγυπτο (2800 - 2300 π.Χ., μεταξύ 4ης και 6ης δυναστεία του Μέσου Βασιλείου).

Το πρώτο μέρος ολοκληρώνεται με το πιο πρόσφατο έργο -καρπό του 2006- το οποίο υπογράφει ο Χάρης Ξανθουδάκης. Με το ”Maris Stella”, (”Άστρο της θαλάσσης”), ο συνθέτης επιχειρεί εκ νέου μία επανασύνδεση της μεταμοντέρνας μουσικής γλώσσας με τις συνθετικές πρακτικές των μεγάλων δασκάλων της Αναγέννησης και του πρώιμου Μπαρόκ.

Θέτει δε ως στόχο του την ανταπόκριση του ακροατή σε νοητικό και συναισθηματικό επίπεδο, διεκδικώντας έτσι την επαφή του με το κοινό εκείνο που αποζητά την προσωπική επαφή με τα υπό ακρόαση ακούσματα και εκτιμά ιδιαίτερα την πρωτοτυπία.

Το δεύτερο μέρος ξεκινά με τη σύνθεση του Κωνσταντίνου ΛυγνούΤρεις κινήσεις από τον Φάουστ”. Πρόκειται για τη μουσική που ο συνθέτης έγραψε για τη θεατρική παράσταση ”Φάουστ” που ανέβασε ο οργανισμός ”Αμφι-θέατρο” το 2000.

Εδώ, ο συνθέτης αξιοποιεί την ελευθερία που του δίνει αρχικά η επίτευξη ενός αμιγώς θεατρικού στόχου, ενώ βρίσκεται να δημιουργεί παράλληλα έναν πλήρη μουσικό κόσμο που συναπαρτίζεται από λεπτές μελωδίες και ξεσπάσματα: ενα απειλητικό βασικό θέμα, το τσέλο συνοδευόμενο από σκληρές πιανιστικές συγχορδίες, ένα ”Μακάβριο Βαλς”, μελωδίες παιγμένες στο όμποε, ένας ”Χορός των Δαιμόνων”, μία αρχική μελωδία του κοντραμπάσου που αργότερα μετουσιώνεται σε βαλς.

Ο συνθέτης, μιλώντας για τις ”Τρεις κινήσεις από τον Φάουστ” κάνει λόγο και για ”μία καλή ευκαιρία να χρησιμοποιηθούν τα σωθικά του πιάνου με έναν τρόπο πέρα από τον αναμενόμενο”. Αυτήν του την εκ βαθέων δημιουργία, αφιερώνει ο Λιγνός στη μνήμη της φίλης και συνεργάτιδας του, της ηθοποιού Λήδας Τασοπούλου.

Η βραδιά κλείνει με το έργο ”Απόκοπος” του Γιώργου Κυριακάκη, μία παραγγελία του Οργανισμού Μεγάρου Μουσικής Αθηνών. Ως μία ”ηχητική εικόνα” περιγράφει ο συνθέτης το έργο του. Το κείμενο στο οποίο βασίστηκε γράφτηκε στα τέλη του 15ου αιώνα από τον ποιητή Μπεργαδή και διηγείται ένα όνειρό του: μία επίσκεψη στον Άδη.

Αναφέρεται ως το πρώτο κείμενο στη νέα ελληνική γλώσσα που τυπώθηκε στη Βενετία, το 1519 και υμνεί την παροδικότητα της ζωής σε αντιδιαστολή με τη μονιμότητα του θανάτου και της λήθης.

Ιδωμένη κάτω από αυτό το πρίσμα, η σύνθεση του Γιώργου Κυριακάκη συνδυάζει εύσχημα τα δυτικά με τα ανατολικά στοιχεία, μιας και είναι εμφανείς οι επιρροές από τη βυζαντινή μουσική αλλά και την ελληνική παραδοσιακή. Σημαντική είναι η συμβολή του ερμηνευτή, που στη συναυλία του Μεγάρου είναι ο τενόρος Γιάννης Τσιοτσιόπουλος (φωτό).

Όλα τα έργα ερμηνεύει δεξιοτεχνικά το ”Ελληνικό Συγκρότημα Σύγχρονης Μουσικής”. Το- 16μελές εδώ- μουσικό σχήμα, γνωστό για το σύγχρονο ρεπερτόριό του αλλά και την πολυποίκιλη καλλιτεχνική του δραστηριοποίηση, διευθύνει ο Θόδωρος Αντωνίου. Την οργάνωση και την προετοιμασία της συναυλίας έχει ο Ιάκωβος Κονιτόπουλος.

Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, Βασ. Σοφίας και Κόκκαλη, τηλ.: 210 7282333

Μπείτε στη συζήτηση

σχόλια

v