Trumbo: Επιφανειακό βιογραφικό… θρίλερ
Η ιστορία της ζωής ενός από τους πιο διάσημους κυνηγημένους του Μακαρθισμού γίνεται μια μέτρια ταινία, με έναν υπέροχο όμως πρωταγωνιστή.
του Λουκά Τσουκνίδα
Όπως ο Άνταμ Μακέι με το “The Big Short”, έτσι και ο Τζέι Ρόουτς, έρχεται φέτος απ' το χώρο της κωμωδίας για να καταπιαστεί με το βιογραφικό δράμα, καταγράφοντας τη σκοτεινή δεκαετία του Μακαρθισμού και της χολιγουντιανής “Μαύρης Λίστας” μέσα απ' την ιστορία του πιο διάσημου “παρία” της περιόδου, του Ντάλτον Τράμπο. Δυστυχώς, αν και παίρνουμε μια ικανοποιητική γεύση για το ποιος ήταν ο άνθρωπος του τίτλου, το “Trumbo” αγγίζει μόνο την επιφάνεια των γεγονότων και μάλιστα με τρόπο τετριμμένο και ανέμπνευστο.
Η υπόθεση
Βρισκόμαστε στη μεταπολεμική Αμερική και μια ομάδα ανθρώπων που εργάζονται στα μεγάλα στούντιο του Χόλιγουντ συνδικαλίζονται παράλληλα υπέρ των δικαιωμάτων των εργαζομένων. Κάποιοι απ' αυτούς, όπως ο σεναριογράφος Ντάλτον Τράμπο, είναι και μέλη του Αμερικάνικου Κομμουνιστικού Κόμματος, κάτι που δεν “κάθεται” καλά στο στομάχι των “κομμουνιστοφάγων” πολιτικών της ψυχροπολεμικής περιόδου. Με τη βοήθεια των αφεντικών, αλλά και συναδέλφων τους, οι μυστικές υπηρεσίες θα τους κυνηγήσουν και το Χόλιγουντ θα τους αποβάλλει διά παντός...
Η κριτική
Ίσως ο πιο πολυπαινεμένος απ' τους διωγμένους της Μακαρθικής “επιχείρησης σκούπα”, ο Ντάλτον Τράμπο ήταν και ο πιο επίμονος και ταλαντούχος, κάτι που υπογραμμίζεται απ' τα Όσκαρ που κέρδισε παρά το ότι αναγκαζόταν να εργάζεται πίσω από διάφορα ψευδώνυμα. Οι ικανότητές του, όσο και η στήριξη ανθρώπων όπως ο Ότο Πρέμινγκερ και ο Κερκ Ντάγκλας, ήταν εκείνες που τον έφεραν πίσω στο επαγγελματικό προσκήνιο και το Χόλιγουντ γελοιοποιώντας, κατά κάποιον τρόπο, την ίδια τη “λογική” της Μαύρης Λίστας η οποία, έτσι κι αλλιώς, έχανε όλο και πιο πολύ την εμπιστοσύνη της κοινής γνώμης. Η έντονη προσωπικότητα, το θάρρος της γνώμης και η παραγωγικότητα μπροστά στο πρόταγμα της επιβίωσης της οικογένειας, έκαναν τον Τράμπο τον τέλειο αντί-ήρωα σε μια περίοδο που ακόμη ντροπιάζει το αμερικάνικο σινεμά.
Ο Τζέι Ρόουτς επιχειρεί μια σκιαγράφηση του κλίματος της εποχής μέσα απ' αυτόν τον χαρακτήρα-σύμβολο, στήνοντας γύρω του ένα θίασο από πραγματικούς και μη-πραγματικούς χαρακτήρες που μοιάζουν λίγο σαν κομπάρσοι δίπλα στον βιογραφούμενο πρωταγωνιστή.
Οι συνάδελφοι και σύντροφοί του, πέραν του “φανταστικού” Άρλεν Χερντ που εγκαλεί κάθε τόσο τον Τράμπο για ρεφορμισμό, περνούν απ' την οθόνη χωρίς ν' αφήσουν το παραμικρό στίγμα, δίνοντας την εντύπωση ότι το όλο θέμα αφορούσε δέκα-δεκαπέντε ανθρώπους. Η διαβόητη κοσμικογράφος Χέντα Χόπερ είναι πανταχού παρούσα με μια μανία για διωγμούς “κομμουνιστών” που αγγίζει την τρέλα, ο Έντουαρντ Τζι Ρόμπινσον είναι ο φίλιος ακτιβιστής που γίνεται δοσίλογος, ο Τζον Γουέιν είναι ο ιδεαλιστής “πατριώτης” που θέλει να δει τους “κομμουνιστές” να τιμωρούνται, αλλά για το καλό τους, και ο Φρανκ Κινγκ είναι ο σκιώδης επιχειρηματίας που εισβάλλει στο σινεμά, έχει γραμμένες στα παλιά του τα παπούτσια λίστες και Χόλιγουντ και δε διστάζει να το δηλώνει στη μάπα κάθε ενδιαφερόμενου.
Στη μέση ο Ντάλτον Τράμπο, παιγμένος άψογα απ' τον αγαπημένο Μπράιαν Κράνστον, ένας χαρακτήρας που μοιάζει να βρίσκεται σε ένα άλλο επίπεδο, πάνω απ' όλους τους υπόλοιπους, οι οποίοι είναι καταδικασμένοι να βλέπουν την ορμή του ταλέντου του να προστάζει τις εξελίξεις. Η πολιτική, οι σχέσεις εντός του χολιγουντιανού μικρόκοσμου, η κομμουνιστοφοβική παράνοια μιας περιόδου που έφτασε ν' αγγίξει με τρόπο σημαδιακό έναν χώρο άκρως καπιταλιστικό, δεν αποτελούν παρά υποσημειώσεις στην αφήγηση, η οποία εστιάζει διαρκώς στον ήρωά της, αναπαράγοντας αφηγηματικά κλισέ που ίσως να έκαναν τον ίδιο τον Τράμπο να φρίξει απ' τη βαρεμάρα.
Θα μου πείτε, η ταινία λέγεται “Trumbo”… Ναι, αλλά η ζωή ενός σεναριογράφου, όσα Όσκαρ και να είχε πάρει, όσες διάσημες ιστορίες και αν είχε σκαρφιστεί, δεν θα είχε κανένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον χωρίς μια παράλληλη ιστορία αντίστοιχη της Μαύρης Λίστας. Ως σεναριογράφος, ο Τράμπο γράφει και γράφει, ως οικογενειάρχης ζει εναλλαγές στιγμών θαλπωρής και έντασης, ως πολιτικός ακτιβιστής όμως, βρίσκεται στο επίκεντρο ενός δεκαετούς κυνηγιού μαγισσών που εξαπολύεται απ' το ισχυρότερο κράτος του κόσμου εναντίον μιας δημιουργικής, μα πολιτικοποιημένης μερίδας των πολιτών του. Πώς γίνεται στο τέλος να μένει κανείς με την αίσθηση ότι αν η Χέντα Χόπερ (για την ιστορία, η Έλεν Μίρεν δε σώζει τον χαρακτήρα απ' την καρικατουροποίηση) είχε περισσότερα σκάνδαλα επωνύμων ν' ασχοληθεί, λιγότεροι άνθρωποι θα έχαναν τη δουλειά τους επ' αόριστον;
Το “Trumbo” είναι μια μέτρια βιογραφική ταινία γύρω από ένα πολύ ενδιαφέρον θέμα, το οποίο και υποβαθμίζει με τρόπο ασυγχώρητο.
Βγαίνουν ακόμη:
Το συμπαθητικό γουέστερν “Jane Got a Gun”, το ιαπωνικό δράμα φαντασίας “Journey to the Shore”, η κωμωδία “How to be Single”, το δραματικό “The Cowboys”, το ιστορικό δράμα “Labyrinth of Lies” και η κωμωδία φαντασίας “The New Adventures of Aladdin”.
Όπως ο Άνταμ Μακέι με το “The Big Short”, έτσι και ο Τζέι Ρόουτς, έρχεται φέτος απ' το χώρο της κωμωδίας για να καταπιαστεί με το βιογραφικό δράμα, καταγράφοντας τη σκοτεινή δεκαετία του Μακαρθισμού και της χολιγουντιανής “Μαύρης Λίστας” μέσα απ' την ιστορία του πιο διάσημου “παρία” της περιόδου, του Ντάλτον Τράμπο. Δυστυχώς, αν και παίρνουμε μια ικανοποιητική γεύση για το ποιος ήταν ο άνθρωπος του τίτλου, το “Trumbo” αγγίζει μόνο την επιφάνεια των γεγονότων και μάλιστα με τρόπο τετριμμένο και ανέμπνευστο.
Η υπόθεση
Βρισκόμαστε στη μεταπολεμική Αμερική και μια ομάδα ανθρώπων που εργάζονται στα μεγάλα στούντιο του Χόλιγουντ συνδικαλίζονται παράλληλα υπέρ των δικαιωμάτων των εργαζομένων. Κάποιοι απ' αυτούς, όπως ο σεναριογράφος Ντάλτον Τράμπο, είναι και μέλη του Αμερικάνικου Κομμουνιστικού Κόμματος, κάτι που δεν “κάθεται” καλά στο στομάχι των “κομμουνιστοφάγων” πολιτικών της ψυχροπολεμικής περιόδου. Με τη βοήθεια των αφεντικών, αλλά και συναδέλφων τους, οι μυστικές υπηρεσίες θα τους κυνηγήσουν και το Χόλιγουντ θα τους αποβάλλει διά παντός...
Η κριτική
Ίσως ο πιο πολυπαινεμένος απ' τους διωγμένους της Μακαρθικής “επιχείρησης σκούπα”, ο Ντάλτον Τράμπο ήταν και ο πιο επίμονος και ταλαντούχος, κάτι που υπογραμμίζεται απ' τα Όσκαρ που κέρδισε παρά το ότι αναγκαζόταν να εργάζεται πίσω από διάφορα ψευδώνυμα. Οι ικανότητές του, όσο και η στήριξη ανθρώπων όπως ο Ότο Πρέμινγκερ και ο Κερκ Ντάγκλας, ήταν εκείνες που τον έφεραν πίσω στο επαγγελματικό προσκήνιο και το Χόλιγουντ γελοιοποιώντας, κατά κάποιον τρόπο, την ίδια τη “λογική” της Μαύρης Λίστας η οποία, έτσι κι αλλιώς, έχανε όλο και πιο πολύ την εμπιστοσύνη της κοινής γνώμης. Η έντονη προσωπικότητα, το θάρρος της γνώμης και η παραγωγικότητα μπροστά στο πρόταγμα της επιβίωσης της οικογένειας, έκαναν τον Τράμπο τον τέλειο αντί-ήρωα σε μια περίοδο που ακόμη ντροπιάζει το αμερικάνικο σινεμά.
Ο Τζέι Ρόουτς επιχειρεί μια σκιαγράφηση του κλίματος της εποχής μέσα απ' αυτόν τον χαρακτήρα-σύμβολο, στήνοντας γύρω του ένα θίασο από πραγματικούς και μη-πραγματικούς χαρακτήρες που μοιάζουν λίγο σαν κομπάρσοι δίπλα στον βιογραφούμενο πρωταγωνιστή.
Οι συνάδελφοι και σύντροφοί του, πέραν του “φανταστικού” Άρλεν Χερντ που εγκαλεί κάθε τόσο τον Τράμπο για ρεφορμισμό, περνούν απ' την οθόνη χωρίς ν' αφήσουν το παραμικρό στίγμα, δίνοντας την εντύπωση ότι το όλο θέμα αφορούσε δέκα-δεκαπέντε ανθρώπους. Η διαβόητη κοσμικογράφος Χέντα Χόπερ είναι πανταχού παρούσα με μια μανία για διωγμούς “κομμουνιστών” που αγγίζει την τρέλα, ο Έντουαρντ Τζι Ρόμπινσον είναι ο φίλιος ακτιβιστής που γίνεται δοσίλογος, ο Τζον Γουέιν είναι ο ιδεαλιστής “πατριώτης” που θέλει να δει τους “κομμουνιστές” να τιμωρούνται, αλλά για το καλό τους, και ο Φρανκ Κινγκ είναι ο σκιώδης επιχειρηματίας που εισβάλλει στο σινεμά, έχει γραμμένες στα παλιά του τα παπούτσια λίστες και Χόλιγουντ και δε διστάζει να το δηλώνει στη μάπα κάθε ενδιαφερόμενου.
Στη μέση ο Ντάλτον Τράμπο, παιγμένος άψογα απ' τον αγαπημένο Μπράιαν Κράνστον, ένας χαρακτήρας που μοιάζει να βρίσκεται σε ένα άλλο επίπεδο, πάνω απ' όλους τους υπόλοιπους, οι οποίοι είναι καταδικασμένοι να βλέπουν την ορμή του ταλέντου του να προστάζει τις εξελίξεις. Η πολιτική, οι σχέσεις εντός του χολιγουντιανού μικρόκοσμου, η κομμουνιστοφοβική παράνοια μιας περιόδου που έφτασε ν' αγγίξει με τρόπο σημαδιακό έναν χώρο άκρως καπιταλιστικό, δεν αποτελούν παρά υποσημειώσεις στην αφήγηση, η οποία εστιάζει διαρκώς στον ήρωά της, αναπαράγοντας αφηγηματικά κλισέ που ίσως να έκαναν τον ίδιο τον Τράμπο να φρίξει απ' τη βαρεμάρα.
Θα μου πείτε, η ταινία λέγεται “Trumbo”… Ναι, αλλά η ζωή ενός σεναριογράφου, όσα Όσκαρ και να είχε πάρει, όσες διάσημες ιστορίες και αν είχε σκαρφιστεί, δεν θα είχε κανένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον χωρίς μια παράλληλη ιστορία αντίστοιχη της Μαύρης Λίστας. Ως σεναριογράφος, ο Τράμπο γράφει και γράφει, ως οικογενειάρχης ζει εναλλαγές στιγμών θαλπωρής και έντασης, ως πολιτικός ακτιβιστής όμως, βρίσκεται στο επίκεντρο ενός δεκαετούς κυνηγιού μαγισσών που εξαπολύεται απ' το ισχυρότερο κράτος του κόσμου εναντίον μιας δημιουργικής, μα πολιτικοποιημένης μερίδας των πολιτών του. Πώς γίνεται στο τέλος να μένει κανείς με την αίσθηση ότι αν η Χέντα Χόπερ (για την ιστορία, η Έλεν Μίρεν δε σώζει τον χαρακτήρα απ' την καρικατουροποίηση) είχε περισσότερα σκάνδαλα επωνύμων ν' ασχοληθεί, λιγότεροι άνθρωποι θα έχαναν τη δουλειά τους επ' αόριστον;
Το “Trumbo” είναι μια μέτρια βιογραφική ταινία γύρω από ένα πολύ ενδιαφέρον θέμα, το οποίο και υποβαθμίζει με τρόπο ασυγχώρητο.
Βγαίνουν ακόμη:
Το συμπαθητικό γουέστερν “Jane Got a Gun”, το ιαπωνικό δράμα φαντασίας “Journey to the Shore”, η κωμωδία “How to be Single”, το δραματικό “The Cowboys”, το ιστορικό δράμα “Labyrinth of Lies” και η κωμωδία φαντασίας “The New Adventures of Aladdin”.
