The Revenant: Επικός και οσκαρικός Ινιαρίτου
Ο Ινιαρίτου μας δίνει ένα επικό γουέστερν με δυνατές ερμηνείες, το οποίο παρά τη μεγάλη του διάρκεια μας κάνει να υποκλιθούμε.
του Λουκά Τσουκνίδα
Για δεύτερη συνεχή χρονιά, ο Αλεχάντρο Γκονζάλες Ινιαρίτου μπαίνει με φόρα στην κούρσα των Όσκαρ, αυτή τη φορά με ένα δυομισάωρο γουέστερν βασισμένο στο μυθιστόρημα του Μάικλ Πούνκε, “The Revenant”. Μακριά απ' τα βαθιά νοήματα και τους πολύπλοκους χαρακτήρες του “Birdman”, πιστός όμως στην ταλαιπωρία της σάρκας, ο Ινιαρίτου μας δίνει ένα εντυπωσιακό από κάθε άποψη κινηματογραφικό έπος, με μοναδικές του αδυναμίες τη μακρά διάρκεια και την μονοδιάστατη ιστορία. Τις ξεπερνά όμως και μας αναγκάζει να του υποκλιθούμε και πάλι.
Η υπόθεση
Στην Βόρεια Αμερική των αρχών του 19ου αιώνα, μια ομάδα κυνηγών γούνας υποχωρεί προς τον κοντινότερο καταυλισμό, αποδεκατισμένη απ' τους ντόπιους ινδιάνους. Οδηγοί τους στα αφιλόξενα οροπέδια, είναι ο Χιου Γκλας και ο ινδιάνος γιος του Χοκ. Μια μέρα, καθώς ανιχνεύει το δρόμο, μία αρκούδα επιτίθεται στον Χιου για να προστατέψει τα μικρά της, αφήνοντάς τον ημιθανή, γεμάτο βαθιές πληγές και σπασμένα κόκαλα. Ο λοχαγός τότε, αφήνει πίσω τον Χιου μαζί με τον γιο του και δύο άντρες για να τον προσέχουν ώσπου να καταλήξει και να τον θάψουν όπως του αξίζει. Τα πράγματα όμως, εξελίσσονται εντελώς διαφορετικά...
Η κριτική
Η ιστορία του Χιου Γκλας, ενός υπαρκτού ανθρώπου, δεινού ορεσίβιου, ιχνηλάτη και τυχοδιώκτη των απάτητων περιοχών της Αμερικής, είναι όπως όλες οι ιστορίες εκείνης της περιόδου θολή και διανθισμένη με θρύλους και μισές αλήθειες. Πάνω στον εντυπωσιακότερο απ' αυτούς τους θρύλους, την επιστροφή του Χιου Γκλας απ' τους νεκρούς για να εκδικηθεί εκείνους που τον παράτησαν μισοπεθαμένο στο πουθενά, είναι που έχτισε το μυθιστόρημά του ο Πούνκε και, συνεπώς, την κινηματογραφική του εκδοχή ο Ινιαρίτου, συμβάλλοντας παράλληλα στην ανανέωσή του.
Στη στεγνή ιστορία του ανθρώπου που επιβιώνει στην άγρια φύση για να επιστρέψει σε μια πραγματικότητα όπου η εκδίκηση δεν είναι πλέον εφικτή, αλλά και λιγότερο επιθυμητή, ίσως, μπροστά στο θαύμα της δεύτερης ευκαιρίας στη ζωή, οι δημιουργοί προσθέτουν τα αφηγηματικά εκείνα στοιχεία που κάνουν την ιστορία πιο “ευπώλητη”. Έτσι, ο Χιου Γκλας έχει χάσει την ινδιάνα γυναίκα του σε μια επιδρομή στρατιωτών και περιφέρεται στην άγρια Δύση με τον ημίαιμο γιο του, προστατεύοντάς τον και μαθαίνοντάς του να επιβιώνει στην αφιλόξενη “μικτή” ζώνη μεταξύ λευκών και ινδιάνων. Το όραμά της και το πάθος του να εκδικηθεί το χαμό του γιου του —λες και η ορμή της αρκούδας για να προστατεύσει τα μικρά της μεταλαμπαδεύεται σ' αυτόν— είναι εκείνα που τον τροφοδοτούν με κουράγιο σε στιγμές που η επιβίωση μοιάζει αδύνατη για κάθε άνθρωπο που θα καλούνταν να διανύσει χιλιόμετρα έρποντας “απάνω” στις πληγές του.
Το “The Revenant” του Αλεχάντρο Γκονζάλες Ινιαρίτου είναι μια επική ταινία, ένα γουέστερν που αναφέρεται στην εποχή που προηγήθηκε της “εξημέρωσης” της Δύσης, τότε που οι εξερευνητές χάρασσαν περπατώντας τα περάσματα που αργότερα θα χρησιμοποιούνταν απ' το σιδηρόδρομο και έφταναν πρώτοι (απ' τους Ευρωπαίους) σε μέρη όπως η Μεγάλη Αλμυρή Λίμνη στη σημερινή Πολιτεία της Γιούτα. Τα μέρη αυτά, το ίδιο άγρια και μεγαλοπρεπή στις μέρες μας, φέρνει ολοζώντανα στην οθόνη μας ο διευθυντής φωτογραφίας Εμάνουελ Λουμπέσκι στήνοντας ένα επικό σκηνικό γύρω απ' τον κεντρικό χαρακτήρα, έναν άνθρωπο που τα βάζει με τη φύση και βγαίνει νικητής. Βοηθοί του, οι άνθρωποι πίσω απ' τα οπτικά εφέ, εκείνοι που έστησαν την ασύλληπτη μάχη του Γκλας με την αρκούδα, μία σκηνή που δεν αφήνει τον θεατή να κοιτάξει μακριά μέχρι να νιώσει τα χτυπήματα του θηρίου στο πετσί του.
Στον κεντρικό ρόλο τα πάει περίφημα ο Λεονάρντο Ντι Κάπριο που, αν και η σωματική ταλαιπωρία του χαρακτήρα δεν αφήνει πολλά ερμηνευτικά περιθώρια, μας δίνει έναν Γκλας τραχύ ως ορεσίβιο μα τρυφερό ως πατέρα, αβίαστα ανθρώπινο καθώς η απάνθρωπη εμπειρία εξαντλεί από μέσα του κάθε ίχνος ενέργειας και λογικής. Παίρνει στις πλάτες του, με μια βουβή ερμηνεία, το μεγαλύτερο τμήμα της δυομισάωρης διάρκειας, στην οποία πάντως, ο Ινιαρίτου καταφέρνει να δώσει εξαιρετικό ρυθμό, κρατώντας το ενδιαφέρον μας ζωντανό με τα αφηγηματικά του τεχνάσματα, παρ' ότι γνωρίζουμε την έκβαση της πάλης του ήρωα με τη φύση και αδημονούμε να δούμε τον Γκλας απέναντι στους φονιάδες του. Εξαιρετικοί, βεβαίως, είναι και οι υπόλοιποι συμπρωταγωνιστές, ο συνυποψήφιός του για Όσκαρ Τομ Χάρντι, ο ανερχόμενος Ντόμναλ Γκλίζον και ο νεαρός Γουίλ Πόουλτερ.
Το “The Revenant” είναι μια απολαυστική ταινία. Όχι η πιο “σκεπτόμενη” ταινία του Ινιαρίτου, αλλά ίσως η καλύτερή του έως σήμερα.
Βγαίνουν ακόμη:
Το καλό βιογραφικό δράμα “Steve Jobs” του Ντάνι Μπόιλ με τον υπέροχο για ακόμη μια φορά Μάικλ Φασμπέντερ στο ρόλο του αμφιλεγόμενου “οραματιστή”, το ισπανικό θρίλερ “Heroes of Evil” και η ταινία κινουμένων σχεδίων “Κοκορόκι: Ο ήρωας της φάρμας”.
