Diplomacy: Ιστορικό δράμα δωματίου

του Λουκά Τσουκνίδα
 
Ένας απ' τους εκπροσώπους του πάλαι ποτέ “νέου γερμανικού σινεμά”, ο Φόλκερ Σλέντορφ, επιστρέφει στις ελληνικές αίθουσες με ένα ιστορικό δράμα δωματίου, μια αναδρομή στην τελευταία νύχτα των γερμανών κατακτητών στο Παρίσι η οποία θα μπορούσε να είναι κι η τελευταία νύχτα της ίδιας της πόλης... στη Γη. Στο “Diplomacy”, έχοντας δύο εξαιρετικούς πρωταγωνιστές στη διάθεση του, ο γερμανός σκηνοθέτης μας αφηγείται βήμα-βήμα μια λεπτή επιχείρηση διάσωσης με μοναδικά όπλα την πειθώ και την υπομονή και μας φέρνει σε επαφή με την αγωνία των χαρακτήρων του, έστω κι αν το χάπι-εντ είναι αναπόφευκτα γνωστό.

Η υπόθεση

Το Παρίσι από ώρα σε ώρα πέφτει στα χέρια των συμμάχων και ο κυβερνήτης της πόλης, Ντίτριχ Φον Τσόλτιτζ, έχει ρητή εντολή απ' τον ίδιο τον Χίτλερ να ισοπεδώσει την πόλη με όλους τους κατοίκους της. Καταμεσίς της νύχτας, την ώρα που οι προετοιμασίες για την επιχείρηση κατεδάφισης βρίσκονται στο τέλος τους, στο αρχηγείο του γερμανού εμφανίζεται ο σουηδός διπλωμάτης Ραούλ Νόρντλινκ για μια τελευταία προσπάθεια να σώσει το Παρίσι...



Η κριτική

Το “Diplomacy” είναι μια ταινία που βασίζεται σ' ένα θεατρικό έργο, με δύο κεντρικούς χαρακτήρες και μία βασική τοποθεσία, το δωμάτιο ξενοδοχείου όπου έχει στήσει το αρχηγείο του ο γερμανός κυβερνήτης. Απ' τη στιγμή που εμφανίζεται στο κατώφλι του ο σουηδός διπλωμάτης, τη δράση μονοπωλούν οι δυο τους και οι ατέρμονες συζητήσεις τους για την έκβαση της βραδιάς. Στο μεταξύ, όλοι οι υπόλοιποι βρίσκονται σε αναμμένα κάρβουνα εν αναμονή της εισβολής και της εκκίνησης απ' το στόμα του Φον Τσόλτιτζ των μαζικών καταστροφών. Ο Σλέντορφ μας βάζει στο κλίμα με μια συρραφή ασπρόμαυρων εικόνων του Παρισιού της εποχής πριν μπει με την κάμερα του στο ξενοδοχείο για να ξαναβγεί πολύ μετά, όταν ο επιτελής του κυβερνήτη διασχίσει την πόλη για να αποκαταστήσει την επικοινωνία του ανώτερού του με το κέντρο των ανατινάξεων.

Αν η κατάσταση στον περιβάλλοντα χώρο είναι τεταμένη, μεταξύ των δύο αντρών η ένταση βράζει κάτω από μια αυτοσυγκράτηση, η οποία καταδεικνύει τη σημασία της στιγμής και μας προδιαθέτει για το “σκάκι” το οποίο θα παιχτεί σύντομα. Ο Νόρντλινκ, γνωρίζοντας με ποιον έχει να κάνει και ποια είναι τα ατού του, τα αποκαλύπτει σταδιακά κερδίζοντας χρόνο και φέρνοντας τον Φον Τσόλτιτζ εκεί που τον θέλει, ακόμη κι αν χρειαστεί να αυτοσχεδιάσει πάνω στις εξελίξεις. Ο γερμανός, αποφασισμένος να κάνει το καθήκον του, όπως προστάζει η θέση και η αφοσίωσή του στην πατρίδα, αποκρούει τα επιχειρήματα του σουηδού, αλλά, εμφανώς κουρασμένος και σε σχετική σύγχυση, δε μοιάζει διατεθειμένος να τον διώξει απ' το σκηνικό. Εμείς, γνωρίζοντας την κατάληξη της “παρτίδας”, βασιζόμαστε στον σκηνοθέτη και τους ερμηνευτές για να την απολαύσουμε παρ' όλ' αυτά.

Ο Σλέντορφ, σίγουρος για το ειδικό βάρος των πρωταγωνιστών του, Αντρέ Ντισολιέ και Νιλς Άρεστρουπ, τους αφήνει να ξεδιπλώσουν τις ικανότητές τους παρεμβαίνοντας διακριτικά στο οπτικό κομμάτι όσο εκείνοι ξιφουλκούν γύρω απ' το μεγάλο διακύβευμα της βραδιάς. Δεν παραλείπει όμως να παρεμβάλλει λίγη δράση μεταξύ των μακροσκελών διαλόγων, ώστε να μας υπενθυμίζει ποιο είναι το κλίμα έξω απ' το δωμάτιο, τι ακριβώς καλείται να διαχειριστεί ο Φον Τσόλτιτζ και τι καλείται να ανατρέψει ο Νόρντλινκ.

Οδηγός του, το εξαιρετικά ισορροπημένο σενάριο του ίδιου του θεατρικού συγγραφέα, Σιρίλ Γκελί, που δεν μας επιτρέπει να βαρεθούμε ούτε στιγμή, αποφεύγοντας τις φλυαρίες και τις προφανείς μελοδραματικές φανφάρες. Οι χαρακτήρες του Γκελί, βασισμένοι φυσικά στους πραγματικούς αντίστοιχούς τους, δεν εφαρμόζουν πάνω στα σχετικά κλισέ, αλλά διατηρούν μια διττότητα ως προς τη στάση και την κρίση τους η οποία φυσικά πηγάζει απ' τη θέση στην οποία έχουν βρεθεί και τις επείγουσες συνθήκες που επικρατούν. Ο Αντρέ Ντισολιέ αποδεικνύεται εξαιρετική επιλογή στο ρόλο του σουηδού διπλωμάτη, μα την παράσταση κλέβει ο Νιλς Άρεστρουπ στο ρόλο του αμφιλεγόμενου Φον Τσόλτιτζ, του περήφανου στρατιωτικού και καταρρακωμένου πατριώτη που ακροβατεί μεταξύ ενός παράλογου, εκβιαστικού καθήκοντος και μιας αξιοπρεπούς στρατιωτικής ήττας.

Το “Diplomacy” είναι μια καλή παλιομοδίτικη ταινία “δωματίου”.

Βγαίνουν ακόμη:
Το εξαιρετικό γερμανικό δράμα “Stations of the Cross” του Ντίτριχ Μπρίγκεμαν, το συμπαθητικό βιογραφικό δράμα “Jimmy's Hall” του Κεν Λόουτς, το θλιβερό κωμικό σίκουελ “Dumb and Dumber To”, η δευτεροκλασάτη περιπέτεια “Northmen: A Viking Saga”, το “Από Έρωτα” του Θοδωρή Αθερίδη και η ταινία κινουμένων σχεδίων “Khumba”.