Silver Linings Playbook: Οσκαρικό δράμα… που έγινε κομεντί

του Λουκά Τσουκνίδα

Μετά το απόλυτα πετυχημένο “The Fighter”, ο Ντέιβιντ Ο. Ράσελ επιστρέφει με ακόμα ένα “δόλωμα” για Όσκαρ, ένα κωμικοτραγικό οικογενειακό δράμα που καταλήγει σε ρομαντική κομεντί με τη χαρακτηριστική έλλειψη αιδούς που διακρίνει το Χόλιγουντ. Το “Silver Linings Playbook” ξεκινά σαν να φιλοδοξεί να αποτελέσει μια μικρή συμβολή στην κατανόηση του διπολικού συνδρόμου, πριν πέσει με τα μούτρα στις σεναριακές συμβάσεις υποβαθμίζοντας το αρχικό του θέμα σε μια ευχάριστη θολούρα από θετική σκέψη, καλή διάθεση και λυτρωτική αυτοανακάλυψη.

Η υπόθεση

Ο Πατ Σολιτάνο βγαίνει απ' το ψυχιατρείο όπου, μετά από ένα βίαιο συμβάν με τον εραστή της συζύγου του, έχει διαγνωστεί με διπολικό σύνδρομο κι επιστρέφει στο πατρικό του για να ανασυνταχθεί και να συνεχίσει τη ζωή του. Όσο όμως είναι προσκολλημένος στη γυναίκα του, η οποία τον αποφεύγει έμπρακτα με περιοριστικά μέτρα, αλλά και στην καταδικασμένη ιδέα ότι ο γάμος του μπορεί να σωθεί και να συνεχίσει ευτυχής, είναι αδύνατο να βελτιώσει την κατάστασή του ή τις σχέσεις με τους γύρω του, την οικογένεια και τους φίλους. Ένα βράδυ, μπαίνει στη ζωή του η Τίφανι, μια κοπέλα που έχασε πρόσφατα τον άντρα της και προσπαθεί να βγει από μια έντονη, ψυχολογικά ασταθή περίοδο. Οι δυο τους, θα γνωριστούν καλύτερα και θα βοηθήσουν ο ένας τον άλλο να βρει τη στρατηγική του...



Η κριτική

Ξεκινώ απ' το γεγονός ότι ο κεντρικός χαρακτήρας καλείται να δώσει πρόσωπο και ορατά χαρακτηριστικά σε ένα καθόλου σπάνιο, αλλά και καθόλου οικείο στους περισσότερους σύνδρομο. Είναι διπολικός κι αυτό σημαίνει ότι πέφτει απ' τη μία ακραία κατάσταση στην άλλη, παραληρώντας στην πορεία με ξεσπάσματα κατά δικαίων και αδίκων, κάτι που δυσκολεύει πάρα πολύ τις σχέσεις του με τους άλλους, αλλά κυρίως με τους κοντινούς του ανθρώπους, εναντίον των οποίων στρέφεται συχνά.

Ο Πατ της ταινίας, δοσμένος πολύ ισορροπημένα απ' τον Μπράντλεϊ Κούπερ —στο βαθμό που του το επιτρέπει το σενάριο—, έχει μόλις ανακαλύψει ότι η κυκλοθυμία του οφειλόταν σε αυτή τη μη διαγνωσμένη κατάσταση και προσπαθεί να ανακάμψει και να συνεχίσει από εκεί που σταμάτησε. Τον βλέπουμε να διαπληκτίζεται με τον πατέρα του, έναν άνθρωπο με το δικό του ιστορικό ανεξέλεγκτων συμπεριφορών, να ζορίζει τη μητέρα του και να αντιμετωπίζεται με επιφύλαξη από όλους. Δεν είναι σίγουροι τι του συμβαίνει και δεν είναι διατεθειμένοι να μάθουν, ώστε να ξεπεράσουν τις προκαταλήψεις τους απέναντί του. Ο Πατ είναι σχεδόν μόνος του σε αυτή τη μάχη, ένας εν δυνάμει τρελός, και ελπίζει μόνο σε μια βοήθεια: της γυναίκας του, η οποία δε θέλει να τον δει ούτε να του μιλήσει.

Κι εδώ, η βάση για ένα πολύ καλό δράμα πηγαίνει στράφι και ξεκινά η ρομαντική κομεντί. Ποιος θα μπορούσε να πλησιάσει τον άνθρωπο με τα άλυτα ψυχολογικά προβλήματα, άλλος από έναν άνθρωπο με... άλυτα ψυχολογικά προβλήματα, που επίσης διαθέτει στο πρόσφατο ιστορικό του μια πράξη που ο στενός κοινωνικός κύκλος δε μπορεί να αποδεχτεί; Η Τίφανι ψάχνει τη δική της άγκυρα, αλλά κι έναν παρτενέρ για τον μεγάλο διαγωνισμό χορού. Ο Πατ δέχεται να τη βοηθήσει με έναν όρο. Να δώσει το γράμμα του στη γυναίκα του. Με συνοπτικές διαδικασίες το σενάριο τσεκάρει τα κλισέ ενώ τρέχει προς το αναμενόμενο πλέον φινάλε και την ανατροπή που έχει πάψει να είναι ανατροπή, ίσως εδώ και έναν αιώνα κινηματογράφου. Το σύνδρομο του Πατ μπαίνει στην άκρη. Παίρνει τα φάρμακά του, ελέγχει την οργή του, εξιλεώνεται με τους πάντες γύρω του και χορεύει σαν αγγούρι, αλλά ευτυχής, προς μια καινούργια αρχή.

Όχι ότι υπάρχει τίποτε κακό σε όλο αυτό. Μια μέτρια ρομαντική κομεντί, είναι συνήθως το καλύτερο γέμισμα μεταξύ ενός καλού δείπνου κι ενός καλού ύπνου. Απλώς, θα μπορούσαν να λείπουν ευκολίες που βγάζουν μάτι και υποβαθμίζουν το διακύβευμα, όπως αυτό μας τίθεται στο ξεκίνημα, για να μην πάνε χαμένες και οι δύο πολύ καλές παρουσίες, του Κούπερ και της Τζένιφερ Λόρενς, που και χημεία έχουν και ερμηνευτικές δυνατότητες για κάτι πιο ουσιώδες. Στιγμές που αναδύουν θλίψη εναλλάσσονται απερίσκεπτα με ελαφρότητες, τα ξεσπάσματα των πρωταγωνιστών μοιάζουν με απλούς καυγάδες, οι δευτερεύοντες χαρακτήρες είναι ανάξιοι αναφοράς και η γυναίκα για την οποία γίνονται όλα αυτά, είναι εντελώς και ανεξήγητα απούσα.

Το “Silver Linings Playbook” είναι ακόμη μια στερεοτυπική, συνταγογραφημένη ταινία με μερικά καλά στοιχεία και τη δυνατότητα, εν τέλει, να μας φτιάξει τη διάθεση. Καμιά φορά, κι αυτό αρκεί. Όχι αυτή τη φορά.

Βγαίνουν ακόμη:

Το καλό χιλιανό πολιτικό δράμα “No”, βασισμένο σε μια πτυχή της ιστορίας πίσω απ' τη νίκη του “Όχι”, στο δημοψήφισμα που απάλλαξε τελικά τη χώρα απ' τη δικτατορία του Πινοτσέτ. Το διασκεδαστικά κακό αστυνομικό μπι-μούβι “Jack Reacher” με τον Τομ Κρουζ να είναι θανατηφόρα κουλ, το κακό μεξικάνικο εφηβικό δράμα “After Lucia” και η κωμωδία τρόμου “Warm Bodies”.