Chicken with Plums:"Νόστιμη" ιρανική αλληγορία

του Λουκά Τσουκνίδα

Μετά το επιτυχημένο πείραμα του «Persepolis» η Μαρζάν Σατραπί μεταφέρει ακόμη ένα δικό της κόμικ στη μεγάλη οθόνη, μόνο που αυτή τη φορά χρησιμοποιεί κανονικούς ηθοποιούς και τη βοήθεια του Βενσάν Παρονό στη σκηνοθεσία. Το «Chicken With Plums» είναι μια ακόμη ματιά της απόδημης ιρανής στη γενέτειρά της μέσα από την κωμικοτραγική ιστορία ενός συγγενικού της προσώπου. Ως παραμύθι για μεγάλους λειτουργεί υπέροχα. Ως αλληγορία είναι μάλλον μπερδεμένη.

Η υπόθεση

Βρισκόμαστε στην Τεχεράνη της δεκαετίας του ’50. Ο Νασέρ Αλί Καν είναι ένας διάσημος ιρανός βιολιστής, αλλά κι ένας καταρρακωμένος άνθρωπος που με τα πολλά αποφασίζει ότι ήρθε η ώρα να πεθάνει. Αφού απορρίπτει σωρεία μεθόδων ξαπλώνει στο κρεβάτι του μέχρι ο θάνατος να έρθει και να τον πάρει μακριά. Στις 8 μέρες που διαρκεί η αναμονή θα περάσουν από μπροστά του όλες εκείνες οι αναμνήσεις που αποτελούν τη ζωή του. Όπως τη θυμάται εκείνος, τουλάχιστον…



Η κριτική

Το «Chicken with Plums» είναι βασικά ένα παραμύθι με ένα υπαρκτό πρόσωπο ως τον ήρωα (τον συγχωρεμένο θείο της Σατραπί) και μια πανέμορφη κοπέλα ονόματι Ιράν ως το άπιαστό του όνειρο. Έτσι, γίνεται ακόμη πιο αντιληπτό ότι πρόκειται για ένα αλληγορικό παραμύθι, μια αφήγηση που φιλοδοξεί να μας κάνει να τραβήξουμε εμείς τις παράλληλες, οι οποίες θα μας μεταφέρουν σ’ εκείνη την περιοχή του κόσμου διαμέσου μιας πιο διαχρονικής υπόθεσης και κάποιων πιο αναγνωρίσιμων σε μας συναισθημάτων. Δυστυχώς όλα αυτά δεν είναι και τόσο ξεκάθαρα, οπότε αυτό που μένει είναι το παραμύθι και η σχετικά επιφανειακή ματιά σε όσα οδήγησαν τον ήρωα ν’ αποφασίσει να προσκαλέσει το θάνατό του.

Η Σατραπί κι ο Παρονό, υποθέτω κατά πως γίνεται και στο κόμικ της πρώτης, αφηγούνται τη ζωή του Νασέρ Αλί Καν μέσα από ατάκτως ειρημένα φλας-μπακ, τα οποία πυροδοτούνται με διάφορες αφορμές κι έρχονται να λύσουν τις εύλογες απορίες που γεννιούνται σε όποιον προσπαθήσει ν’ ακολουθήσει το στόρι. Παρ’ ότι απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή στην αρχή, η φόρμα δουλεύει καλύτερα όσο η ταινία προχωρά και η σκιαγράφηση της ζωής του ήρωα γίνεται πιο κατανοητή, όπως και η αμφιλεγόμενη προσωπικότητά του.

Ναι, ο Νασέρ Αλί Καν δεν είναι άγγελος και ο εγωισμός του οδηγεί τον κάθε συμβιβασμό του να σκάει στο πρόσωπο των άλλων, ενώ η πικρία και η αδυναμία του ν’ αγαπήσει τη γυναίκα και τα παιδιά του δεσπόζουν, πλέον, ακόμη και στις δικές του αναμνήσεις. Στον κεντρικό ρόλο απολαμβάνουμε τον Ματιέ Αμαλρίκ και το μουστάκι του, έναν ηθοποιό με εξαιρετικές εκφραστικές ικανότητες που σηκώνει την ταινία στις πλάτες του, ερμηνευτικά, μιας και οι υπόλοιποι χαρακτήρες είναι κραυγαλέα δευτερεύοντες.

Αυτό στο οποίο η Σατραπί κι ο Παρονό πετυχαίνουν απόλυτα, είναι η υπέροχη μίξη φαντασίας και πραγματικότητας καθώς ο Νασέρ Αλί Καν θυμάται με τον τρόπο του όσα του έχουν συμβεί, διογκωμένα συνήθως και με ένα υποτυπώδες κωμικό στοιχείο που ελαφραίνει τη βαριά ατμόσφαιρα γύρω απ’ τον οικειοθελώς ετοιμοθάνατο και αποτυχημένο οικογενειάρχη μουσικό. Συνεπώς, η φωτογραφία, τα σκηνικά και η μουσική είναι απλώς εξαιρετικά και είναι αυτά που αφήνουν τελικά την καλύτερη γεύση και την πιο έντονη ανάμνηση στον θεατή.

Το «Chicken with Plums» είναι μια ευχάριστη ταινία παρά το δυσάρεστο κεντρικό της θέμα. Δείτε την ως τέτοια και μην παιδευτείτε πολύ να σπάσετε τον κώδικά της.

Βγαίνουν ακόμη:

- Το δράμα εποχής «Wuthering Heights» της Αντρέα Άρνολντ, βασισμένο στο ομώνυμο μυθιστόρημα της Έμιλι Μπροντέ και το… «Λάρισα Εμπιστευτικό».