Όπως κάθε άλλη γλώσσα, έτσι και η κινηματογραφική μαθαίνεται. Κι εδώ θα σε βοηθήσουμε να μάθεις αν όχι να τη μιλάς, τουλάχιστον να την καταλαβαίνεις.
Παλαιότερο των 360 ημερών
της Ηρώς Κουνάδη
Καταλαβαίνουμε τις ενστάσεις. Όλες. Και το ότι η ζωή είναι αρκετά δύσκολη από μόνη της, δεν θέλεις δυσκολίες και στην ψυχαγωγία σου, και το ότι σε κανέναν δεν αρέσει να του υπενθυμίζουν ότι δεν είναι τόσο έξυπνος/η όσο θα ήθελε. Δεν είναι ευχάριστο συναίσθημα. Όμως –μεγάλο όμως. Όπως λέγαμε κι εδώ, η εξυπνάδα για τους περισσότερους ανθρώπους δεν είναι θείο δώρο. Είναι κάτι που καλλιεργείται, και το να ζορίζεις το μυαλό σου να δουλέψει πού και πού είναι ένα μεγάλο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση. Ακριβώς όπως συμβαίνει και με τα βιβλία, οι δύσκολες ταινίες θα σε ταλαιπωρήσουν, ναι, θα σε αφήσουν όμως πλουσιότερο. Κι αν δεν ξέρεις από πού να πρωτοπιαστείς για να αρχίσεις να ανεβαίνεις, εδώ σου συγκεντρώσαμε τα βασικά για να ξεκινήσεις.
Μην ξεκινάς αρνητικά προδιατεθειμένος/η
Υπάρχει κόσμος που βλέπει στην περιγραφή της ταινίας «σινεφίλ» και προσπερνάει, πιστεύοντας πως δεν θα του αρέσει ή δεν θα καταλάβει, ή και τα δύο. Αν ήδη από τους τίτλους έναρξης αρχίζεις τα «πωω είναι πολύ αργό» στην ουσία κλειδώνεις το μυαλό σου για να αφήσει την ταινία απέξω, σαν πεντάχρονο που φοβάται να πάει στο γιατρό. Μην αφήνεις τις προκαταλήψεις σου να σε τρομάζουν, ταινία είναι, δεν είναι βόμβα που κινδυνεύεις να σου σκάσει στα χέρια.
Μην προσπαθείς να καταλάβεις
Όπως είπε και ο πρωταγωνιστής του Tenet σε μια από τις ελάχιστες κατανοητές ατάκες της ταινίας, «μην προσπαθείς να το καταλάβεις, νιώσ’ το». Ειδικά την πρώτη φορά που τη βλέπεις, αν προσπαθείς να αποκρυπτογραφήσεις συμβολισμούς και να βάλεις νοήματα ή γεγονότα σε τάξη, η ταινία χάνει όλη την μαγεία της. Βυθίσου στην εικόνα, άσε το μυαλό σου να κάνει ελεύθερους συνειρμούς, και στο τέλος –ακόμα και αν θεωρείς ότι δεν έχεις καταλάβει τίποτα– θα έχεις την αίσθηση πως πέρασες ωραία.
Ξαναδές την
Οι άνθρωποι που διαβάζουν πολύ, θα σου πουν ότι την πρώτη φορά διαβάζεις για την πλοκή, την δεύτερη για τη γραφή. Αυτό, σε γενικές γραμμές, ισχύει και για τις ταινίες. Την δεύτερη φορά που βλέπεις την ίδια ταινία, απαλλαγμένος/η από τη σκέψη πού θα πάει ή αν στο τέλος θα γίνει κάτι που θα σε βοηθήσει να καταλάβεις, προσέχεις πράγματα που σου είχαν ξεφύγει την πρώτη φορά. Η πρώτη φορά είναι πάντα σαν να μπαίνεις σε ένα καινούριο περιβάλλον, χρειάζεσαι χρόνο για να συνηθίσεις.
Ψάξε για συμβολισμούς
Στο Βλέμμα του Οδυσσέα του Θόδωρου Αγγελόπουλου υπάρχει μια πολύ περίεργη σκηνή, στην οποία η κάμερα κινείται κυκλικά, αλλά οι εικόνες μοιάζουν να διακόπτονται με έναν συγκεκριμένο ρυθμό. Επειδή οι περισσότεροι άνθρωποι προσεγγίζουμε τέτοιου τύπου ταινίες επιφυλακτικά, και δεν αφήνουμε το μυαλό μας ελεύθερο να κάνει συνειρμούς, λίγοι καταλαβαίνουν ότι αυτός είναι ο τρόπος που κινούνται οι δείκτες σε ένα παλιό ρολόι. Όταν σου το πούνε, όμως, μοιάζει τόσο προφανές, που απορείς γιατί δεν το σκέφτηκες μόνος/η σου. Ξεκίνα από το δεδομένο πως τίποτα απ’ ό,τι βλέπεις στην οθόνη δεν είναι εκεί τυχαία, και άσε την φαντασία σου να οργιάσει. Θα εκπλαγείς από το πόσες φορές θα πέσεις μέσα.
Διάβασε μια ανάλυση
Ή δες ένα βιντεάκι στο YouTube αν βαριέσαι να διαβάζεις. Αν πληκτρολογήσεις «[όνομα ταινίας] explanation» ή «analysis», θα βρεις από δεκάδες έως και χιλιάδες αποτελέσματα, ανάλογα πόσο δημοφιλής είναι η ταινία που είδες. Κατά προτίμηση καν’ το αφού έχεις δει την ταινία για δεύτερη φορά, για να επαληθεύσεις μερικούς από τους δικούς σου συνειρμούς και να χαρείς. Αν η ταινία σε γενικές γραμμές σου άρεσε, δες την και μια τρίτη φορά μετά την ανάλυση, και θα δεις ότι θα βγάζει τέλειο νόημα.
Μην περιορίζεσαι σε ένα συγκεκριμένο είδος
Όπως όλες οι γλώσσες, έτσι και η κινηματογραφική, μαθαίνεται με την εξάσκηση. Όσο περισσότερες ταινίες βλέπεις, τόσο ευκολότερα αναγνωρίζεις μοτίβα, συνδέεις εικόνες με νοήματα, και γενικώς εξοικειώνεσαι με τον τρόπο που σου «μιλάνε». Μην απορρίπτεις καμία ταινία εξαρχής φοβούμενος/η ότι δεν θα καταλάβεις, γιατί αυτό γίνεται φαύλος κύκλος: Δεν είναι ότι δεν βλέπεις δύσκολες ταινίες επειδή δεν τις καταλαβαίνεις, είναι ότι δεν τις καταλαβαίνεις επειδή δεν βλέπεις δύσκολες ταινίες.
Όλες οι Ταινίες
2001 Η οδύσσεια του διαστήματος
Περιπέτεια
28 χρόνια μετά
Θρίλερ
8 ½
Φαντασίας
Akira
Επ. Φαντασίας
Anora
Κωμωδία
Babygirl
Αστυνομική
Chungking Express
Κωμωδία
Cure
Αστυνομική
Destination: Albania
Κωμωδία
Dog Man (μεταγλωττισμένη)
Δράσης
F1: Η ταινία
Δράσης
Jurassic World: Αναγέννηση
Δράσης
Karate Kid: Θρύλοι
Δράσης
Maria
Δράμα
Scream
Τρόμου
Sonic 3: Η ταινία (μεταγλωττισμένη)
Δράσης
Sorry, Baby
Κωμωδία
Superman
Δράσης
Take a Trip
Ντοκιμαντέρ
The Commitments
Κωμωδία
Ανοιξη, Καλοκαίρι, Φθινόπωρο, Χειμώνας... και Ανοιξη
Δράμα
Αποστροφή
Θρίλερ
Αργός θάνατος
Θρίλερ
Βερμίλιο: Η νύφη του βουνού
Δράμα
Βιριδιάνα
Κωμωδία
Γυμνοί στον ήλιο
Αστυνομική
Διπλή ταυτότητα
Θρίλερ
Έκλειψη
Δράμα
Έλιο (μεταγλωττισμένη)
Περιπέτεια
Ενα μικρό κόλπο και κάτι ακόμα
Κωμωδία
Επαναστάτης χωρίς αιτία
Δράμα
Επικίνδυνα πλάσματα
Θρίλερ
Επικίνδυνη Αποστολή: Η έσχατη τιμωρία
Δράσης
Ερωτική επιθυμία
Δράμα
Ευτυχία
Κωμωδία
Ζαμπρίσκι Πόιντ
Δράμα
Η Αιώνια Λιακάδα ενός Καθαρού Μυαλού
Επ. Φαντασίας
Η ορχήστρα του αδερφού μου
Κωμωδία
Η πισίνα
Αστυνομική
Η σπουδαία κυρία Χολ
Δράμα
Η Τζέιν Όστεν με κατέστρεψε
Κωμωδία
Η ώρα του λύκου
Δράμα
Θεώρημα
Δράμα
Καζαμπλάνκα
Αστυνομική
Και μετά δεν έμεινε κανένας
Αστυνομική
Κιούκα πριν το τέλος του καλοκαιριού
Κωμωδία
Κονκλάβιο
Θρίλερ
Λίλο & Στιτς (μεταγλωττισμένη)
Δράσης
Μαθήματα από έναν πιγκουίνο
Δράμα
Μαλένα
Κωμωδία
Μάρτυρας κατηγορίας
Αστυνομική
Ματαντόρ
Θρίλερ
Μια ταινία Minecraft (μεταγλωττισμένη)
Δράσης
Μικρά πράγματα σαν κι αυτά
Δράμα
Μπλε βελούδο
Αστυνομική
Νύχτα Αγωνίας
Μυστηρίου
Νυχτερινός εκφωνητής
Δράμα
Ξέρω τι κάνατε πέρσι το καλοκαίρι
Τρόμου
Ο άνθρωπος που γνώριζε πολλά
Περιπέτεια
Ο δάσκαλος που υποσχέθηκε την θάλασσα
Δράμα
Ο ερασιτέχνης
Δράσης
Ο καλός καθηγητής
Δράμα
Ο κύριος Αζναβούρ
Δράμα
Ο Μοϊκανός
Αστυνομική
Ο μύθος του Μαρακούντα (μεταγλωττισμένη)
Περιπέτεια
Ο Πάντινγκτον στο Περού (μεταγλωττισμένη)
Περιπέτεια
Ο Σημαδεμένος
Αστυνομική
Ο Σιμών της ερήμου
Φαντασίας
Ο χαμένος τίγρης (μεταγλωττισμένη)
Περιπέτεια
Ο ψυχίατρος μου τρελάθηκε
Κωμωδία
Οδός Μαλχόλαντ
Θρίλερ
Οι άγριες μέρες μας
Δράμα
Οι απέναντι
Δράμα
Οι μπαλκονάτες
Φαντασίας
Ολα όσα φανταζόμαστε ως φως
Δράμα
Οργισμένο είδωλο
Δράμα
Οταν έρθει το φθινόπωρο
Δράμα
Πάρτι χωρισμού
Κωμωδία
Πώς να εκπαιδεύσετε τον δράκο σας (με υπότιτλους)
Δράσης
Πώς να εκπαιδεύσετε τον δράκο σας (μεταγλωττισμένη)
Δράσης
Ρασομόν
Αστυνομική
Ρώμη, ανοχύρωτη πόλη
Δράμα
Σάουντρακ για ένα πραξικόπημα
Ντοκιμαντέρ
Σκιές στο σκοτάδι
Θρίλερ
Τα καλά παιδιά
Αστυνομική
Την έλεγαν Μαρία
Δράμα
Το 47
Δράμα
Το μίσος
Δράμα
Το μονοπάτι του αλατιού
Δράμα
Το πάθος της Ζαν ντΑρκ
Δράμα
Το παιδί και το δελφίνι
Περιπέτεια
Το ποτάμι
Αισθηματική
Υπάρχω
Δράμα
Φτηνά τσιγάρα
Κωμωδία
2001: A Space Odyssey
Περιπέτεια
28 Years Later
Θρίλερ
8½
Φαντασίας
A Foolish Love
Δράμα
A Little Something Extra
Κωμωδία
A Minecraft Movie (dubbed)
Δράσης
Akira
Επ. Φαντασίας
All we Imagine as Light
Δράμα
And Then There Were None
Αστυνομική
Anora
Κωμωδία
Audition
Θρίλερ
Babygirl
Αστυνομική
Being Maria
Δράμα
Black Bag
Θρίλερ
Blue Velvet
Αστυνομική
Boy on a dolphin
Περιπέτεια
Casablanca
Αστυνομική
Cheap Smokes
Κωμωδία
Chungking Express
Κωμωδία
Conclave
Θρίλερ
Cure
Αστυνομική
Dangerous Animals
Θρίλερ
Dog Man (dubbed)
Δράσης
El 47
Δράμα
Elio (dubbed)
Περιπέτεια
Eternal Sunshine of the Spotless Mind
Επ. Φαντασίας
Exist
Δράμα
F1: The Movie
Δράσης
GoodFellas
Αστυνομική
Happiness
Κωμωδία
Hour of the Wolf
Δράμα
How to Train Your Dragon (dubbed)
Δράσης
How to Train Your Dragon (subbed)
Δράσης
I Know What You Did Last Summer
Τρόμου
In the Mood for Love
Δράμα
Jamais sans mon psy
Κωμωδία
Jane Austen Wrecked my Life
Κωμωδία
Jurassic World: Rebirth
Δράσης
Karate Kid: Legends
Δράσης
Kyuka: Before Summer's End
Κωμωδία
L'eclisse
Δράμα
La Haine
Δράμα
La infiltrada
Θρίλερ
Le Mohican
Αστυνομική
Lilo & Stitch (dubbed)
Δράσης
Luli & Goni Lemes
Κωμωδία
Malena
Κωμωδία
Maria
Δράμα
Matador
Θρίλερ
Mission: Impossible - The Final Reckoning
Δράσης
Monsieur Aznavour
Δράμα
Mulholland Drive
Θρίλερ
Night Announcer
Δράμα
Our Wildest Days
Δράμα
Paddington In Peru (dubbed)
Περιπέτεια
Plein Soleil
Αστυνομική
Quand vient l'automne
Δράμα
Raging Bull
Δράμα
Rashomon
Αστυνομική
Rebel without a Cause
Δράμα
Repulsion
Θρίλερ
Roma, Citta Aperta
Δράμα
Scarface
Αστυνομική
Scream
Τρόμου
Simon of the Desert
Φαντασίας
Small Things Like These
Δράμα
Sonic the Hedgehog 3 (dubbed)
Δράσης
Sorry, Baby
Κωμωδία
Soundtrack to a Coup d'Etat
Ντοκιμαντέρ
Spellbound
Μυστηρίου
Spring, Summer, Fall, Winter... and Spring
Δράμα
Superman
Δράσης
Take a Trip
Ντοκιμαντέρ
Teorema
Δράμα
The Amateur
Δράσης
The Balconettes
Φαντασίας
The Commitments
Κωμωδία
The Good Teacher
Δράμα
The Great Lillian Hall
Δράμα
The Lost Tiger (dubbed)
Περιπέτεια
The Man Who Knew Too Much
Περιπέτεια
The Marching Band
Κωμωδία
The Myth Of Maracuda (dubbed)
Περιπέτεια
The Other Way Around
Κωμωδία
The Passion of Joan of Arc
Δράμα
The Penguin Lessons
Δράμα
The River
Αισθηματική
The Salt Path
Δράμα
The Swimming Pool
Αστυνομική
The Teacher Who Promised the Sea
Δράμα
Vermiglio
Δράμα
Viridiana
Κωμωδία
Witness For The Prosecution
Αστυνομική
Zabriskie Point
Δράμα
2001 Η οδύσσεια του διαστήματος
Περιπέτεια
28 χρόνια μετά
Θρίλερ
8 ½
Φαντασίας
Anora
Κωμωδία
Babygirl
Αστυνομική
Chungking Express
Κωμωδία
Dog Man (μεταγλωττισμένη)
Δράσης
F1: Η ταινία
Δράσης
Jurassic World: Αναγέννηση
Δράσης
Karate Kid: Θρύλοι
Δράσης
Maria
Δράμα
Scream
Τρόμου
Sonic 3: Η ταινία (μεταγλωττισμένη)
Δράσης
Sorry, Baby
Κωμωδία
Superman
Δράσης
The Commitments
Κωμωδία
Αποστροφή
Θρίλερ
Βερμίλιο: Η νύφη του βουνού
Δράμα
Γυμνοί στον ήλιο
Αστυνομική
Διπλή ταυτότητα
Θρίλερ
Έκλειψη
Δράμα
Έλιο (μεταγλωττισμένη)
Περιπέτεια
Ενα μικρό κόλπο και κάτι ακόμα
Κωμωδία
Επαναστάτης χωρίς αιτία
Δράμα
Επικίνδυνη Αποστολή: Η έσχατη τιμωρία
Δράσης
Ερωτική επιθυμία
Δράμα
Ευτυχία
Κωμωδία
Ζαμπρίσκι Πόιντ
Δράμα
Η Αιώνια Λιακάδα ενός Καθαρού Μυαλού
Επ. Φαντασίας
Η ορχήστρα του αδερφού μου
Κωμωδία
Η πισίνα
Αστυνομική
Η σπουδαία κυρία Χολ
Δράμα
Η Τζέιν Όστεν με κατέστρεψε
Κωμωδία
Η ώρα του λύκου
Δράμα
Καζαμπλάνκα
Αστυνομική
Και μετά δεν έμεινε κανένας
Αστυνομική
Κιούκα πριν το τέλος του καλοκαιριού
Κωμωδία
Κονκλάβιο
Θρίλερ
Λίλο & Στιτς (μεταγλωττισμένη)
Δράσης
Μαθήματα από έναν πιγκουίνο
Δράμα
Μαλένα
Κωμωδία
Μάρτυρας κατηγορίας
Αστυνομική
Ματαντόρ
Θρίλερ
Μια ταινία Minecraft (μεταγλωττισμένη)
Δράσης
Μικρά πράγματα σαν κι αυτά
Δράμα
Μπλε βελούδο
Αστυνομική
Νύχτα Αγωνίας
Μυστηρίου
Νυχτερινός εκφωνητής
Δράμα
Ξέρω τι κάνατε πέρσι το καλοκαίρι
Τρόμου
Ο άνθρωπος που γνώριζε πολλά
Περιπέτεια
Ο δάσκαλος που υποσχέθηκε την θάλασσα
Δράμα
Ο ερασιτέχνης
Δράσης
Ο καλός καθηγητής
Δράμα
Ο κύριος Αζναβούρ
Δράμα
Ο Μοϊκανός
Αστυνομική
Ο μύθος του Μαρακούντα (μεταγλωττισμένη)
Περιπέτεια
Ο Πάντινγκτον στο Περού (μεταγλωττισμένη)
Περιπέτεια
Ο Σημαδεμένος
Αστυνομική
Ο χαμένος τίγρης (μεταγλωττισμένη)
Περιπέτεια
Ο ψυχίατρος μου τρελάθηκε
Κωμωδία
Οδός Μαλχόλαντ
Θρίλερ
Οι άγριες μέρες μας
Δράμα
Οι απέναντι
Δράμα
Οι μπαλκονάτες
Φαντασίας
Ολα όσα φανταζόμαστε ως φως
Δράμα
Οργισμένο είδωλο
Δράμα
Οταν έρθει το φθινόπωρο
Δράμα
Πάρτι χωρισμού
Κωμωδία
Πώς να εκπαιδεύσετε τον δράκο σας (μεταγλωττισμένη)