Ταινίες που ανοίγουν συζητήσεις αλλά δεν είναι βαριά κουλτούρα
Θέλεις μια ταινία για να κάνεις μετά μια ωραία συζήτηση, αλλά χωρίς να καείς ή/και να ψυχοπλακωθείς; Το ‘χουμε.
της Ηρώς Κουνάδη
Μην ακούς τι λένε οι σνομπ σινεφίλ, το προνόμιο να θέτει ερωτήματα δεν το έχει μόνο ο πειραματικός μονοκάμερος σοβιετικός κινηματογράφος. Προφανώς, ο Ταρκόφσκι το κάνει καλύτερα απ’ όλους, αλλά το δίπολο δεν είναι «ή που δεν θα καταλαβαίνουμε την τύφλα μας, ή που θα βλέπουμε υπερήρωες της Μάρβελ». Υπάρχουν και ενδιάμεσα στάδια. Όπως οι ταινίες που ακολουθούν, που μια χαρά θα σε βάλουν σε σκέψεις και συζητήσεις χωρίς να σου μαυρίσουν την ψυχή μέρες που ‘ναι.
Η Αιώνια Λιακάδα ενός Καθαρού Μυαλού (2004)
Θα έσβηνες τις αναμνήσεις σου αν μπορούσες; Η απάντηση μοιάζει εύκολη σε περιπτώσεις επίπονων χωρισμών, απωλειών κλπ, αλλά δεν είναι. Η γλυκύτατη ταινία του Μισέλ Γκοντρί θέτει ακριβώς αυτό το ερώτημα, και εξετάζει όλες τις παραμέτρους του τι σημαίνει να σβήσεις εντελώς έναν άλλον άνθρωπο από τις αναμνήσεις σου, και τη σχέση σου μαζί του/της, όπως αποφασίζουν να κάνουν μετά τον χωρισμό τους η Κέιτ Γουίνσλετ και ο Τζιμ Κάρεϊ.
Παράσιτα (2019)
Το αριστούργημα του Μπονγκ Τζουν Χο που σάρωσε τα Όσκαρ πριν από δύο χρόνια μιλά για τις ταξικές μας κοινωνίες και τον καπιταλισμό που μας κάνει όλους (ναι, όλους) τέρατα. Μέσα από τους απολαυστικούς του χαρακτήρες, ένα σπιρτόζικο σενάριο και μερικές πανέξυπνες οπτικές γωνίες, ο κορεάτης σκηνοθέτης της καρδιάς μας θα σε βάλει να μιλάς για μέρες ολόκληρες, χωρίς τίποτα να σου φανεί βαρύ ή δυσνόητο.
Vice (2018)
Ο Τζορτζ Μπους ο τζούνιορ κέρδισε το παγκόσμιο μίσος που λίγοι Αμερικανοί πρόεδροι στην Ιστορία των ΗΠΑ είχαν καταφέρει να κερδίσουν. Ήδη, όμως, από τα πρώτα χρόνια της προεδρίας του ήταν εν πολλοίς κοινό μυστικό ότι εκείνος ήταν απλώς η βιτρίνα μπροστά από το σατανικό μυαλό του Ντικ Τσέινι, του διαβόητου αντιπροέδρου του που κατά πολλούς ενορχήστρωσε τον πόλεμο στο Ιράκ, διασπείροντας ψευδείς ειδήσεις before it was cool. Τα σκοτεινά παιχνίδια των πολιτικών παρασκηνίων γίνονται εδώ μια απολαυστική ταινία-αφορμή για πολιτικές συζητήσεις, στα χέρια του Άνταμ ΜακΚέι (αυτού με το Μεγάλο Σορτάρισμα) και ο Κρίστιαν Μπέιλ στον πρωταγωνιστικό ρόλο είναι συγκλονιστικός –και φτυστός ο Τσέινι.
Arrival (2016)
Διαμορφώνει η γλώσσα που μιλάμε τον τρόπο που σκεφτόμαστε και ζούμε; Ναι, η απάντηση είναι ναι. Κι αν δεν το είχες σκεφτεί ποτέ, ο Ντενί Βιλνέβ θα σου το εξηγήσει, μέσα από αυτή την οπτική φαντασμαγορία με τις υπέροχες μουσικές του Γιόχαν Γιόχανσον που βασίστηκε στο χιλιοβραβευμένο διήγημα του Τεντ Τσιάνγκ. Έχει εξωγήινους, αλλά δεν είναι εκεί το θέμα, μην πτοηθείς αν δεν βλέπεις γενικώς ταινίες επιστημονικής φαντασίας. Έχει και μια υπέροχη Έιμι Άνταμς στον πρωταγωνιστικό ρόλο της γλωσσολόγου που προσπαθεί να αποκωδικοποιήσει την παράξενη γλώσσα που μιλούν οι επισκέπτες μας.
Matrix (1999-2003-2021)
Με αφορμή την κυκλοφορία της τέταρτης ταινίας των αδελφών Γουατσόφσκι αυτές τις μέρες στις κινηματογραφικές αίθουσες, τι λες, καιρός δεν είναι να ξαναδείς τις πρώτες τρεις και να πας διαβασμένος/η; Το Matrix μπορεί με την πρώτη ματιά να μοιάζει απλό, αλλά έχει τόσες αναγνώσεις όσες σχεδόν και οι άνθρωποι που το παρακολουθούν. Δοκίμασε να το περιγράψεις στην 70χρονη μαμά σου που δεν το έχει δει ποτέ και θα σου πει «α, αυτό που έλεγε ο Πλάτωνας, με τις σπηλιές» (αληθινή ιστορία), συζήτα το με τρανς άτομα και θα σου πουν ότι είναι μια αλληγορία για την διαδικασία της μετάβασης, όπως λέει αυτό εδώ το άρθρο.
Μην ακούς τι λένε οι σνομπ σινεφίλ, το προνόμιο να θέτει ερωτήματα δεν το έχει μόνο ο πειραματικός μονοκάμερος σοβιετικός κινηματογράφος. Προφανώς, ο Ταρκόφσκι το κάνει καλύτερα απ’ όλους, αλλά το δίπολο δεν είναι «ή που δεν θα καταλαβαίνουμε την τύφλα μας, ή που θα βλέπουμε υπερήρωες της Μάρβελ». Υπάρχουν και ενδιάμεσα στάδια. Όπως οι ταινίες που ακολουθούν, που μια χαρά θα σε βάλουν σε σκέψεις και συζητήσεις χωρίς να σου μαυρίσουν την ψυχή μέρες που ‘ναι.
Η Αιώνια Λιακάδα ενός Καθαρού Μυαλού (2004)
Θα έσβηνες τις αναμνήσεις σου αν μπορούσες; Η απάντηση μοιάζει εύκολη σε περιπτώσεις επίπονων χωρισμών, απωλειών κλπ, αλλά δεν είναι. Η γλυκύτατη ταινία του Μισέλ Γκοντρί θέτει ακριβώς αυτό το ερώτημα, και εξετάζει όλες τις παραμέτρους του τι σημαίνει να σβήσεις εντελώς έναν άλλον άνθρωπο από τις αναμνήσεις σου, και τη σχέση σου μαζί του/της, όπως αποφασίζουν να κάνουν μετά τον χωρισμό τους η Κέιτ Γουίνσλετ και ο Τζιμ Κάρεϊ.
Παράσιτα (2019)
Το αριστούργημα του Μπονγκ Τζουν Χο που σάρωσε τα Όσκαρ πριν από δύο χρόνια μιλά για τις ταξικές μας κοινωνίες και τον καπιταλισμό που μας κάνει όλους (ναι, όλους) τέρατα. Μέσα από τους απολαυστικούς του χαρακτήρες, ένα σπιρτόζικο σενάριο και μερικές πανέξυπνες οπτικές γωνίες, ο κορεάτης σκηνοθέτης της καρδιάς μας θα σε βάλει να μιλάς για μέρες ολόκληρες, χωρίς τίποτα να σου φανεί βαρύ ή δυσνόητο.
Vice (2018)
Ο Τζορτζ Μπους ο τζούνιορ κέρδισε το παγκόσμιο μίσος που λίγοι Αμερικανοί πρόεδροι στην Ιστορία των ΗΠΑ είχαν καταφέρει να κερδίσουν. Ήδη, όμως, από τα πρώτα χρόνια της προεδρίας του ήταν εν πολλοίς κοινό μυστικό ότι εκείνος ήταν απλώς η βιτρίνα μπροστά από το σατανικό μυαλό του Ντικ Τσέινι, του διαβόητου αντιπροέδρου του που κατά πολλούς ενορχήστρωσε τον πόλεμο στο Ιράκ, διασπείροντας ψευδείς ειδήσεις before it was cool. Τα σκοτεινά παιχνίδια των πολιτικών παρασκηνίων γίνονται εδώ μια απολαυστική ταινία-αφορμή για πολιτικές συζητήσεις, στα χέρια του Άνταμ ΜακΚέι (αυτού με το Μεγάλο Σορτάρισμα) και ο Κρίστιαν Μπέιλ στον πρωταγωνιστικό ρόλο είναι συγκλονιστικός –και φτυστός ο Τσέινι.
Arrival (2016)
Διαμορφώνει η γλώσσα που μιλάμε τον τρόπο που σκεφτόμαστε και ζούμε; Ναι, η απάντηση είναι ναι. Κι αν δεν το είχες σκεφτεί ποτέ, ο Ντενί Βιλνέβ θα σου το εξηγήσει, μέσα από αυτή την οπτική φαντασμαγορία με τις υπέροχες μουσικές του Γιόχαν Γιόχανσον που βασίστηκε στο χιλιοβραβευμένο διήγημα του Τεντ Τσιάνγκ. Έχει εξωγήινους, αλλά δεν είναι εκεί το θέμα, μην πτοηθείς αν δεν βλέπεις γενικώς ταινίες επιστημονικής φαντασίας. Έχει και μια υπέροχη Έιμι Άνταμς στον πρωταγωνιστικό ρόλο της γλωσσολόγου που προσπαθεί να αποκωδικοποιήσει την παράξενη γλώσσα που μιλούν οι επισκέπτες μας.
Matrix (1999-2003-2021)
Με αφορμή την κυκλοφορία της τέταρτης ταινίας των αδελφών Γουατσόφσκι αυτές τις μέρες στις κινηματογραφικές αίθουσες, τι λες, καιρός δεν είναι να ξαναδείς τις πρώτες τρεις και να πας διαβασμένος/η; Το Matrix μπορεί με την πρώτη ματιά να μοιάζει απλό, αλλά έχει τόσες αναγνώσεις όσες σχεδόν και οι άνθρωποι που το παρακολουθούν. Δοκίμασε να το περιγράψεις στην 70χρονη μαμά σου που δεν το έχει δει ποτέ και θα σου πει «α, αυτό που έλεγε ο Πλάτωνας, με τις σπηλιές» (αληθινή ιστορία), συζήτα το με τρανς άτομα και θα σου πουν ότι είναι μια αλληγορία για την διαδικασία της μετάβασης, όπως λέει αυτό εδώ το άρθρο.
