Εικαστικός Αύγουστος: Η τέχνη γυρίζει την Ελλάδα

του Γιάννη Ασδραχά

Οι αποστάσεις των διευθύνσεων της εικαστικής ατζέντας του Αυγούστου δεν απέχουν μερικά μόνο οικοδομικά τετράγωνα. Αλλά μετριούνται σε δεκάδες χιλιόμετρα και ναυτικά μίλια. Γκαλερί που «κατοικοεδρεύουν» σε νησιά ή πόλεις προσφέρουν ένα ιντερμέτζο απαραίτητο στο ράθυμο ρυθμό των διακοπών. Κέα, Πόρος, Κέρκυρα, Πάρος, Σύρος, Κεφαλονιά, Λευκάδα… είναι τα σημεία που δημιουργοί άφησαν το αποτύπωμά τους με τη σμίλη, το πινέλο αλλά και το φωτογραφικό αρνητικό.

Εμείς σας παραθέτουμε το χάρτη τους στη λίστα που ακολουθεί. Όμως, επειδή στο «κλεινόν άστυ» «έχουσιν γνώσιν οι φύλακες» παρατάσεις εκθέσεων, τελευταίες ευκαιρίες, αλλά και νέες αφίξεις στοιχειοθετούν ένα αρκετά χορταστικό πρόγραμμα επιλογών.

* Η Πινακοθήκη Κυκλάδων φιλοξενεί αυτό το διάστημα μια έκθεση που διαγράφει συγγενικές διαδρομές τόσο στην ζωή όσο και στην τέχνη. Πρόκειται για έργα του Τζόρτζιο Ντε Κύρικο και της Λίζα Σωτίλη (Lisa Sotilis). Ανάμεσα στους δύο καλλιτέχνες πέρα από την ζεύξη του δασκάλου και της μαθήτριας υπάρχει ακόμα μία, που τους καθόρισε... γονιδιακά. Αυτή μίας παράλληλης οικογενειακής διαδρομής που τους έφερε στους ίδιους ακριβώς τόπους διαφορετικές χρονικές στιγμές. Ο πατέρας του Κύρικο ήταν Λεβαντίνος, οι πρόγονοι του είχαν αφήσει την Ιταλική χερσόνησο για τα ζεστά λιμάνια της ανατολής. Για γενιές κουβαλούσαν την ιστορία τους, την οποία «πότιζαν» με εμπειρίες της νέας τους πατρίδας.

Η καταγωγή της οικογένειας της Σωτίλη ανάγεται στην Κορσική, όπου, όταν ένας πρόγονός της έμαθε πως οι Έλληνες επαναστάτησαν ενάντια στον Οθωμανό δυνάστη, ταξίδεψε για να προσφέρει τις υπηρεσίες του στην Πελοπόννησο. Έκτοτε το οικογενειακό της δέντρο ρίζωσε στην Ελλάδα. Αυτή η εκλεκτική συγγένεια φανερώνεται αυτό το διάστημα στην έκθεση με τίτλο «Τα χίλια μάτια της Σφίγγας» που παρουσιάζεται στην Πινακοθήκη Κυκλάδων της Ερμούπολης Σύρου. Στις αίθουσες συνυπάρχουν γλυπτά και χαρακτικά του Τζόρτζιο Ντε Κύρικο. Ενώ με την υπογραφή της Λίζας απαντώνται ζωγραφικά, γλυπτικά έργα, καθώς και κοσμήματα.

Το ιστορικό της σύμπτωσης-σύγκλισης των δρόμων της Λίζας Σωτίλη με τον Τζόρτζιο Ντε Κύρικο έχει αφετηρία το ίδιο το βιογραφικό της καλλιτέχνιδας. Η Λίζα Σωτίλη τελείωσε τις κλασικές σπουδές της στην Αθήνα και ολοκλήρωσε την καλλιτεχνική εκπαίδευσή της στην Ακαδημία της Brera στο Μιλάνο. Σε πολύ μικρή ηλικία πήρε μέρος σε εθνικές και διεθνείς εκθέσεις. Μόλις είχε κλείσει τα 18 έτη όταν οργανώθηκε η πρώτη ατομική έκθεσή της στο Μιλάνο. Το 1964, στην ατομική της έκθεση στο Μουσείο του Βερολίνου, η Λίζα παρουσιάζεται ως "Enfante prodigi" από τον διακεκριμένο καθηγητή Jonnasch. Ένα χρόνο μετά ανήκε στο δυναμικό της ομάδας καλλιτεχνών που επέλεξε ο Αλέξανδρος Iόλας. Μαζί του ο εκθέτει στη Γενεύη, Παρίσι, Ρώμη, Μαδρίτη, Νέα Υόρκη, Λος Άντζελες και αλλού.

Εκείνη την εποχή, γνωρίζεται με τον Τζιόρτζιο Ντε Κίρικο. Επιλέχθηκε από τον εικαστικό, που το άστρο του μεσουρανούσε παγκοσμίως, ως η νέα βοηθός του και η τελευταία μαθήτρια για την εκτέλεση των έργων που ο Ιόλας του είχε παραγγείλει. Δούλεψε μαζί του στα χυτήρια Biriviciui της Βερόνα. Και όταν ο Ντε Κίρικο έφυγε από την ζωή, η χήρα του της εμπιστεύτηκε το έργο συντήρησης των πρωτότυπων εργαλείων, προορισμένων να καταλήξουν στα Μουσεία. Το ταλέντο της Σωτίλη όμως εκτείνεται και σε άλλους χώρους: ασχολείται με την αγιογραφία (αγιογράφησε το θάνατο του Αγ. Αντωνίου στην Εκκλησία S. Giovanni alla Greta της Λορεμβέγης) και την τέχνη του κοσμήματος, που βρίσκονται σήμερα σε ιδιωτικές συλλογές.

Στην έκθεση που παρουσιάζεται στο παλαιό κτίριο του Τελωνείου της Σύρου παρουσιάζονται 16 επιζωγραφισμένα χαρακτικά του Κύρικο και 9 γλυπτά του. Ανάμεσα στα έργα με την υπογραφή του καλλιτέχνη επιβάλλονται στους χώρους το μεγαλύτερο γλυπτό του και το μοναδικό επιζωγραφισμένο. Πρόκειται για την «Grande Archeology» και τις «Σιβύλλες». Το αφιέρωμα στη Sotilis περιλαμβάνει δέκα γλυπτά της, δέκα λάδια και κοσμήματα με ισχυρές αναφορές στην αρχαία ελληνική μυθολογία.

Το κείμενο στον κατάλογο της έκθεσης υπογράφει ο ιστορικός τέχνης Floriano De Santia. Παραγωγός και εμπνευστής της ιδέας είναι ο Pierre Kaloussian Velissiotis, ενώ συντονιστής της διοργάνωσης από τον Δήμο Ερμούπολης είναι ο Γιώργος Αλντουβάς. Η έκθεση θα είναι ανοιχτή καθημερινά μέχρι και τις 25 Αυγούστου.

* Στο πνεύμα της εποχής είναι η έκθεση της νέας ενότητας ζωγραφικών έργων του εικαστικού Ανδρέα Κοντέλλη, που παρουσιάζεται αυτό το διάστημα στην αίθουσα τέχνης «Αrt s.a.», στο γραφικό λιμάνι του Βουρκαρίου Κέας (Τζιάς). «Ένας Αύγουστος» είναι ο τίτλος της έκθεσης ζωγραφικών έργων του Α.Κοντέλλη, τα οποία όπως καταθέτει ο εικαστικός είναι «ανοιχτά στο συναίσθημα». Και προσθέτει: «πρόκειται για τη διάθεση λυσίματος του Αυγούστου», με τα «κίτρινα και τα πορτοκαλιά του καλοκαιριού, αλλά και για την περισυλλογή του Σεπτέμβρη. Τα δυνατά σημεία συνυπάρχουν στο ίδιο έργο, επινοώντας κάθε φορά έναν ενιαίο χώρο. Κάθε μνήμη και ένας χώρος. Όλα μαζί, ένα ταξίδι στο μήνα Αύγουστο».

Εξάλλου, στο έργο του κυριαρχούν οι θερινές εντυπώσεις: ήλιος, θάλασσα, φως αλλά και οι καμπύλες του θηλυκού σώματος. Και μαζί συνυπάρχει το υλικό από το εσωτερικό του «βαλιτσάκι» των αναμνήσεων, με εικόνες από ταξίδια και καταστάσεις που έχουν άρωμα καλοκαιριού. Στον κατάλογο της έκθεσης η Ήρα-Παρασκευή Παπαποστόλου σημειώνει: «Ο όγδοος μήνας του ημερολογίου, γνωστός για τους άφθονους καρπούς του αλλά και για τα προμηνύματά του για τον ερχομό του χειμώνα, παρουσιάζεται από τον Ανδρέα Κοντέλλη ως ένα πάζλ». Και συμπληρώνει: «σε αυτό το μωσαικό συνδυάζονται ανάλαφρες εικόνες γεμάτες θετικά συναισθήματα με την εμπειρία μιας ζωγραφικής στερεής που έχει προέλθει από βαθιά περισυλλογή. Κάθε έργο αποτελεί και μια αυτοτελή ιστορία όπου κάθε ανάμνηση δημιουργεί το δικό της χώρο. Η φύση, που παρέχει πληθώρα σχημάτων και χρωμάτων, προσφέρει και επιτρέπει τη σύνθεση εικόνων. Οι εικόνες αυτές, άλλοτε προκαλώντας και άλλοτε σιωπώντας, δεν μπορούν παρά να θέλξουν το βλέμμα του θεατή».

Ο Ανδρέας Κοντέλλης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1966 και παρακολούθησε μαθήματα ζωγραφικής κοντά στον Β. Βλαχόπουλο. Σπούδασε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, ενώ το 1993 εκπόνησε ζωγραφικό έργο στην Ελλάδα με υποτροφία του ΙΚΥ. Το 1998 έλαβε τετραετή υποτροφία από την Ακαδημία Αθηνών για μεταπτυχιακές σπουδές στο Λονδίνο. Έχει πάρει μέρος σε πολλές ομαδικές εκθέσεις, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Η έκθεση θα διαρκέσει εώς τα τέλη Αυγούστου.

* Μνήμες, που δεν πρέπει να χάνονται, ανακαλεί η φωτογραφική έκθεση του Έκτορα Δημησιάνου που παρουσιάζεται αυτές τις μέρες στην αλλοτινή κατοικία του κυβερνήτη της Επτανήσου στην Κέρκυρα, την Πινακοθήκη Δήμου Κερκυραίων, στον Κήπο των Παλαιών Ανακτόρων. Με τη δύναμη του ντουκουμέντου ο φωτογράφος πιέζει το κλείστρο της κάμερας του μπροστά από την εικόνα μίας πρωτόγνωρης καταστροφής που βίωσε η Ελλάδα πριν από δύο μόλις χρόνια. Πρόκειται για τον πύρινο δαίμονα που εξαφάνισε το 2007 από τον χάρτη 56.000 στρέμματα πρασίνου στον αλλοτινό πνεύμονα της Αθήνας, την Πάρνηθα.

Η πυρά χρειάστηκε 48 ώρες για να καταβροχθίσει το ελατοδάσος της περιοχής. Κατά τη διάρκεια των επόμενων ημερών, με τις στάχτες να είναι ακόμα ζεστές, ο Εκτορας Δημησιάνος κατάγραψε το απόκοσμο σκηνικό που άφησε πίσω της η πυρκαγιά: ένα βουνό γεμάτο στάχτες, μπάζα, ερειπωμένα κτίσματα, εικόνες καταστροφής και μετάλλαξης. Ο κερκυραικής καταγωγής καλλιτέχνης γεννήθηκε το 1976. Είναι απόφοιτος του πανεπιστημίου του Westminster (BA (Hons) Contemporary Media Practice / MA Art and Media Practice). Πραγματοποίησε ατομικές εκθέσεις και συμμετείχε σε πολλές ομαδικές στην Ελλάδα και το εξωτερικό (Αγγλία, Γαλλία, Σλοβενία, Σερβία, Ιαπωνία).

* Προς αναζήτηση υλικών για μία εικαστική έκθεση καλούνται οι επισκέπτες αλλά και οι κάτοικοι του Πόρου μέχρι και την Τετάρτη 11 Αυγούστου. Η περισυλλογή της πρώτης ύλης που θα μεταμορφώσει το πνεύμα των καλλιτεχνών δεν θα είναι «πρωτογενές» υλικό. Αλλά όλα τα σκουπίδια του πολιτισμού μας, προϊόντα με εφήμερες χρήσεις, όπως πλαστικά μπουκάλια, κουτιά αναψυκτικών και χαρτί συσκευασιών. Όσοι πάρουν μέρος μπορούν να αποθέσουν τα αντικείμενα που μάζεψαν στους χώρους του κτηρίου «Συγγρού». Εκεί μία ομάδα από νέους καλλιτέχνες θα τα μεταμορφώσει, δίνοντας τους μία «δεύτερη ευκαιρία» μέσω της δύναμης της τέχνης.

Πρόκειται για το πρόγραμμα της «Kourd gallery» που πραγματοποιείται στο νησί του αργοσαρωνικού με σκοπό την ανακύκλωση. Η παραπάνω δράση πραγματοποιείται στο πλαίσιο της έκθεσης με θέμα “Εικαστικό Καλοκαίρι”, που οργανώνει η Kourd gallery σε συνεργασία με τον Δήμο Πόρου. Στο πλαίσιο της κάθε ένας οι καλλιτέχνες Άυγουστος Βεïνόγλου, Πέτρος Ζαφείρης, Μιχάλης Παρλαμάς και Μαγδαληνή Τιάμκαρη θα εκπληρώσει το δικό του project (ζωγραφική – γλυπτική), που θα φιλοξενηθεί στους χώρους του Κτιρίου Συγγρού μέχρι και τις 16 Αυγούστου. Όπως σημειώνεται, τα θέματα με τα οποία καταπιάνονται οι καλλιτέχνες αφορούν την «σύγχρονη πλευρά του νησιού ως σταθμό του Αργοσαρωνικού, με τα φαινόμενα της ετεροτοπίας του, το Μεσογειακό ύφος του, τη συνύπαρξη του παραδοσιακού και μοντέρνου κ.λπ.».

*«Πέντε, επί Πέντε, επί Πέντε» είναι η μαθηματική πράξη που θέτει από τα τέλη του μήνα η αίθουσα τέχνης «Φώτη Κρεμμύδα» (Κρεμμύδι Κεφαλονιάς). Κάθε αριθμός αντιστοιχεί σε έναν εικαστικό ορισμό. Συγκεκριμένα, στις 28 Αυγούστου ανοίγει τις πύλες της η κοινή έκθεση των πέντε ζωγράφων που εξέθεσαν τα τελευταία πέντε χρόνια, με πέντε νέα έργα, φτιαγμένα ειδικά για τη φετινή έκθεση. Οι καλλιτέχνες που συμμετέχουν στην έκθεση είναι οι Μανώλης Χάρος, Ηλίας Μακρής (Δελλόγλου), Παύλος Σάμιος, Κωστής Γεωργίου και Κώστας Πανιάρας. Ακόμη και η σειρά αναφοράς τους ακολουθεί τη χρονολογική, με την οποία εξέθεσαν στην Κεφαλονιά τα τελευταία πέντε χρόνια.

Η έκθεση πλαισιώνεται από διήμερες μουσικές εκδηλώσεις που θα πραγματοποιηθούν την Κυριακή 29 Αυγούστου στο Βοτανόκηπο του Ιδρύματος Κοσμετάτου, στο Αργοστόλι της Κεφαλονιάς, με τη συμβολή της Ορχήστρας των Χρωμάτων υπό τη διεύθυνση του Μίλτου Λογιάδη και τη Δευτέρα 30 Αυγούστου στον εκθεσιακό χώρο όπου οι σολίστ Μαριλένα Δωρή (φλάουτο) και Δημήτρης Δεσύλλας (κρουστά) θα δώσουν ρεσιτάλ. Η έκθεση θα διαρκέσει εώς τις 3 Σεπτεμβρίου.

Ο Κώστας Μπαλάφας, o φωτογράφος που κράτησε στα αρνητικά του ζωντανή στην μνήμη την Ελλάδα του μόχθου και του αγώνα, φανερώνει έναν μικρό του θησαυρό αυτό το διάστημα στην Λευκάδα. Πρόκειται για ένα φιλμ που γύρισε ο 90χρονος σήμερα καλλιτέχνης με θέμα την συγκομιδή Αλατιού στο νησί του Ιονίου στα τέλη της δεκαετίας του 1950. Αυτό το ανέκδοτο υλικό αλλά και ασπρόμαυρες φωτογραφίες του καλλιτέχνη με θέμα τις Αλυκές. παρουσιάζεται μέχρι και τις 14 Αυγούστου στην αίθουσα τέχνης της πόλης της Λευκάδας «Γιάννης Φαλκώνης».

Συμβαίνουν αυτόν τον μήνα στην Αθήνα:

* Μία πρόταση για τις ήσυχες νύχτες του Αυγούστου προσφέρει το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. Πρόκειται για το πρόγραμμα προβολών επτά βίντεο από τη συλλογή του με τίτλο «Sonic Façade» . Οι προβολές θα γίνουν στους χώρους του ΕΜΣΤ, στην οδό Ρηγίλης. Το πρόγραμμα Sonic Façade, όπως σημειώνεται, περιστρέφεται θεματικά γύρω από τους άξονες της μουσικής και του κινήματος Fluxus. Η συγκεκριμένη επιλογή δίνει έμφαση στην πολύ σημαντική επίδραση του John Cage και της διδασκαλίας του στην καθιέρωση του τυχαίου τόσο στη διαδικασία μουσικής σύνθεσης όσο και στην αποδέσμευση της μουσικής εκτέλεσης από κάθε μορφή σύμβασης. Αυτό αποκτά σάρκα και οστά με έργα του Peter Moore, του Nam June Paik, του Lars Movin και του John Cage. Οι προβολές θα πραγματοποιούνται διαδοχικά εώς τις 28 Αυγούστου.

* Μέχρι τις 29 Αυγούστου θα διαρκέσει στο Μουσείο Μπενάκη (Κεντρικό Κτήριο, Κουμπάρη 1) η έκθεση με χαρακτικά και σχέδια της Ζιζής Μακρή. Η Ζιζή Μακρή έχει διακριθεί στη χαρακτική, το ψηφιδωτό και την tapissèrie. Το έργο της κινείται γύρω από 3 κύριους άξονες, ενίοτε αλληλοδιαπλεκόμενους: τον άνθρωπο, το κοινωνικό του περιβάλλον και τη φύση. Η καλλιτέχνις γεννήθηκε το 1924 στο Βελιγράδι. Την περίοδο 1946- 1950 σπούδασε χαρακτική στην École des Beaux-Arts, στο Παρίσι, με δάσκαλο τον μεγάλο χαράκτη Δημήτρη Γαλάνη.

Το 1951 απελάθηκε από τη Γαλλία μαζί με το σύζυγό της, τον Έλληνα γλύπτη Μέμο Μακρή, λόγω πολιτικών πεποιθήσεων. Εγκαταστάθηκαν στη Βουδαπέστη, όπου οργάνωσαν την καλλιτεχνική και κοινωνική τους δράση μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1970. Συμμετείχε συστηματικά σε εκθέσεις στην Ουγγαρία και εικονογράφησε έργα ουγγρικών εκδοτικών οίκων. Με βάση τη Βουδαπέστη πραγματοποίησε πολλά ταξίδια που τροφοδότησαν πλούσια το εικαστικό της σύμπαν· Κίνα (1956), Ρωσσία (1962), Κούβα (1963), Αζερμπαϊτζάν-Γεωργία-Αρμενία (1964-1966). Το 1960 ήρθε στην Ελλάδα ως μέλος μυστικής αποστολής, συνελήφθη και φυλακίστηκε στις γυναικείες φυλακές Αβέρωφ για ένα χρόνο.

Σημαντικοί σταθμοί στην πορεία της υπήρξαν η εικονογράφηση των ποιημάτων του Πωλ Ελυάρ «Ελλάδα, ρόδο του λογικού μου» (Παρίσι, 1949), έργο που συνοψίζει τη νεανική της περίοδο, η σειρά των ξυλογραφιών με θέμα την Κίνα (1956-1958), η σειρά των ξυλογραφιών (1958-1960) με θέμα το βιομηχανικό τοπίο του Τσέπελ της Ουγγαρίας, η σειρά των ξυλογραφιών της Φυλακής (1961-63), αποτέλεσμα του πολιτικού εγκλεισμού της στις Φυλακές Αβέρωφ που συνιστούν ένα μοναδικό καλλιτεχνικό αλλά και ιστορικό ντοκουμέντο.

Στο Μουσείο Μπενάκη παρουσιάζεται η πλήρης σειρά των έργων -χαρακτικών και παστέλ- με θέμα την Κίνα. Το υλικό της έκθεσης περιλαμβάνει επίσης τα σχέδια που κράτησε κατά τη διάρκεια του ταξιδιού και τις μήτρες των χαρακτικών, φιλοδοξώντας να δείξει όχι μόνο τα χαρακτηριστικά της τέχνης της Μακρή και την αριστοτεχνική οργάνωση του θέματος, αλλά και την αφοσίωση που απαιτείται για την επίτευξη του τελικού έργου. Η έκθεση συνοδεύεται από έκδοση που περιλαμβάνει τα σχέδια, τα χαρακτικά και τα παστέλ, αλλά και τις χειρόγραφες σημειώσεις της, αποτελώντας ένα φόρο τιμής στη Ζιζή Μακρή, η οποία με τόσο πάθος υπηρετεί την τέχνη της μέχρι σήμερα.

* Στους πρωταγωνιστές της μοντέρνας και σύγχρονης γλυπτικής Λάζαρο Λαμέρα και Απόστολο Φανακίδη είναι αφιερωμένη η διπλή έκθεση που φιλοξενεί αυτό το διάστημα, και εώς τις 12 Σεπτεμβρίου, το Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής «Β. & Μ. Θεοχαράκη» (Βασ. Σοφίας 9 & Μέρλιν 1, Αθήνα). Στο σύνολο των έργων των δυο καλλιτεχνών αποτυπώνονται αφαιρετικές, εξπρεσιονιστικές και συμβολικές τάσεις, οι οποίες διακρίνονται «για την υπαινικτική και ταυτόχρονα εκρηκτική διατύπωσή τους». Στόχος αυτής της συνεύρεσης είναι η σκιαγράφηση της καλλιτεχνικής διαδρομής των δύο σπουδαίων γλυπτών.

Αυτό επιτυγχάνεται με την παρουσίαση στους χώρους του ιδρύματος σαράντα και πλέον σημαντικών έργων του αείμνηστου καθηγητή Γλυπτικής της Αρχιτεκτονικής της Σχολής του Ε.Μ.Π., Λάζαρου Λαμέρα, τα οποία αποκαλύπτουν τον ευρύ κόσμο των εικαστικών του κατακτήσεων από το 1947 έως το 1995. Τριάντα αντιπροσωπευτικά έργα της τελευταίας δουλειάς του Απόστολου Φανακίδη φανερώνουν τη συνέχεια του οραματικού του κόσμου, ορίζοντας τη νέα τομή της δουλειάς του. Ο γλύπτης με τις γνώριμες εξπρεσιονιστικές του φιγούρες δημιουργεί μια νέα πραγματικότητα που βασίζεται στη συνύπαρξη ετερόκλητων υλικών, όπως το κάρβουνο με το φως του νέον.

* Ίσως η παράταση της έκθεσης η "Ψυχή του Τόπου", με έργα της εικαστικού Βάνας Ξένου που παρουσιάζεται στον Εθνικό Κήπο, δίνει την καλύτερη αφορμή για μία δροσερή επίσκεψη στην μεγαλύτερη νησίδα φυσικού περιβάλλοντος που έχει το κέντρο της Αθήνας. Στα μονοπάτια και τα ξέφωτά του, η Βάνα Ξένου από τις αρχές του καλοκαιριού σχημάτισε τους σταθμούς ενός διαφορετικού περίπατου που ο χάρτης του έχει 19 σημεία. Σε αυτά η γλύπτρια έχει τοποθετήσει ισάριθμες μεγάλες εγκαταστάσεις , οι οποίες απαριθμούν συνολικά 85 γλυπτά. Το ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι σ' αυτά ενσωματώνονται συστατικά του τόπου: κλαδιά, νερό, χώμα, ορυκτά κ.λ.π.. Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 26 Σεπτεμβρίου.