Πώς να κάνεις digital detox χωρίς να εξαφανιστείς από τον κόσμο

Στην εποχή της διαρκούς σύνδεσης, των social media, των ειδοποιήσεων και του ασταμάτητου scroll, η ιδέα ενός digital detox φαντάζει συχνά ακραία, σαν να αποχωρείς από τον κόσμο για ένα διάστημα και να μεταμορφώνεσαι σε ένα… ζωντανό φάντασμα.

Στην πραγματικότητα, όμως, δεν χρειάζεται να το αντιμετωπίζεις έτσι. Ο σκοπός δεν είναι να κόψεις κάθε επαφή με την τεχνολογία αλλά να βρεις μια νέα ισορροπία, ώστε να απολαμβάνεις τα οφέλη της ψηφιακής ζωής χωρίς να σε κατακλύζει.

Τι δείχνουν οι έρευνες

Η μείωση του χρόνου χρήσης οθονών έχει αποδειχθεί ότι επηρεάζει θετικά την ψυχική υγεία. Σε μια μελέτη, οι συμμετέχοντες που περιόρισαν τη χρήση του smartphone τους σε δύο ώρες την ημέρα για τρεις εβδομάδες εμφάνισαν βελτίωση στη διάθεση, μείωση άγχους και κατάθλιψης, καθώς και καλύτερη ποιότητα ύπνου.

Αντίστοιχα, έρευνα σε παιδιά και εφήβους έδειξε ότι η υπερβολική χρήση οθονών συνδέεται με χειρότερη ψυχολογική ευημερία, περισσότερα συμπτώματα άγχους και προβλήματα συγκέντρωσης  Μια παρέμβαση διάρκειας δύο εβδομάδων που περιόρισε τη χρήση οθονών στον ελεύθερο χρόνο παιδιών και εφήβων βελτίωσε τη συμπεριφορά, μείωσε τα συναισθηματικά προβλήματα και ενίσχυσε τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις.

Πώς να ξεκινήσεις χωρίς να αποξενωθείς

Digital detox δεν σημαίνει να εξαφανιστείς εντελώς από τον κόσμο και να διακόψεις κάθε σχέση. Αντίθετα, μπορείς να το ξεκινήσεις με μικρά βήματα, όπως να αφήνεις το κινητό εκτός κρεβατοκάμαρας, να ορίζεις συγκεκριμένες ώρες χωρίς οθόνες ή να περιορίζεις τις ειδοποιήσεις μόνο στα απολύτως αναγκαία.

Για να αποφύγεις την αίσθηση ότι αποξενώνεσαι, είναι σημαντικό να ενημερώσεις τον κοινωνικό και επαγγελματικό σου κύκλο για την πρόθεσή σου. Αν οι κοντινοί σου άνθρωποι γνωρίζουν ότι δοκιμάζεις μια περίοδο ψηφιακού περιορισμού, δεν θα ανησυχήσουν όταν δεν απαντήσεις αμέσως και θα σε κατανοούν περισσότερο.

Παράλληλα, μπορείς να επιλέξεις πιο ουσιαστικούς τρόπους επικοινωνίας, όπως ένα τηλεφώνημα ή μια ένα καφεδάκι, που ενισχύουν τις σχέσεις αντί να τις υποκαθιστούν με μηνύματα.

Παράλληλα, μπορείς να βρείς κι άλλες ευχάριστες δραστηριότητες. Διάβασε ένα βιβλίο, πήγαινε μια βόλτα, ξεκίνησε ένα χόμπι. Έτσι δεν θα νιώθεις ότι «χάνεις» κάτι, αλλά ότι κερδίζεις ποιότητα χρόνου.

Ο ρόλος της τεχνολογίας ως βοηθού

Η ειρωνεία είναι ότι η ίδια η τεχνολογία μπορεί να γίνει εργαλείο για να βάλεις όρια. Υπάρχουν εφαρμογές που καταγράφουν τον χρόνο χρήσης ή μπλοκάρουν προσωρινά εφαρμογές που αποσπούν την προσοχή. Δες εδώ μερικές. link Αντίστοιχα, οι λειτουργίες «Μην ενοχλείτε» ή “focus mode” δίνουν χώρο στο μυαλό να αναπνεύσει.

Παραδείγματα ενός εβδομαδιαίου πλάνου detox

Για να γίνει πιο πρακτικό, δες πώς θα μπορούσε να είναι το πρόγραμμα… αποψηφιοποίησης μέσα σε μια εβδομάδα:

Δευτέρα
Βράδυ χωρίς κινητό 1 ώρα πριν τον ύπνο

Τρίτη
Όρισε 2 ώρες μέγιστο για τα social media

Τετάρτη
Offline βράδυ – τηλεόραση μόνο ή διάβασμα

Πέμπτη
Άσκηση/περπάτημα αντί για σκρολάρισμα

Παρασκευή
Απαλλαγή από ειδοποιήσεις για όλη την ημέρα

Σάββατο
Ένα ολόκληρο απόγευμα χωρίς οθόνες/δραστηριότητα εκτός σπιτιού

Κυριακή
Σχεδίασε τη νέα εβδομάδα με όρια ψηφιακής χρήσης