Πότε η πίεση είναι επικίνδυνη: Τιμές και συμπτώματα κινδύνου

Ξύπνησες με πονοκέφαλο, νιώθεις μια παράξενη ζάλη, και αναρωτιέσαι μήπως φταίει η πίεσή σου; Ένα νούμερο στον μετρητή μπορεί να σε ανησυχήσει ή να σε καθησυχάσει, αρκεί να ξέρεις να το «διαβάσεις» σωστά. Γιατί, ναι, η αρτηριακή πίεση είναι ένας δείκτης κλειδί για την υγεία σου, αλλά δεν είναι μόνο οι τιμές που μετρούν. Είναι και τα συμπτώματα, οι συνθήκες, ακόμα και το πότε και πώς την μετράς. Αν κάπως μπερδεύτηκες, μην ανησυχείς ωστόσο. Θα τα βάλουμε εμείς σε τάξη όλα προκαταβολικά.

Τι σημαίνει πίεση και πώς μετριέται

Η αρτηριακή πίεση είναι η δύναμη με την οποία το αίμα ωθεί τα τοιχώματα των αγγείων σου καθώς κυκλοφορεί. Μετριέται σε δύο αριθμούς:

Ο μεγάλος αριθμός (συστολική πίεση) δείχνει την πίεση όταν η καρδιά σου συσπάται.

Ο μικρός αριθμός (διαστολική πίεση) δείχνει την πίεση όταν η καρδιά σου χαλαρώνει ανάμεσα στους χτύπους.

Η πίεση καταγράφεται σε χιλιοστά υδραργύρου (mmHg), π.χ. 120/80 mmHg.

Τιμές αρτηριακής πίεσης

Φυσιολογική πίεση: Κάτω από 120/80 mmHg

Ανώτερη φυσιολογική (προϋπέρταση): 120-129/80 mmHg

Ήπια υπέρταση (στάδιο 1): 130-139/80-89 mmHg

Μέτρια έως σοβαρή υπέρταση (στάδιο 2): 140+/90+ mmHg

Κρίσιμη υπέρταση: 180+/120+ mmHg

Αν η πίεσή σου πέσει κάτω από 90/60 mmHg, τότε μιλάμε για υπόταση, που επίσης μπορεί να προκαλέσει προβλήματα, κυρίως όταν συνοδεύεται από συμπτώματα.

Πότε η πίεση γίνεται επικίνδυνη

Δεν είναι όλες οι αυξομειώσεις ανησυχητικές. Μπορεί να ανέβει παροδικά μετά από άγχος, γυμναστική ή κατανάλωση καφεΐνης. Όμως, γίνεται επικίνδυνη όταν:

Είναι σταθερά υψηλή και δεν ρυθμίζεται με τρόπο ζωής ή φαρμακευτική αγωγή.

Φτάνει σε πολύ υψηλές τιμές (π.χ. πάνω από 180/120) ακόμα και για λίγο.

Συνοδεύεται από επικίνδυνα συμπτώματα, όπως αυτά που θα δεις παρακάτω.

Σε τέτοιες περιπτώσεις, κινδυνεύεις από εγκεφαλικό, έμφραγμα, καρδιακή ή νεφρική ανεπάρκεια. Γι' αυτό, καλύτερα να έχεις το νου σου.

Συμπτώματα επικίνδυνης πίεσης

Η υπέρταση είναι συνήθως ύπουλη γι’ αυτό και τη λένε «σιωπηλό δολοφόνο». Όμως υπάρχουν φορές που θα σου δώσει σημάδια, και καλό είναι να τα καταλάβεις εγκαίρως:

Πονοκέφαλος (ιδίως πίσω από το κεφάλι ή στον αυχένα)

Ζάλη ή αστάθεια

Θολή όραση ή διπλωπία

Αίσθημα παλμών, ταχυκαρδία

Πόνος στο στήθος ή δύσπνοια

Ρινορραγία (αιμορραγία από τη μύτη χωρίς προφανή λόγο)

Ναυτία ή σύγχυση

Σε περίπτωση που εμφανίσεις πόνο στο στήθος, δυσκολία στην αναπνοή ή παράλυση σε ένα μέρος του σώματος, κάλεσε άμεσα βοήθεια – μπορεί να πρόκειται για έμφραγμα ή εγκεφαλικό.

Τι γίνεται με την υπόταση;

Η χαμηλή πίεση μπορεί να φαίνεται «ευλογία» για κάποιους ωστόσο τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι. Αν έχεις τιμές κάτω από 90/60 και νιώθεις:

Ζάλη όταν σηκώνεσαι

Θολή όραση

Κούραση ή σύγχυση

Τάσεις λιποθυμίας

τότε υπάρχει λόγος να συμβουλευτείς γιατρό. Η υπόταση μπορεί να οφείλεται σε αφυδάτωση, καρδιακά προβλήματα, ή παρενέργεια φαρμάκων.

Επιπτώσεις στην υγεία

Η υψηλή αρτηριακή πίεση, αν δεν ελεγχθεί, μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές για την υγεία. Αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης εμφράγματος, εγκεφαλικού επεισοδίου, καρδιακής ανεπάρκειας και νεφρικής βλάβης. Συχνά δεν έχει εμφανή συμπτώματα, γι’ αυτό η τακτική παρακολούθηση και η πρόληψη είναι καθοριστικής σημασίας.

Πώς να μετράς σωστά την πίεσή σου

Ναι κι όμως ακόμη ο τρόπος μετράει. Για σωστή μέτρηση:

Κάτσε αναπαυτικά για 5 λεπτά πριν.

Μην έχεις πιει καφέ, αλκοόλ ή καπνίσει για τουλάχιστον 30 λεπτά.

Κράτα το χέρι σου στο ύψος της καρδιάς.

Κάνε δύο μετρήσεις με διαφορά λίγων λεπτών.

Σημείωσε τις τιμές και δείξε τις στον γιατρό σου.

Μια μεμονωμένη υψηλή ή χαμηλή τιμή δεν λέει πάντα την αλήθεια – χρειάζεται παρακολούθηση.

Πότε να απευθυνθείτε σε γιατρό

Μην πανικοβληθείς αν κάποια στιγμή έχεις πολύ υψηλή πίεση. Αν δεν έχεις συγχρόνως κι άλλα σοβαρά συμπτώματα, περίμενε 5-10 λεπτά και ξαναμέτρα.

Κάλεσε γιατρό αν οι τιμές παραμένουν υψηλές (πάνω από 180/120) ή συνοδεύονται από συμπτώματα.

Μην πάρεις φάρμακο χωρίς οδηγία. Ειδικά υπογλώσσιο χάπι χωρίς ένδειξη, μπορεί να κάνει περισσότερο κακό.

Πρόληψη κι αντιμετώπιση

Η πίεση δεν είναι κάτι που «παθαίνεις», αλλά κάτι με το οποίο παλεύεις καθημερινά:

Κράτα υγιές βάρος

Φάε πιο μεσογειακά: λιγότερο αλάτι, λιγότερα λιπαρά, περισσότερα φρούτα και λαχανικά

Μείωσε το στρες

Κόψε ή μείωσε το κάπνισμα και το αλκοόλ

Κοιμήσου καλά και βάλε την κίνηση στην καθημερινότητά σου

Τελικά: Πίεση = δείκτης ζωής

Η πίεσή σου είναι ένας καθρέφτης της καρδιάς σου, των αγγείων σου, του τρόπου που ζεις. Μην τη φοβάσαι, αλλά μάθε να την παρακολουθείς. Με γνώση, ψυχραιμία και καθοδήγηση, μπορείς να την κρατήσεις σε υγιή επίπεδα. Και, το κυριότερο, να προλάβεις τα δύσκολα πριν συμβούν. Γιατί τελικά, το να ακούς το σώμα σου, είναι το πιο πολύτιμο μέτρο πίεσης –pun intended- που έχεις.