Σχολική παραβατικότητα: Βήματα μπροστά, βήματα πίσω

Οι κυβερνητικές εξαγγελίες για την μαθητική παραβατικότητα και τους τρόπους διαχείρισής της έχουν πολύ ενδιαφέρον και είναι ικανές να εγείρουν σημαντικές συζητήσεις αναφορικά με την αγωγή που θέλουμε να δώσουμε ως πολιτεία στους μελλοντικούς πολίτες, αλλά και με το παράδειγμα που θέλει να εκπέμψει η παρεμβαίνουσα πολιτεία.

Θα ξεκινήσω από ό,τι μου φαίνεται σε γενικές γραμμές θετικό.

Η αντικατάσταση των αποβολών με «κοινωνική εργασία εντός του σχολείου» μοιάζει να απομακρύνεται από την στέρφα τιμωρία και να πηγαίνει προς μια περισσότερο κοινωνιοκεντρική προσέγγιση. Επί παραδείγματι, η υποχρέωση ενός παραβατικού μαθητή να βοηθά μαθητές μικρότερων τάξεων ή να συμμετέχει σε εργασίες φροντίδας του χώρου μοιάζει να τον εντάσσει περισσότερο στο πνεύμα της «κοινότητας». Θα λειτουργήσει ικανοποιητικά και σαν μέσο αποτροπής αφού, προφανώς είναι πολύ πιο «κουλ» να μην έρχεσαι μια ή περισσότερες μέρες στο σχολείο ως τιμωρία, από το να σε βλέπουν οι συμμαθητές να στολίζεις τις τάξεις με σημαιάκια ή να καθαρίζεις τους τοίχους.

Όμως ποιος θα επιβλέπει αυτές τις διαδικασίες; Οι ψυχολόγοι και οι κοινωνικοί λειοτουργοί σπανίζουν στα δημόσια σχολεία και οι συμβασιούχοι των σχετικών ειδικοτήτων αναγκάζονται να τρέχουν από σχολείο σε σχολείο. Το πρόγραμμα των καθηγητών είναι ούτως ή άλλως επιβαρυμένο με τις γνωστές υποστελεχώσεις. Άρα, αν και η εξαγγελία είναι στη σωστή κατεύθυνση, πρέπει να κρατήσουμε μικρό καλάθι ως προς την εφαρμογή.

Από την άλλη, η εισήγηση για δημιουργία Τεχνικών Γυμνασίων στα πρότυπα των ΕΠΑΛ όπου θα μεταγράφονται οι μαθητές που ασκούν βία σε συμμαθητές τους, συνιστά κίνηση γκετοποίησης και κοινωνικού αποκλεισμού που παραπέμπει σε σωφρονιστικού τύπου «αναμόρφωση» και προσβάλει τον θεσμό της σχολικής εκπαίδευσης.

Επιπλέον η ταύτιση αυτής της «χειρότερης μοίρας» με τα τεχνικά- χειρωνακτικά επαγγέλματα είναι εντελώς αυθαίρετη και εκπέμπει μηνύματα σε όλη την κοινωνία για ταξικό διαχωρισμό, για ταξικά στεγανά και για «πολίτες δύο ταχυτήτων». Επίσης, υποβαθμίζει ντε φάκτο τους σημερινούς μαθητές των ΕΠΑΛ και όσους διδάσκουν εκεί. Είναι αντιπαιδαγωγικό μέτρο που δεν πρέπει να προχωρήσει.