Πότε το κοινωνικό άγχος γίνεται πρόβλημα;

Το κοινωνικό άγχος έχει να κάνει με πολλούς παράγοντες. Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά του στοιχεία είναι ο φόβος ότι θα μας κρίνουν, ότι ο κόσμος θα αποκτήσει αρνητική εικόνα για εμάς ή πως θα μας απορρίψει. Το αποτέλεσμα είναι να αποφεύγουμε τις καταστάσεις που μπορεί να βρεθούμε με κόσμο, και όταν δεν μπορούμε να τις αποφύγουμε, να είμαστε πολύ μαζεμένοι, μιλώντας με δυσκολία.

Άλλοι άνθρωποι γίνονται λακωνικοί για να αποφύγουν να πουν κάτι "λάθος", που μπορεί να δημιουργεί με την σειρά του το άγχος του "Μήπως είμαι αγενής;".Και, αν θέλουμε να βγάλουμε κι άλλα πιθανά σενάρια με άγχη, θα καθόμασταν εδώ όλη μέρα.

Αντ’ αυτού, νομίζουμε είναι καλύτερο να αναφέρουμε μερικά σημάδια που δείχνουν ότι το κοινωνικό άγχος έχει αρχίσει να δημιουργεί προβλήματα στην καθημερινή μας ζωή. Για να λάβουμε τα μέτρα μας.

Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα κοινωνικού άγχους είναι τα εξής:

Ταχυκαρδία
Ναυτία
Αυξημένη εφίδρωση
Αποφυγή κοινωνικών καταστάσεων
Κρίσεις πανικού, σε πολύ έντονες περιπτώσεις

Όλα αυτά ακούγονται υπερβολικά σοβαρά. Το κοινωνικό άγχος, όμως, μπορεί να είναι πράγματα τόσο μικρά και καθημερινά, όπως το να πηγαίνουμε στο σούπερ μάρκετ, να ξεχνάμε κάτι και να ντρεπόμαστε να ξαναπάμε, επειδή θα δώσουμε την εικόνα του ξεχασιάρη. Ή να ντρεπόμαστε να πάμε στο γυμναστήριο, επειδή ανησυχούμε ότι οι άνθρωποι γύρω μας θα κρίνουν την φυσική μας κατάσταση.

Αυτό όμως μπορεί να γίνει πολύ χειρότερο.

Η κατάσταση γίνεται ιδιαίτερα προβληματική όταν το άγχος δημιουργεί εμπόδια σε πτυχές της καθημερινότητας που μπορούν να επηρεάσουν άμεσα την ψυχική μας υγεία ή την ζωή μας γενικότερα. Για παράδειγμα, αν στην δουλειά μας φοβόμαστε να μιλήσουμε και απλώς υπομένουμε συνθήκες που δεν είναι ιδανικές. Ή όταν, σε μια προσπάθεια να καταπολεμήσουμε το κοινωνικό μας άγχος, καταφεύγουμε σε αλκοόλ ή ουσίες για να γίνουμε πιο εξωστρεφείς και να νιώσουμε ότι μπορούμε να ανοιχτούμε πιο εύκολα στους άλλους ανθρώπους.

Τι μπορώ να κάνω όμως για να το ξεπεράσω;

Ο μόνος τρόπος για να απελευθερωθούμε από το κοινωνικό άγχος είναι να το αναγνωρίσουμε. Όταν μάς έρχεται με την μορφή μιας παραβιαστικής σκέψης («Μην πας στο γυμναστήριο, θα σε κοιτάνε περίεργα») είναι πολύ εύκολο να νιώσουμε αδύναμοι. Αν αναγνωρίσουμε πως αυτή η σκέψη προέρχεται από το άγχος μας και δεν έχει βάση, σιγά-σιγά θα καταφέρνουμε να ελέγχουμε τις αντιδράσεις μας καλύτερα. Ακόμα καλύτερα, όσο συνειδητοποιούμε ότι ο κόσμος δεν είναι τόσο τρομακτικός όσο τον έχουμε χτίσει στο κεφάλι μας, ο εγκέφαλος συνηθίζει και σε αυτή την εκδοχή της πραγματικότητας. Την αληθινή, δηλαδή.

Τίποτα δεν είναι καλύτερο σε αυτές τις περιπτώσεις από την εξάσκηση. Το να προσπαθήσουμε σιγά-σιγά να ερχόμαστε πιο κοντά με ανθρώπους και να συνειδητοποιούμε ότι δεν είναι και τόσο δύσκολο να έχουμε μια χαλαρή επικοινωνία. Το να κάνουμε αυτά που θέλουμε να κάνουμε, χωρίς τον φόβο ότι όλα τα μάτια είναι στραμμένα πάνω μας, περιμένοντας το πρώτο λάθος. (Γιατί να συμβαίνει, άλλωστε αυτό; Είμαστε σελέμπριτι σε πολυάσχολη σεζόν; Όχι.)

Τέλος, η ψυχοθεραπεία μπορεί να κάνει θαύματα στην κατανόηση και την αντιμετώπιση του κοινωνικού άγχους. Μιλώντας με έναν ειδικό, μπορείτε να καταλάβετε καλύτερα όχι μόνο γιατί συμβαίνει, αλλά και με ποιους τρόπους έχει επηρεάσει την κοινωνική σας ζωή. Αν πρόκειται για ζήτημα που σας βασανίζει χρόνια, είναι πολύ πιθανό να έχετε αναπτύξει άμυνες ή μοτίβα—μισό λεπτό, γιατί το γυρίσαμε στο β’ πληθυντικό; ΟΛΟΙ ΜΑΣ είναι πολύ πιθανό να έχουμε αναπτύξει άμυνες και μοτίβα που να επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό το πώς λειτουργούμε έξω στον κόσμο. Και είναι πολύ ωραίο να ανακαλύπτουμε ποια από αυτά τα μοτίβα δεν είναι πλέον λειτουργικά για εμάς και να τα αλλάζουμε με κάτι καλύτερο.

Με στοιχεία από το iatronet.gr