Ο ναρκισσισμός δεν είναι αυτό που νομίζεις

Αν ακούς για νάρκισσους και σκέφτεσαι τον Patrick Bateman να κοιτιέται στον καθρέφτη, σου έχουμε άσχημα νέα. Στην αληθινή ζωή δεν υπάρχουν καρικατούρες, πράγμα που κάνει τα πράγματα απείρως πιο πολύπλοκα απ’ ό,τι είναι στις ταινίες. Τους νάρκισσους θα τους αναγνωρίσεις πολύ αφότου πέσεις στα δίχτυα τους, και θα μάθεις να τους αποφεύγεις μόνο αφού πρώτα καείς από την ψυχοπαθολογία τους. Εκτός αν καταφέρεις να θυμηθείς και να εντοπίσεις σημάδια σαν κι αυτά που ακολουθούν –αλλά και πάλι, να εγγυηθούμε ότι θα τρέξεις μακριά δεν μπορούμε, το παιχνίδι τους είναι στημένο για να παίξεις… και να χάσεις.

Αυτό που μοιάζει με ντροπαλοσύνη… δεν είναι

Είναι το προπέτασμα καπνού πίσω από το οποίο κρύβεται ο ναρκισσισμός. Δεν είναι θέατρο, είναι όντως μια αμηχανία που προκύπτει από το άγχος να σε γοητεύσουν πριν ακόμα σε χαρτογραφήσουν. Μην κολακεύεσαι, δεν θέλουν να γοητεύσουν εσένα συγκεκριμένα: Έχουν απόλυτη ανάγκη να γοητεύουν τους πάντες, άσχετα αν τους γουστάρουν οι ίδιοι ή όχι. Αφότου γνωριστείτε έστω και λίγο, οι ντροπές θα εξαφανιστούν σαν να μην υπήρξαν.

Ο αυτοσαρκασμός δίνει και παίρνει

Θα φανταζόσουν ότι ένας νάρκισσος μιλάει συνέχεια για τον εαυτό του, κομπάζει για τις επιτυχίες ή τις γνώσεις του, αλλά κατά κανόνα συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο: Οι νάρκισσοι αυτοσαρκάζονται σαν να μην υπάρχει αύριο, και μιλάνε για τα ελαττώματα και τα «θέματα» τους ασυνήθιστα νωρίς σε νέες γνωριμίες. Μην τσιμπάς, είναι κομμάτι της στρατηγικής για να σε γοητεύσουν, βάζοντάς σε στη διαδικασία να τους αμφισβητήσεις (στα αρνητικά που λένε για τον εαυτό τους), να τους καταλάβεις ή, θου κύριε, να τους «φτιάξεις». Όχι, αυτό το τελευταίο δεν το πιστεύουν ούτε για μια στιγμή. Εσύ, όμως, θα το πιστέψεις.

Η επιβεβαίωση τα νικάει όλα

«Και γιατί να θέλει να με γοητεύσει/ να με κάνει παρέα/ να με φασώσει κάποιος αν δε με γουστάρει;» σε ακούμε να ρωτάς, και η απάντηση είναι πολύ απλή, και πολύ κυνική: Γιατί δεν έχει καθόλου σημασία αν σε γουστάρει ή όχι. Το θέμα είναι να τον γουστάρεις εσύ, και να το βλέπει στα μάτια σου.

Αυτό που μοιάζει με χειρισμό, είναι χειρισμός

Αν πας να απομακρυνθείς θα σε λούσει στις επιθέσεις αγάπης, αν του θυμώσεις θα το παίζει πληγωμένο πλην μετανοημένο κουτάβι, αν φανεί ότι αμφιβάλλεις θα ενδιαφέρεται ξαφνικά πάρα πολύ για το άτομό σου, αν χτυπηθείς στο πάτωμα θα σου πει να το αφήσετε γιατί δεν αντέχει να σε βλέπει να υποφέρεις. Γενικώς, κάθε φορά που υποψιάζεσαι ότι προσπαθεί να σε πατρονάρει, δίκιο θα έχεις.

Το σύνδρομο του σωτήρα (βοήθειά μας)

Είναι μια από τις πιο κλασικές, και τις πιο αναίμακτες, ενδείξεις ναρκισσισμού –και λέμε αναίμακτες γιατί είναι από τις σπάνιες περιπτώσεις που το αποτέλεσμα μπορεί τελικά να είναι καλό, έστω και αν η πρόθεση δεν είναι ακριβώς το απαύγασμα του αλτρουισμού. Γιατί, μην ξεγελιέσαι, δεν το κάνει για σένα/ για τα ορφανά της Δαμασκού/ για την ψυχή της μανούλας του το όποιο θεάρεστο, σωτήριο έργο του. Για να αποδείξει σε σένα, στον εαυτό του, στον περίγυρο και στους θεούς του Ολύμπου πόσο γαμάτος είναι το κάνει. Απλώς μερικές φορές μπορεί όντως στην πορεία να ωφεληθεί κανένας άνθρωπος ή άλλο έμψυχο ον.