Εορταστικό γεύμα: Θα φάω και θα μου βγει σε καλό

Όσο κι αν προσπαθούμε κάθε χρόνο να αποφύγουμε τα γιορτινά παχάκια με γνωστές και εφαρμοσμένες συμβουλές και οδηγίες, όσο κι αν επιχειρούμε να υπολογίσουμε τις θερμίδες που θα μας «κοστίσει» η κάθε λιχουδιά που θα υπάρχει στο εορταστικό τραπέζι, και την άσκηση στην οποία θα πρέπει μετά να επιδοθούμε για να τις κάψουμε, το μαρτύριο είναι μάταιο. Το είπαν φέτος και οι επιστήμονες. Ο μέσος άνθρωπος «φορτώνεται» κατά την διάρκεια των γιορτών με τετραπλάσιες θερμίδες από ό,τι συνήθως, ενώ η μέση γυναίκα δεν γλιτώνει τα δυόμισι-τρία επιπλέον κιλά στην περιφέρεια και την κοιλιά.

Αν ανήκετε στην κατηγορία των πειθαρχημένων που μπορούν να ορθώσουν την αυτοσυγκράτησή τους μπροστά σε ένα μεγάλο κομμάτι κορμού σοκολάτας… σας συγχαίρουμε (και σας φθονούμε)! Για τους υπόλοιπους από εμάς που έχουμε πάρει απόφαση πως τον Ιανουάριο θα ξεχάσουμε το στενό μας τζιν στην ντουλάπα, ας γνωρίζουμε τουλάχιστον τι καλό μπορεί να βγει από αυτό.

Γιατί, όπως και να το κάνουμε, τις ημέρες -και χειρότερα, τις νύχτες- των γιορτών τρώμε παραπάνω. Και αυτό γιατί είναι λίγες οι φορές του χρόνου που συγκεντρωνόμαστε πάνω από τόσο πλούσια σε ποικιλία και νοστιμιά τραπέζια, τα οποία περιλαμβάνουν όχι μόνο κρέας, σαλάτες και κρασί, αλλά και σάλτσες, και τηγανιτά και φανταστικά γλυκά και απολαυστικά κοκτέιλ ή λικέρ. Πώς να αντισταθείς; Και κυρίως γιατί να αντισταθείς εφόσον έχεις το περιθώριο, οπωσδήποτε για έξι μήνες μετά, να επαναφέρεις το σώμα σου στα επιθυμητά επίπεδα. Επιπλέον, ας μην είμαστε άδικοι. Δεν παχαίνουν πια όλα τα εορταστικά φαγητά τόσο πολύ, ενώ τα περισσότερα από αυτά προσδίδουν και θετικά στοιχεία στον οργανισμό μας.

Φέτος, λοιπόν, αποφασίσαμε πως θα φάμε. Θα φάμε από όλα και θα φάμε μέχρι να συνειδητοποιήσουμε πως στην επόμενη μπουκιά το μικρό μαύρο μας φόρεμα θα εκσφενδονιστεί για προσάναμμα στο τζάκι. Μέχρι εκεί μας παίρνει. Στην μεθεπόμενη μπουκιά αρχίζει η κατηφόρα. Και τα πλεονεκτήματα της γαλοπούλας, της πατάτας φούρνου και του ζωμού κρέατος -που θα εξηγήσουμε παρακάτω- γίνονται αυτόματα μειονεκτήματα. Το δε στενό μας τζιν, χώνεται πιο βαθιά μέσα στην ντουλάπα. Μάθετε, λοιπόν, γιατί το εορταστικό τραπέζι μπορεί να είναι και καλό για την διατροφή μας –και γιατί μπορεί να μην είναι.

Γαλοπούλα
Θερμίδες: Δύο μεσαία κομμάτια λευκού κρέατος γαλοπούλας ψημένης στον φούρνο θα σας προσφέρει περί τις 200 με 250 θερμίδες.
Γιατί κάνει καλό; Γιατί η γαλοπούλα είναι ένα πλούσιο σε πρωτεΐνες και ταυτόχρονα άπαχο κρέας, με μόνο 1,7g λίπους ανά θερμίδα. Το πιο καφέ κρέας από τα μπούτια της γαλοπούλας παρέχει, μάλιστα, στον οργανισμό μία γερή -και απαραίτητη- δόση σιδήρου.
Γιατί δεν κάνει καλό; Γιατί αν, πριν το ψήσιμο, έχετε αλείψει όλη την γαλοπούλα με βούτυρο και ζωμό, τότε θα πρέπει να υπολογίσετε το διπλάσιο λίπος, δηλαδή περί τις 400 με 500 θερμίδες ανά μερίδα. Καλό είναι, επίσης, να αποφύγετε να φάτε την πέτσα της γαλοπούλας που συγκεντρώνει πολύ λίπος.

Πατάτες φούρνου
Θερμίδες: Μία μεσαία μερίδα πατάτες φούρνου (περί τα 85 γραμμάρια) θα σας προσφέρει περί τις 125 θερμίδες.
Γιατί κάνει καλό; Γιατί οι πατάτες είναι πλούσιες σε φυτικές ίνες και βιταμίνες ενώ δεν έχουν λίπος. Για την ακρίβεια, μία μεσαία πατάτα θα σας δώσει 1,5g ίνες, 0,6mg σιδήρου και 7mg βιταμίνης C. Όσο για το λίπος της κάθε πατάτας, μαγειρεμένης με λάδι, υπολογίστε το στα 4g –λιγότερο από δύο φέτες ψωμιού με βούτυρο που μπορεί να τρώμε για πρωινό.
Γιατί δεν κάνει καλό; Τρεις μεσαίες ψημένες πατάτες -όσο δηλαδή θα φάει ένα άτομο σε ένα γεύμα- θα σας δώσουν περί τις 381 θερμίδες, οπότε… προσοχή. Καλό είναι, αν τις μαγειρεύετε εσείς, να τις κόβετε σε μικρότερα κομμάτια για να φαίνεται η μερίδα μεγαλύτερη.

Γέμιση γαλοπούλας
Θερμίδες: Εδώ οι θερμίδες εξαρτώνται από τα υλικά της γέμισης. Θα είναι μπέικον και κιμάς ή αποξηραμένα φρούτα και κουκουνάρια; Γιατί στην πρώτη περίπτωση, μία μερίδα γέμισης ισοδυναμεί με μία θερμιδική βόμβα -μπορεί να φτάσει ακόμα και τις 200 θερμίδες-, ενώ στην δεύτερη δεν ξεπερνά τις 50 θερμίδες.
Γιατί κάνει καλό; Η αλήθεια είναι πως δεν υπάρχουν άλλοι λόγοι, πέρα από την αδιαμφισβήτητη γεύση που προσθέτει στην άνοστη γενικά γαλοπούλα.
Γιατί δεν κάνει καλό; Γιατί η γέμιση, ακόμα και αυτή με τα αποξηραμένα φρούτα, δεν αποτελείται σε μεγάλο βαθμό από φρέσκα υλικά, με αποτέλεσμα να έχει και πολλά συντηρητικά και πολλά λίπη. Είναι προτιμότερο η σπιτονοικοκυρά να ετοιμάσει μία γέμιση με μαύρο ρύζι και αποξηραμένα βερύκοκα.

Λουκάνικα κοκτέιλ με μπέικον
Θερμίδες: Τουλάχιστον 100 θερμίδες το ένα λουκάνικο –αν είναι αγορασμένα από το super market και δεν τα φτιάξατε μόνοι σας (τότε συνήθως έχουν πιο πολλές θερμίδες).
Γιατί κάνει καλό; Γιατί είναι πλούσια σε πρωτεΐνη και προσφέρουν ενέργεια.
Γιατί δεν κάνει καλό; Γιατί μαζί με τις 100 θερμίδες προσθέτετε στον οργανισμό σας και 9g λίπους ανά λουκάνικο, με τα μισά από αυτά να είναι κορεσμένα -τα λεγόμενα «κακά» λιπαρά- και να επιβαρύνουν τον οργανισμό με χοληστερίνη. Για ένα πιο υγιεινό ορεκτικό, προτιμήστε λουκάνικα γαλοπούλας που θα είναι τυλιγμένα με όσο το δυνατόν πιο άπαχο μπέικον, από χοιρινή ωμοπλάτη.

Σάλτσα (ζωμός) για την γαλοπούλα και το κρέας
Θερμίδες: Με τόσο λίπος και αλάτι είναι λογικό πως το ένα σερβίρισμα -μία κουταλιά της σούπας, περί τα 125ml- θα έχει περί τις 60 θερμίδες.
Γιατί κάνει καλό; Γιατί αν ο ζωμός είναι μαγειρεμένος με νερό μέσα στο οποίο έχουν βράσει λαχανικά, όπως καρότο, σέλινο και λαχανάκια, κερδίζουμε μία μικρή αλλά σημαντική ποσότητα βιταμίνης C.
Γιατί δεν κάνει καλό; Λόγω της υψηλής συνήθως περιεκτικότητας του ζωμού σε αλάτι και λίπος, μεγάλη ποσότητα στο κρέας μπορεί να αυξήσει ανησυχητικά την πίεση στο αίμα μας. Και δεν είναι το μόνο αλμυρό που θα φάμε εκείνο το βράδυ.

Τζατζίκι
Θερμίδες: Έχει υπολογιστεί ότι μία κουταλιά της σούπας κανονικό τζατζίκι περιέχει περί τις 75 θερμίδες. Και δεν θα φάτε μόνο μία…
Γιατί κάνει καλό; Γιατί περιέχει πλήρες γιαούρτι που είναι ιδανικό για την καλή υγεία των οστών, χάρη στο ασβέστιο. Επίσης, αν το αλείψετε πάνω σε μία φέτα ψωμί θα πάρετε και την απαραίτητη βιταμίνη Β του ψωμιού, καθώς και λίγες φυτικές ίνες.
Γιατί δεν κάνει καλό; Γιατί, όπως και να το κάνουμε, με μία φέτα ψωμί με τζατζίκι την εκατοστάρα θερμίδων δεν την γλιτώνετε… σε τι άθροισμα έχουμε φτάσει μέχρι τώρα;

Κρασί
Θερμίδες: Ένα ποτήρι κόκκινο κρασί -των 125ml- θα προσθέσει περί τις 100 θερμίδες στο γεύμα σας.
Γιατί κάνει καλό; Τα περισσότερα κόκκινα κρασιά, και κυρίως αυτά της βόρειας Ελλάδας, περιέχουν το αντιοξειδωτικό ρεσβερατρόλη, ένα φυσικό μυκητοκτόνο, στην σάρκα των σταφυλιών, το οποίο δείχνει να μπορεί να σταματά την «κακή» χοληστερόλη που δημιουργεί τοιχώματα λίπους στις αρτηρίες του αίματος.
Γιατί δεν κάνει καλό; Σύμφωνα με μελέτες, το ενάμισι ποτήρι κόκκινου κρασιού περιέχει 2.1 μονάδες αλκοόλ, ποσότητα που μπορεί μεν να χαλαρώνει τον οργανισμό, αλλά αν αυξηθεί μπορεί και να προκαλέσει κατάθλιψη. Κάτι που δεν θέλετε για την ημέρα ή τη νύχτα των Χριστουγέννων.

Μελομακάρονα και κουραμπιέδες
Θερμίδες: Έχει υπολογιστεί ότι ένα μελομακάρονο έχει 140 θερμίδες, ενώ ένας κουραμπιές έχει 110 θερμίδες. Θα καταφέρετε να αρκεστείτε σε ένα κομμάτι από το κάθε γλυκό;
Γιατί κάνουν καλό; Το μεν μελομακάρονο έχει σημαντική θρεπτική αξία χάρη στο ελαιόλαδο, τα καρύδια και το μέλι. Το λιπαρά του, λοιπόν, είναι ωφέλιμα για τον οργανισμό, ενώ το μέλι με τα καρύδια προσδίδουν μεγάλες ποσότητες βιταμίνης Β. Ο κουραμπιές από την άλλη έχει συνήθως αμύγδαλα, τα οποία αυξάνουν την θρεπτική του αξία χάρη στα απαραίτητα πολυακόρεστα λιπαρά τους.
Γιατί δεν κάνουν καλό; Το κακό με τον κουραμπιέ είναι η υπερβολική ζάχαρη και το βούτυρο, το οποίο είναι πλούσιο σε «κακά» κορεσμένα λίπη. Το μελομακάρονο από την άλλη έχει περισσότερες θερμίδες, άρα θεωρητικά παχαίνει περισσότερο. Σε κάθε περίπτωση, αν μπορούμε να περιοριστούμε σε ένα τέτοιο γλυκό -όποιο κι αν είναι αυτό- μετά από το γεύμα μας, η ζημιά δεν θα είναι τόσο μεγάλη.

* Δείτε στα Σχετικά Άρθρα παλαιότερες δημοσιεύσεις για το πώς θα αποφύγετε επιτυχώς τις γιορτινές θερμίδες και τι να προσέξετε στα εορταστικά τραπέζια.

Επιμέλεια: Έλενα Μπούλια